SAYGUN’UN AKSAK TARTILAR ÜZERİNE ON ETÜD, OP.38 NO.4PİYANO PARÇASININ BİÇİM BAKIMINDAN VE “KONTRAST” KAVRAMI ÇERÇEVESİNDE KOMPOZİSYON AÇISINDAN İNCELENMESİ

Ahmed Adnan Saygun’un (1907-1991) yapıtları, genellikle üç dönemde incelenmekte-dir. Besteci en olgun, en derin ve yetkin yapıtlarını bu dönemlerin üçüncüsünde vermiştir. Aksak Tartılar Üzerine On Etüd, Op.38 dizisinde yer alan 4 numaralı etüd de bu dönemde yazılan yapıtlardan biridir. Ne var ki adının hemen akla getirebileceğinin aksine piya-nistik bir yazıyı değil, teknikten ziyade duyuş derinliğinin öne çıktığı oldukça soyut bir anlatımı dışavurmaktadır. Bu çalışmada, söz konusu piyano parçası, biçim bakımından incelendikten sonra, kontrast kavramı çerçevesinde kompozisyonel açıdan incelenmiştir. Bu kontrastlar, müziksel-teknik ve üslup-içerik olmak üzere iki ana grupta toplanabilir. Aksak Tartılar Üzerine On Etüd, Op.38 No.4 piyano parçası, bestecinin azami yapısal ve düşünsel bütünlüğe ulaşmış yapıtlarından biri olarak, bir yandan kompozisyonda kon-trast kullanımı konusunda genç bestecilere ilham kaynağı olabilecekken bir yandan da bu alanda çalışmak isteyen müzikolog ve analistlere zengin bir materyal sunmaktadır.

Analysis of Ten Etudes on Aksak Rhythms, Op. 38 No.4Piano Piece by Saygun Formally and Compositionally Within the Scope of “Contrast” Concept

The works of Ahmed Adnan Saygun (1907-1991) are generally studied in three periods. The composer created the most mature, deepest and most proficient works in the third of these periods. The etude numbered 4 in the Ten Etudes on Aksak Rhythms, Op.38 series is one of the works written in this period. However, although its name reminds us pianistic writing, it shows pretty abstract expression where the depth of hearing rather than techniques come to the forefront. In this study, the aforementioned piano piece was subjected to a compositional analysis within the scope of contrast concept after it was examined formally. These contrasts can be gathered in main two groups; musical-technical and style-content. Ten Etudes on Aksak Rhythms, Op. 38 No.4, a piano piece is one of the work reached the maximum structural and ideational integrity of composer that is being a source of inspiration for young composers about the use of contrast in the composition as well as offers a content-rich material to musicologist and analysts who want to work on this field.

PDF

___

Ali, F. (1994). Türkiye’den ve dünyadan müzisyen portreleri. İstanbul: Cem Yayınevi.

Berg, A. (1910). Op.1 Sonate für Klavier. Berlin: Schlesinger.

Cangal, N. (2004). Müzik formları. Ankara: Arkadaş Yayınevi.

Cangal, N. ve Erdener, Y. (1976). Müzik formları. Ankara: Güneş Matbaacılık.

Debussy, C. A. (1969). Klavierwerke Band II. Leipzig: Edition Peters.

Gazimihal, M. R. (1961). Musıki sözlüğü. İstanbul: Millî Eğitim Basımevi.

Giray, S. (2002). Ahmed Adnan Saygun’un keman yapıtları: Bir Kemancıya rehber. Ankara: T. C. Kültür Bakanlığı Yayınları.

Green, D. M. (1993). Form in tonal music: An ıntroduction to analysis. Fort Worth: Harcourt Brace Jovanovich College Pub.

Hançerlioğlu, O. (1993). Felsefe ansiklopedisi: Düşünürler bölümü (c.1: a-l). İstanbul: Remzi Kitabevi.

Hacıev, P. (1996). Temel müzik teorisi. İstanbul: Pan Yayıncılık. Mozart, W. A. (1993). Sonatas for piano volume III. Sainkt Petersburg: “Composer” Publishing House.

Nişanyan, S. (2009). Sözlerin soy ağacı - çağdaş Türkçenin etimolojik sözlüğü. İstanbul: Everest Yayınları.

Politzer, G. (1991). Felsefenin temel ilkeleri. İstanbul: Sol Yayınları. Rachmaninov, S. (1947). Piano Concerto No.3. Moscow: Muzgiz.

Refiğ, G. (1991). A. Adnan Saygun ve geçmişten geleceğe Türk mûsıkîsi. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.

Say, A. (1992). Müzik ansiklopedisi. Ankara: Müzik Ansiklopedisi Yayınları.

Saygun, A. A. (1945). Yalan -sanat konuşmaları. Ankara: Doğuş Matbaası.

Saygun, A. A. (1962). Musıki temel bilgisi (musıki nazariyatı). İstanbul: Millî Eğitim Basımevi.

Saygun, A. A. (1969). Ten Etudes On Aksak Rhythms For Piano. New York: Southern Music Publishing Co. Inc.

Saygun, A. A. (1982). Atatürk ve musıki-O’nunla birlikte, O’ndan sonra. Ankara: Sevda- Cenap And Müzik Vakfı Yayınları.

Usmanbaş, İ. (1974). Müzikte biçimler. İstanbul: Millî Eğitim Basımevi.

Yedig, S. (2012). Anılardaki Adnan Saygun. İstanbul: Pan Yayıncılık.