Rize İlinde Organik Alabalık Yetiştiriciliği Yapan İşletmelerin Yapısal ve Ekonomik Analizi

Bu çalışmada, Rize’de bulunan organik alabalık yetiştiriciliği yapan işletmelerin yapısal ve ekonomik analizi yapılmıştır. Araştırmada kullanılan veriler, yüz yüze görüşmelerle, anket ve gözlem yoluyla elde edilmiştir. İncelenen işletmelerde, aktif içerisinde en büyük sermaye grubunu arazi ve havuz varlığı oluşturmaktadır. İşletme sermayesi içerisinde en büyük payı balık varlığı oluşturmaktadır. İşletme birim havuz alanına en fazla brüt hasıla B işletmesinde (771,70 TL/ m2) elde edilmiştir. Net kar en yüksek A (1 927 558 TL), en düşük F (46 972 TL); sermaye devir oranı en yüksek E ( % 70.09 ve 1.43 yıl), en düşük F ( % 20.99 ve 4.77 yıl); rantabilitesi en yüksek E (% 59. 81) ve en düşük F (% 12.31) işletmelerinde hesaplanmıştır. Bölge genelinde işletmelerde bulunan ortalama damızlık balık sayısı 1 284 adet, damızlıkların ortalama yumurta verimi ise 2 166.7 adet/damızlık olarak bulunmuştur. İşletmelerin toplam proje kapasitesi ve üretimi 471 ton/yıl olup yaptıkları organik yetiştiricilik toplamı ise 161 ton/yıl olarak görülmektedir. İşletmelerdeki havuzların ortamla hasat yoğunluğu 19.01 kg/m3 olarak saptanmıştır. Yem dönüşüm oranı ortalama 1.10 olarak belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Alabalık işletmesi, yapısal ve ekonomik analiz, Rize ili

PDF

___

Elbek, A.G., Ege Bölgesinde Tatlı Su Ürünleri Üreten İşletmelerin Yapısal ve Ekonomik Analizi, Doktora Tezi, Ege Üniversitesi, Su Ürünleri Yüksekokulu, İzmir, 1981.
Baran, İ., ve Soylu, M., Yavru Üretimi Yapan Çipura (Sparus aurata L.) İşletmesi ile Yavruyu Doğal Ortamdan Sağlayan Çipura İşletmesinin Ekonomik Açıdan Karşılaştırılması, İstanbul Üniversitesi Su Ürünleri Dergisi, 4 (1), 43-52, 1990.
Çetin, B., ve Bilgüven, M., Güney Marmara Bölgesinde Alabalık Yetiştiriciliği Yapan İşletmelerin Yapısal ve Ekonomik Analizi, Ege Üniversitesi Eğitimin 10. Yılında Su Ürünleri Sempozyumu, 12-14 Kasım1991, Atatürk Kültür Merkezi, İzmir.
Soylu, M., Trakya Bölgesi Alabalık İşletmelerinin Ekonomik Analizi, Ege Üniversitesi Su Ürünleri Dergisi, 12 (3-4), 1995.
İşgören, D., Güney Ege'de Çipura ve Levrek İşletmelerinde Ekonomik Optimizasyon, Verimlilik ve Artırıcı Önlemler, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Su Ürünleri Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İzmir, 1996.
Demir, O., Tortum-Uzundere Yöresinde Bulunan Alabalık İşletmelerinin Maliyet Analizi, Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erzurum, 1997.
Zengin, M., ve Tabak, İ., Doğu Karadeniz Bölgesi’ndeki Balık İşletmelerinin Yapısal Özellikleri, Akdeniz Balıkçılık Kongresi, İzmir, 1997.
Büyükçapar, H.M. ve Sezer, Ö., Rize Yöresi Alabalık İşletmelerinin Yapısal ve Biyo-teknik Özellikleri, KSÜ, Fen ve Mühendislik Dergisi, 2006, 9(1): 77-81.
Rad, F., Türkiye'de Gökkuşağı Alabalığı (Oncorhynchus mykiss) İşletmelerinin Teknik ve Ekonomik Analizi. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Su Ürünleri Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara, 1999.
Uzmanoğlu, S. ve Soylu, M., Yene Deresi (Balkaya-Kırklareli) Üzerinde Bulunan Su Ürünleri İşletmelerinin Ekonomik Analizi, Journal of Fisheries Sciences, 2005, 2(2): 164-173.
Adıgüzel, F. ve Akay, M., Tokat İlinde Gökkuşağı Alabalık İşletmelerinin Ekonomik Analizi. G.O.Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi, 2005, 22(2): 31-40.
Emre, Y., Diler, İ., Sevgili, H., Oskay, D.A., Sayın, C., 2007. Akdeniz Bölgesi’ndeki alabalık işletmelerinin yapısal özelliklerinin incelenmesi (2000-2003), Türk Sucul Yaşam Dergisi, Ulusal Su Günleri 2007 Sempozyum Özel Sayısı, 3-8, 476-489. [13] Kocaman, E.M., Aydın, A. ve Ayık, Ö., Erzurum’da Faaliyet Gösteren Alabalık İşletmelerinin Yapısal ve Ekonomik Analizi, Ege Üniversitesi Su Ürünleri Dergisi, 2002, 19(3-4):319-327.
Üstündağ, E., Aksungur, M., Dal, A. ve Yılmaz, C., Karadeniz Bölgesi’nde Su Ürünleri Yetiştiriciliği Yapan İşletmelerin Yapısal Analizi ve Verimliliğinin Belirlenmesi Proje Sonuç Raporu, Su Ürünleri Merkez Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Trabzon, 2000.
Yıldız, M. ve Şener, E., Karadeniz Bölgesi’ndeki Gökkuşağı Alabalığı (Oncorhynchus mykiss) ve Deniz Levreği (Dicentrarchus labrax) Yetiştiriciliği Yapan İşletmelerin Yapısal Analizi ve Biyo-Teknolojik Özellikleri, İstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 2003, 29(2): 241-252.
Yıldız, M., Doğan, K. Ve Şener, E., Marmara Bölgesi Gökkuşağı Alabalığı (Oncorhynchus mykiss) İşletmelerinin Yapısal, Teknolojik ve Verimlilik Analizleri, İstanbul Üniversitesi, Su Ürünleri Dergisi, 2009, 23:1-16.
Uygur, Ö. Ş. Erzurum İli Alabalık Üretimi Tesislerinin Teknik Özellikleri Üzerine Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, 1999.
Logan, S.H., Johnston, W.E., Economics of Commercial Trout Production. Aquaculture, (1992) 100: 25-46.
Aydın, A., Erzurum İli Sınırlan İçerisinde Projelendirilmiş Olarak Faaliyet Gösteren Alabalık İşletmelerinin Yapısal ve Ekonomik Analizi, Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Su Ürünleri Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erzurum, 2000.
Korkmaz, A., Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Eskişehir Çifteler Su Ürünleri İşletmesindeki Alabalık Yetiştiriciliğinin Ekonomik Analizi, Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2000.
Soylu, M., Marmara Bölgesinde Tatlısu Ürünleri Üreten İşetmelerin Ekonomik Analizi, İstanbul Üniversitesi Deniz Bilimleri Coğ. Enst., 1994, 9(9).
Soylu, M., Sapanca İç Su Ürünleri Üretimi Araştırma ve Uygulama Birimi Alabalık Üretiminin Ekonomik Analizi, İstanbul Üniversitesi Su Ürünleri Dergisi, 1988, 2:2, 61-70, İstanbul.