G7 Ülkelerinde Sağlık Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Panel Veri Yaklaşımı

Sağlık harcamaları ile ekonomik büyüme ilişkisi gittikçe önem kazanmaktadır. Özellikle Covid-19 pandemisi süreciyle birlikte sağlık harcamaları dünya genelinde tartışmalara konu olmuştur. Bu çalışmadaki amaç G7 ülkelerinin (Almanya, Kanada, Japonya, Fransa, İtalya, ABD ve Birleşik Krallık) 2000-2019 dönemi sağlık harcamaları ve ekonomik büyüme verileri ile bu iki değişken arasındaki ilişkiyi incelemektir. Ampirik kısımda panel veri modelleri için birim kök sınamasını öneren başlıca çalışmalardan olan panel LLC ve panel IPS birim kök testleri uygulanmıştır. Değişkenler arasındaki eşbütünleşme ilişkisi Pedroni ve Kao eşbütünleşme testleriyle sınanmıştır. Eşbütünleşme ilişkisinin nihai sapmasız katsayıları tahmin etmek için FMOLS ve DOLS yöntemlerinden yararlanılmıştır. Bulgularda yer alan katsayı değerleri tüm ülkeler ve panel geneli içinde pozitif ve anlamlı çıkmıştır. Panel FMOLS ve DOLS sonuçları birbiriyle tutarlı sonuçlar vererek sağlık harcamalarında meydana gelen artışın ekonomik büyümeyi artırdığı yönündedir.

The Relationship between Health Expenditures and Economic Growth in G7 Countries: A Panel Data Approach

The relationship between health expenditures with economic growth is gaining more and more importance. Especially with the Covid-19 pandemic process, health expenditures have been the subject of discussions around the world. The aim of this study is to examine the relationship between these two variables with the 2000-2019 period health expenditures and economic growth data of G7 countries (Germany, Canada, Japan, France, Italy, USA and United Kingdom). In the empirical part, panel LLC and panel IPS unit root tests, which are the main studies suggesting unit root testing for panel data models, were applied. The cointegration relationship between the variables was tested with Pedroni and Kao cointegration tests. FMOLS and DOLS methods were used to estimate the final unbiased coefficients of the cointegration relationship. The coefficient values included in the findings were positive and significant for all countries and the panel in general. Panel FMOLS and DOLS results are consistent with each other, indicating that the increase in health expenditures increases economic growth.

___

  • Ağır, H. ve Tıraş, H. (2018), “OECD Ülkelerinde Sağlık Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Panel Nedensellik Analizleri”, Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 6(4), 13-29.
  • Akar, S. (2014), “Türkiye’de Sağlık Harcamaları, Sağlık Harcamalarının Nisbi Fiyatı ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”, Yönetim ve Ekonomi, 21(1), 311-322.
  • Amiri, A. ve Ventelou, B. (2012), “Granger Causality Between Total Expenditure on Health and GDP in OECD: Evidence from the Toda–Yamamoto Approach”, Economics Letters, 116(3), 541-544.
  • Asteriou, D. ve Hall, S. G. (2007), “Applied Econometrics: A Modern Approach Using Eviews and Microfit”, Palgrave Macmillan, Newyork.
  • Ay, A., Kızılkaya, O. ve Koçak, E. (2013), “Sağlık Göstergeleri ile Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Türkiye Örneği”, Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, 6(1), 163-172.
  • Baltagi, B. H. ve Kao, C. (2000), “Nonstationary Panels, Cointegration in Panels: A Survey”, Center for Policy Research Working Paper No. 16.
  • Bhargava, A., Jamıson, D. T. ve Lau, L. (2000), “Modeling the Effects of Health on Economic Growth”, GPE Discussion Paper Series, 33, 1-33.
  • Bloom, E., D. ve Cannıng, D. (2000), “The Healthand Wealth of Nations”, Science AAAS, 287(5456), 1207-1209.
  • Boussalem, F., Bossalem, Z. ve Taiba, A. (2014), “The Relationship Between Public Spending On Healthand Economic Growth In Algeria: Teting For CoIntegration and Causality”, International Journal of Business and Management, 2(3).
  • Chaabounı, S. ve Abednnadher, C. (2010), “The Determinants Of Health Expenditures In Tunisia: An ARDL Bounds Testing Approach”, http://iutcaen.unicaen.fr/recherche/mrsh/sites/default/files/public/tepp2012/B7_3_Chaabouni_ABEDNNADHER _def.pdf, Erişim Tarihi: 02.02.2022
  • Cinel, E. A. (2014), “Türkiye’de Ekonomik Büyümenin Belirleyicileri (1980-2011)”, Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 4(8), 15-26.
  • Çetin, M., ve Ecevit, E. (2010), “Sağlık Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi: OECD Ülkeleri Üzerine Bir Panel Regresyon Analizi”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 11(2), 166-182.
  • Dreger, C. ve Reımers H. E. (2005), “Health Care Expenditures in OECD Countries: A Panel Unit Root and Cointegration Analysis”, IZA Discussion Paper, 1469, 1-20.
  • Dünya Bankası (WDI), https://databank.worldbank.org/source/world-development-indicators# ,Erişim Tarihi: 12.02.2022.
  • Esen, E. ve Çelik Keçili, M. (2021), “Economic Growth and Health Expenditure Analysis for Turkey: Evidence from Time Series”, Journal Of The Knowledge Economy, 1-15.
  • Fedeli, S. (2015), “The Impact of GDP ON Health Care Expenditure: The Case of Italy (1982- 2009)”, Social Indicate Resarch, 122, 347-370.
  • Güvenek, B. ve Alptekin, V. (2010), “Enerji Tüketimi ve Büyüme İlişkisi: OECD Ülkelerine İlişkin Bir Panel Veri Analizi”, Enerji, Piyasa ve Düzenleme Dergisi, 1, 172-193.
  • Im, K. S., Pesaran, M. H. ve Shin, Y. (2003), “Testing for Unit Roots in Heterogeneous Panels”, Journal of Econometrics, 115, 53-74.
  • Kao, C. (1999), “Spurious Regression and Residual-Based Tests for Cointegration in Panel Data”, Journal of Econometrics, 90(1), 1-44.
  • Kesbiç, Y. C. ve Salman, G. (2018), “Türkiye’de Sağlık Harcamaları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Tespiti: 1980-2014 VAR Model Analizi”, Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar (639), 163-180.
  • Kök, R., İspir, M. S. ve Arı, A. (2010), “Zengin Ülkelerden Azgelişmiş Ülkelere Kaynak Aktarma mekanizmasının Gerekliliği ve Evrensel Bölüşüm Parametresi Üzerine Bir Deneme”, 2. Uluslararası Ekonomi Konferansı, Türkiye Ekonomi Kurumu, Kıbrıs.
  • Levin, A., Lin, C. ve Chu, C. J. (2002), “Unit Root Tests in Panel Data: Asymptotic and Finitesample Properties”, Journal of Econometrics, 108, 1-24.
  • OECD Stat, https://stats.oecd.org/ , Erişim Tarihi: 12.02.2022.
  • Pedroni, P. (2000), “Fully-Modified OLS for Heterogeneous Cointegrated Panels”, Advances in Econometrics, 15, 93-130.
  • Pedroni, P. (2001), “Purchasing Power Parity Tests in Cointegrated Panels”, Review of Economics and Statistics, 83, 727-731.
  • Rana, R. H., Alam, K. ve Gow, J. (2020), “Health Expenditure and Gross Domestic Product: Causality Analysis by İncome Level”, International Journal of Health Economics and Management, 20(1), 55-77.
  • Selim, S., Uysal, D., ve Eryiğit, P. (2014), “Türkiye’de Sağlık Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisinin Ekonometrik Analizi”, Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(3), 13-24.
  • Seyidoğlu, H. (2006), “İktisat Biliminin Temelleri”, İstanbul, Güzem Can Yayınları No:21.
  • Şen, A. ve Bingöl, N. (2018), “Sağlık Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Örneği”, Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 9(1), 89-106.
  • Taban, S. (2006), “Türkiye’de Sağlık ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensellik İlişkisi”, Sosyoekonomi, 31-46.
  • Tang, C. F. (2010), “Revisiting the Health-İncome Nexus in Malaysia: ARDL Cointegration and Rao's F-test for Causality”.
  • Tang, F., Chor ve Ch’ng S., K. (2011), “The Granger Causality Between Health Expenditure and Income Southeast Asia Economies”, African Journal of Business Management, 5(16), 6814-6824.
  • Tıraş, H. H., ve Özbek, S. (2020), “OECD Ülkelerinde Doğuşta Yaşam Beklentisinin Belirleyicilerinin Ekonometrik Analizi”, Business & Management Studies: An International Journal, 8(3), 2893-2923.
  • Turan, T. (2008), “İktisadi Büyüme Teorisine Giriş”, Birinci Basım, İstanbul: Yalın Yayıncılık.
  • Uçan, O. ve Atay, S. (2016), “Türkiye’de Sağlık Harcamaları ve Büyüme Arasındaki İlişki Üzerine Bir İnceleme”, Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(3), 215-222.
  • Yardımcıoğlu, F. (2012), “OECD Ülkelerinde Sağlık ve Ekonomik Büyüme İlişkisinin Ekonometrik Bir İncelemesi”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2), 27-47.
  • Yıldırım, C. (2016), “Tüketici Fiyat Endeksi ile Faiz Oranı İlişkisinin Ekonometrik Bir İncelemesi”, Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 12(2), 431-445.