Psikanalist Bir Romancının Psikanalizi Yalnızız’da Yazarın Psikanalizi Üzerine Bir Uygulama

20. yüzyılın başlarından itibaren özellikle Freud ve onu takip edenlerin psikanaliz üzerine çalışmaları ve bunları sanatçıya ve sanat eserine uygulamaları, edebiyat alanında da edebi esere ve yazara karşı yeni bir perspektif yaratmıştır. Bu çerçevede metnin en küçük biriminden yazara kadar uzanan geniş bir alan psikanalitik bakışın malzemesi haline gelir. Bu yazının konusu olan yazar psikanalizi, bir anlamda yazarın eserindeki gizli stratejilerini keşfetmeyi amaçlar. Metnin gerçekte yazarın bilinçaltının bir yansıması olduğunu varsayarak iç bağlantıların arkasındaki gizli anlamları keşfetmeye çalışır. Bu yazıda edebiyatımızda bu tarzda bir incelemeye en uygun yazarlardan biri olan Peyami Safa’nın Yalnızız romanı ele alınacak ve yazar psikanalizi bakımından incelenecektir. 

Psychoanalysis of a Psychonalyst Novelist: An Essay on Peyami Safa’s Psychoanalysis in his Novel Yalnızız

Since the early 20th century, especially works of Freud and his followers on psychoanalysis and psychoanalytical studies regarding the artists and arts have created new perspectives in literature. In this context, a wide area extending from the smallest piece of the text to the authors themselves became a material of psychoanalytic analysis. The subject of this article is “psychoanalysis of the writer” and it aims to explore the secret strategies of the authors in their works. Assuming the text is actually a reflection of the author’s subconsciousness, it tries to discover the hidden meanings behind the internal connections.This paper tries to analyse Peyami Safa’s novel Yalnızız in terms of the psychoanalysis of its author.

___

  • Aytaç, Gürsel (1999), Çağdaş Türk Romanları Üzerine İncelemeler, Gündoğan Yayınları, Ankara.
  • Aytaç, Gürsel (1999), Genel Edebiyat Bilimi, Papirüs Yayınları, İstanbul.
  • Ayvazoğlu, Beşir (1998), Peyami-Hayatı Sanatı Felsefesi Dramı, Ötüken Yayınları, İstanbul.
  • Berg, Hank de (2003), Freud’s Theory and its Use in Literary and Cultural Studies, Camden House, N.Y. USA.
  • Cebeci, Oğuz (2004), Psikanalitik Edebiyat Kuramı, İthaki Yayınları, İstanbul.
  • Foucoult, Michel (2006), Seçme Yazılar-6 Sonsuza Giden Dil, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
  • Frankland, Graham (2000), Freud’s Literary Culture, Cambridge University Press, Cambridge.
  • Freud-Jung-Adler (1981), Psikanaliz Açısından Edebiyat, (Çeviren: Selahattin Hilav) Dost Kitapevi Yayınları, İstanbul.
  • Gariper, Cafer - Yasemin Küçükcoşkun (2009), Dionizyak Coşkunun İhtişam ve SefaletiYakup Kadri’nin Nur Baba Romanına Psikanalitik Bir Yaklaşım, Akademik Kitaplar, İstanbul.
  • Holland, Norman N. (1990), Holland’s Guide to Psychoanalytic Psychology and Literature and Psychology, Oxford University Press, N.Y. USA.
  • Mahony, Patrick (1996), “Pschoanalysis-The Writing Cure”, Writing in Psychoanalysis, (Editörler: Emma Piccioli, Pier Luigi Rossi, Antonio Alberto Semi), Karnac Books, London.
  • May, Rollo(2007), Yaratma Cesareti, (Çeviren: Alper Oysal), Metis Yayınları, İstanbul.
  • Nasio, J.D.(2008), Psikanalizin Yedi Büyüğü, (Çeviren: Kenan Sarıalioğlu), Kırmızı Yayınları, İstanbul.
  • Ryan, Michael (2007), Literary Theory-A Practical Introduction, Second Edition, Blackwell Publishing, USA. Habib, M.A.R.(2005), Modern Literary Criticism and Theory-A History, Blackwell Publishing, USA.
  • Safa, Peyami (1985), Yalnızız, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul.
  • Sarup, Madan (1995), Postyapısalcılık ve Postmodernizm, (Çeviren: A. Baki Güçlü), Ark Yayınevi, Ankara.
  • Tekin, Mehmet (1999), Romancı Yönüyle Peyami Safa, Ötüken Yayınları, İstanbul.
  • Vexliard, Alexandre (1966 ), “Yaratıcılık Teorileri ve Eğitim”, Ankara Üniversitesi Dil Tarih Coğrafya Fakültesi Felsefe Dergisi, (Çeviren: Nusret Hızır), C.4, nr.yok.
  • Waugh, Patricia (2006), Literary Theory and Criticism: An Oxford Guide, Oxford University Press, N.Y.