Spatial multi criteria decision making in forest fire fighting planning

Çok kriterli analizler ortaya çıkışlarından beri büyük ölçüde konumsal karar problemlerini çözmek için kullanılmışlardır.Konumsal çok kriterli karar analizi, klasik çok kriterli karar analizinden (ÇKKA) farklıdır. Çünkü coğrafi bileşeni içermektedir.Konumsal çok kriterli karar analizinin iki önemli bileşeni, Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) bileşeni ve çok kriterli karar verme(ÇKKV) bileşenidir. CBS-ÇKKV entegrasyonu, değer yargılarını kullanan ve daha sonra bu yargıların sonuçlarını konumsalolarak sayısal harita üzerinde gösteren bir süreç olarak düşünülebilir. Ormancılıkla ilgili karar problemleri birçok alternatifive değerlendirme kriterini içermektedir. Çoğu orman yönetimi problemi yapısal olarak konumsaldır ve genellikle çoklukriterleri içermektedir. Yangın yönetimi orman yönetiminin önemli bir bileşenidir. Bu çalışmada, su kaynaklarındanuzaklık, akarsulardan uzaklık ve yerleşim alanlarından uzaklık kriterlerine gore, çalışma alanı olan İzmir Orman İşletmeŞefliği için, Boolean Analizi ve Analitik Hiyerarşi Süreci (AHS) kullanılarak, yangınla etkin olarak mücadele edebilenalanlar gösterilmekte ve sonuçlar sayısal harita üzerinde görselleştirilmektedir. Ayrıca Boolean analizi ile AHS analizininsonuçları karşılaştırılmaktadır.

Orman yangınıyla mücadelenin planlamasında konumsal çok kriterli karar verme

Multi criteria analyses have been used largely to deal with spatial decision problems since their emergence. Spatialmulti criteria analysis is different from conventional multi criteria decision analysis (MCDA) Because it includes geographiccomponent. Two important components of spatial multi criteria decison analysis are Geographical Information Systems(GIS) component and multi criteria decion making (MCDM) component. Many spatial decison problems lead to GISand MCDA integration. GIS-MCDM integration can be thought of as a process that uses value judgements and thenrepresents results of this judgement spatially on a digital map. Forestry decision problems involve a lot of alternativesand evaluation criteria. Most of the forest management problems are spatial in their nature and usually involve multi-criteria. Fire management is an important component of forest management. In this study the areas that can cope withforest fire effectively are determined according to distance from water resources, distance from streams and distancefrom settlement areas criteria by using Boolean Analysis and Analytic Hieararchy Process (AHP) for our study area, İzmirForest Administration Chief Office. Then the results are visualized on a digital map. Besides, the results of the Booleananalysis and AHP analysis are compared.

PDF

___

1. Aronoff, S., 1995. Geographic Information Systems: A Management Perspective, WDL Publications, Ottawa.
2. Bilgili, E., Sağlam, B., Başkent, E.Z. 2001. “Yangın Amenajman Planlarında Yangın Tehlike Oranları ve Coğrafi Bilgi Sistemleri”, Fen ve Mühendislik Dergisi, 4(2), 88-97.
3. Carver, S.J. 1991. “Integrating Multicriteria Evaluation with Geographical Information Systems”, International Journal of Geographical Information Systems, 5, 321-339.
4. Chakhar, S., Martel, J-M. 2003. “Enhancing Geographical Information Systems Capabilities with Multi-criteria Evalu- 21. Malczewski, J., Ogryczak, W. 1996. “The Multiple Criteria ation Functions”, Journal of Geographic Information and Location Problem: 2.Preference-Based Techniques and Decision Analysis, 7, 47-71. Interactive Decision Support”, Environment and Planning
5. Dimopoulou, M., Giannikos, I. 2001. “Spatial Optimization A, 28, 69-98. of Resources Deployment for Forest Fire Management”, 22. Malczewski, J. 2006. “GIS-Based Multicriteria Decision International Transactions in OR, 8(5), 523–535. Analysis: A Survey of Literature”, International Journal
6. Dimopoulou, M., Giannikos, I. 2004. “Towards an In- of Geographical Information Science, 20, 703-726. tegrated Framework for Forest Fire Control”, European 23. Martell, D.L. 1982. “A Review of Operational Research Journal of Operational Research, 152, 476-486. Studies in Forest Fire Management”, Canadian Journal
7. Eastman, J. Ronald. 2003. Idrisi Klimanjaro Tutorial, Clark Labs Clark University, Worchester, USA.
8. Felek, S., Yuluğkural, Y., Aladağ, Z. 2007. “Mobil İletişim of Forest Research, 12, 119-140. 24. Martell, D.L, Gunn, E., Weintraub, A. 1998. “Forest Management Challenges for Operational Researchers”, Sektöründe Pazar Paylaşımının Tahmininde AHP ve ANP Yöntemlerinin Kıyaslanması”, Endüstri Mühendisliği Der-gisi, 18(1), 6-22.
9. Franklin, S.E., 2001. Remote Sensing for Sustainable Forest Management, CRC Press LLC., USA.
10. Hirsch, K.G., Martell, D.L. 1996. “A Review of Initial Attack Fire Crew Productivity and Effectiveness”, International Journal of Wildland Fire, 6(4), 199–215.
11. Ho, William. 2008. “Integrated Analytic Hierarchy Process and Its Applications: A Literature Review”, European Journal of Operational Research, 186(1), 211-228.
12. Jankowski, P. 1995. “Integrating Geographical Information Systems and Multiple Criteria Decision-making Methods”, International Journal of Geographical Information Science, 9, 251-273.
13. Jiang, H., Eastman, J.R. 2000. “Application of Fuzzy Measures in Multi-criteria Evaluation in GIS”, Interna-tional Journal of Geographical Information Systems, 14, 173–184.
14. Kazana, V., Fawcett, R.H., Mutch, W.E.S. 2003. “A Deci-sion Support Modeling Framework for Multiple Use Forest Management: The Queen Elizabeth Forest Case Study in Scotland”, European Journal of Operational Research, 148, 102-115.
15. Kleynhans, T., Coppin, P.R., Queen, L.P. 1999. “Geo-graphic Information System Concepts for Land Manage-ment”, Development Southern Africa, 16, 519-530.
16. Küçük, Ö., Bilgili, E., Durmaz, B.D. 2005. “Yangın Po-tansiyelinin Belirlenmesinde Yanıcı Madde Haritalarının Önemi”, Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 1,104-116
17. Küçük, Ö., Bilgili, E. 2006. “Coğrafi Bilgi Sistemleri Yardımıyla Yangın Davranışının Uygulamaya Aktarılması: Kastamonu Örneği”, Gazi Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 6(2), 262-273.
18. Küçük, Ö., Bilgili, E. 2007. “Yangın Davranışının Coğrafi Bilgi Sistemi (CBS) Yardımıyla Haritalanması: Korudağ Örneği”, KSÜ Fen ve Mühendislik Dergisi, 10(2), 64-70.
19. Liberatore, M.J., Nydick, R.L. 2008. “The Analytic Hierar- chy Process in Medical and Health Care Decision Making: A Literature Review”, European Journal of Operational Research, 189(1), 194-207.
20. Lo, C.P., Yeung, A.K.W. 2002. Concepts and Techniques of Geographic Information Systems, Prentice Hall, Inc., New Jersey.
21. Malczewski, J., Ogryczak, W. 1996. “The Multiple Criteria Location Problem: 2.Preference-Based Techniques and Interactive Decision Support”, Environment and Planning A, 28, 69-98.
22. Malczewski, J. 2006. “GIS-Based Multicriteria Decision Analysis: A Survey of Literature”, International Journal of Geographical Information Science, 20, 703-726.
23. Martell, D.L. 1982. “A Review of Operational Research Studies in Forest Fire Management”, Canadian Journal of Forest Research, 12, 119-140.
24. Martell, D.L, Gunn, E., Weintraub, A. 1998. “Forest Management Challenges for Operational Researchers”, European Journal of Operational Research, 104, 1–17.
25. Mohren, G.M.J. 2003. “Large-Scale Scenario Analysis in Forest Ecology and Forest Management”, Forest Policy and Economics, 5, 101-206.
26. Næsset, E. 1997. “Geographical Information Systems in Long-Term Forest Management and Planning with Special Reference to Preservation of Biological Diversity”, Forest Ecology and Management, 93 (1-2), 121-136.
27. Özdemir, M.S. 2002. “Bir İşletmede Analitik Hiyerarşi Süre- ci Kullanılarak Performans Değerleme Sistemi Tasarımı”, Endüstri Mühendisliği Dergisi, Nisan-Mayıs-Haziran, 2.
28. Potter, W.D., Liu, S., Deng, X., Rauscher, H.M. 2000. “Us- ing DCOM to Support Interoperability in Forest Ecosystem Management Decision Support Systems”, Computers and Electronics in Agriculture, 27, 335-354.
29. Saaty, T.L. 1980. The Analytic Hierarchy Process, Mc- Graw-Hill, NY.
30. Saaty, T.L. 1986. “Axiomatic Foundation of the Analytic Hierarchy Process”, Management Science, 32, 841-855.
31. Salazar, L.A. 1990. “Assigning Fire Management Analysis Zones with a GIS”, In: Proceedings of the International Conference on Forest Fire Research, 16-1, Coimbra, Portugal.
32. Shamsi, U.M. 2005. GIS Applications for Water, Wastewa- ter, and Stormwater Systems, CRC Press, Boca Raton.
33. Üstün, Ö., Özdemir, M.S., Demirtaş, E.A. 2005. “Kıbrıs Sorunu Çözüm Önerilerini Değerlendirmede Analitik, Serim Süreci Yaklaşımı”, Endüstri Mühendisliği Dergisi, 16(4), 2-13.
34. Vaidya, O.S., Kumar, S. 2006. “Analytic Hierarchy Pro- cess: An Overview of Applications”, European Journal of Operational Research, 169, 1-29.
35. Vassilev, V., Genova, K., Vassileva, M. 2005. “A Brief Sur- vey of Multicriteria Decision Making Methods and Software Systems”, Cybernetics and Information Technologies, 5, 3-13.
36. Vertinsky, I., Brown, S., Schreier, H., Thompson, W.A., Van Kooten, G.C. 1994. “A Hierarchical GIS-based Decision Model for Forest Management: The Systems Approach”, Interfaces, 24(4), 38–53.
37. Young, R.A., Giese R.L. 2003. Introduction to Forest Ecosystem Science and Management, John Wiley&Sons, Inc., USA.
38. Zack, J.A., Minnich, R.A. 1991. “Integration of Geographic Information Systems with a Diagnostic Wind Field Model for Fire Management. Forest Science, 37(2), 560–573.

ISSN: 1300-3410
Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
Başlangıç: 1989
Yayıncı: TMMOB MAKİNA MÜHENDİSLERİ ODASI

Arşiv

Sayıdaki Diğer Makaleler

Spatial multi criteria decision making in forest fire fighting planning

Nurcan TEMİZ, Vahap TECİM

Plastik enjeksiyon makinalarının çizelgelenmesi problemi

Tuğba SARAÇ, Aydın SİPAHİOĞLU

Tedarikçi değerlendirme süreci için bir yapay sinir ağı yaklaşımı: gıda sektöründe bir uygulama

Berk AYVAZ, Bersam BOLAT, Demet BAYRAKTAR, Sanem TÜMER