“ÇAYLAK” VE “MİLYON DOLARLIK BEBEK” FİLMLERİNDEKİ KAHRAMANLARIN KAHRAMANIN SONSUZ YOLCULUĞU EKSENİNDE KARŞILAŞTIRMALI İNCELEMESİ

Campbell, evrensel mitlere odaklanarak monomit olarak adlandırdığı kahramanın yolculuğunu üç aşamada incelemektedir: yola çıkış, erginlenme, dönüş. Ona göre, kahraman öykülerinin tümünde kahramanın izlediği belirli bir yol bulunmaktadır. Bu üç aşama da kendi içinde ayrımlanarak, on yedi farklı adımdan oluşan, arketipsel kahramanın yolculuğunu oluşturmaktadır. Modern çağın başat kültür üretim ortamı sinema ise, hikâye anlatmanın yeni biçimi (aracı) olmuştur. Sinema, masallarla paralellik gösteren geleneksel anlatının ögelerinden ve arketiplerinden faydalanarak yeni masallar ve destanlar üretmektedir. Özellikle Campbell’ın monomit modelinden faydalanan Hollywood sineması, her alanda masalın biçimsel imkânlarından yararlanmaktadır. Mitleri yeniden üretirken, aynı zamanda yeni mitlerin yaratılmasını sağlayarak sinemasal anlatım dilini güçlendirmektedir. Son dönemin en üretken yönetmenlerinden Clint Eastwood’un hem oyunculuk hem de yönetmenlik yaptığı filmler, sıklıkla anlatıyı monomit çerçevesinde şekillendirmektedir. Filmlerde Eastwood’un canlandırdığı kahramanlar, filmlerin türleri ne olursa olsun monomitin aşamalarına uymaktadır. Bu makalenin amacı, Clint Eastwood’un filmlerinde kahramanın filmler bazında değil, oyuncunun uzun soluklu kariyeri süresinde nasıl dönüştürüldüğünü analiz etmektir. Eastwood’un hem yönettiği hem de rol aldığı Çaylak ve Milyon Dolarlık Bebek filmleri Campbell’ın monomit modeli çerçevesinde incelenerek hikâye anlatıcılığında yer alan göstergelerin örtük ve açık anlamları gün ışığına çıkarılmış, yönetmen Clint Eastwood’un kahramanlar üzerinden hikâye anlatıcılığı bağlamında geçirdiği değişim ortaya konmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Campbell, Monomit, Kahramanın yolculuğu, Clint Eastwood, Sinema

COMPARATIVE ANALYSIS OF THE HEROES IN THE FILMS “THE ROOKIE” AND “MILLION DOLLAR BABY” ON THE AXIS OF THE HERO'S JOURNEY

Focusing on universal myths, Campbell examines the hero's journey, which he calls the monomyth, in three stages: departure (separation), initiation, and return. According to him, in all heroic stories, there is a specific path that the hero follows. These three stages are divided within themselves and constitute the journey of the archetypal hero, consisting of seventeen steps. Cinema, the dominant cultural production medium of the modern age, has become the new form (medium) of storytelling. Cinema produces new fairy tales and epics by utilizing the elements and archetypes of the traditional narrative that parallel fairy tales. Mainly Hollywood cinema, which utilizes Campbell's monomyth model, uses the formal possibilities of the fairy tale in every field. While reproducing myths, it also strengthens the cinematic narrative language by creating new myths. The films in which Clint Eastwood, one of the most prolific directors of the recent period, both acts and directs, often shape the narrative within the monomyth framework. The protagonists played by Eastwood conform to the stages of the monomyth, regardless of the genre of the film. This article aims to analyze how the protagonist in Clint Eastwood's films is transformed not on a film-by-film basis but throughout the actor's long career. The films The Rookie and Million Dollar Baby, both directed and acted by Eastwood, are analyzed within the framework of Campbell's monomyth model, the implicit and explicit meanings of the signs involved in storytelling are brought to light, and the change that director Clint Eastwood has undergone in the context of storytelling through heroes is revealed.

Keywords:

Campbell, Monomyth, Hero’s journey, Clint Eastwood, Cinema,

PDF

___

Akbulut, H. (2002). Matrix filminin Propp ve Greimas örnekçelerine göre çözümlenmesi. Kocaeli Üniversitesi İletişim Fakültesi Araştırma Dergisi (KİLAD), 1(2), 66-87. https://dergipark.org.tr/tr/pub/kilad/issue/61760/923282
Augustyn, A. (2022, 22 Eylül). Archetype. Encyclopedia Britannica. https://www.britannica.com/biography /Joseph-Campbell-American-author
Barthes, R. (1977). Image music text. (Çev. S. Heath, Dü., & S. Heath),. Fontana Press.
Barthes, R. (1988). Science versus literature. K. M. Newton (Ed.), Twentieth-century literary theory: A reader içinde (s. 140-144). Macmillan Education.
Barthes, R., & Duisit, L. (1975). An introduction to the structural analysis of narrative. New Literary History, 6(2), 237-272. https://www.jstor.org/stable/468419
Beard, W. (2000). Persistence of double vision: Essays on Clint Eastwood. University of Alberta Press.
Berger, A. A. (2002). Video games: A popular culture phenomenon. Transaction Publishers.
Bitirim Okmeydan, S. (2020). Kurumsal reklam ekseninde Türkiye İş Bankası ve cumhuriyetin ‘kuruluş’ hikâyesi:
Kültürel perspektif bağlamında Greimas’ın eyleyenler modeli ile çözümleme. Connectist: Istanbul University Journal of Communication Sciences (59), 87-126. https://doi.org/10.26650/CONNECTIST2020-0641
Campbell, J. (2004). The hero with a thousand faces. Princeton University Press.
Campbell, J., & Moyers, B. (1991). The Power of myth (1. Anchor Books b.). Anchor Books.
Fingeroth, D. (2004). Superman on the couch - What superheroes really tell us about ourselves and our society. Continuum.
Fiske, J. (1987). Television culture: popular pleasures and politics. Routledge.
Gourlie, J., & Engel, L. (2007). Introduction. L. Engel (Ed.), Clint Eastwood, actor and director: New Perspectives içinde (s. 1-23). The University of Utah Press.
Greimas, A. J. (1971). Narrative grammar: Units and levels. MLN, 86(6), 793-806. https://www.jstor.org/stable/2907443
Greimas, A. J. (1983). Structural semantics: An attempt at a method. (Çev. D. McDowell, R. Schleifer, & A. Velie). University of Nebraska Press.
Harari, Y. N. (2015). Hayvanlardan tanrılara: Sapiens - İnsan türünün kısa bir tarihi. (Çev. E. Genç). Kolektif Kitap Bilişim ve Tasarım Ltd. Şti.
Harari, Y. N. (2021). Human are story telling animal. (World Leader Youtube kanalı). Youtube. https://www.youtube.com/watch?v=WieZ4qmaDM8
Hughes, H. (2009). Aim for the heart - The film of Clint Eastwood. I. B. Tauris.
IMDB. (2023). Clint Eastwood. Internet Movie Database. https://www.imdb.com/name/nm0000142/
Indick, W. (2011). Senaryo yazarları için psikoloji (2. b.). (Çev. E. Yılmaz, & Y. Karaarslan). Agora Kitaplığı.
Jung, C. G. (2017). Psychological types. (Çev. H. G. Baynes). Routledge.
Kapsis, R. E., & Coblentz, K. (2013). Introduction. R. E. Kapsis, & K. Coblentz (Ed.), Clint Eastwood: Interviews içinde (Gözden geçirilmiş ve genişletilmiş b., s. ix-xxii). University Press of Mississippi.
Khoury, Y. K. (2006). "To be or not to be" in "the belly of the whale"; a reading of Joseph Campbell’s "modern hero" hypothesis in "Hamlet" on film. Literature/Film Quarterly, 34(2), 120-129. https://www.jstor.org/stable/43797267
Kolesnikoff, N. (1993). Vladimir Yakovlevich Propp. I. R. Makaryk (Ed.), Encyclopedia of contemporary literary theory: Approaches, scholars, terms içinde (s. 449-450). University of Toronto Press.
Lawrence, J. S., & Jewett, R. (2002). The myth of the American superhero. William B. Eerdmans Publishing Company.
Leeming, D. A. (2010). Monomyth. D. A. Leeming, K. Madden, & S. Marlan (Ed.), Encyclopedia of psychology and religion içinde (s. 578-580). Springer.
Lévi-Strauss, C. (1984). Structure and form: Reflections on a work by Vladimir Propp. V. k. Propp (Ed.), Theory and history of folklore içinde (Çev. M. Layton). (s. 167-188). The University of Minnesota.
McDonald, J. R. (1986). “Bob Dylan: Biograph” - A journey into life. Popular Music and Society, 10(3), 91-94. https://doi.org/10.1080/03007768608591252
Moto, S. G. (2001). The actantial model. South African Journal of African (ALASA), 21(1), 75-79. https://doi.org/10.1080/02572117.2001.10587466
Neemann, H. (1999). Piercing magic veil: Toward a theory of the Comte. Gunter Narr Verlag.
Olshansky, D. (2008). The birth of structuralism from the analysis of fairy-tales. Toronto Slavic Quarterly - Academic Electronic Journal in Slavic Studies (25). http://sites.utoronto.ca/tsq/25/Olshansky25.shtml
Parsa, A. F. (2012). Sinema göstergebiliminde yapısal çözümleme: Sinemasal anlatı sunumu ve kodlar. Ö. Güllüoğlu (Ed.), İletişim bilimlerinde araştırma yöntemleri: Görsel metin çözümleme içinde (s. 11-33). Ütopya Yayınevi.
Perron, P. (1993). Algirdas Julien Greimas. I. R. Makaryk (Ed.), Encyclopedia of contemporary literary theory: Approaches, scholars, terms içinde (s. 345-349). University of Toronto Press.
Propp, V. (2009). Morphology of the folktale (20. b.). University of Texas Press.
Propp, V. (2012). The Russian folktale. (Çev. S. Forrester). Wayne State University.
Ricoeur, P. (2010). Zaman ve anlatı 3: Kurmaca anlatıda zamanın biçimlenişi. (Çev. M. Rifat). Yapı Kredi Yayınları.
Robichaud, D. (2002). Greimas’ semiotics and the analysis of organisational action. K. Liu, R. J. Clarke, P. B. Andersen, & R. K. Stamper (Ed.), Coordination and communication using signs: Studies in organisationat semiotics 2 içinde (s. 129-150). New York: Springer Science+Business Media.
Ryan, M. L., & Alphen, E. v. (1993). Narratology. I. R. Makaryk (Ed.), Encyclopedia of contemporary literary theory: Approaches, scholars, terms içinde (s. 110-116). University of Toronto Press.
Saussure, F. d. (2014). Genel dilbilim yazıları. (Çev. S. Kılıç). İthaki Yayınları.
Schleifer, R. (1966). Introduction. A. J. Greimas (Ed.), Structural semantics: An attempt at a method içinde (Çev. D. McDowell, R. Schleifer, & A. Velie, s. xi-lvi). University of Nebraska Press.
Sight & Sound. (2008). The greatest living American director? Sight & Sound - The International Film Magazine, 18(9).
Soydan, M. (2007). Yavuz Turgul’un gönül yarası filminin Greimas’ın eyleyensel örnekçesine göre çözümlenmesi. Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(18), 1-15. https://dergipark.org.tr/tr/pub/manassosyal/issue/49947/640060
Tiller, A. (08.08.2015). How to define a hero. Liberty Champion (the official student newspaper of Liberty University). https://www.liberty.edu/champion/2015/09/how-to-define-a-hero/
Todorov, T., & Weinstein, A. (1969). Structural analysis of narrative. NOVEL: A Forum on Fiction, 3(1), 70-76. https://www.jstor.org/stable/1345003
Tomashevsky, B. (1965). Thematics. L. T. Lemon, & M. J. Reis (Ed.), Russian formalist criticism - Four essays içinde (s. 61-98). University of Nebraska Press.
Turner, G. (1999). Film as social practice (3. b.). Routledge.
Vogler, C. (2011). Yazarın yolculuğu: Senaryo ve öykü yazımının sırları (2. b.). (Çev. K. Şahin) Okuyan Us.
Yücel, T. (2005). Yapısalcılık. Can Sanat Yayınları.