BERGAMA KÖYLÜ HAREKETİNİN DÜNÜ VE BUGÜNÜ

1990’lı yılların başında neredeyse küresel sosyal hareketlerin dünyada gözlemlenmeye başlamasıyla eş zamanlı olarak ortaya çıkan Bergama köylü hareketi, Türkiye’deki sosyal hareketlerin tarihçesi ve günümüzdeki konumu açısından oldukça büyük önem taşımaktadır. Ülkemizdeki sosyal hareketlerin görünümleri, örgütlenme yapıları, süreklilikleri ve özellikle de aktivistlerinin yapısı göz önünde bulundurulduğunda Bergama hareketinin farklılığı da kendiliğinden ortaya çıkmaktadır. Hareketin başlangıcından itibaren gerek medyada gerekse sosyal hareketler ailesi içerisinde yaratmış olduğu etki, hareketi hem Türkiye’de hem de dünyada yankı uyandırabilecek bir meşruiyete ve kitleselliğe ulaştırmıştır (Özlüer, 2012:29). Şiddete dayalı olmayan eylem biçimiyle Bergamalı köylüler seslerini tüm dünyaya duyurmayı başarmışlardır. Hatta bu başarı, hareketi günümüze kadar şiddet, baskı ve zor kullanan birçok hareketin önüne taşımayı başarmış ve daha çok insanın ilgisini/desteğini sağlayarak, Cumhuriyet tarihindeki en bilinir ve kabul gören eylemler arasında birinci sıraya taşımıştır.Başlangıçta hem akademik alanda hem de gündelik yaşamda büyük bir ses getiren Bergama köylü hareketine ilişkin olarak günümüzde pek bir bilgi ve çalışmaya rastlanmamaktadır. Ancak bölgede başlangıçta sekiz yıllık bir süreç kapsamında tamamlanması planlanan siyanürlü altın arama çalışmaları artan bir ivme ile devam etmektedir. Sonuçta bu çalışmada günümüzde gelinen noktada Bergama köylü hareketinin ne durumda olduğu ve bu hareketi mobilize eden aktivistlerin bugünkü toplumsal koşullarının sorgulanmasının temel alındığı ifade edilebilir. 

-

Bergama Peasant Movement starting almost at the same time with observing global social movements in the world in the early 1990’s, is critically important in terms of the history and current position of social movements in Turkey. When views of social movements in our country, organization structures, continuities, and especially structure of activists are taken into consideration, the difference in Bergama Movement arises spontaneously. The effect on both media and social movement family from the beginning of the movement provides the movement to be accepted by mass in both in Turkey and around the World as legitimate. With nonviolent action style, Bergama villagers were successful to reach their voices to the whole world. Because of this success, this movement is accepted as a leading movement when compared with the other movement using violence, coercion and force and it is interested / supported by many people. This movement is accepted as the most known and accepted movement among the movements in the history of Republic

___

  • Akdemir, Özer, (2011a) Anadolu’nun ‘Altın’daki Tehlike-Kışladağ’a Ağıt, İstanbul: Evrensel Basım ve Yayım,.
  • Akdemir, Özer, (2011b) Kuyudaki Taş-Alman Vakıfları ve Bergama Gerçeği, İstanbul: Evrensel Basım ve Yayım,
  • Bıçkı, Doğan,(2001), Batı Düşüncesi, Liberal Kapitalizm ve Çevre, Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi(2) syf: 33-42.
  • Catton, William, Dunlop, Riley, (1978),“Environmental Sociology:A New Paradigm”, The American Sociologist ,Vo.13 (Februaray),41-49.
  • Catton, William, Dunlop, Riley, (1979),“Environmental Sociology”, Annual Review of Sociology, Vol. 5, , pp. 243-273. http://modernsocieties.files.wordpress.com/2008/04/environmental-sociology-dunlap-catton.pdf. Erişim: 12.01.2013.
  • Çoban, Aykut, (2004),Çok Uluslu Şirketler- Ekolojik Zarar İlişkisinin Ekonomi Politiği, Çevre Sorunlarına Çağdaş Yaklaşımlar: Ekolojik, Ekonomik, Politik ve Yönetsel Perspektifler, Ed.M.C. Marın-U.Yıldırım, İstanbul , Beta Yayınları.
  • Çoban, Aykut, (2012)“Ekolojik Tartışmalar Bakımından Marx’ın Düşüncesinin Değeri” Kurtuluş, Sayı:2 Temmuz 2012, syf: 93-104.
  • Çoban, Aykut,(2002), Çevreciliğin İdeolojik Unsurlarının Eklemlenmesi”, Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, Cilt 57, Sayı. 3 syf: 3-30.
  • Hablemitoğlu, Necip, Alman Vakıfları-Bergama Dosyası, Pozitif Yayınları, İstanbul.
  • Holzer, Petra, (2004) “Bergama Direniş Hareketi”, Kamusal Alan, , (der) Meral Özbek, İstanbul:Hil Yayıncılık
  • Kaypak, Şafak, (2011) “Küreselleşme Sürecinde Sürdürülebilir Kalkınma İçin Sürdürülebilir Bir Çevre”, KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi13(20):19-33.
  • Kovel, Joel, (2005),“Doğanın Düşmanı-Kapitalizmin Sonu mu, Dünyanın sonu mu?”, Çeviren: Gürol Koca İstanbul, Metis Yayınları,
  • Kökalan Çımrın Füsun, (2013),Siyanürlü Altın Madenciliği ve Toplumsal Değişme/Bergama Örneği, 9 Eylül Üniversitesi Bap Koordinasyon Birimi tarafından desteklenen yayımlanmamış proje.
  • O’Connor, (2000), James, Sürdürülebilir Kapitalizm Mümkün mü?, Marksizm ve Ekoloji, Derleyen: G.N. Demirer, M. Duran, G. Özgür, Ankara, Öteki Yayınevi, Syf:15-45.
  • Özen, Hayriye, (2009) “Bergama Mücadelesi: Doğuşu, Gelişimi ve Sonuçları”, (http://library.atilim.edu.tr/bulten/sayilar/2009-03/makale_04.html., 23.11.2011)
  • Özlüer, Fevzi, (2012) “Türkiye’de Ekoloji Mücadelesi Sınıfsal ve Tarihsel Arayüzler Arasında Nereden Nereye?”, Felsefe Yazın (19).
  • Taşkın, Sefa, (1998) Siyanürcü Ahtapot, İstanbul: Sel Yayıncılık.
  • Tuna, Muammer, (2006), Türkiye’de Çevrecilik- Türkiye’de Çevreye İlişkin Toplumsal Eğilimler, Nobel Yayınları: Ankara.