DRONE’LARIN GAZETECİLİKTE KULLANIMI: DRONE HABERCİLİĞİNİN OLANAKLARI, ZORLUKLARI VE SINIRLARI

Gazetecilere “gökyüzündeki gözlerden” biri olma olanağı sunan drone’lar, büyük medya kuruluşlarının habercilik faaliyetlerinden yurttaş gazeteciliğine dek uzanan gazetecilik alan ve uygulamaları için yeni olanaklar ve açılımlar sunmaktadır. Ancak diğer yandan, sahip olduğu havadan yüksek gözetim kapasitesi drone kullanımlarında sınırlarının nasıl çizileceğine dair tartışmaları da beraberinde getirmektedir. Ulusal güvenlik, kamu sağlığı ve güvenliği, özel yaşamın korunması ile kamunun bilgi alma özgürlüğü, basın özgürlüğü ve ifade özgürlüğü tartışma konularından bazılarıdır. Drone’ların gazetecilik amaçlı kullanımları üzerine odaklanan bu çalışmada drone haberciliğinin sunduğu olanaklar, bu olanakların sınırları konuyla ilgili yasal ve etik çekinceler göz önüne alınarak, mevcut ulusal ve uluslararası literatür çerçevesinde irdelenmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Yeni iletişim teknolojileri, drone haberciliği, gazetecilik, yurttaş gazeteciliği, havadan gözetim

THE USE OF DRONES IN JOURNALISM: OPPORTUNITIES, CHALLENGES AND LIMITS OF DRONE JOURNALISM

Drones what give journalists the opportunity to be one of the “eyes in the sky” offer new possibilities and ways to improve journalistic activities of major media institutions and citizen journalism. However, their high aerial surveillance capacity causes debates about to what extent the limits for drone use in journalism should be driven. National security, public health and security, privacy issues, freedom of press, freedom of expression, freedom of information are among the issues being debated. This study which focuses on the use of drones in journalism, examines the opportunities and challenges in drone journalism by taking into consideration ethical and legal concerns through national and international literature.

Keywords:

drone journalism, journalism, citizen journalism, New Information technologies, aerial surveillance,

PDF

___

Anonim (2011). Civilian Drone Operated at Polish Riots. YouTube. Erişim: 11 Ağustos 2017. http://www.youtube.com/watch?v=KOxh9dbkNT4
Ataman, B. ve Çoban, B. (2016). Alternatif Medya ve Anti-Gözetim. B. Çoban ve B. Ataman (Der.) Gözetim Toplumu [Panoptikon] ( s.33-47). İstanbul: TMMOB.
BBC News (2011). Philippines Storm Kills Hundreds in Mindanao Floods. Erişim: 12 Temmuz 2017. http://www.bbc.com/news/world-asia-pacific-16229394
BBC News (2015). Auschwitz: Drone Video of Nazi Concentration Camp. Erişim: 12 Temmuz 2017. www.youtube.com/watch?v=449ZOWbUkf0
Bell, M. (2011). Drone Journalism, The Idea could Fly in the US. The Washington Post. Erişim: 10 Temmuz 2017. https://www.washingtonpost.com/blogs/blogpost/post/ drone-journalism-the-idea-could-fly-in-the-ussoon/2011/12/04/gIQAhYfXSO_blog. html?utm_term=.7b6fc3881b06
Cambridge Dictionary (t.y.). Erişim: 20 Mayıs 2017. http://dictionary.cambridge.org/dictionary/ english/drone
Cenk, K. (2013). Taksim Gezi Park Areal Taksim Gezi Parkı Havadan Çekim. Erişim: 12 Temmuz 2017. https://vimeo.com/67803369
Choi-Fitzpatrick, A. (2014). Drones for Good: Technological Innovations, Social Movements, and the State. Journal for International Affairs, 68 (1): 19-36).
Cividrones (2013). Litgow On Fire. YouTube. Erişim: 04 Haziran 2017. https://www.youtube. com/watch?v=1EAp_NhbF68
Clarke, R. (2013). The New Meaning of Point of View: Media Uses and Abuses of New Surveillance Tools. Roger Clarke’s Website. Erişim: 07 Ağustos 2017. http://www. rogerclarke.com/II/APC-130225.html
CNN (2013). A Bird’s Eye View of Haiyan Devastation. Erişim: 06 Temmuz 2017. http://edition. cnn.com/videos/world/2013/11/18/philippines-drone-camera-penhaul.cnn
Corcoran, M. (2014). Drone Journalism: Newsgathering Applications of Unmanned Aerial Vehicles (UAVs) in Covering Conflict, Civil Unrest and Disaster. Cryptome. Erişim: 14 Haziran 2017. https://cryptome.org/2014/03/drone-journalism.pdf
Culver, K. B. (2014). From Battlefield to Newsroom: Ethical Implications of Drone Technology in Journalism. Journal of Mass Media Ethics, 29:52-64.
Dursun, Ç. (2004). Haberde Gerçekliğin İnşası Ne Demektir?” Ç. Dursun (Haz.) Haber Hakikat ve İktidar İlişkisi (s. 37-65). Ankara: Elips Yayınları.
Dzhabirow, L. (2013). Max Media, Sky Media. Протест в София от въздуха. Erişim: 22 Temmuz 2017. https://www.youtube.com/watch?v=G0wm30s5_MY
Estes, A.C. (2013). Watch Police Shot Down a Drone Flying Over Istanbul. Gizmodo. Erişim: 10 Ağustos 2017. https://gizmodo.com/watch-police-shoot-down-a-drone-flying-over-istanbul-513228306
Estrin, J. (14 Mart 2017). Democratizing the Sky: Drones in Visual Journalism. The New York Times. Erişim: 05 Temmuz 2017. https://lens.blogs.nytimes.com/2017/03/16/ democratizing-the-sky-drones-in-visual-journalism/
Eztler, A. (9 Aralık 2016). Dronism: Exploring the Use of Drones in Journalism. News Media Alliance. Erişim: 20 Temmuz 2017. https://www.newsmediaalliance.org/technology-use-drones-journalism/
Goldberg, D., Corcoran, M., Picard, R.G. (2013). Remotely Piloted Aircraft Systems & Journalism. Reuters Institute for the Study of Journalism. Erişim: 20 Temmuz 2017. https://reutersinstitute.politics.ox.ac.uk/
Holton, A. E, Lawson S., Love, C. (2015). Unmanned Aerial Vehicles: Oportunities, Barriers, and the Future of Drone Journalism. Journalism Practice. Vol.9 No: 5: 634-650.
İnsansız Hava Aracı Sistemleri Talimatı (2016). Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü. Yayım tarihi: 22.02.2016. Erişim : 30 Temmuz 2017. https://iha.shgm.gov.tr/public/document/SHT-IHA_REV1.pdf
Jarvis, J. C. (2014). The Ethical Debate of Drone Journalism: Flying Into The Future of Reporting. Research Papers, Paper 475. Southern Illinois University Carbondale. Erişim: 20 Haziran 2017. Http://opensiuc.lib.siu.edu/gs_ep/475
Kahraman, A. (2017). Drona’ların Hukuki Durumu. Startup Hukuku. Erişim: 12 Eylül 2017. http://startuphukuku.com/dronelarin-hukuki-durumu/
Karaağaç, C. (2014). 21. Yüzyılda Sivil ve Ticari İHA Uygulamaları. Millî Güvenlik ve Askerî Bilimler Akademik Dergisi. Yaz, 2014, Cilt 1, Sayı 3, 181-211.
Karakullukçu, E. (2016). Türkiye’de İlk Drone Yasağı Geldi. Webtekno. Erişim: 17 Temmuz 2017. http://www.webtekno.com/sektorel/turkiye-de-ilk-drone-yasagi-geldi-h14562.html
Professional Society of Drone Journalists (t.y.). A Code Of Ethics for Drone Journalists. Erişim: 10 Mayıs 2017. http://www.dronejournalism.org/code-of-ethics/?rq=%20guide
Roug L. (2014). Eye in the Sky: Drones are Cheap, Simple, and Potential Game Charges for Newsrooms. Colombia Journalism Review. Erişim: 03 Eylül 2017. http://archives.cjr. org/cover_story/eye_in_the_sky.php
Schmidt, H. (2015). From a Bird’s Eye Perspective: Aerial Drone Photography and Political Protest. A Case Study of the Bulgarian #resign Movement 2013. Digital Icons: Studies in Russian, Eurasian and Central European New Media, No.13: 1-27.
Seaman, A. (2016). Newsrooms Need Drone Ethics Guidelines, Quill. Nowember/December, 2016: 31. Erişim: 10 Haziran 2017. http://digitaleditions.walsworthprintgroup.com/ publication/?i=367463&article_id=2663271&view=articleBrowser&ver=html5#{“is sue_id”:367463,”view”:”articleBrowser”,”article_id”:”2663271”}
Soylu, R. (2013). Türkiye’de İnsansız Hava Aracı Gazeteciliği Yasal mı? Gazetecilik. Erişim: 22 Ağustos 2017. https://gazetecilik.org/2013/06/25/turkiyede-insansiz-hava-araci-gazeteciligi-yasal-mi/
Soysal, O. (2013). İnsansız Hava Araçlarının Dayanılmaz Çekiciliği. Erişim: 20 Temmuz 2017. http://osmansoysal.com/yazilarim/muhtelif/272-insans-z-hava-araclar-n-n-dayan-lmaz-cekiciligi.html
Sözeri, E.K. (2016). Drone Gazeteciliği Yasaklarla Başladı, Kısıtlamalarla Sürüyor. Bağımsız Gazetecilik Platformu. Erişim 10. Temmuz 2017. http://platform24.org/yazarlar/1488/ drone-gazeteciligi--yasaklarla-basladi--kisitlamalarla-suruyor
Taylor T. (2013). RianRex, Quadcopter Aerial View of Tasmanian Bush Fires Damage. Erişim: 8 Ağustos 2017. https://www.youtube.com/watch?v=rFZA0SX31Xw
The New York Times (2016). Corbon Casulties. Erişim: 12 Ağustos 2017. https://www.nytimes. com/spotlight/climate-casualties
Tremayne, M. ve Clark, A. (2014). New Perspectives from the Sky. Unmanned Arial Vehicles and Journalism. Digital Journalism, 2:2, 232-246.
Türk Dil Kurumu (t.y.). Erişim. 20 Mayıs 2017. http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_ content&view=article&id=815&Itemid=75
Yüksel, O. (2015). Drone’lar Foto-Muhabirliği Nasıl Etkiler? Erişim: 20 Temmuz 2017. http:// www.medyaakademi.org/2015/03/24/dronelar-foto-muhabirligi-nasil-etkileyecek/