“İstanbul’un İç Yüzü” ve “Üç İstanbul” Romanlarında İnsan, Mekân ve Siyaset

İstanbul, özellikle 1876-1923 yılları arasında büyük değişikliklere uğrar. II. Abdülhamit Dönemi, İttihat-Terakki Dönemi ve üç büyük savaşla beraber malî buhranlar, bu güzel şehrin ayaklarını yerden keser. İncelememizde İstanbul’un üç dönemde geçirdiği değişiklikler, konu edinen iki romanı, mekân olarak seçtikleri konaklar ekseninde incelenir. Refik Halit’in İstanbul’un İç Yüzüve Mithat Cemal’in Üç İstanbulromanlarında üç konağın sembolize ettiği devirler tespit edilmiştir. Konaklarda, dönemine göre yapılan fiziki değişiklikler vurgulanırken bu mekânların insan-siyaset ilişkileri üzerinde de durulmuştur. Çalışmamızda, Refik Halit ve Mithat Cemal’in romanları merkez alınarak bu iki eserin gözüyle İstanbul şehri ile konaklarında dolayısıyla da insanında meydana gelen değişiklikler ortaya konulmuştur

Especially between 1876-1923, Istanbul has been exposed to big changings. The influences of economic crisis because of three big wars the term of II. Abdülhamit and the term of İttihat-Terakki, has damaged this city. In our research the changings that Istanbul had been exposed to during three big terms, were taken up in three mansion. The terms that had been symbolized by three mansion were determined in the novels of “İstanbul’un İç Yüzü” and “Üç İstanbul”. The physical changings of the mansions had been emphisized term by term and the human-policy relations of these place were investigated. In our research, by taking care the influence of Refik Halit’s and Mithat Cemal’s novels, the changings that have been happened to Istanbul city and so to people in Istanbul, were brought up

___

AKTAŞ, Şerif, Refik Halit KARAY, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Ankara, 1986, 150s.

ÇAĞAN, Kenan; ALVER, Köksal, “Üç İstanbul ya da Bir Çözülüşün Zayıf Halkaları”, Hece Dergisi, Türk Romanı Özel Sayısı, Mayıs-Haziran-Temmuz, 2002.

ÇERİ, Bahriye, “Türk Romanında Kadın 1923-38 Dönemi”, Simurg Yayınları, İstanbul 1996, 255s.

DEMİRCİ, Berat, Mithat Cemal Kuntay’ın Üç İstanbul Adlı Romanında Toplumsal Değişme, Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, 1992, 124s.

KAPLAN, Mehmet, “Türk Edebiyatında İstanbul”, İslam Ansiklopedisi, C.V/II, Milli Eği- tim Basımevi, İstanbul, 1993.

KARAY, Refik Halit, İstanbul’un İç Yüzü, Orhaniye Matbaası, İstanbul, 1939, 166s.

KUNTAY, Mithat Cemal, Üç İstanbul, Yayına Haz: Raşit Çavaş, Oğlak Yay., 1998, 578s.