Ortaokul Öğrencilerinin Türkçe Ders Kitaplarında Yer Alan Metinlere Yönelik Tutumlarının Değerlendirilmesi

  Okuma becerisi eğitim-öğretim sürecinde bireylere kazandırılması amaçlanan en önemli hedeflerin başında gelir. Özellikle toplumsal açıdan iyi bir okur olabilme eğitim sistemlerinin temel amaçlarındandır. Düzenli okuma alışkanlığının kazanılması bireylerin çocukluk dönemine kadar uzanan bir süreçten oluşmaktadır. Araştırmacılar bu alışkanlığın kazanılmasında ebeveynlerin tutumlarının etkili olduğunu belirtmektedirler. Ayrıca bireylerin ilerleyen dönemlerde okumaktan zevk aldıkları türlerin kapsamında yer alan kitapları daha çok tercih ettikleri görülmektedir. Araştırma sürecinde ortaokul öğrencilerinin Türkçe ders kitaplarında yer alan metinlere yönelik tutumları incelenmiştir. Bu amaçla içerisinde hem nitel hem de nicel ögeler barındıran bir anket geliştirilmiştir. Nitel araştırma yöntemlerinden yarı yapılandırılmış görüşme ve değer anketi bu araştırma sürecinde kullanılan veri toplama araçlarıdır. Elde edilen veriler betimsel analiz ile değerlendirilmiştir. Ayrıca elde edilen sonuçlar sınıf düzeyleri açısından karşılaştırılmıştır. Araştırma sonucunda sınıf düzeyinde farklılıklar olduğu görülmüştür. Örneğin 5. sınıf öğrencilerinin en beğendiği metin türleri içinde masallar, hikâyeler yer alırken, 8. sınıf öğrencileri ise daha çok bilgi verici metinleri beğenmektedir. Öğrencilerin Türkçe ders kitaplarında yer alan metinleri değerlendirirken farklı ölçütler geliştirdikleri görüldü. Özellikle beşinci ve altıncı sınıflar metinleri değerlendirirken daha öznel ve ölçülmesi zor olan duygusal ögeleri kullanırken, yedinci ve sekizinci sınıfların ise ölçülmesi daha kolay ve öznel olan ögeleri ölçüt olarak kullandıkları sonucuna ulaşıldı. Bu nedenle özellikle alt sınıf kademelerinde daha nesnel değerlendirmeler sağlayabilmek için öğretmenlerin metin değerlendirme yöntemleri açısından öğrencilerle ortak çalışmalar yapmaları önerilmektedir.

Evaluation of Secondary School Students' Attitudes Towards Texts in Turkish Textbooks

Reading skills are one of the most important goals that are aimed at bringing individuals into the educational process. Being a good reader especially in society is the main aim of education systems. Acquisition of regular reading habits consists of a process that extends from the childhood. Researchers indicate that parents' attitudes are influential in winning this habit. It is also seen that individuals prefer books more frequently in the range of species they enjoy in the future. In the research process, the attitudes of middle school students towards texts in Turkish textbooks were examined. For this purpose, a questionnaire containing both qualitative and quantitative items was developed. Semistructured interview and value survey of qualitative research methods are data collection tools used in this research process. The obtained data were evaluated by descriptive analysis. In addition, the results obtained were compared in terms of class levels. As a result of the research, it is seen that there are differences at the class level. For example, while most of 5th grade students liked the tale , the 8th grade students liked more informative texts. It was seen that the students developed different criteria while evaluating the texts in the Turkish textbooks. Particularly in the fifth and sixth classes, while evaluating the texts, the emotional subjects, which are more subjective and difficult to measure, are used, while the seventh and eighth classes have reached the result that they use the criteria which are easier and more subjective to measure. For this reason, it is suggested that teachers should cooperate with the students in terms of text evaluation methods in order to provide more objective evaluations especially in lower grades. 

___

  • Aksaçlıoğlu, A., Yılmaz, B. (2007). Öğrencilerin televizyon izlemeleri ve bilgisayar kullanmalarının okuma alışkanlıkları üzerine etkisi. Türk Kütüphaneciliği, 21 (1), 3-28.Arıcı, A. F., (2008). Okumayı niye sevmiyoruz? Üniversite öğrencileri ile mülakatlar. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5 (10), 91-100.Bozkurt, B. Ü., Canlı, S. (2017). İlköğretim Türkçe 6. sınıf ders kitabı. Ankara: Başak Matbaacılık.Büyüköztürk, Ş. vd. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. (11. Basım). Ankara: Pegem Yayınevi. Can, R., Türkyılmaz, M., Karadeniz, A., Ergenlik dönemi öğrencilerinin okuma alışkanlıkları. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11 (3), 1-21.Çakmak, T., Yılmaz, B. (2009). Okul öncesi dönem çocuklarının okuma alışkanlığına hazırlık durumları üzerine bir araştırma: Hacettepe Üniversitesi Beytepe Anaokulu örneği. Türk Kütüphaneciliği, 23 (3), 489-509.Çekerol, G. S., Kurulgan, M. (2008). Öğrencilerin okuma ve kütüphane alışkanlıkları üzerine bir araştırma. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8 (2), 237-258.Erdal, N. (2017). İlköğretim Türkçe 8 ders kitabı. Ankara: Dörtel Yayıncılık.Fidan, M. (2017). Hikmet Temel Akarsu’nun eserlerindeki fantastik ögeler ve eğitim odaklı değerler. Yayınlanmamış doktora tezi. Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. ErzurumHaykır, H. A., Kaplan, H., Kıryar, A. (2017). Ortaokul Türkçe 5 ders kitabı. İstanbul: Bilnet Matbaacılık.Karasar, N. (2014). Bilimsel araştırma yöntemi. (27. Basım). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.Saban A., Saban A. ve Koçbeker B. (2006). Öğretmen adaylarının öğretmen kavramına ilişkin algılarının metafor analizi yoluyla incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 6 (2), 461-522.Sever, S., (1995). Çocuk kitaplarında bulunması gereken yapısal ve eğitsel özellikler. Abece, 107, 14-15.Şimşek, H. ve Yıldırım, A. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.Tanju, E. H., (2010). Çocuklarda kitap okuma alışkanlığına genel bir bakış. Aile ve Toplum, 6 (22), 39-39.Yıldırım, R. (2017). İlköğretim Türkçe 7 ders kitabı. Ankara: Ez- De Yayıncılık