MISIRLI YAZAR MAHMÛDTÂHİR LÂŞİN’İN ‘ÂDEMSİZ HAVVÂ’ ADLI ROMANINDA KADIN İMAJI

Havvâ’ bilâ Âdem (Âdemsiz Havvâ), Arap dünyasında edebî ve siyâsî bakımdan bir aydınlanma ve uyanış dönemi olarak kabul edilen XX. Yüzyıl’da Medresetu’l-Hadîse (Modern Ekol) olarak bilinen edebî grubun öncülerinden olan ve daha çok öyküleriyle tanınan Mısırlı yazar Mahmûd Tâhir Lâşin’in 1933 yılında kaleme aldığı; fakat 1960’larda ancak dikkati çekmeyi başarabilen ilk ve tek romanıdır. Dönemin öne çıkan konularından olan toplumsal sorunlara dikkat çeken roman, modern Mısır’da ivme kazanan bu yeni türün gelişimine katkı sağlamıştır. Mısır’ın söz konusu yıllarda yüzünü batıya çevirmesiyle başlayan sosyal sınıf problemleri ile geleneksel bir ortamda yetişen fakat eğitimli ve meslek sahibi bir kadının yaşadığı çelişkiler, romanın ana unsurunu teşkil etmektedir. Bu çalışmada o dönem Mısır kadınının sosyal sınıf farkı karşısında yaşadığı buhranlar, Havvâ ve romandaki diğer kadın karakterler bağlamında değerlendirilmeye çalışılacaktır. Böylelikle hem romanın, dönemin toplumsal yapısını ne kadar yansıtabildiği üzerinde durulacak; hem de kadının sosyal hayattaki rolü ve yaşadığı problemlere dikkat çekilmiş olacaktır.

The Image of Woman in Egyptian Author Mahmud Tahir Lashin’s Novel, ‘Eve without Adam’

Written in 1933 by the Egyptian author Mahmud Tahir Lashin, one of the prominent figures of the literary group, namely al-Madrasah al-Hadithah or The New School, recognised in theperiod of enlightenment and awakening in Arabworld in literal and political aspects in the beginning of 20thcentury, and principally renowned for his narratives, the work of Hawwa’ bilâ Adam is his first and only novel drawing public attention in the 1960s. Callingattention to the significant issues of the mentioned period, such as social problems, the novel also contributes to the development of this genregaining momentum in modern Egypt. The governing idea of the novel consists of both social class problems emerged as a result of Egypt’s turning face towards the West, and the dilemma confronted by an educated woman having a profession and growing up in a traditional environment. In this study, the difficulties the Egyptian woman has in the face of social class divisions during the mentioned period are analysed in the context of Hawwa and the other female characters of the novel. In this sense, it evaluates that how much the novel reflects the social structure of the period, and draws attention to the role of woman in the society and the problems it confronts.

PDF

___

Allen, R. (1995). The Arabic novel: An historical and critical introduction, Second Edition. New York: Syracuse University Press.

Badawi, M. M. (1991). Introduction: the back ground. Modern Arabic literature, M. M. Badawi (Ed.) Cambridge University Press.

Bedr, A. T. (1983). Tatavvuru’r-rivâyeti’l-‘Arabiyyeti’l-hadîse fî Mısr (1870-1938). Kahire: Daru’l-Maarif.

Brugman, J. (1984). An introduction to the history of modern Arabic literature in Egypt, Leiden: Brill.

Can, B. (2016). Muhammed Huseyn Heykel’in ‘Zeyneb’ adlı romanında kadın imajı, Doğu edebiyatında kadın. Ali Güzelyüz (Ed.) İstanbul: Demavend Yayınları.

Doğru, E. (2002). Onuncu günde kaplanlar -çağdaş Arap hikâyelerinden seçmeler-. Ankara: Meneviş Yayınları.

Er, R. (1997). Modern Mısır romanı(1914-1944). Ankara: Star Ajans.

Er, R. (2008). Arap edebiyatı, DİA. c.35. s.164-166.

Er, R. (2012). Çağdaş Arap edebiyatı seçkisi. Ankara: Vadi Yayınları.

el-Gabalawy, S. (1986). Three pioneering Egyptian novels. York Press.

Görgün, H. (2004). Mısır. DİA. C.29. s.577-584.

Hafez, S. (1991). The modern Arabic short story. Modern Arabic literature. M. M. Badawi (Ed.) Cambridge University Press. s.282-292.

el-Khadem, S. (1996). There presentation of women in early Egyptian fiction: a survey. The International Fiction Rewiev 23.76-90.

Kilpatrick, H. (1991). The Egyptian novel from Zaynab to 1980. Modern Arabic literature, M. M. Badawi (Ed.). Cambridge University Press.

Landau, J. M. (2002). Modern Arap edebiyatı tarihi (20. yüzyıl). (Çev: B. Aytaç), Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.

Lâşin, M. T. (1934). Havvâ’ bilâ Âdem, Kahire.

Sakkut, H. (2000). The Arabic novel–bibliography and critical introduction 1865-1995-. Cairo & New York: The American University in Cairo Press.

Selim, S. (2003). The narrative craft: realism and fiction in the Arabic canon. Edebiyat. v.14, 1(2), s.109–128.

Soyer, S. (2017). İki kadın bir feminizm, Ankara: Net Kitaplık Yayıncılık.

Şahap, M. (2009). Mısır hikâyeciliği, Hece Öykü (Çağdaş Mısır öyküsü), 31. s.65-69.

Ürün, A. K. (2015). Modern Arap edebiyatı, Konya: Çizgi Kitabevi.

Vâdi, T. (1980).Sûretu’l-mer’e fi’r-rivâyeti’l-mu‘asıra, Kahire.

Yazıcı, H. (1999).Çağdaş Arap öyküleri. İstanbul: Kaknüs Yayınları.

Yazıcı, H. (2004). The short story in modern Arabic literature, Cairo: General Egyptian Book Organization.