YABANCI DİL OLARAK TÜRKÇE ÖĞRENENLERİN YAZILI ANLATIMLARI ÜZERİNE BİR İNCELEME: DUYGUSAL YÖN ANALİZİ
Yazma, bireyin üretim becerisini kullanarak dış dünyaya açıldığı, duygu ve düşüncelerini/ benliğini çeşitli sembollerle görsel zemine taşıdığı bir süreçtir. Bu süreçte birey kendiyle yüzleşmekte, duygu ve düşünce dünyasının derinliklerinde yatan özelliklerini keşfetmekte ve gün yüzüne çıkarmaktadır. Bu bağlamda araştırmada yabancı dil olarak Türkçe öğrenenlerin yazılı anlatımlarından hareketle kullandıkları ifadelerin duygusal yönünü (olumlu, olumsuz, belirsiz, karışık) belirlemek ve betimlemek amaçlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubu B1, B2 ve C1 seviyelerinde yabancı dil olarak Türkçe öğrenen 24 öğrenciden oluşmaktadır. Nitel durum çalışmasına dayanan araştırmada verileri elde etmek amacıyla serbest yazma etkinliği düzenlenmiş ve çeşitli yazılı anlatım türlerinin yer aldığı 24 metin/390 cümle/60 paragraf elde edilmiştir. Elde edilen verilerin analizinde içerik analizi türlerinden biri olan duygusal yön analizi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda yabancı dil olarak Türkçe öğrenenlerin kullandığı ifadelerin gerek cümle gerekse paragraf düzeyinde en fazla olumlu yönü/eğilimi temsil ettiği; erkeklerin kullandığı olumlu ifadelerin kadınların kullandığı olumlu ifadelere göre daha yüksek oranda olduğu; katılımcıların yaşı arttıkça olumlu ifade kullanım oranının arttığı, olumsuz ifade kullanım oranının ise azaldığı; dil seviyesi arttıkça belirsiz ifadelerin kullanım oranının azalıp karışık ifadelerin arttığı sonuçlarına ulaşılmıştır. Araştırma sonuçlarından hareketle, yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde duyguları tanıma ve duygu yönetimiyle ilgili disiplinler arası çalışmaların yapılması, öğrencilerin duygu durumlarını olumlu yönde etkileyebilecek eserlerin tespit edilip okuyucuya tanıtılması önerilmiştir.
___
- Alperen, N. (2001). Türkçe okuma ve yazma eğitim rehberi. Ankara: Alperen Yayınları.
- Bağcı, H. (2011). Yazılı anlatım ve unsurları. M. Özbay. (Editör). Yazma Eğitimi. Ankara:
Pegem Akademi, s. 85-126’daki bölüm.
- Bulut, K. ve Türközü, O. (2019). Affective comparison of messages in narrative texts of
first- and fourth-grade preservice Turkish teachers. Educational Policy Analysis
and Strategic Research, 14 (3), 26-40.
- Carmona-Halty, M., Salanova, M., Liorens, S. ve Schaufeli, W. B. (2019). Linking
positive emotions and academic performance: The mediated role of academic
psychological capital and academic engagement. Current Psychology, 1-10.
- Coşkun, İ ve Yılmaz, M. (2018). Yazma eğitimi. M. Yılmaz. (Editör). Yeni Gelişmeler
Işığında Türkçe Öğretimi, Ankara: Pegem Akademi, s. 113-133’teki bölüm.
- Çiftçi, Ö. ve Kaya, M. (2020). Ortaokul Türkçe ders kitaplarındaki masalların duygusal
yön analizine göre değerlendirilmesi. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 17 (1), 799-
822.
- Deniz, M. E., Arslan, C., Özyeşil, Z. ve İzmirli, M. (2012). Öz-anlayış, yaşam doyumu,
negatif ve pozitif duygu: Türk ve diğer ülke üniversite öğrencileri arasında bir
karşılaştırma. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23, 428-
446.
- Doğan, Y. ve Özdevecioğlu, M. (2009). Pozitif ve negatif duygusallığın çalışanların
performansları üzerindeki etkisi. Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 9 (18),
165-190.
- Erdoğan, Ö. (2009). Duygu durumunun problem çözme stratejileri üzerindeki etkileri.
Millî Eğitim, 181 (Kış), 253-276.
- Göçer, A. (2007). Türkçe öğretimi.
Ankara: Öncü Kitap.
- Günaydın, Y. ve Arıcı, A. F. (2020). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde
etkileşimli okumanın konuşma becerisine etkisi. EKEV Akademi Dergisi, 24 (83), 673-
696.
- Gündüz, O ve Şimşek, T. (2012). Anlatma teknikleri 2-uygulamalı yazma eğitimi. Ankara:
Grafiker Yayınları.
- Güneş, F. (2014). Türkçe öğretimi yaklaşımlar ve
modeller. Ankara: Pegem Akademi.
- Güngör, A. (2017). Eğitimde pozitif psikolojiyi anlamak. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi,
15 (2), 154-166.
- Isen, A. M., Daubman, K. A. ve Nowiciki, G. P. (1987). Positive affect facilitates creative
problem solving. Journal of Personality & Social Psychology,52 (6), 1122-
1131.
- Ivanic,R.(1998). Writing and identity: The discoursal construction of identity in academic
writing. Netherlands: John Benjamins Publication Company.
- Karadağ, Ö. ve Maden, S. (2014). Yazma Eğitimi: Kuram, uygulama, ölçme ve
değerlendirme. A. Güzel ve H. Karatay. (Editörler). Türkçe Öğretimi El Kitabı. Ankara:
Pegem Akademi, s. 265-306’daki bölüm.
- Kaya, M. (2020). Minik teyze öyküsünde işlenen eğitsel değerlerin duygusal yön analizi
ile belirlenmesi. Kuram ve Uygulamada Sosyal Bilimler Dergisi, 4 (1), 34-42.
- King, R. B. ve Chen, J. (2019). Emotions in education: Asian insights on the role of
emotions in learning and teaching. Asia-Pacific Education Research, 28 (4), 279-281.
- Kuyumcu, B. ve Kabasakaloğlu, A. (2018). Otantik olmanın duyuşsal iyi oluşu
(pozitif-negatif duygu durumu) yordama gücü: Türk ve İngiliz üniversite öğrencileri
arasında otantik olma ve pozitif-negatif duygu durumu. Yükseköğretim ve Bilim
Dergisi, 8 (1), 184-193.
- Kuyumcu, B., Güven. M ve İnceman Kara, F. (2019). Türk ve Amerikan üniversite
öğrencilerinin duygularını tanıma ve ifade etme zorluğunun pozitif-negatif duygu
durumlarını yordama gücü. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 9
(53), 451-482.
- Lam U.F., Chen W.W., Zhang J. ve Liang, T. (2015) It feels good to learn where I belong:
School belonging, academic emotions, and academic achievement in adolescents.
School Psychology International, 36, 393–409.
- Li, L., Gow, A. D. I. ve Zhou J. (2020). The role of positive emotions in education: A
neuroscience perspective. Mind, Brain, And Education, 14 (3), 220-234.
- Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (1994). An expanded sourcebook: Qualitative data
analysis. Thousand Oaks, CA: SAGE Publications, Inc.
- Millî Eğitim Bakanlığı. (2006). İlköğretim Türkçe dersi (6, 7, 8. sınıflar) öğretim
programı. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
- Myyry, L., Karaharju-Suvanto, T., Vesalainen, M., Virtala,A.M., Raekallio, M., Salminen,
O., Vuorensola, K. ve Nevgi,A.(2020). Experienced academics’emotionsrelated
to assessment. Assessment & Evaluation in Higher Education, 45 (1), 1–13.
- Nas, R. (2003). Türkçe öğretimi.
Bursa: Ezgi Kitabevi Yayınları.
- Paker, T. (2015). Durum çalışması. F. N. Seggie ve Y. Bayyurt. (Editörler). Nitel
Araştırma Yöntem, Teknik, Analiz ve Yaklaşımları. Ankara: Anı yayıncılık, s. 119-
134’teki bölüm.
- Pekrun, R., Goetz, T, Titz, W. ve Perry, R. P. (2002). Positive emotions in education. In
E. Frydenberg (Ed.), Beyond Coping: Meeting Goals, Visions, and Challenges
(149-173). Oxford : Oxford University Press.
- Pekrun,R., Lichtenfeld, S., Marsh, H.W., Murayama, K. ve Goetz,T.(2017).Achievement
emotions and academic performance: Longitudinal models of reciprocal effects.
Child Development, 88 (5), 1653–1670.
- Tarhan, B. (2010). Çocuk tiyatrolarında içerik analizi: Ankara Devlet Tiyatrosu örneği.
Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi.
- Tavşancıl, E. ve Aslan, A. E. (2001). Sözel, yazılı ve diğer materyaller için içerik analizi
ve uygulama örnekleri. İstanbul: Epsilon.
- Topal, M. (2011). Üniversite öğrencilerinin stresle başa çıkma stilleri ile pozitif ve negatif
duygu arasındaki ilişki. Yüksek Lisans Tezi, Konya: Selçuk Üniversitesi.
- Ünalan, Ş. (2006). Türkçe öğretimi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
- Williams, K. H., Childers, C. ve Kemp, E. (2013). Stimulating and enhancing student
learning through positive emotions. Journal of Teaching in Travel & Tourism,
13, 209-227.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara:
Seçkin.
- Zubaroğlu Yanardağ, M. (2017). Üniversite öğrencilerinde pozitif-negatif duygu ve
sosyal desteğin incelenmesi: Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari
Bilimler Fakültesi örneği. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Dergisi, 9 (22), 278-294.