Metin ÖĞÜN, Oğuz MERHAN, Emine ATAKİŞİ, Ayla ÖZCAN, Şaban MARAŞLI, Onur ATAKİŞİ

Koyunlarda gebelik öncesi, gebelik ve doğum sonrası $beta$-hidroksibütirik asit,glukoz ve trigliserid düzeylerinin araştırılması

Özet: Gebelikte, artan enerji ihtiyacına paralel olarak kandaki glukoz düzeyi ortalama %40 oranında azalır. Aşırı yağ kullanıldığında kandaki keton cisimlerinde artış gözlenir. Yapılan çalışmada yağlı kuyruklu koyunların gebelik öncesi, gebelik ve doğum sonrası p-hidroksibütirik asit (P-HBA), glukoz ve trigliserid düzeylerindeki değişimler araştırıldı. Materyal olarak, 46,8±2,5 kg ve 34±4 aylık 10 adet sağlıklı yağlı kuyruklu koyun kullanıldı. Kan numuneleri, koç katımından 15 gün önce, gebelik süresince her ay ve doğumdan 15 gün sonra olmak üzere toplam 7 kez alındı. Numuneler 3000 rpm'de 15 dakika santrifüj edilerek plazmaları elde edildi ve ölçümleri yapılıncaya kadar -50°C'de saklandı. Numunelerdeki p-HBA, glukoz ve trigliserid düzeyleri ticari kitlerle kolorimetrik olarak saptandı. Gebelik öncesi, gebelik ve doğum sonrası p-HBA düzeyleri arasında istatistiksel olarak bir fark tespit edilemezken, glukozun gebeliğin son üç ayında düşüş gösterdiği, trigliseridin ise gebeliğin son ayında arttığı tespit edildi. Sonuç olarak gebeliğin son döneminde büyüyen fötus ve uterus, erken laktasyon döneminde ise süt sentezi için enerji ihtiyacının artmış olabileceği düşünüldü. Yapılan bu çalışmada enerji ihtiyacının artması sonucunda plazma p-HBA düzeyleri etkilenmemekle birlikte glukoz ve trigliserid düzeylerinin değiştiği tespit edildi. Özellikle bu dönemlerde enerji açığını karşılamak için koyunların beslenme şeklinde değişiklik yapılmasının faydalı olabileceği kanaatine varıldı.

Investigation of $beta$-hydroxybutiric acid, glucose and triglyceride levels in ewes before and during pregnancy, and after birth

Summary: In pregnancy in parallel to increasing energy needs, blood glucose level decreases at a rate of 40% on average. Excessive use of fat results in an increase in blood ketone bodies. In the present study, changes in the beta-hydroxybutiric acid (P-HBA), glucose and triglyceride levels of fat-tailed sheep were investigated before and during pregnancy, and after birth. The study involved 10 fat-tailed healthy ewes aged up to 34±4 months and of 46.8±2.50 kg body weight. Blood samples were collected before pregnancy and monthly during the pregnancy and 15 days after lambing. Samples were centrifuged at 3000 rpm for 10 min. and stored at -50°C until being assayed. p-HBA, glucose and triglyceride levels were determined colorimetrically via commercial kits. p-HBA levels of before, during and after pregnancy did not significantly differ while glucose level decreased during the last three months and triglyceride decreased during the last month of gestation. In conclusion, it is assumed that energy need increased during the last months of pregnancy due to enlarged fetus and uterus, and milk production during early lactation. In this study p-HBA levels did not change due to increased energy need but glucose and triglyceride altered. It is advised that the feeding regime of sheep be altered to especially meet the energy requirement during this period.

PDF

___

1.Baird GD, Van der Walt JG, Bergman EN, 1983. Whole-body metabolism of glucose and lactate in productive sheep and cows. Br J Nutr, 50: 249-265.
2.Balıkçı E, Yıldız A, Gurdogan F, 2007. Blood metabolite concentrations during pregnancy and postpartum in Akkaraman ewes. Small Rumin Res, 67: 247-251.
3.Bergman EN, Brokman RP, Kaufman CF, 1974. Glucose metabolism in ruminants: Comparison of whole-body turnover with production by gut, liver and kidneys. Fed Pro, 33: 849-854.
4.Clapp JP, 2006. Influence of endurance exercise on human placental development and fetal growth. Placenta, 27: 527-534.
5.Firat A, Ozpinar A, 1996. The study of changes in some blood parameters (glucose, urea, bilirubin AST) during and after pregnancy in association with nutritional conditions and litter size in ewes. Doğa Türk Vet Hay Derg, 20: 387-393.
6.Firat A, Ozpinar A, 2002. Metabolic profile of pre-pregnancy, pregnancy and early lactation in multiple lambing Sakiz ewes. 1. Changes in plasma glucose, 3-hydroxybutyrate and cortisol levels. Ann Nutr Metab, 46: 57-61.
7.Hamadeh ME, Bostedt H, Failing K, 1996. Concentration of metabolic parameters in the blood of heavily pregnant and nonpregnant ewes. Berl Munch Tierarztl Wochenschr, 109: 81-86.
8.Harmeyer J, Christina Schlumbohm C, 2006. Pregnancy impairs ketone body disposal in late gestating ewes: Implications for onset of pregnancy toxaemia. Res Vet Sci, 81: 254-264.
9.Henze P, Bickhardt K, Fuhrmann H, 1994. The influences of insulin, cortisol, growth hormone and total oestrogen on the pathogenesis of ketosis in sheep. Dtsch Tierarztl Wochenschr, 101: 61-65.
10. Obidike İR, Aka LO, Okafor Cl, 2009. Time-dependant peri-partum haematological, biochemical and rectal temperature changes in West African dwarf ewes. Small Rumin Res, 82: 53-57.
11.Ramin AG, Asri S, Majdani R, 2005. Correlations among serum glucose, beta-hydroxybutyrate and urea concentrations in non-pregnant ewes. Small Rumin Res, 57: 265-269.
12.Rukkwamsuk T, Wensing T, Kruip TAM, 1999. Relationship between triacylglycerol concentration in the liver and first ovulation in postpartum dairy cows. Theriogenology, 41: 1133-1142.
13.Schlumbohm C, Harmeyer J, 2008. Twin-pregnancy increases susceptibility of ewes to hypoglycaemic stress and pregnancy toxaemia. Res Vet Sci, 84: 286-299.
14.Shetaewi MM, Daghash HA, 1994. Effects of pregnancy and lactation on some biochemical components in the blood of Egyptian coarse-wool ewes. Assoc Vet Med J, 30: 64-73.
15.Takarkhede RC, Gondane VS, Kolte AY, Rekhate DH, 1999. Biochemical profile during different phases of reproduction in ewes in comparison to rams. Ind VetJ, 76: 205-207.