Retikuloperitonitis Travmatika (RPT) ve Perikarditis Travmatika (PT)’lı Sığırlarda Klinik, Hematolojik ve Biyokimyasal Parametrelerin Araştırılması

Bu çalışma ile retikuloperitonitis travmatika (RPT) ve perikarditis travmatika (PT)’lı sığırların klinik, hematolojik ve biyokimyasal parametrelerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla çalışmada 20 adet RPT’li, 6 adet PT’li ve 10 adet de klinik olarak sağlıklı sığır kullanılmıştır. Kontrol grubu ve PT grubunda yer alan hayvanların 0. gün kan örnekleri alınırken RPT grubunda yer alan 13 sığırın ise rumenotomi öncesi ve sonrası 3 gün boyunca kan örnekleri toplanarak hematolojik ve biyokimyasal parametreler belirlenmiştir. Çalışmada RPT ve PT grubunda yer alan hayvanların verileri kontrol grubu ile karşılaştırıldığında bu iki grupta eritrositopeni, lenfositopeni, trombositopeni, lökositosis, monositosis ve nötrofili saptanmıştır. Bunlara ilaveten RPT grubunda yer alan hayvanların ortalama korpusküler volüm (MCV) ve ortalama korpusküler hemoglobin (MCH) değerlerinde kontrol grubunun değerlerine göre istatistiksel olarak anlamlı artışlar belirlenmiştir. Ayrıca çalışmada elde edilen klinik ve hematolojik bulgulara göre bazı hayvanlarda makrositik regeneratif tip bir aneminin geliştiği ortaya çıkarılmıştır. Çalışmada PT ve RPT grubunda elde edilen biyokimyasal parametreler kontrol grubununkilerle karşılaştırıldığıda her iki grupta yer alan hayvanların total protein, globulin ve üre konsantrasyonları ile aspartat amino transferaz (AST) ve alkalen fosfataz (ALP) aktivitelerinin önemli derecede yüksek, buna karşın albumin, albumin/globulin oranı, kalsiyum (Ca) ve fosfor (P) değerlerinin önemli derecede düşük olduğu saptanmıştır. Sonuç olarak bu çalışmada elde edilen bulgular PT ve RPT’nin, sığırlarda oldukça önemli hematolojik ve biyokimyasal değişikliklere neden olduğunu göstermiştir

Anahtar Kelimeler:

Hematoloji, klinik biyokimya, perikarditis travmatika (PT), retikuloperitonitis travmatika (RPT), sığır.

Investigation of Clinical, Haematological, and Biochemical Parameters in Cattle with Traumatic Reticuloperitonitis (TRP) or with Traumatic Pericarditis (TP)

Aim of this study was to determine clinical, haematological, and biochemical parameters in cattle with traumatic reticuloperitonitis (TRP) or with traumatic pericarditis (TP). In this study, treatment groups were included 20 cattle with TRP and 6 cattle with TP, and control group was included 10 healthy cattle. Blood samples were collected at the base line from animals in control, TRP and TP groups, and during the 3-day hospitilazation after rumenotomy from 13 animals in TRP group to determine haematologic and biochemical parameters. When parameters compared to control group, erythrocytopenia, thrombocytopenia, lymphocytopenia, leukocytosis, monocytosis, and neutrofilia were detected in animals with TRP and TP. Furthermore, mean corpuscular volume (MCV) and mean corpuscular haemoglobin (MCH) were significantly increased in cattle with TRP compared to those in the control group. According to the clinical and haematological analysis, macrocytic regenerative type of anemia was observed in some cattle with TRP. In the study, the serum concentrations of total protein, globulin, urea and the activities of alkaline phosphatase (ALP), and aspartate aminotransferase (AST) were significantly high while of albumin, calcium (Ca), and phosphorus (P) and of albumin/globulin ratio were significantly low in cattle with TRP and TP compared to those in the control group. The results of this study, indicated that TRP and TP cause significant haematological and biochemical alterations in dairy cattle.

Keywords:

Hematoloji, klinik biyokimya, perikarditis travmatika (PT), retikuloperitonitis travmatika (RPT), sığır.,

PDF

___

Aiello SE, 1998. Traumatic reticuloperitonitis, hemostatic disorders, haematologic reference ranges, Aiello SE. ed, The Veterinary Merck Manual, 8th Edn. Pennsylvania: Merck & Co. inc, pp. 1-2305.
Balıkçı E, Yılmaz K, 1999. Sığırların bazı ön mide hastalıklarının tanı ve prognozunda, kan elektrolit (Na, K. Cl, Ca ve Mg) düzeyleri ve elektrokardiyogram bulgularının öneminin araştırılması. Fırat Üniv Sağlık Bilimleri Derg, 13: 349-358.
Balıkçı E, Günay C, 2004. Retikuloperitonitis travmatıkalı sığırlarda rumenotomi öncesi ve sonrası bazı klinik, hematolojik, biyokimyasal ve elektrokardiyografik bulguların karşılaştırıl- ması. Fırat Üniv Sağlık Bilimleri Derg, 18:13- 19.
Braun U, Lejeune B, Schvveizer 6, Puorger M, Ehrensperger F, 2007. Clinical findings in 28 cattle with traumatic pericarditis. Vet Rec, 161: 558-563.
Dabak M, Gül Y, Yılmaz K, Özdemir H, Elitok B, 2001. Fırat Üniversitesi Veteriner Fakültesi İç Hastalıklar Kliniğine 1989-1998 yılları ara- sında getirilen hayvanların iç hastalıkları yö- nünden genel analizi. Fırat Üniv Sağlık Bilim- leri Derg, 15: 39-44.
Dubensky RA, VVhite ME, 1983. The sensitivity, specificity and predictive value of total plasma protein in the diagnosis of traumatic reticuloperitonitis. Can J Comp Med, 47: 241-244.
Finco DR, 1997. Renal functions, Kaneko JJ. Harvey JW. Bruss ML. eds. 5th edn. Clinical Biochemsitry of Domestic Animals. London: Academic Pres, pp. 441-484.
Gökçe Hl, Gökçe G, Cihan M, 2007. Alterations in coagulation profiles and biochemical and haematological parameters in cattle with traumatic reticuloperitonitis. Vet Res Com, 31: 529-537.
Gökçe G, Şendil Ç, Sural E, 1996. 1996 yılın- da Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Kliniklerine getirilen hayvanların iç hastalıkları- nın istatistiksel değerlendirmesi. Kafkas Üniv Vet Fak Derg, 3: 181-186.
Gruys E, Toussaint MJM, Niewakj TA, 2005. Acute phase reaction and acute phase proteins. J Zhejiang Univ Sci, 11: 1045-1056.
Hirvonen J, Pyörala S, 1998. Acute Phase response in dairy cattle with surgically treated abdominal disorders. Vet Journal, 55: 53-61.
İmren HY, 1982. Studies on the alterations of blood and urine Ca and P in cattle with traumatic reticuloperitonitis. Ankara Üniv Vet Fak Derg, 29: 71-78.
Jafarzadeh SR, Nowrouzian I, Khaki Z, Ghamsari SM, Adibhasemi F, 2004. The sensitivities of total plasma protein and plasma fibinogen for the diagnosis of traumatic reticuloperitonitis in Cattle. Prev Vet Med, 65: 1-7.
Karademir B, Çitil M, 2001. 1996-2000 yılları arasında Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakül- tesi İç Hastalıkları Kliniğine getirilen RPT'li sığırların istatistiksel değerlendirmesi. Kafkas Üniv Vet Fak Derg, 7:163-167.
Kramer JM, Hoffmann WE. 1997. Clinical enzymology. Kaneko JJ. Harvey JW. Bruss ML. eds. 5th edn. Clinical Biochemsitry of Domestic Animals. London: Academic Pres, pp. 315-317.
Özba B, Gökçe G, Baran V, Irmak K, Güneş V, Sural E, 1996. Sığırlarda retikuloperitonitis travmatika (RPT) teşhisinde hematolojik, rad- yolojik, laparatomik bulgular ile glutaraldehit (GA) testinin önemi. Kafkas Üniv Vet Fak Derg, 2: 193-98. 17. Özdemir H, 1989. Retikuloperitonitis
travmatika olgularında klinik ve hematolojik
çalışmalar ile serum protein fraksiyonları üze
rinde araştırmalar. Doğa Tr Vet ve Hay Derg, 13: 213-221.
Radostits OM, Blood DC, Gay CC, 1994. Traumatic Medicine. 8th edn, London: W.B Saunders, pp. 278-284. Veterinary
Rosenberger G, 1979. Clinical Examination of Cattle. Berlin und Hamburg: Verlag Paul Parey pp. 101-105, 160-164, 184-236.
Roth L, King JM, 1991. Traumatic reticulitis in cattle: a review of 60 fatal cases. J Vet Diag Invest, 3: 52-54, 1991.
Roussel AJ, VVhitney MS, Cole D, 1994. Interpreting a bovine serum chemistry profile: Part 1. Vet Med, 92: 551-558.
Samad A, Awaz KB, Sarkate LB, 1994. Diagnosis of bovine traumatic peritonitis I: strength of clinical signs in predicting correct diagnosis. J Appl Anim Res, 6:13-18.
Şahal M, Güzel N, Kaya Ü, Bilgili H, Tanyel B, 1993. Retikuloperitonitis travmatikalı süt inek- lerinde pre ve post operatif klinik ve biyokim- yasal değişiklikler. Ankara Üniv Vet Fak Derg. 40: 261-80.
Ward JL, Ducharme NG, 1994. Traumatic reticuloperitonitis in dairy cattle. JAVMA, 204: 874-877.