Ankilozan Spondilitli Bireylerde Eklem ve Enerji Koruma Eğitiminin Ağrı, Yorgunluk ve Aktivite Performansına Etkisinin İncelenmesi

Amaç: Bu çalışma ankilozan spondilitli (AS) bireylerde eklem ve enerji koruma eğitiminin ağrı, yorgunluk ve aktivite performansı üzerindeki etkinliğini değerlendirmek amacıyla yapıldı. Gereç ve Yöntem:Çalışmaya AS tanısı almış ve herhangi bir nörolojik hastalığı olmayan5 birey dahil edildi. Bireylerin sosyo-demografik bil- gileri kaydedildi. Çalışma kapsamında yorgunluk için görsel benzerlik skalası; aktivite performansı Kanada Aktivite Performans Ölçümü (KAPÖ) ve ağrı görselanalog skala (GAS) kullanılarak değerlendirildi. Bireylere haftada bir gün 40 dk olmaküzere 4 hafta boyunca toplamda160 dk’lık eklem ve enerji koruma eğitimi verildi. Sonuçlar:Bireylerinmüdahaleöncesivesonrasıağrıveyorgunlukdeğerlendirmesonuçlarınistatikselolarak anlamlıbulunmasa(p>0.05)daağrıveyorgunlukşiddetlerindedüşüş;enerjidüzeyiortalamasındaartışolduğugörülmüştür. Bireylerin müdahale öncesive sonrasında değerlendirilen aktivite performansları(p=0.043) ve performans memnuniyetlerinde (p=0.043) ise anlamlıbir artış olduğu saptanmıştır. Tartışma: AS’li bireylerde eklem ve enerji koruma eğitimi aktivite performansı ve memnuniyetini arttırmıştır. Çalışmamızın sonucun-daeklem ve enerji koruma eğitiminin AS’li bireylerin ağrı şiddeti, yorgunluk şiddetive aktivite performansı üzerinde olumlu etkisi olması nedeniylerehabilitasyon programlarına bu eğitimin eklenmesinin iyi olabileceği görüşüne varıldı. Bu sonuçlara rağmen, geniş grupların dahil edildiğiileri çalışmalara ihtiyaç olduğu düşünül-mektedir.

Anahtar Kelimeler:

Ağrı; Yorgunluk; Ankilozan spondilit

PDF

___

Bagcivan, G., Cinar, F. I., Cinar, M., Oflaz, F., Uzun, S., & Pay, S. (2016). Living in pain with ankylosing spondylitis: a qualitative study. Contemp Nurse, 51(2-3), 135-147.Baum, C. M., & Law, M. (1997). Occupational therapy practice: Focusing on occupational performance. Am J Occup Ther, 51(4), 277-288.
Clark, B. M. (2000). Rheumatology: 9. Physical and occupational therapy in the management of arthritis. CMAJ, 163(8), 999-1005.
Fernández, G. R., Sánchez, S. L. C., López, R. M. M., & Sánchez, G.G. (2015). Effects of an exercise and relaxation aquatic program in patients with spondyloarthritis: A randomized trial. Med Clin (Barc), 145(9), 380-384.
Hammond, A., & Freeman, K. (2001). One-year outcomes of a randomized controlled trial of an educational– behavioural joint protection programme for people with rheumatoid arthritis. Rheumatology, 40(9), 1044-1051.
Hawker, G. A., Mian, S., Kendzerska, T., & French, M. (2011). Measures of adult pain: Visual analog scale for pain (vas pain), numeric rating scale for pain (nrs pain), mcgill pain questionnaire (mpq), short-form mcgill pain questionnaire (sf-mpq), chronic pain grade scale (cpgs), short form-36 bodily pain scale (sf-36 bps), and measure of intermittent and constant osteoarthritis pain (icoap). Arthritis Care Res, 63(11), 240-252.
Haywood, K. L., Packham, J. C., & Jordan, K. P. (2013). Assessing fatigue in ankylosing spondylitis: The importance of frequency and severity. Rheumatology, 53(3), 552-556.
Jeong, H., Eun, Y. H., Kim, I. Y., Kim, H., Lee, J., Koh, E. M.,& Cha, H. S. (2016). Characteristics of hip involvement in patients with ankylosing spondylitis in Korea. Korean J Intern Med, 32(1), 158-164.
Karayazgan, S. (2013). Şizofreni hastalarına bakım verenlerin aktivite, aktivite performansı ve sağlıkla ilgili yaşam kalitelerinin incelenmesi. Hacettepe Üni- versitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi.
Karkucak, M., Özden, G., Çapkın, E., Tosun, M., Alaca, H., & Barçak, Ö. (2010). Ankilozan spondilitte anksiyete ve depresyon düzeyi, yaşam kalitesini etkileyen faktörler. FÜ Sağ Bil Tıp Derg, 24, 13-19.
Law, M., Baptiste, S., Carswel, A., McColl, M. A., Polatajko, H., & Pollock, N. (2005). Canadian Occupational Performance Measure. CAOT Publications ACE.Lee, K. A., Hicks, G., & Nino-Murcia, G. (1991). Validity and reliability of a scale to assess fatigue. Psychiatry Research, 36(3), 291-298.
Onen, F., Akar, S., Birlik, M., Sari, I., Khan, M. A., Gurler, O., Ergor, A., Manisali, M., & Akkoc, N. (2008). Prevalence of ankylosing spondylitis and related spondyloarthritides in an urban area of Izmir, Turkey. J Rheumatol, 35(2), 305-9.
Price, D. D., McGrath, P. A., Rafii A., & Buckingham, B. (1983). The validation of visual analogue scales as ratio scale measures for chronic and experimental pain. Pain, 17, 45-56.
Spadaro, A., De Luca, T., Massimiani, M. P., Ceccarelli, F., Riccieri, V., & Valesini, G. (2008). Occupational therapy in ankylosing spondylitis: Short-term prospective study in patients treated with anti-TNF-alpha drugs. Joint Bone Spine, 75(1), 29-33.
Tyrrell, J.S., & Redshaw, C.H. (2016). Physical activity in ankylosing spondylitis: Evaluation and analysis of an eHealth tool. J Innov Health Inform, 23(2), 169.
Ünsal, A. (2009). Evaluation of Fatigue in Individuals with Arthritis. Hacettepe University Faculty of Health Sciences Nursing Journal, 16, 1-10.
Vlieland, T. V., & Li, L. C. (2009). Rehabilitation in rheumatoid arthritis and ankylosing spondylitis: Differences and similarities. Clin Exp Rheumatol, 27(55), 171-178.
Ward, M. M. (1999). Health-related quality of life in ankylosing spondylitis: A survey of 175 patients. Arthritis Care Res, 12(4), 247-255.
Yurtsever, S., & Bedük, T. (2003). Hemodiyaliz hastalarında yorgunluğun değerlendirilmesi. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 2, 3-12.