Sezen TOFUR, Remzi YILDIRIM

OKUL MÜDÜRLERİNİN OKUL YÖNETİM SÜREÇLERİYLE İLGİLİ GÖRÜŞLERİNİN İNCELENMESİ (DEMİRCİ İLÇESİ ÖRNEĞİ)

Bu çalışmanın amacı okul yöneticilerinin yönetim süreçleri kapsamında izledikleri yolun ortaya konulması, karşılaşılan sorunların ve çözüm önerilerinin belirlenmesidir. Çalışmanın yöntemi niteldir. Fenomenolojik vaka çalışması gerçekleştirilmiştir. Çalışmaya 6 ilkokul, 6 ortaokul, 6 ortaöğretim kurum müdürü katılmıştır. Çalışma grubu amaçlı örnekleme yöntemlerinden kolay ulaşılabilir durum örneklemesi ile Manisa Demirci ilçesinden seçilmiştir. Çalışma verileri 2019 – 2020 Eğitim Öğretim yılı bahar döneminde toplanmıştır. Verilerin toplanması odak grup görüşmesi ile gerçekleştirilmiştir. Verilerin analizinde içerik analizi kullanılmıştır. Yapılan analiz sonrası 7 tema, alt temaları ve kodlamaları açıklanmıştır. Okul yönetiminde karar verme, planlama, örgütleme, iletişim, koordinasyon, etkileme ve değerlendirme başlıkları sorunlar ve çözüm önerileri ile sunulmuştur. Yapılan bu çalışmanın okul müdürlerinin yönetsel süreçler ile ilgili algılamalarının anlaşılmasına ve bu durumun hangi yeni sorular ile irdelenmesi gerektiğinin belirlenmesine yardımcı olacağı düşünülmektedir. Buna göre okul müdürleri ve yönetsel süreçler konularında yapılacak daha kapsamlı çalışmalara ihtiyaç vardır.

Anahtar Kelimeler:

Okul Müdürleri, Okul Yönetimi, Yönetim Süreçleri, Fenomenolojik Vaka Çalışması, Odak Grup Görüşmesi

EXAMINATION OF PRINCIPALS’ VIEWS ON SCHOOL ADMINISTRATIVE PROCESSES (CASE OF DEMIRCI DISTRICT)

The aim of the study is to reveal the path followed by school principals during the administration processes, to determine the problems encountered and solutions related to them. The research was conducted in qualitative method. 18 school principals participated in the study. The data were collected through focus group interviews. Content analysis and descriptive analysis were used in the analysis of the data. School principals at all levels state that they make joint decisions by consulting with school stakeholders in the decision-making process in administration. School principals believe in the benefit of planning and effective communication in the administrative processes. According to the principals, influencing is a difficult job in terms of motivating individuals and reaching the goal. School principals attach importance to task distribution and teamwork. Talent, skill and willingness are considered in the distribution of tasks. They provide their evaluations by following the report with the evaluation criteria they have determined together with the stakeholders. It is thought that this study will help to understand the perceptions of school principals about administrative processes. Accordingly, more comprehensive studies should be conducted on school principals and administrative processes.

PDF

___

Akçadağ, T. (2008). Yönetim süreçleri. Sarpkaya, R. (Ed.), Türk Eğitim Sistemi ve Okul Yönetimi (1. Baskı) (s.169 – 188) içinde. Ankara: Anı Yayıncılık.
Aşan, Ö. ve Aydın, E. M. (2006). Can, H. (Ed.), Örgütsel Davranış (1. Baskı). Denizli: Arıkan Yayınevi.
Aydın, M. (2010). Eğitim Yönetimi (9. Baskı). Ankara: Hatipoğlu Yayınları.
Babacan, M. ve Eriş, E., D. (2006). Pazarlamada vekalet teorisi ve kavramsal bir model geliştirme. H.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24 (1), 89 – 110. https://dergipark.org.tr/tr/pub/huniibf/issue/7876/103487 (Erişim: 08.07.2020).
Balay, R. (2003). Örgüt ve çevre ilişkisi. Elma, C. ve Demir, K. (Ed.), Yönetimde Çağdaş Yaklaşımlar: Uygulamalar ve Sorunlar (2. Baskı) (s.17 – 41) içinde. Ankara: Anı Yayıncılık.
Baraz, B. (2012). Yöneltme. Besler, S. ve Oktal, Ö. (Ed.), Yönetim Bilimi 1 (1. Baskı) (s.72 – 99) içinde. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
Başar, H. (2000). Eğitim Denetçisi (5. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
Başaran, İ. E. (2004). Yönetimde İnsan İlişkileri (3.Baskı). Ankara: Nobel Yayınevi.
Besler, S. (2012a). Yönetim ve yönetim bilimi. Besler, S. ve Oktal, Ö. (Ed.), Yönetim Bilimi 1 (1. Baskı) (s.2 – 23) içinde. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
Besler, S. (2012b). Yöneltme. Baraz, B. ve Şakar, A., N. (Ed.), İşletme Yönetimi (1. Baskı) (s.168 – 189) içinde. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
Bursalıoğlu, Z. (2005). Eğitim Yönetiminde Teori ve Uygulama (8. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
Creswell, J. W. (2016). Veri analizi ve sunumu. A. Bacanak. (Çev.), M. Bütün & S. B. Demir (Çev. Ed.). Nitel araştırma yöntemleri: Beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni (s.179-212) içinde. Ankara: Siyasal.
Çalık, T. (2012). Yönetim kuramları ve insan. Özdemir, S. (Ed.), Türk Eğitim Sistemi ve Okul Yönetimi (1. Baskı) (s.54 – 74) içinde. Ankara: Pegem Akademi.
Dal, A. (2012). Grup iletişimi ve örgüt içi iletişim. Orhon, E., N. ve Eriş, U. (Ed.), İletişim Bilgisi (1. Baskı) (s.94 – 115) içinde. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
Dalay, İ. (2013, Kasım 29). Neoklasik (davranışsal) yönetim teorileri. Blogspot. http://ismaildalay.blogspot.com/2013/11/neoklasik-davranssal-yonetim-teorileri.html (Erişim: 15.07.2020)
Demirtaş, H. (2008). Okul örgütü ve yönetimi. Sarpkaya, R. (Ed.), Türk Eğitim Sistemi ve Okul Yönetimi (1. Baskı) (s.79 – 134) içinde. Ankara: Anı Yayıncılık.
Deniz, L. ve Hasançebioğlu, T. (2003). Öğretmen liderlik stillerini belirlemeye yönelik bir ölçek çalışması. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 17 (17), 55 – 62. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2175 (Erişim: 14.07.2020).
Doğan, K., C. (2017). Postmodern kamu yönetiminin kuramsal temelleri çerçevesinde yönetişim yaklaşımı: literatür taraması. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10 (1), 27 – 45. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/282492 (Erişim: 11.08.2020)
Ekinci, N. (2019). Klasik, neoklasik teori, sistem ve durumsallık yaklaşımları ile bunların karşılaştırılması ve toplam kalite yönetimi içerisindeki yerlerinin değerlendirilmesi. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 6 (11), 16 – 38. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/896314 (Erişim: 11.07.2020)
Erarslan, H. ve Şengün, H., İ. (2018). Postmodernizm akımı ve işletme yönetimine etkileri. Uluslararası Batı Karadeniz Sosyal ve Beşerî Bilimler Dergisi, 2 (2), 178 – 193. https://dergipark.org.tr/tr/pub/baksoder/issue/41016/501132 (Erişim: 13.08.2020)
Erdemir, E. (2006). Posmodernizmin işletme yönetimine etkileri: kavramsal bir çözümleme. Hukuk, Ekonomi ve Siyasal Bilimler Aylık İnternet Dergisi, Haziran 2006 (52), 1 – 27. http://www.e-akademi.org/icerik.asp?kategori=Makale&kid=1&git=30 (Erişim: 10.07.2020)
Eren, E. (2008). Örgütsel Davranış ve Yönetim Psikolojisi (11. Baskı). İstanbul: Beta Yayınevi.
Hoy, W., K. ve Miskel, C., G. (2012). Eğitim Yönetimi: Teori, Araştırma ve Uygulama (Çev. Ed. Turan, S.). Ankara: Nobel Yayınevi. (Özgün çalışma 2004, 7. Baskı).
Karatepe, S. (2005). Yönetsel etkililik: okul yönetiminde yönetsel etkililiğin astlarla ilişkiler boyutu. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10 (2), 307 – 326. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/194921 (Erişim: 28.06.2020)
King, C., S. (2005), Postmodern public administration: in the shadow of postmodernism. Administrative Theory & Praxis, 27 (3), 517 – 532. https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/10841806.2005.11029504 (Erişim: 13.05.2020)
Knezevich, S., J. (1970). Administration of Public Education. NewYork: Harper and Row Publishers.
Lunenburg, F., C. ve Ornstein, A. C. (2013). Eğitim Yönetimi (Çev. Ed. Arastaman, G.). Ankara: Nobel Yayınevi. (Özgün çalışma 2011, 6. Baskı).
Memişoğlu, S., P. (2013). Okulda yönetim süreçleri. Can, N. (Ed.), Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi (1. Baskı) (s.127 – 154) içinde. Ankara: Pegem Akademi.
Merriam, S. B. (2018a). Nitel vaka (durum) çalışması. E. Karadağ (Çev.), S. Turan (Çev. Ed.), Nitel araştırma Desen ve Uygulama için bir rehber (s.39-54) içinde. Ankara: Nobel.
Merriam, S. B. (2018a). Araştırmanın desenlenmesi ve örneklem seçimi. S. Turan & D. Yılmaz, (Çev.), S. Turan (Çev. Ed.), Nitel araştırma Desen ve Uygulama için bir rehber (s.55-82) içinde. Ankara: Nobel.
Merriam, S. B. (2018c). Görüşmelerin etkin yönetimi. S. Turan (Çev.), S. Turan (Çev. Ed.). Nitel araştırma Desen ve Uygulama için bir rehber (s.85-110) içinde. Ankara: Nobel.
Merriam, S. B. (2018d). Nitel araştırmalarda geçerlik, güvenirlik ve etik. E. Dinç (Çev.), S. Turan (Çev. Ed.). Nitel araştırma Desen ve Uygulama için bir rehber (s.199-228) içinde. Ankara: Nobel.
Miles, M. B. & Hubermann, A. M. (1994). Qualitative data analysis. Thousand Oaks, CA: Sage Publication
Neuman, W. L. (2010). Nitel Veri Analizi. S. Özge (Çev.). Toplumsal Araştırma Yöntemleri Nitel ve Nicel Yaklaşımlar 2 (s.658-705) içinde. İstanbul: Yayın Odası.
Olayiwola, S., & Alabi, K. (2015). The micropolitics of school principal’s decision making in Nigeria: Principal’s perspective. International Journal of Educational Leadership and Management, 3, 173-191. doi:10.17583/ijelm.2015.1441
Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma tasarımı. B. Tarman & M. F. Yiğit, (Çev.), M. Bütün & S. B. Demir, (Çev. Ed.). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (s. 209-258) içinde. Ankara: PegemA.
Robbins, S., P. ve Judge, T. A. (2013). Örgütsel Davranış (Çev. Ed. Erdem, İ.). Ankara: Nobel Yayınevi. (Özgün çalışma 2010, 14. Baskı).
Saruhan, Ş., C. (2012). Yönetim ve yönetici. Baraz, B. ve Şakar, A., N. (Ed.), İşletme Yönetimi (1. Baskı) (s.2 – 35) içinde. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
Schlebusch, G., & Mokhatle, M. (2016). Strategic planning as a management tool for school principals in rural schools in the Motheo District. Int J Edu Sci, 13(3), 342-348.
Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenilirlik ve geçerlik. Ankara: Seçkin.
Şişman, M. (2012). Türk Eğitim Sistemi ve Okul Yönetimi (6. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
Walton, J. (1958). Book review [Review of the book Administrative behavior in education, by R. F. Campbell and R. T. Gregg] Administrative Science Quarterly, 3 (1), 118 – 120. https://www.jstor.org/stable/2390607 (Erişim: 03.10.2019)
Yıldırım, A., ve Şimşek H. (2008a). Nitel araştırmada örneklem. Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (s. 99-115) içinde. Ankara: Seçkin.
Yıldırım, A., ve Şimşek H. (2008b). Odak grup görüşmesi. Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (s. 149-166) içinde. Ankara: Seçkin.
Yıldırım, A., ve Şimşek H. (2008c). Nitel veri analizi. Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (s. 220-252) içinde. Ankara: Seçkin.
Yılmaz, K. (2011). Yönetim süreçleri. Memduhoğlu, H., B. ve Yılmaz, K. (Ed.), Türk Eğitim Sistemi ve Okul Yönetimi (3. Baskı) (s.143 – 166) içinde. Ankara: Pegem Akademi.