Abidin ÖNCEL, Salih ŞİMŞEK

4126

Türkiye'de bölgelerarası kaynak kullanım etkinliğinin veri zarflama analizi yöntemiyle ölçülmesi

Bu çalışmanın temel amacı, bölgesel kaynakların etkin kullanılmış olup olmadığının tespit edilerek, daha etkin kaynak kullanımı amacıyla alternatif politika önerilerinin sunulmasıdır. Bu amaçla sosyo-ekonomik gelişmişlik düzeyi açısından geri kalmış bölgelerin kaynaklarını etkin kullanmadıkları yaklaşımından hareketle, Türkiye açısından bir durum tespiti yapılmaya çalışılmıştır. Çalışmada Karar Verme Birimleri arasında göreceli etkinliği ölçmeye yardımcı olan Veri Zarflama Analizi modeli kullanılarak Türkiyenin 26 alt bölgesi analiz edilmiştir. Analiz sonucunda kaynaklarını etkin kullanmadıkları tespit edilen bölgelerin durumları, sosyo-ekonomik gelişmişlik düzeyi sıralamasındaki konumlarına bakılarak değerlendirilmeye çalışılmıştır. Analiz sonuçlarına göre sosyo-ekonomik gelişmişlik düzeyi açısından alt sıralarda yer alan bölgelerin kaynaklarını etkin kullanmadıklarına dair yeterli bulguya ulaşılamamıştır.

The measurement of interregional efficient usage of factors in Turkey by using data envelopment analysis

The main object of this paper is to present alternative policy suggestions with the aim of efficient usage of sources after determining whether regional sources are used efficiently or not. To this end a case study of Turkey is presented based on the approach which says under developed regions in terms of socio economic development don t use their sources efficiently . In this sense 26 regions of Turkey are analysed by using the Data Envelopment Analysis model, which is useful for measuring the relative efficiencies of Decision Making Units. In consequence of that analysis the regions which don t use their sources efficiently according to this study are considered by using their positions in the order of socio economic development levels. According to the results of the analysis there aren t enough evidence which supports that the regions which have low socio economic development levels don t use their sources efficiently.
PDF

___

  • ALAM, Jobair B., Saiyid H. SIKDER and Konstadinos G. GOULIAS; (2003), “On the Role of Transportation in Regional Economic Efficiency in Bangladesh: A Data Envelopment Analysis”, A MAUTC Technical Communication, Internet Address: http://www.mautc.psu.edu/ pres_pubs%5CTEC2003-01.pdf, Date of Access: 15.04.2010.
  • ALGAN, Neşe ve Melek AKDOĞAN; (2004), “Veri Zarflama Analiz Tekniği Kullanılarak Karadeniz Bölgesinde Yer Alan İllerin Etkinlik Değerlendirmesi”, 11. Ulusal Bölge BilimiBölge Planlama Kongresi Bildiriler Kitabı, Trabzon, ss.241–251.
  • ATAN, Murat, Ebru ÖZGÜR ve Hüseyin GÜLER; (2004), “Çok Değişkenli İstatistiksel Analizler ve VZA İle İllerin Gelişmişlik Düzeylerinin Karşılaştırılması”, Gazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 6, ss. 25–42.
  • AYDEMİR, Zeynep Canan; (2002), “Bölgesel Rekabet Edebilirlik Kapsamında İllerin Kaynak Kullanım Görece Verimlilikleri: Veri Zarflama Analizi Uygulaması”, Ankara: DPT Uzmanlık Tezleri, Yayın No:2664.
  • BAKIRCI, Fehim; (2006), Üretimde Etkinlik ve Verimlilik Ölçümü: Veri Zarflama Analizi Teori ve Uygulama, Ankara: Atlas Yayınları.
  • BANKER, Rajiv D., A. CHARNES and William W. COOPER; (1984), “Some Models for Estimating Technical and Scale Inefficiency in Data Envlopment Analysis”, Management Science, 30, pp. 1078–1092, Internet Address: http://www.jstor.org/stable/view/2631725?seq=1, Date of Access: 10.10.2009.
  • BYRNES, Patricia E. and James E. STORBECK; (2000), “Efficiency Gains From Regionalization: Economic Development in China Revisited”, Socio-Economic Planning Sciences, 34, pp. 141–154.
  • CHANG, Pao-Long, Shiuh-Nan HWANG and Wen-Ying CHENG; (1995), “Using Data Envelopment Analysis to Measure the Achievement and Change of Regional-Development in Taiwan”, Journal of Environmental Management, 43, pp. 49–66.
  • CHARNES, Abraham, William W. COOPER and Li SHANLING; (1989), “Using Data Evelopment Analysis to Evaluate Efficiency in the Economic Performance of Chinese Cities”, Socio-Economic Planning Science, 23(6), pp. 325–344.
  • CHIANG, Alpha C.; (1984), Fundamental Methods of Mathematical Economics, Third Edition, New York: MacGraw-Hill.
  • COOPER, William W., Lawrence M. SEIFORD and Kaoru TONE; (2007), Data Envelopment Analysis: A Comprehensive Text with Models, Applications, References and DEA-Solver Software, Second Edition, New York: Springer Science+Business Media LLC.
  • KARAÇAY ÇAKMAK, Hatice ve Lütfü ERDEN; (2004), “Yeni Bölgesel Kalkınma Yaklaşımları ve Kamu Destekleme Politikaları: Türkiye’de Bölgesel Panel Veri Setiyle Amprik Bir Analiz”, Gazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 6(3), ss. 77–96.
  • DOMAZLICKY, Bruce R. and William L. WEBER; (1997) “Total Factor Productivity in the Contiguous United States, 1977–1986”, Journal of Regional Science, 37(2), pp. 213–233.
  • DPT (Devlet Planlama Teşkilatı); (2003), İllerin ve Bölgelerin Sosyo- Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması, Ankara.
  • ERCAN, Fuat; (2006), “Bölgesel Kalkınmada Değişim: Devlet Merkezli Bölgesel Kalkınmadan Piyasa Merkezli Bölgesel Birikime”, iç. F. Aylan ARI (Ed.), Bölgesel Kalkınma, Politikalar ve Yeni Dinamikler, İstanbul: Derin Yayınları, ss. 45–116.
  • EROĞLU, Ergün ve Melek C. ATASOY (2006), “Veri Zarflama Analizi ile Etkinlik Ölçümü ve Etkin Karar Birimlerinin Duyarlılık Analizi”, İstanbul Üniversites İşletme Fakültesi Dergisi, 35(2), ss. 91–106.
  • ESER, Uğur; (1993), Türkiye’de Sanayileşme, Ankara: İmge Kitabevi.
  • GÜNGÖR, İbrahim ve Hakan DEMİRGİL; (2005), “Bölgesel Rekabet Yapısının Bulanık VZA İle Araştırılması”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(2), ss. 23–38.
  • GÜRAK, Hasan; (2004), Emek-Teknolojik Yenilik ve Büyüme, İstanbul: Değişim Yayınları.
  • HALKOS, George and Nickolaos TZEREMES; (2005), “A DEA Approach to Regional Development”, MPRA Paper, No:3992, ss.1–32, Internet Address:http://mpra.ub.uni-muenchen.de/3992/1/MPRA_paper_3992.pdf, Date of Access: 12.11.2009.
  • KIRAN, Berna; (2008), “Kalkınmada Öncelikli İllerin Ekonomik Etkinliklerinin Veri Zarflama Analizi Yöntemi İle Değerlendirilmesi”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • KUTLAR, Aziz ve Mahmut KARTAL; (2004), “Cumhuriyet Üniversitesinin Verimlilik Analizi: Fakülteler Düzeyinde Veri Zarflama Yöntemiyle Bir Uygulama”, Kocaeli Üniversitesi SBE Dergisi, 2004/2, ss. 49–79.
  • MARTIC, Milan and Gordana SAVİC; (2001), “An Application of DEA for Comparative Analysis and Ranking of Regions in Serbia with Regards to Social-Economic Development”, European Journal of Operational Research, 132, pp. 343–356,
  • MARTIN, Philippe; (2000), “The Role of Public Policy in the Process of Regional Convergence”, Conference on Regional Development policy and Convergence in EU, Internet Address: http://www.enpc.fr /ceras/martin/EIB2.pdf, Date of Access: 15.02.2010.
  • ÖNCEL, Abidin; (2004), “Eğitim-Kalkınma İlişkisi Çerçevesinde Güneydoğu Ana dolu Bölgesinin Gelişmişlik Düzeyi”, 11. Ulusal Bölge BilimiBölge Planlama Kongresi Bildiriler Kitabı, Trabzon: KTÜ Matbaası, ss. 291–298.
  • ÖNCEL, Abidin; (2010), “Türkiye’de Bölgelerarası Gelişmişlik Farklılıklarını Gidermeye Yönelik Politika Uygulamaları ve Etkin Kaynak Kullanımı Üzerine Bir Analiz”, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Sakarya: Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • SAĞBAŞ, İsa; (2002), “Türkiye’de Kamu Harcamalarının Yakınsama Üzerindeki Etkisi”, Afyon Kocatepe Üniversitesi İİBF Dergisi, 4(2), ss. 137–148.
  • SUSILUOTO, Ilkka and Heikki LOIKKANEN; (2001), “The Economic Efficiency of Finnish Regions 1988–1999: An Application of the DEA Method”, 41. Congress of the European Regional Science Association, Zagreb, ss.1–15, Internet Address: http://www.ersa.org/ersaconfs/ersa01/ papers/full/83.pdf, Date of Access: 12.11.2009.
  • SUSILUOTO, Ilkka and Heikki LOIKKANEN; (2002), “An Evaluation of Economic Efficiency of Finnish Regions by DEA and Tobit Models”, 42. Congress of the European Regional Science Association, Dortmund, ss.1–20, Internet Address: http://www.ersa.org/ersaconfs/ersa02/cdrom/ papers/237.pdf, Date of Access: 12.11.2009.
  • TABAN, Sami; (2004), “Türkiye’de Sağlık ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Nedensellik Testi”, 3. Ulusal Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi, 25–26 Kasım 2004, Eskişehir, ss. 3–12.
  • VANHOUDT, Patrick, Thomas MATHA and Bert SMID; (2000), “How Productive Are Capital Investments in Europe?”, Cahiers Papers, 5(2), pp. 81–106,
  • YALAMA, Abdullah; (2005), “Entelektüel Sermayenin Entelektüel Katma Değer Katsayısı(VAIC) İle Ölçülmesi ve Veri Zarflama Analizi Yöntemi Kullanılarak Karlılığa Etkisinin Sınanması: İMKB’ye Kote Bankalarda Uygulanması”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • YOLALAN, Reha; (1993), İşletmelerarası Göreli Etkinlik Ölçümü, Ankara: Milli Prodüktivite Merkezi Yayınları, Yayın No:483.
Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi-Cover
  • ISSN: 1301-3688
  • Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
  • Başlangıç: 1981
  • Yayıncı: -
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

Çevre kirliliği ve ekonomik büyüme ilişkisi: Çevresel kuznets eğrisinin Türk ekonomisi için yapısal kırılmalı eş-bütünleşme yöntemiyle tahmini

Mustafa SAATÇİ, Yasemin DUMRUL

Duygusal emek, duygusal tükenme ve görev/bağlamsal performans ilişkisi: Yalova'da hizmet sektörü çalışanları ile bir araştırma

Onur ÜNLÜ, Senay YÜRÜR

Algılanan içsellik statüsünün örgütsel vatandaşlık davranışı üzerindeki etkisi

Mahmut ÖZDEVECİOĞLU, Fatma BALCI İNCE

Türkiye'de Tarih öğretiminin sorunlarına bir örnek: Kemal Kara'nın İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük ders kitabında iç ve dış düşman algısı

Nazlı USTA

Örgütsel etiğin çalışan memnuniyetine etkisi üzerine bir araştırma

Selen DOĞAN, Abdullah KARATAŞ

Türkiye'de bölgelerarası kaynak kullanım etkinliğinin veri zarflama analizi yöntemiyle ölçülmesi

Abidin ÖNCEL, Salih ŞİMŞEK