TARİHSEL GELİŞİM SÜRECİ BAĞLAMINDA DENİZ SİGORTALARI

Deniz ticaretinde olası denizcilik rizikoları donatanlar açısından ağır sorumluluklara yol açmaktadır. Donatanlar denizde karşılaşabilecekleri tehlikelere karşı sorumluluklarını sigorta sistemi sayesinde teminat altına alabilmektedirler. Sigorta türlerinin ilk örneklerinden olan deniz sigortaları çok eski dönemlerden beri deniz ticaretinde öncü olan ülkelerin uygulamaları sonucunda günümüze kadar gelişerek gelen bir sigorta türüdür. Türkiye’deki düzenlemeler esas itibariyle batı hukukunun etkisi altındadır. Günümüzde uygulanan başlıca deniz sigortası türleri tekne sigortası, yük sigortası, kulüp sigortası ve zorunlu mali sorumluluk sigortası şeklindedir. Eski Türk Ticaret Kanunu’nda (1956) deniz sigortaları özel olarak düzenlenmekteyken, yeni Türk Ticaret Kanunu’nda (2011) bu konunun genel kurallara tabi bir sigorta türü olarak düzenlendiği görülmektedir. Bu şekildeki bir düzenleme deniz sigortaları bakımından bazı sorunları da beraberinde getirmektedir. Sorunların ortaya konulması ve çözüm arayışı çalışmanın konusunu oluşturmaktadır.

Possible maritime risks in maritime trade lead to heavy responsibilities for the shipowners. Shipowners can insure their responsibilities against the dangers they may encounter at sea, thanks to the insurance system. Marine insurance, which is one of the first examples of insurance types, is a type of insurance that has developed until today as a result of the practices of countries that have been pioneers in maritime trade since ancient times. Regulations in Turkey are mainly under the influence of western law. The main types of marine insurance applied today are hull insurance, cargo insurance, club insurance and compulsory liability insurance. While marine insurance was specifically regulated in the old Turkish Commercial Code (1956), it is seen that this issue was regulated as a type of insurance subject to general rules in the new Turkish Commercial Code (2011). Such an regulation also brings some problems in terms of marine insurance. Putting forward the problems and seeking solutions are the subject of the study.

___

  • Acar Serdar, Kulüp Sigortası (ProtectionandIndemnity), İstanbul 2008.
  • Algantürk Light, Didem, Deniz Sigorta Hukukunda Kulüp Sigortası (ProtectionandIndemnity), İstanbul 2000.
  • Arkan Sabih, Müşterek Avarya Halinde Sigortacının Sorumluluğu, Sigorta Hukuku Dergisi, C.I.S.2, Ankara 1982.
  • Çelik Partal Elif, Tekne Sigortalarında Teminatın Rizikolar Bakımından Kapsamı, Ankara, 2021.
  • Göknil Mazhar Nedim, Deniz Ticareti Hukuku, İstanbul 1946.
  • İzveren/ Franko/ Çalık, Deniz Ticaret Hukuku, Ankara,1994.
  • Karaaslan Oktay, Deniz Sigortalarının Tarihçesi ile İlgili Derleme, Prof. Dr. Tahir Çağa’nın Anısına Armağan, İstanbul 2000.
  • Kender Rayegan/ Çetingil Ergon, Deniz Ticaret Hukuku, İstanbul 2003.
  • Nomer Cahit/ Yunak Hüseyin, Sigortanın Genel Prensipleri, İstanbul 2000.
  • Salih Atalay, “İngiliz Deniz Sigortaları Hukukunun Tarihçesi ve Bugünkü Sigorta Müesseseleri”, Adalet Dergisi, 1957, S.12.
  • Şeker Öğüz Zehra, Yeni Türk Ticaret Kanunu’nda Yük Sigortaları, Yeni Türk Ticaret Kanunu’nda Deniz Sigortaları Sempozyumu, İstanbul 23 Mart 2012.
  • Uluğ Cicim İlknur, Yeni Türk Ticaret Kanunu’na Göre Deniz Yolu İle Yolcu Taşıma Sözleşmesi, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi Özel Sayı, C.18, S. 2, Yıl:2012
  • Uluğ Cicim İlknur/ Yunus Alhan, Deniz Yolu ile Yolcu Taşıma Sözleşmesi Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası, Legal Hukuk Dergisi, C.15, S.170, Yıl:2017.
  • Yazıcıoğlu/Şeker Öğüz, Sigorta Hukuku, İstanbul 2021.
  • Yazıcıoğlu Emine, Tekne Sigortası Sözleşmesi, İstanbul 2003.
  • Yazıcıoğlu Emine, Türk Ticaret Kanunu Tasarısı’nın Sigorta Hukuku Kitabındaki Hükümler Hakkında Bazı Değerlendirmeler, Sigorta Hukuku Dergisi, Yıl: 2005, Özel Sayı:1, s. 81.