Konya İli Kadınhanı ve Sarayönü İlçelerinde İthal ve Yurt İçinden Temin Edilen Hayvanlarla Sığır Besiciliği Yapan İşletmelerin Ekonomik Analizi

Bu çalışmada, Konya iline bağlı Kadınhanı ve Sarayönü ilçelerinde canlı hayvan materyalini yurt içinden ve ithalat yoluyla temin ederek sığır besiciliği yapan işletmelerin teknik, ekonomik ve yapısal özellikleri karşılaştırılmıştır. Besi materyalini yurt içinden temin eden 58 işletme (I. grup), ithal olarak temin eden 10 adet işletme (II. grup); toplamda 68 adet işletme ile anket yapılarak ekonomik analiz için gerekli veriler elde edilmiştir. İncelenen işletmeler için; masraf unsurları olan besi materyali, yem, işçilik, veteriner-sağlık giderleri, amortismanlar, bakım-onarım masrafları, genel idare giderleri ve diğer giderlerin toplam giderler içindeki oransal dağılımı sırasıyla işletmeler genelinde %49.22, %32.98, %8.67, %1.40, %1.09, %1.44, %2.91, %2.29; I. grup işletmelerde %48.83, %32.81, %9.16, %1.45, %1.09, %1.44, % 2.91, %2.30; II. grup işletmelerde ise %51.48, %33.98, %5.83, %1.08, %1.07, %1.45, %2.91, %2.20 olarak bulunmuştur. İncelenen besi işletmelerinin bir kg karkas maliyeti, bir kg CA artışı maliyeti ve bir kg CA maliyeti sırasıyla işletmeler genelinde 24.20 TL, 10.59 TL, 13.03 TL ve I. grup işletmelerde 24.39 TL, 10.50 TL, 12.98 TL ve II. grup işletmelerde 23.06 TL, 11.08 TL, 13.36 TL olarak bulunmuştur. Çalışma sonucunda ithal ve yurt içinden temin edilen hayvanlarla yapılan beside bir kg karkas maliyeti ve bir kg canlı ağırlık maliyetleri bakımından gruplar arasında farklılık tespit edilememiştir (P>0.05). Sonuç olarak, ithal ve yerli orjinli hayvanlarla yapılan beside birim maliyet açısından bir farklılık olmadığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Ekonomik analiz, sığır besiciliği, üretim masrafları

Economic Analysis of Cattle Fattening Enterprises with Imported and Domestic Animals in Kadınhanı and Sarayönü District of Konya Province

In this study, the technical, economic and structural characteristics of fattening live material from the domestic market and importing enterprises in Kadınhanı and Sarayönü districts affiliated to the province of Konya were compared. For this aim, 58 enterprises (Group I), who supplied the fattening material from the domestic market and 10 enterprises (Group II) that supplied them as imports; A total of 68 enterprises were surveyed and necessary data were obtained. In addition, evaluations were made on the whole enterprises basis. For the enterprises examined; fattening material, feed, labor, veterinary-health expenses, depreciation, maintenance and repair expenses,general administrative expenses, other expenses proportional distribution in total expenses were found respectively, 49.22%, 32.98%, 8.67%, 1.40%, 1.09%, 1.44%, 2.91%, 2.29% for all enterprises; 48.83%, 32.81%, 9.16%, 1.45%, 1.09%, 1.44%, 2.91%, 2.30% in group I enterprises and 51.48%, 33.98%, 5.83%, 1.08%, 1.07%, 1.45%, 2.91%, 2.20% in group II enterprises. One kg carcass cost, one kg live weight increase cost, one kg live weight cost in the enterprises were found as; 24.20 TL, 10.59 TL, 13.03 TL in all enterprises; 24.39 TL, 10.50 TL, 12.98 TL in group I enterprises and 23.06 TL 11.08 TL, 13.36 TL in group II enterprises, respectively. As a result of the study, it was found that there was no statistically significant difference between the groups in terms of one kg carcass cost and one kg live weight costs (P>0.05). In conclusion, it is determined that there is no difference in terms of unit cost in animal fattening activities with imported and domestic origin animals.

Keywords:

Cattle fattening, economic analysis, production costs,

PDF

___

Akbulut Ö, Tüzemen N, Aydın R. Esmer ve Siyah-Alaca tosunların açık ahırlarda besi performansı ve karkas özellikleri. Tübitak Doğa-Vet Hay Derg 1995; 19 (1): 409-16.
Altuntaş M, Arpacık R. Farklı yaslarda besiye alınan Simental tosunların besi performansı ve optimum kesim ağırlıkları. Lalahan Hay Araşt Enst Derg 2004; 44(1): 7-16.
Aydın E. Kars ve Erzurum illeri sığır besi işletmelerinin ekonomik analizi, Doktora tezi, Ankara Üniv Sağ Bil Ens, Ankara 2011; s. 72-82.
Aydın E, Can MF, Aral Y, Cevger Y, Sakarya E. Türkiye’de canlı hayvan ve kırmızı et ithalatı kararlarının sığır besicileri üzerine etkileri. AB Uyum Sürecinde Türkiye Hayvancılık Kongresi, 20-22 Ekim 2011a; 733-44, Ankara-Türkiye.
Aydın E, Can MF, Aral Y, Cevger Y, Sakarya E, İşbilir S. Türkiye’de son 25 yılda kırmızı et fiyatlarındaki değişimler ve ithalat kararlarının etkilerinin analizi. Vet Hekim Der Derg 2011b; 82(1): 3-13.
Aydın E, Sakarya E. Kars ve Erzurum illeri entansif sığır besi işletmelerinin ekonomik analizi. Kafkas Univ Vet Fak Derg 2012; 18(6): 997-1005.
Can MF. Ankara ili merkez ilçelerindeki sığır besi işletmelerinin ekonomik analizi. Eurasian J Vet Sci 2015; 31(2): 87-94.
Cevger Y, Güler H, Sarıözkan S, Çiçek H. The effect of initial live weight on technical and economic performance in cattle fattening. Turk J Vet Anim Sci 2003; 27(5), 1167-71.
Çelik C, Sarıözkan S. Kırşehir ili merkez ilçede sığır besiciliği yapan işletmelerin ekonomik analizi. Harran Üniv Vet Fak Derg 2017; 6(1): 38-45.
Çiçek H. Afyon ili sığır besiciliği işletmelerinde karlılık ve verimlilik analizleri, Doktora tezi, Ankara Üniv Sağ Bil Ens, Ankara 2002.
Eren E. Kahramanmaraş ili Göksun ilçesinde sığır besiciliği yapan işletmelerin yapısı ve sorunları, Yüksek lisans tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniv Fen Bil Enst, Kahramanmaraş 2006; s. 27
Esfahani MS, Dougherty ER. Effect of separate sampling on classification accuracy. Bioinformatics, Volume 30, Issue 2, 15 January 2014, Pages 242–250, https://doi.org/10.1093/bioinformatics/btt662 Erişim tarihi: 16 Eylül 2018.
Gözener B, Sayılı M. Tokat ili Turhal ilçesinde sığır besiciliğinde üretim maliyeti ve canlı ağırlık artışına etki eden faktörler. Tar Bil Derg 2015; 288-99.
Hazneci K. Amasya ili Suluova ilçesinde sığır besiciliği yapan işletmelerin etkinlik analizi, Yüksek lisans tezi, On dokuz Mayıs Üniv Fen Bil Enst, Samsun 2007.
İmik H, Günlü A, Tekerli M, Koçak S. Afyon ilinde yapılan sığır besiciliğinin ekonomik analizi ve karlı bir besicilik için alınması gerekli önlemler. Lalahan Hay Araşt Enst Derg 2000; 40(2): 1-15.
Kırmızı Et Sektörü Komisyonu. Kırmızı et sektörü komisyonu çalışma sonuç raporu, AB Uyum Sürecinde Türkiye Hayvancılık Kongresi. 20-22 Ekim 2011; Ankara-Türkiye.
Koç A, Akman N. Farklı ağırlıklarda besiye alınan ithal edilmiş siyah-alaca tosunların besi gücü ve karkas özellikleri. Hayvansal Üretim 2003; 44(1): 26-36.
Köknaroğlu H, Demircan V, Yılmaz H, Dernek Z. Besi sığırcılığı üretim faaliyetinde üreticilerin eğitim düzeylerinin besi performansı ve karlılığa etkisi. V. Ulusal Zootekni Kongresi. 5-8 Eylül 2007; Van-Türkiye.
Köknaroğlu H, Yılmaz H, Demircan V. Afyon ili besi sığırcılığı işletmelerinde kesif yem oranının besi performansı karlılığa etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 2006; 1(1): 41-51.
Malole JL, Kadigi RJM, Sangeda AZ. Costs and benefits of beef cattle fattening schemes in some selected areas of north west Tanzania. Iranian Journal of Applied Animal Science 2014; 4(4): 699-706.
Muižniece I, Kairiša D. Different beef breed cattle fattening results analysis. Agricultural Sciences (Crop Sciences, Animal Sciences) 2016; (1): 27-62.
Özlütürk A, Esenbuğa N, Yanar M, Ünlü N, Macit M, Kopuzlu S. The effect of duration of finishing period on the performance, slaughter, carcass, and beef quality characteristics of Eastern Anatolian Red Bulls. Turk J Vet Anim Sci 2008; 32(6): 441-48.
Sakarya E, Günlü A. Limuzin x Jersey (F1) melezi ve Holştayn ırkı tosunlarda optimal besi süresinin tespiti üzerine bir araştırma. Ankara Üniv Vet Fak Derg 1996; 43(1): 113-120.
Sakarya E, Aydın E. Türkiye’nin canlı hayvan ve sığır eti ithalatı. ATB Yayın Organı, Borsa Vizyon Dergisi 2011.
Syrůček J, Kvapilík J, Bartoň L, Vacek M, Stádník L. Economic efficiency of bull fattening operations in the Czech Republic. Acta Universitatis Agriculturae et Silviculturae Mendelianae Brunensis, 2017; 65(2): 527-36.
T.C. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı (GTHB) HAYGEM. Kırmızı Et Stratejisi. Ankara, 2015; 55-64.
Topcu Y. Erzurum ili sığır besiciliği işletmelerinde girdi kullanımı ve üretim maliyeti üzerine bir araştırma, Atatürk Üniv Ziraat Fak Derg 2004; 35(1-2): 65-73.
Tüzemen N. Farklı yaş ve farklı barındırma sistemlerin¬de esmer ırkı tosunların besi performansları. Atatürk Üniv Ziraat Fak Derg 1995; 26(1): 9-20.
Uğurtaş FT. Konya ili Beyşehir ilçesi Doğanbey beldesinde sığır besiciliğine yer veren tarım işletmelerinin ekonomik analizi, Yüksek lisans tezi, Atatürk Üniv Fen Bil Enst, Erzurum 2008; 58-61.
Yücel S. Ankara ili tarım işletmelerinde sığır besiciliği üretim faaliyetlerinin teknik ve mali analizi, Yüksek lisans tezi, Ankara Üniv Fen Bil Ensti, Ankara 2007; 24-34.