Kredi Temerrüt Takası (CDS) ve Borsa Endeks İlişkisi: BRICS Ülkeleri Üzerine Bir Araştırma

Kredi temerrüt takasları (CDS), kredi riskinin borç veren tarafından daha düşük bir maliyetle karşılanmasını sağlamaktadır. Yüksek CDS primleri beraberinde yüksek borçlanma maliyetlerini getirmektedir. Yükselen maliyetler ise risklerin artmasına neden olacaktır. Bu nedenle temerrüt riski hakkında bilgi sunan CDS primleri, yatırımcılara riskten korunmada yardımcı bir unsur olmaktadır. Bu çalışmanın amacı, BRICS (Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin, Güney Afrika) ülkelerine ait CDS’lerle yine ilgili ülkelere ait belirlenmiş borsa endeks değerleri (Sao Paulo SE Bovespa, RTS, Nifty 500, Shanghai SE Composite, FTSE / JSE SA Top 40 Companies) arasında bir ilişki olup olmadığının tespit edilmesidir. BRICS, küresel ekonomik büyümeye etki eden yükselen ekonomilerin bir araya getirildiği önemli bir topluluktur. Bu kapsamda seçilen BRICS ülkelerine ait 5 yıllık CDS primleri ile borsa endeks değerleri arasındaki ilişki panel veri analizi yardımıyla incelenmiştir. Analiz sonucunda elde edilen bulgulara göre değişkenler arasında negatif yönlü, anlamlı bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu da CDS primlerinde meydana gelen düşüşlerin borsa endeks değerlerini artırdığını göstermektedir.

Anahtar Kelimeler:

CDS, BRICS, Borsa Endeksi

The Relationship of Credit Default Swap (CDS) and Stock Market Index: A Research on the BRICS Countries

Credit default swaps, allow the loan to be covered by the lender at a lower cost. High CDS premiums bring along high borrowing costs. Rising costs will increase risks. For this reason, CDS premiums, which provide information about the default risk, are a helpful element in protecting investors from risk. The aim of this study is to determine whether there is a relationship between CDSs of BRICS (Brazil, Russia, India, China, South Africa) countries and the stock market index values of the relevant countries. BRICS is an important community that brings together emerging economies that affect global economic growth. In this context, the relationship between 5-year CDS premiums and stock market index values of selected BRICS countries is investigated with the help of panel data analysis. According to the findings obtained as a result of the analysis, it was concluded that there was a negative and significant relationship between the variables. This shows that the decreases in CDS premiums increase the stock index values.

Keywords:

CDS, BRICS, Stock Market Index,

PDF

___

Akgüneş, A. O. (2021). Kredi temerrüt takasları, borsa endeksleri, tahvil faizleri ve döviz kuru arasındaki ilişki: Türkiye örneği. İktisadi İdari ve Siyasal Araştırmalar Dergisi, 6(14), 71-83. https://doi.org/10.25204/iktisad.837722
Akyol, H. ve Baltacı, N. (2020). CDS primlerinin makroekonomik belirleyicilerinin incelenmesi: ARDL sınır testi yaklaşımı. Global Journal of Economics and Business Studies, 8(16), 33-49. Erişim adresi: http: //dergipark.org.tr/gumusgjebs
Alam, M. D. and Uddin, G. (2009). Relationship between interest rate and stock price: Empirical evidence from developed and developing countries. International Journal of Business and Management, 4(3), 43-51. Retrieved from https://osf.io/
Alba, J. D. and David H. P. (2007). Purchasing power parity and country characteristics: Evidence from panel data test. Journal of Development Economics, 83(1), 40-251. https://doi.org/10.1016/j.jdeveco.2005.09.006
Anton, S. G. and Nucu, A. E. A. (2020). Sovereign credit default swap and stock markets in central and eastern European countries: Are feedback effects at work? Entropy, 22(3), 338. https://doi.org/10.1016/j.jdeveco.2005.09.006
Arango, L. E., González, A. and Posada, C. E. (2002). Returns and the interest rate: Aa non-linear relationship in the Bogota stock market. Applied Financial Economics, 12(11), 835-842. https://doi.org/10.1080/09603100110094493
Atmışdörtoğlu, A. (2020). Kredi temerrüt swapları ve gelişmekte olan ülkelerde seçilmiş göstergeler üzerine bir araştırma. Bankacılık ve Sermaye Piyasası Araştırmaları Dergisi, 4(9), 44-56. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/bspad
Baltagi, B. H. (2005). Econometric analysis of panel data. England: John Wiley&Sons Inc.
Başarır, Ç. ve Keten, M. (2016). Gelişmekte olan ülkelerin CDS primleri ile hisse senetleri ve döviz kurları arasındaki kointegrasyon ilişkisi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15), 369-380. https://doi.org/10.20875/sb.72076
Blau, B. M. and Roseman, B. S. (2014). The reaction of European credit default swap spreads to the US credit rating downgrade. International Review of Economics & Finance, 34, 131-141. https://doi.org/10.1016/j.iref.2014.07.009
Bozkurt, İ. (2015). Finansal istikrar ile CDS primleri arasındaki ilişkinin bulanık regresyon analizi ile tespiti: Türkiye örneği. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 6(13). doi:10.17823/gusb.188
BRICS. (2021). Evolution of BRICS. Retrieved from https://brics2021.gov.in/about-brics
Chan, K. C., Fung, H. G. and Zhang, G. (2009); On the relationship between Asian credit default swap and equity markets. Journal of Asian Business Studies, 4(1), 2-11. https://doi.org/10.1108/15587890980000414
Coronado, M., Corzo, M. T. and Lazcano, L. (2012). A case for Europe: The relationship between sSovereign CDS and stock indexes. Frontiers in Finance and Economics, 9(2), 32-63. Retrieved from https://ffejournal.wordpress.com/
Çevik, E. İ. ve Buğan, Ö. Ü. M. F. (2019, Kasım). Borsa İstanbul ile risk primi arasındaki nedensellik ilişkisi. ICOMEP’19 Autumn Proceedings Book. International Congress of Management Economy and Policy’de sunulan bildiri, Kozyatağı, İstanbul.
de Boyrie, M. E. and Pavlova, I. (2016). Dynamic interdependence of sovereign credit default swaps in BRICS and MIST countries. Applied Economics, 48(7), 563-575. https://doi.org/10.1080/00036846.2015.1083089
Görmüş, Ş. ve Aksoylu, E. (2017, Mayıs). Ülke riskinin göstergesi olarak kredi temerrüt swaplarını etkileyen faktörler: Asimetrik nedensellik yöntemi. T. Gürdal, F. Yardımcıoğlu, F. Beşel ve U. Uyğun (Eds.), Proceedings Volume 2: Economic Studies Bildiriler Kitabı içinde (ss. 201-229). 2. Uluslararası Politik, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Kongresi’nde sunulan bildiri, Sarajevo. PESA: Sakarya.
Green, W. H. (2003). Econometric analysis. New Jersey: Prentice Hall.
Hancı, G. (2014). Kredi temerrüt takasları ve BIST-100 arasındaki ilişkinin incelenmesi. Maliye ve Finans Yazıları, 102, 9-22. https://doi.org/10.33203/mfy.170744
Hausman, J. A. (1978). Specification tests in econometrics. Econometrica, 46(6), 1251- 1271. https://doi.org/10.2307/1913827
Jeanneret, A. (2017). Sovereign default risk and the US equity market. Journal of Financial and Quantitative Analysis, 52(1), 305-339. https://doi.org/10.1017/S0022109016000776
Joseph, C. (2013). Advanced credit risk analysis and management. John Wiley & Sons.
Kırca, M., Boz, F. Ç. ve Yıldız, Ü. (2018, Kasım). Enflasyon ve iktisadi büyümenin kredi risk primi (CDS) üzerindeki etkisi: BRICS ülkeleri ve Türkiye örneği. B. Darıcı, H. M. Ertuğrul ve F. Ayhan (Eds.), Full Paper Proceeding içinde (s. 405-417). International Conference on Applied Economics and Finance’de sunulan bildiri, Kuşadası, Aydın.
Kunt, A. S. ve Taş, O. (2009). Kredi temerrüt swapları ve Türkiye'nin CDS priminin tahmin edilmesine yönelik bir uygulama. İTÜ DERGİSİ Dergisi/b, 5(1). Erişim adresi: http://www.itudergi.itu.edu.tr/
Kutuk, T. ve Okur, M. (2020). BRICS-T ülkelerinde risk priminin belirlenmesinde ülke kredi notları ve kredi temerrüt swapı primlerinin karşılaştırmalı analizi. Business and Economics Research Journal, 11(2), 413-429. doi:10.20409/berj.2020.258
Mateev, M. and Marinova, E. (2019). Relation between credit default swap spreads and stock prices: A non-linear perspective. Journal of Economics and Finance, 43(1), 1-26. https://doi.org/10.1007/s12197-017-9423-9
Münyas, T. ve Bektur, Ç. (2021). Korku endeksi (VIX) ile kredi temerrüt swap (CDS), dolar kuru, euro kuru, BIST 100 ve altın arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi: Türkiye örneği. TESAM Akademi Dergisi, 8(2), 555-571. https://doi.org/10.30626/tesamakademi.959051
Norden, L. and Weber, M. (2009). The co‐movement of credit default swap, bond and stock markets: An empirical analysis. European Financial Management, 15(3), 529-562. https://doi.org/10.1111/j.1468-036X.2007.00427.x
O'neill, J. (2001). Building better global economic BRICs (Global Economics Paper No: 66). Retrieved from http://www.elcorreo.eu.org/IMG/pdf/Building_Better_Global_Economic_Brics.pdf
Poyraz, E. ve Tepeli, Y. (2014). Seçilmiş makro ekonomik göstergelerin Bborsa İstanbul XU100 endeksi üzerindeki etkisinin analizi. Paradoks Ekonomi Sosyoloji ve Politika Dergisi, 11(2), 102-128. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/paradoks
Reyhan, Y. ve Gazel, S. (2020). CDS primleri arasındaki etkileşim: Gelişmekte olan ülkeler üzerine bir inceleme. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 57(651), 181-215. Erişim adresi: http://www.ekonomikyorumlar.com.tr/
Sadeghzadeh, K. (2018). Borsa endekslerinin ülke risklerine duyarlılığı: Seçilmiş ülkeler üzerine analizler. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 33(2), 435-450. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/atauniiibd
Sarıgül, H. ve Şengelen, H. E. (2020). Ülke kredi temerrüt takas primleri le hisse senedi fiyatları arasındaki ilişki: Borsa İstanbul'da banka hisse senetleri üzerine ampirik bir araştırma. Journal of Accounting & Finance, 86, 205-222. https://doi.org/10.25095/mufad.710367
Sayılgan, G. (2017). Soru ve yanıtlarıyla işletme finansmanı. Ankara: Siyasal Kitabevi.
Stolbov, M. (2014). The causal linkages between sovereign CDS prices for the BRICS and major European economies. Economics, 8(1), 1-43. https://doi.org/10.5018/economics-ejournal.ja.2014-26
Şahin, E. E. ve Özkan, O. (2018). Kredi temerrüt takası, döviz kuru ve BIST100 endeksi ilişkisi. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(3), 1939-1945. https://doi.org/10.17218/hititsosbil.450178
Şentürk, M. ve Dücan, D. (2014). Türkiye’de döviz kuru-faiz oranı ve borsa getirisi ilişkisi: Ampirik bir analiz. Business and Economics Research Journal, 5(3), 67-80. Erişim adresi: https://www.proquest.com/
Tatoğlu Yerdelen, F. (2018a). Panel zaman serileri analizi Stata uygulamalı (2 bs.). İstanbul: Beta Yayınları.
Tatoğlu Yerdelen, F. (2018b). Panel veri ekonometrisi Stata uygulamalı (4 bs.). İstanbul: Beta Yayınları.
Tatoğlu Yerdelen, F. (2020). Panel veri ekonometrisi Stata uygulamalı (4 bs.). İstanbul: Beta Yayınları.
Topaloğlu, E. E. ve Ege, İ. (2020). Kredi temerrüt swapları (CDS) ile Borsa İstanbul 100 endeksi arasındaki ilişki: Kısa ve uzun dönemli zaman serisi analizleri. İşletme Araştırmaları Dergisi, 12(2), 1373-1393. Erişim adresi: https://www.isarder.org/
Vurur, N. S. (2021). BIST 100 endeksi ile CDS primleri arasındaki ilişkide Covid-19 etkisi. International Journal of Economic & Administrative Studies, 31, 97-112. https://doi.org/10.18092/ulikidince.823358
Vurur, S. N. ve Özen, E., (2020). Covid-19 salgınının CDS primleri ile borsa endeksleri arasındaki ilişki üzerine etkileri: Başlıca Avrupa endeksleri için bir uygulama [Özel sayı]. Ekonomi Politika ve Finans Araştırmaları Dergisi, 5(Özel Sayı), 97-114. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/epfad
Wu, J. L. and Lee, H. Y. (2009). A revisit to the non-linear mean reversion of real exchange rates: Evidence from a series-specific non-linear panel unit-root test. Journal of Macroeconomics, 31(4), 591-601. https://doi.org/10.1016/j.jmacro.2008.12.002
Yang, L., Yang, L. and Hamori, S. (2018). Determinants of dependence structures of sovereign credit default swap spreads between G7 and BRICS countries. International Review of Financial Analysis, 59, 19-34. https://doi.org/10.1016/j.irfa.2018.06.001
Zinna, G. (2013). Sovereign default risk premia: Evidence from the default swap market. Journal of Empirical Finance, 21, 15-35. https://doi.org/10.1016/j.jempfin.2012.12.006