AKSİYOMLARLA TASARIM YÖNTEMİ İLE GENLEŞTİRİLMİŞ POLİSTİREN SERT KÖPÜK BONCUK HAMMADDESİ SEÇİMİ

İşletmeler, günümüzün rekabetçi ortamında ayakta kalabilmek için stratejik olarak doğru kararlar alarak kaynaklarını iyi yönetmek mecburiyetindedir. Bu bağlamda, tedarik zinciri yönetiminde satınalma biriminin aldığı kararlar hayati öneme sahiptir. Globalleşen dünyada, hammadde satınalma sürecinde tedarik edilecek malzemelerin yalnızca bulunabilirliğinin ve fiyatının dikkate alınması yanlış kararlar verilmesine yol açabilir. Satınalma süreçlerinde Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV) yöntemleri literatürde sıklıkla kullanılmış ve başarılı sonuçlar elde edilmiştir. Bu çalışmada, binaların dış cepheleri için yalıtım malzemesi olarak kullanılan EPS (Genleştirilmiş Polistiren Sert Köpük) levhanın hammaddesi olan boncuk EPS’nin satınalma sürecine ÇKKV yöntemlerinden Aksiyomatik Tasarım ile yaklaşımda bulunulmuştur. Kriterler (malzemenin birim fiyatı, tedarik süresi, araca yüklenen maksimum miktar (parti büyüklüğü), termine uyum oranı ve kalite red oranı) ve yöntemin uygulanması için gerekli olan tasarım aralıkları uzman görüşü ile belirlenmiştir. Çalışmada önce kriter ağırlıkları eşit alınarak sıralama yapılmıştır. Sonrasında yine bir ÇKKV yöntemi olan Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) ile kriter ağırlıkları elde edilmiş ve sıralama yeniden yapılmıştır. Son olarak, tasarım aralığı daralıp genişletilerek bu aralığın sonuçlara etkisi incelenmiş ve elde edilen sonuçlar yorumlanmıştır.

In order to survive in today's competitive environment, businesses have to make strategically correct decisions and manage their resources correctly. In this context, decisions taken by the purchasing unit in supply chain management are vital. When buying raw materials, decision-makers can make the wrong decisions only if they consider the availability and price of the materials. In purchasing processes, Multi-Criteria Decision Making (MCDM) methods have been used frequently and successful results have been obtained. In this study, the approach to the procurement process of bead EPS, which is the raw material of EPS (Expanded Polystyrene Hard Foam) board used as insulation material for facades of buildings, has been approached with Axiomatic Design, one of the MCDM methods. Criteria (unit price of material, lead time, maximum quantity loaded on the vehicle (lot size), term compliance ratio and quality rejection rate) and design intervals required for the application of the method were determined by expert opinion. In the study, we first considered the criterion weights equal and made a ranking. Afterwards, we calculated the criterion weights with the Analytical Hierarchy Process (AHP), which is also an MCDM method, and redesigned the ranking. Finally, we examined the effect of the width of the design range on the results and interpreted our results.

___

  • Akman, G. ve Alkan, A. (2016). İzmit kent içi ulaşımda alternatif toplu taşıma sistemlerinin aksiyomlarla tasarım yöntemi ile değerlendirilmesi. Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 22(1), 54-63. doi: 10.5505/pajes.2015.55376
  • Alkan, A., Diyaroğlu, D., Avcı, S. ve Aladağ, Z. (2018). Analytic network process & axiomatic design: a study in fast moving consumer goods industry. International Journal of Research –Granthaalayah, 6(11), 7-22. doi: 10.5281/zenodo.1708230
  • Batur, G. D. ve Özyörük, B. (2018). Aksiyomatik tasarım ile tedarikçi seçimi: bebek maması üretimi için Türkiye'de bir uygulama. International Journal of Informatics Technologies, 11(2), 195-201. doi: 10.17671/gazibtd.392093
  • Özel B. ve Özyörük, B. (2007). Bulanık aksiyomatik tasarım ile tedarikçi firma seçimi. Gazi Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 22(3), 415-423.
  • Büyüközkan, G. ve Göçer, F. (2017). Application of a new combined intuitionistic fuzzy MCDM approach based on axiomatic design methodology for the supplier selection problem. Applied Soft Computing, 52, 1222-1238. doi: doi.org/10.1016/j.asoc.2016.08.051
  • Carnevalli, J. A., Miguel, P. A. C. ve Calarge, F. A. (2010). Axiomatic design application for minimising the difficulties of QFD usage. International Journal of Production Economics, 125(1), 1-12. doi: doi.org/10.1016/j.ijpe.2010.01.002
  • Celik, M., Kahraman, C., Cebi, S. ve Er, I. D. (2009). Fuzzy axiomatic design-based performance evaluation model for docking facilities in shipbuilding industry: The case of Turkish shipyards. Expert Systems with Applications, 36(1), 599-615.
  • Dündar, S. (2008), Ders seçiminde analitik hiyerarşi proses uygulaması, Süleyman Demirel University Journal of Faculty of Economics & Administrative Sciences, 13(2), 217-226.
  • Ersöz, F. ve Kabak, M. (2010). Savunma sanayi uygulamalarında çok kriterli karar verme yöntemlerinin literatür araştırması. Savunma Bilimleri Dergisi, 9(1), 97-125.
  • Güngör, F. (2017). Sızdırmaz conta malzemesinin aksiyomatik tasarım medoduyla seçilmesi. El-Cezeri Journal Of Science And Engineering, 4(1).
  • Kannan, D., Govindan, K. Ve Rajendran, S. (2015). Fuzzy axiomatic design approach based green supplier selection: a case study from Singapore. Journal of Cleaner Production, 96, 194-208.
  • Karataş, M. ve Akman, G. (2009). Makine imalatı yapan firmaların yenilikçi kültür yapılarının aksiyomatik tasarım ile değerlendirilmesi. Dumlupınar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 20, 45-62.
  • Kahraman, C. ve Çebı, S. (2009). A new multi-attribute decision making method: Hierarchical fuzzy axiomatic design. Expert Systems with Applications, 36(3), 4848-4861.
  • Maldonado, A., García, J. L., Alvarado, A. ve Balderrama, C. O. (2013). A hierarchical fuzzy axiomatic design methodology for ergonomic compatibility evaluation of advanced manufacturing technology. The International Journal of Advanced Manufacturing Technology, 66(1-4), 171-186.
  • Ogot, M. (2011). Conceptual design using axiomatic design in a TRIZ framework. Procedia Engineering, 9, 736-744.
  • Ulutürk, İ., Yurdakul, M. ve İç, Y. T. Aksiyomatik tasarım yöntemi ile yenilikçi ürün geliştirilmesi. Politeknik Dergisi, *(*): *, (*). doi: 10.2339/politeknik.591154
  • Yazgan, H. R., Kır, S., Özbakır, S. ve Sezik, E. (2014). Sıra bağımlı tek makineli çizelgeleme probleminde erkenlik ve geçlik katsayılarının bulanık aksiyomatik tasarım yöntemi ile belirlenmesi. Journal of Industrial Engineering (Turkish Chamber Of Mechanical Engineers), 25(3), 25-32.
  • Zein, A., Li, W., Herrmann, C. ve Kara, S. (2011). Energy efficiency measures for the design and operation of machine tools: an axiomatic approach. Glocalized Solutions for Sustainability in Manufacturing (pp. 274-279). Springer, Berlin, Heidelberg.
  • https://www.austrotherm.com.tr (Erişim Tarihi, 30.10.2019).