Genç Yetişkinlerin Televizyondaki Dini Programlara Yönelik Tutumları ve Güven Düzeylerinin Belirlenmesi: Ampirik Bir Araştırma
Televizyon, birçok işlevi bulunan önemli bir kitle iletişim aracıdır. Bu işlevlerden geniş kitlelere ulaşabilme, bilgi edinmede bir kaynak rolü üstlenme, içeriğinde yer alan kanal ve programların çeşitliliği ve buna benzer birçok özelliği televizyonu hayatın vazgeçilmez bir parçası haline getirmiştir. Televizyon, kitle iletişim araçları içerisinde dini anlamda en sık başvurulan kaynaklardan birisidir. Özellikle kutsal gün ve gecelerde öne çıkan dini içerikli televizyon programlarında, dini anlamda farklı tartışmalara yer verilmekte, böylece dini bilgi toplum içerisinde yayılmaktadır. Ancak televizyondaki dini programların sayısının her geçen gün artması, programlardaki uzmanların dini anlamda yeterlilik düzeyleri, dini bilgilerin manipüle edilmesi gibi değişkenler, televizyondaki dini programlara yönelik izleyicilerin farklı tutumlar içerisine girmesine ve dini programların güvenilirliklerinin izleyiciler tarafından sorgulanmasına neden olmaktadır. Bu sorgulamayı yapan ve dini içeriğe sahip programları izleyen kitleler ele alındığında karşımıza farklı demografik gruplar çıkabilmektedir. Zira dini içerikli programlar tıpkı diğer programlar gibi hem kendi içerisinde hem de izleyici kitlesi anlamında farklılıklar arz etmektedir. Bu anlamda dini programların izleyici kitlesi arasında yer alan genç yetişkinler konunun önemli bir yönünü oluşturmaktadır. Bu programlara yönelik olarak genç yetişkinlerin bakış açıları, güven düzeyleri ve tutumları şüphesiz ortaya çıkarılması gereken önemli bir konudur. Buradan hareketle bu çalışma ile literatürde yapılan tartışmalara ampirik verilerle katkı sunmak amaçlanmaktadır. Araştırma verileri anket yöntemiyle toplanmıştır. Çalışmanın örneklemi Kayseri ili merkezinden tesadüfi örneklem yöntemi ile belirlenmiştir. Hazırlanan anket formu toplamda 303 kişiye uygulanmıştır. Bulgular, genç yetişkinlerde kadınların erkeklere oranla televizyondaki dini programlara güven düzeylerinin daha düşük olduğunu göstermektedir. Ayrıca gençler bu programlarda uzman olmayan kişilere yer verilmemesi gerektiğini düşünmektedirler.
Determining Young Adults’ Attitudes and Confidence Levels towards Religious Programs on Television: An Empirical Study
Television is an important mass media tool with many functions. From these functions, the ability to reach a wide audience, take on the role of a source in obtaining information, the variety of channels and programs contained in its content, and many similar features have made television an indispensable part of life. Television is one of the most frequently referenced sources in the mass media in the religious sense. Especially on Holy Days and nights, television programs with religious content feature different discussions in the religious sense, so that religious information is spread within the society. But the increasing number of religious programs on television every day, the level of competence of experts in the programs in the religious sense, variables such as manipulation of religious Information, cause viewers to take different attitudes towards religious programs on television and question the reliability of religious programs by viewers. Considering the masses who conduct this interrogation and watch programs with religious content, we may encounter different demographic groups. Because religious content programs, like other programs, have differences both within themselves and in terms of the audience. In this sense, young adults who are among the audience of religious programs constitute an important aspect of the subject. Young adults’ perspectives, confidence levels, and attitudes towards these programs are undoubtedly an important issue that needs to be raised. Based on this, it is aimed to contribute to the discussions in the literature with empirical data. Research data was collected by survey method. The sample of the study was determined by random sampling method from the center of Kayseri province. The prepared questionnaire was applied to 303 people in total. The findings show that women in adults have lower levels of trust in religious programs on television than men. Besides, young people believe that non-experts should not be included in these programs.
___
- Arslan, M. (2016). Kitle iletişim araçları, medya ve din ilişkisi üzerine. Birey ve Toplum
Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1), 5-26.
- Diyanet İşleri Başkanlığı, (2014). Türkiye’de dini hayat araştırması. Ankara: Diyanet İşleri
Başkanlığı Yayınları.
- Bilis, A. (2017). Modern yaşamda dini değerlerin televizyonda temsili: “Nihat Hatipoğlu ile
İftar” programı örneği. Selçuk İletişim, 9(4), 189-210.
- Çelikkaya, M. F. (2010). Seküler bir kutsal oluşturma aracı olarak medya ve din ilişkisi,
(Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Dufek, J. J. (1992). The relationship between religious television and local church attendance
(Order No. 9239711). Available from ProQuest Dissertations & Theses Global.
(304005529).
- Eken, M. (2020). Modern görsel kültürde m nesli’nin online inanç pratikleri. Bilimname,
2020 (43), 31-71. DOI: 10.28949/bilimname.762744.
- Engstrom, E., & Valenzano, J. M. (2014). Television, religion, and supernatural: Hunting
monsters, finding gods. Maryland: Lexington Books.
- Fiske, J. (2003). İletişim çalışmalarına giriş (2. Baskı b.). (S. İrvan, Çev.) Ankara: Bilim ve
Sanat Yayınları.
- Frederick, M. F. (2015). Colored television: American religion gone global. California:
Stanford Universty Press.
- Furay, A. (2008). Yetişkinlerin yaygın din eğitiminde televizyonun yeri ve fonksiyonları(İstanbul Örneği)- Sır dizileri ve dini programlar, (Yayınlanmamış doktora tezi). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Gelici, Z. (2007). Sırlara vurgu yapan mistik televizyon programlarının din eğitimi açısından
tahlili, (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya : Sakarya Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü.
- Gerbner, G. (2017). Television: The new state religion? Etc: a review of general semantics,
74(3/4), 314-319.
- Gülerarslan, A. (2010). Uhreviye karşi seküler: Din ve televizyon. Selçuk Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü Dergisi(24), 222-228.
- Güneş, A. (2018). Medyanın olumsuz din algısına etkisi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler
Dergisi, 28(1), 203-216.
- Kazi, T. (2018). Religious television and contesting piety in Karachi, Pakistan. American
Anthropologist, 120(3), 523-534.
- Martin, W. (2007). Seeking through the small screen: Television as a resource for
negotiating and constructing personal spirituality (Order No. NR49379). Available
from ProQuest Dissertations & Theses Global. (304737517).
- Postman, N. (2010). Televizyon öldüren eğlence: Gösteri çağında kamusal söylem. (O.
Akınhay, Çev.) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Rosengren, K. E. (1974). Uses and gratifications: A paradigm outlined. E. Katz, & J. Blumler
içinde, The uses of mass communications: current perspectives on gratifications
research (s. 269-286). Bverly Hills CA: Sage.
- Tanrıverdi, A. T. (2016). Televizyonlarda yayınlanan dini programların üniversite
öğrencilerinin dini tutum ve davranışları ile ilişkisi: Adana Örneği, (Yayınlanmamış
yüksek lisans tezi). Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Thomas, S. P., & Mitchell, J. p. (2005). Understanding television and Christianity in
Marthoma Homes, South India. Studies in World Christianity, 11(1), 29-48.
- Tolz, V. (2017). From a threatening “Muslim Migrant” back to the conspiring “West:” race,
religion, and nationhood on Russian television during Putin’s third presidency.
Nationalities Papers, 45(5), 742-757.
- Turan, İ. (2005). Dini içerikli televizyon programlarının yetişkinler üzerine etkisi / The
effects of television program containing religious issues on adults, (Yayınlanmamış
yüksek lisans tezi). Samsun: Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Yenen, İ. (2005). Televizyonlarda yayınlanan dini programların izlerkitlenin dini tutum ve
davranışları üzerine etkileri -Konya örneği-. Kayseri: Erciyes Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü.