AKADEMİK LİDERLERİN GELİŞİMİ

Üniversiteler, fakülteler ve yüksekokullar yeni nesil akademik yöneticilere; dekanlar, enstitü ve yüksekokul müdürleri ve bölüm başkanlarına liderliğe hazırlık deneyimi sağlamak için neler yapıyor? Adı geçen akademik yöneticilerin tümü yine yukarıda belirtilen yeni konumlarına liderlik eğitimi olmadan, yöneticilik deneyimi olamadan, rollerinin belirsizliği ve karmaşıklığına dair net bir anlayış geliştiremeden, geldiklerinde/getirildiklerinde bu yükselmeden sonra akademik ve kişisel hayatlarında ödeyecekleri bedeli, çekecekleri sıkıntıları bilemeden gelirler. Yükseköğretim kurumlarının günümüzün zorluklarına cevap vermesini istiyorsak, akademik liderleri geliştirmek için öncelikle yükseköğretim kurumlarının “akademik liderlik” konusunda farkındalık geliştirmeleri gerekmektedir. Ardından hâlihazırda görevinin başında olan yöneticilerin gelişimine ve gelecek nesil akademik liderlerin geliştirilmesine yönelik bir strateji hazırlanmalıdır. Bu çalışmanın amacı, akademik liderliğin ne olduğu, akademik liderlerin günümüzde karşılaştığı zorluklar, akademik liderlerin yetiştirilmesinin önemi ve liderlik gelişiminin üç bileşeni, kavramsal anlayış, beceri gelişimi ve yansıtıcı uygulama yoluyla akademik liderliğin nasıl geliştirilebileceğini farklı kaynaklardan teorik olarak incelemektir. Gerek yabancı gerekse Türk eğitim ve yükseköğretim literatürü incelendiğinde yükseköğretim kurumlarında görev yapan yöneticilerin yaşadıkları zorluk ve problemlerin karar alıcı otoritelerce ihmal edildiği görülmektedir.  Bu çalışmanın diğer bir amacı da özellikle Türk yükseköğretim literatüründeki - akademik liderlerin gelişimine- ilişkin mevcut akademik çalışma eksikliğini gidermeye yönelik olarak bir katkıda bulunmaktır.  

___

  • Beineke, J.A. ve Sublett, R.H. (1999). Leadership lessons and competencies: Learning from the Kellogg National Fellowship Program. Battle Creek, MI: Kellogg Foundation.
  • Berg, C. H. ve Jarbour, C. (2014). Leadership and leadership development in academia. CESAER Task Force Human Resources. http://www.cesaer.org/content/assets/docs/Documents_2014/CESAER_Leadership-2C.pdf 06. 09. 2017 tarihinde alınmıştır.
  • Brown, M. L. (2001). Leading Leadership Development in Universities: A Personal Story. Journal of Management Inquiry, 10(4), 312-323.
  • Debowski, S. (2015). Developing Excellent Academic Leaders in Turbulent Times. All Ireland Journal of Teaching and Learning in Higher Education (AISHE-J), 7(1), 2221-2233.
  • Gardner, J.W. (1987) Leadership development. Washington, DC: Independent Sector.
  • Gmelch, W. H., Reason, R. D., Schuh, J. H., ve Shelley, M. C. (2002). The call for academic leaders: The Academic Leadership Forum evaluation report. Ames, lA: The Center for Academic Leadership and the Research Institute for Studies in Education.
  • Gmelch, W. H., Hopkins, D., ve Damico, S. (2011). Seasons of a Dean's Life. Sterling, VA: Stylus Publishing, LLC.
  • Gmelch, W.H. ve Buller, J.L. (2016). Skill Development for Academic Leaders. The Department Chair, 26(4), 25-27.
  • Gmelch, W.H. ve Miskin, V.D. (t.y.). Department Chair Call for Leadership: Part 2. http://atwood.six-o-six.com/content/department-chair-call-leadership-part-2 , 22.10.2017 tarihinde alınmıştır.
  • Hite, D. M., Nandedkar, A., Mercer, J. ve Martin, W. (2014). The Development of an Inspiratıonal Leadership Workshop: An Academic – Projectitioner Collaboration. Journal of Leadership Education, 13 (3), 98-106.
  • Hacıfazlıoğlu, Ö. (2010). Yükseköğretimde Lider Olarak Göreve Uyum Sağlama Süreci: Türkiye ve Amerika’dan Kadın Liderlerin Deneyimleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri / Educational Sciences: Theory & Practice, 10 (4), 2221-2273.
  • Jones, D. G. (2011). Academic Leadership and Departmental Headship in Turbulent Times, Tertiary Education and Management, 17(4), 279-288, DOI: 10.1080/13583883.2011.605906.
  • Sathye, M. (2004). Leadership in Higher Education: A Qualitative Study. Forum Qualitative Sozialforschung / Forum: Qualitative Social Research, 5(3). http://www.qualitative-research.net/index.php/fqs/article/view/571/1239 06.10.2017 tarihinde alınmıştır.
  • Wolverton, M., ve Gmelch, W. H. (2002). College deans: Leading from within. Westport, CT: American Council on Education and Oryx.
  • Schön, D. A. (1983). The reflective practitioner: How professionals think in action. New York: Basic Books.