Risk Altındaki Kız Çocukların Gelecek ve Meslek Algılarının Çizdikleri Resimlere Yansıma Biçimleri
Bu araştırmanın amacı risk altındaki 10-14 yaş arası kız çocukların gelecek ve meslek algılarının çizdikleri resimlere yansıma biçimlerini ortaya çıkarmaktır. Nitel araştırma modellerinden durum çalışması bağlamında gerçekleşen bu araştırmanın katılımcıları; Ankara Güç Koşullardaki Bireyler Federasyonu’na kayıtlı Yenidoğan, Çinçin bölgesinde ikamet eden 10-14 yaş grubu, risk altındaki 12 kız çocuğudur. Araştırmanın verileri gözlem, görüşme ve çocuk resimleri (dokümanlar) yoluyla toplanmış ve içerik analizi ile çözümlenmiştir. Araştırma verilerinin çözümlenmesinde ve yorumlanmasında araştırmacı dışında iki alan uzmanı, bir sosyal hizmet uzmanı ve bir PDR uzmanının görüşlerine başvurulmuştur. Araştırmanın bulgularına göre; kız çocukların, çalışan insana yönelik algılarının sınırlı olduğu, gelecek ile ilgili kurdukları hayallerin bir kısmının gerçeklikten uzak, bir kısmının ise iyi bir eğitim alarak meslek sahibi olmaya yönelik olduğu görülmüştür. Kadınların en çok çalıştıkları meslek alanlarına yönelik algılarının ev hanımlığı gibi kavramları kapsadığı belirlenmiştir. Ayrıca kız çocukların ileride yapmak istedikleri meslekler, çevrelerinde sıklıkla gördükleri öğretmenlik, emniyet personeli ve Güç Koşullardaki Bireyler Federasyonu’nda aldıkları spor eğitimleri nedeniyle antrenörlüktür. Kız çocukların kompozisyon kurgularında ise en dikkat çekici unsurlar mekân kullanımında ve şema oluşturmada detay eksikliği ve sınırlı renk kullanımıdır.
Anahtar Kelimeler:
Kız çocuk, kadın meslekleri, toplumsal cinsiyet, risk altındaki çocuk, çocuk resimleri
The Reflections of Girls at Risk about Their Future and Profession Perceptions to Their Drawings
This study has been done to designate the profession perceptions of future, working human and distinct differences between editing of composition in the drawings of the girls at risk aged between 10 to 14. This study using qualitative research method has been carried out with 12 girls at risk living in Yenidoğan district who were registered with communication information at Federation of People at Difficult Conditions located in Ankara. The model of research is “Case Study”. In this research data has been collected by observations, interviews and documents. For the resolution and interpretation of the collected data four experts other than researcher have been consulted to find out different views, different indicators and meanings. And for the analysis of data the support of two experts has been taken. According to results of research; girls are observed to have a limited perception of people working, to have dreams of working some far from reality and some taking a good education to have a nice job. They are observed to have a perception containing concepts like housewife, about the fields those women mostly work. Additionally the professions which the girls want to acquire in the future most are school teaching, which they see around very often, policing; and coaching which is because of the training course they take at Federation of People at Difficult Conditions
Keywords:
Girls at risk, women in the profession, gender, children at risk, children drawings,
___
- Aykaç, N. (2012), İlköğretim öğrencilerinin resimlerinde öğretmen ve öğrenme süreci algısı, Eğitim ve Bilim, 37(164), 298-315.
- Arıcı, B. (2006). Resim, psikoloji ve çocuğun dünyasında resim. Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Dergisi, 10, 15-22.
- Artut, K. (2004). Okul öncesi resim eğitiminde çocukların çizgisel gelişim düzeylerine ilişkin bir inceleme. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(1), 223-234.
- Aydemir E. (2011). Uşak raporları, 11(08), Uşak Yayınları, Uşak.
- Bayav, D. (2006). Resimde göstergebilim, çocuk resimlerinin göstergebilimselçözümlenmesi.
- Yayımlanmamış Doktora Tezi. Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü. İstanbul.
- Bayoğlu, A. S. ve Purutçuoğlu, E. (2010). Yetiştirme yurdunda kalan ergenlerin gelecek beklentileri ve sosyal destek algıları, Kriz Dergisi. 18 (1), 27-39.
- Baysal, M. (2010). 1-11 yaş çocuk resimlerinde renk, biçim ve konuların tablolandırılması, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Resim Anasanat Dalı, Kütahya.
- Belet, D. Ş. ve Türkkan, B. (2007). İlköğretim öğrencilerinin yazılı anlatım ve resimsel ifadelerinde algı ve gözlemlerini ifade biçimleri (Avrupa Birliği Örneği). VI. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu Bildiriler içinde (ss. 270-278). Ankara: Nobel.
- Beytut, D. Ş. Bolışık, B. Solak, U. ve Seyfioğlu U. (2009). Çocuklarda hastaneye yatma etkilerinin projektif yöntem olan resim çizme yoluyla incelenmesi, 36. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim Ve Sanatı Dergisi. 2 (3), 35-44.
- Çankırılı, A. (2012). Çocuk resimlerinin dili (4. Baskı). İstanbul: Zafer Yayınları.
- Çiçekler, C. ve Öner-Koruklu, N. (2013). 4-6 Yaş arasındaki çocukların serbest resim çalışmalarındaki resim özellikleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(2), 551-563.
- Doğan, P. (2012). Resim öğretmeni adaylarının umutsuzluk düzeylerinin incelenmesi.Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 36, 115-127.
- Erdil, Z. (2010). Sosyoekonomik olarak risk altında bulunan çocuklara yönelik erken müdahale programları ve akademik başarı ilişkisi, Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi, Ankara.
- Erkul, M. E. (2003). Madde bağımlısı çocuk resimleriyle ilköğretim ikinci kademe çocuk resimlerinin karşılaştırılması, Yüksek lisans tezi, Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü. Bursa.
- Ersoy, A. ve Türkkan, B. (2009). İlköğretim öğrencilerinin resimlerinde internet algısı. İlköğretim
- Online, 8(1), 57-73. http://ilkogretim-online.org.tr
- Kanıcıoğlu, A. (2009). Cinsiyet farklılıklarının çocuk resmine yansıması (10 yaş çocuk resimleri üzerine bir araştırma). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Güzel Sanatlar Eğitimi Anabilim Dalı, Resim-İş Öğretmenliği Bilim Dalı, Ankara.
- Karakaya, S. (2011). Türk sinemasında sokak çocuğu imgesi ve bir örnek ‘sır çocukları’. I. Türkiye Çocuk Hakları Kongresi Yetişkin Bildirileri Kitabı içinde (ss. 495-504). İstanbul.
- Keskin, S. P. (2013). Çocuk çizgilerindeki giz, çöp çocuk, annelik akademisi, Boyut Yayınları, İstanbul.
- Kırışoğlu, T. O. (2002). Sanatta eğitim, (2. Baskı). Ankara: Pegem.
- Mamur, N. (2012). The effect of modern visual culture on children’s drawings, Procedia-Social And Behavioral Sciences. 47, 277-283.
- Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma desen ve uygulama için bir rehber, Nobel Yayınları, Ankara.
- Mıhçı, H. (2001). Göreli geri kalmışlıktan kurtulma hamlesi ve Türkiye’de planlı kalkınma deneyimi (1963-1983).Mülkiye Dergisi, 25(231), 149-196.
- Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: an expanded sourcebook (2nd Ed.). CA: Sage.
- Özer, S. (2013). Sanat eğitiminin risk altındaki çocuklar üzerindeki etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İnönü Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Resim Anasanat Dalı, Malatya.
- Sağlam, M. (2011). Boşanma sürecinde olan ailelerdeki çocukların aile algılarının ve sorunlarının resimler aracılığı ile incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ev Ekonomisi (Çocuk Gelişimi ve Eğitimi) Anabilim Dalı, Ankara.
- Sayıl, M. (2004). Çocuk çizimlerinin klinik amaçlı kullanımı üzerine bir değerlendirme.Türk Psikoloji Yazıları,7(14), 1-13.
- Solmaz, F. (2012). Kadınların sosyo-ekonomik yaşam alanlarına bir iyileştirme: mesleki eğitim projeleri.Kıbrıs Eğitimi Sempozyumu Bildiri Kitabı I içinde (ss. 187-203). Girne, Kuzey Kıbrıs.
- Şahin, G. (2014). Okulöncesi dönem çocuk kitaplarında görsel bir uyaran olarak resim, Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic,9(3), 1309-1324.
- Şahin, S. (1990). Çocuk resimlerinde figür. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Tuncay, Ö. A. (2011). Risk altındaki çocukların agresif davranışlarının azaltılmasında sanat eğitiminin rolü. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Cumhuriyet Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Güzel Sanatlar Eğitimi Anabilim Dalı Resim-İş Eğitimi Bilim Dalı, Sivas.
- Türkcan, B. (2013). Çocuk resimlerinin analizinde göstergebilimsel bir yaklaşım.Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(1), 585-607.
- T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, (2005). Türkiye’de Çocuk İşçiliği Bilgilendirme Materyali, T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı genel yayın no ; 121, 122, Ankara .
- UNICEF (2011). Türkiye’de çocukların durumu raporu 2011. Ankara: UNICEF.
- Uyan, P. (2006). Çocuklar yoksulluğu anlatıyor: ‘1001 çocuk, 1001 dilek’ projesi-çocuk mektupları, İstanbul Bilgi Üniversitesi, İstanbul.
- Yavuzer, H. (2000). Resimleriyle çocuk (8. Basım). İstanbul: Remzi Kitabevi.
- Yavuzer, H. (2012). Resimleriyle çocuğu tanıma (16. Basım). İstanbul: Remzi Kitapevi.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2003). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
- Yıldız, A. (2012). İlköğretim birinci kademe öğrencilerinde “okul” kavramına ilişkin bir analiz.Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(2), 609-626.
- Yurtal, F. ve Artut, K. (2008), Çocukların şiddeti algılama biçimlerinin çizdikleri resimlerine yansımaları, Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi. 15 (3), 149-155.
- Başlangıç: 2013
- Yayıncı: Özer Daşcan