M. T. CİCERO DÜŞÜNCESİNDE ERDEMİN İŞLEVİ

Mutluluk, erdem, ödevler ve doğaya uygun yaşam üzerine şekillenmiş son dönem stoa düşüncesinin önemli simalarından biri olan Cicero’nun (M.Ö. 106-43) felsefi düşünceleri Helen döneminin genel karakteristiğini yansıtmaktadır. Cicero, yaşadığı döneme kadar ortaya çıkmış felsefi görüşleri Roma’ya taşımış ve toplumunun entelektüel birikimini yükseltmeyi hedeflemişti. İlkçağ düşüncesi ile orta çağ arasında bir köprü vazifesi gören düşünceleri üzerinde yaşadığı dönemdeki siyasi çekişme ve savaşların etkisini görmek de mümkündür. Dönemsel etkilerle insanın niteliği üzerine yapılan tartışmalar, ideal insan/yurttaş arayışlarını da beraberinde getirmiştir. Böylece erdem, teori ve pratiğin bileşiminde, her daim bir amaç ve insanın peşinde olduğu değerler toplamı olarak günümüze kadar kendisine bir yer bulmuştur denilebilir. Bu makalede, pek çok alanda hayli üretken olan bu düşünürün erdem görüşünün öne çıkan yönleri ele alınacaktır. Yine bu makale, erdem konusunun felsefi literatürden eksik olmadığı ve olmayacağının farkındalığıyla kaleme alınmıştır. Zaten felsefe ile uğraşanların bu konudan bigane kalması da düşünülmemelidir.

Anahtar Kelimeler:

Felsefe, Ahlak, Cicero, Erdem, İşlev.

PDF

___

Ağaoğulları, M. A. ve Köker, L. İmparatorluktan Tanrı Devletine. İstanbul: İmge Kita- pevi, 2004.
Akarsu, Bedia. Felsefe Terimleri Sözlüğü. İstanbul: İnkılap Kitabevi, 1998.
Arslan, Ahmet. Felsefeye Giriş. Ankara: Adres Yayınları, (10. Baskı), 2007.
Cevizci, Ahmet. Felsefe Sözlüğü. İstanbul: Paradigma Yayınları, (2. Baskı), 2002.
Cicero, M. T., Seçmeler. Der. Tarık Dursun. İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi, 1967.
--------, Ödevler. Çev. Ayşe Sarıgöllü- Meliha Kulaoğlu. Ankara: Dil Tarih Coğrafya Fakültesi, 1980.
İhtiyarlık. Çev. Ayşe Sarıgüllü. İstanbul: MEB Yayınları, 1992.
----------,Dostluk Üzerine. Çev. Çiğdem Dürüşken. İstanbul: Alfa Yayınları, 1997.
----------,Şair Archias Savunması. Çev. Bedia Demiriş-Çiğdem Dürüşken. İstanbul: Kabalcı Yayınevi, 1997.
---------, Pompeius’un Yetkisi Hakkında. Çev. Ü.Fato Telatar. İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları, 2003.
-----------, Ölüme Övgü. Çev. Cana Aksoy. İstanbul: Sel Yayıncılık, 2004.
----------, Stoacıların Paradoksları. Çev. S. Gür Kalaycıoğulları-C. Üstünel Keyinci. Ankara: İmge Kitapevi, 2012.
-----------, Tanrıların Doğası. Çev. Çiğdem Menzilcioğlu. İstanbul: Kabalcı Yayınevi, 2012.
Demiriş, Bedia, “Cicero ve Erdemler Üzerine”. Arkeoloji ve Sanat Yayınları Dergisi, Temmuz, S.91., (1999) : 25-33.
Denizer, Nurullah ve diğer. Disiplinlerarası Bir Yaklaşımla İnanç Eylem Tutarlılığı. Kon- ya: Çizgi Kitabevi, 2018.
Durak, Nejdet, “Kınalızâde’de Bir Erdem Olarak Tevazu”. Süleyman Demirel Üniversi- tesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2(35), (2015): 105-123.
Elmalı, Osman, “Liberal Bireyciliğin Ahlaksal Zayıflığına Bir Eleştiri: Mac Intyre’ın Toplumsal Erdem Anlayışı”. KKEFD, S.14. (2006): 391-410.
Galstone, William A., “Erdem”. Çev. Zeynel Abidin Kılıç, PESA International Journal of Social Studies, 4(1), (2018): 200-208.
MacIntyre, Alasdair, Erdem peşinde, Çev. Muttalip Özcan, İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2001.
Özden, H. Ömer ve Osman Elmalı, İlkçağ Felsefesi Tarihi. İstanbul: Bilge Kültür Sanat Yayınları, 2017.