Selman ÜLKER, Mustafa Sabri KOCAKÜLAH, Batuhan ALGAN, Fatma ALCEYLAN

Bilimsel Etik Ölçeği Geliştirme Süreci ve Lise Öğrencilerinin Bilimsel Etik Konusundaki Duyarlılığı

Bu çalışmada, “Bilimsel Etik Ölçeği” geliştirmek ve lise öğrencilerinin bilimsel etik konusundaki duyarlılıklarını belirlemek amaçlanmıştır. Araştırma tarama modelinde olup bir ölçek geliştirme ve lise öğrencilerinin bilimsel etik konusundaki duyarlılıklarını belirleme çalışmasıdır. Bu kapsamda iki farklı örneklem grubu belirlenerek pilot uygulama ilk araştırma grubu ile yapılmıştır. Pilot uygulamanın örneklemini 187 lise öğrencisi oluşturmuştur. Yapılan pilot uygulamasından elde edilen veriler analiz edilerek nihai ölçek oluşturulmuştur. Oluşturulan bu nihai ölçek, bir il merkezindeki 368 lise öğrencisine uygulanmıştır. Bilimsel Etik Ölçeği kullanılarak toplanan veriler SPSS-22 yazılım programı kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmada elde edilen bulgulara göre lise öğrencilerinin “Bilimsel Etik” konusuna ilişkin görüşlerinin, cinsiyet, sınıf düzeyi, anne ve baba eğitim seviyesi, herhangi bir bilimsel çalışmada görev alma ve bilimsel etik kavramını duyup duymama durumlarına göre anlamlı fark oluşturmadığı görülmüştür. Bununla birlikte lise öğrencilerinin “Bilimsel Etik” konusuna ilişkin görüşlerinin okul türüne göre farklılaştığı belirlenmiştir. Bununla birlikte lise öğrencilerinin “Bilimsel Etik” konusuna ilişkin görüşleri ile okul türleri arasında anlamlı bir fark olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Bilimsel Etik, Bilimsel Etik Ölçeği, Bilimsel Araştırma Yöntemleri

Scientific Ethics Scale Development Process And High School Students’ Sensitivity For Scientific Ethics

In this study, it is aimed to develop “Scientific Ethics Scale” and to determine the sensitivity of high school students about scientific ethics. The research is in the screening model and it is a scale development study which aims to measure the compliance level of the students with scientific ethical rules. The pilot study is carried out with the first research group by determining two different sample groups. The sample of the pilot application consisted of 187 high school students. The final scale is formed by analyzing the data obtained from the pilot application. This final scale is applied to 368 high school students in a city center. "Scientific Ethics Scale" is used as the data collection tool and the obtained data are analyzed using the SPSS-22 software program. According to the findings obtained in the study, the opinions of high school students on the subject of “Scientific Ethics” do not differ significantly from their demographic characteristics. When analyzed on the basis of scale items, it is seen that girls are more sensitive about scientific ethics than boys.

Keywords:

Scientific Ethics, Scientific Ethics Scale, Scientific Research Methods,

PDF

___

Arslan, S. (2015). Eğitim ve etik. Turkish Studies International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 10(7), 111-124.
Bulut, K. ve Taş, C. (2020). 1994-2020 yılları arasında eğitim-öğretim alanında yapılan etik konulu bilimsel çalışmaların farklı değişkenlere göre incelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(46), 234-264.
Bülbül, T. (2004). Bilimsel yayınlarda etik. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(15), 53-61.
Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem A.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz Ş. ve Demirel, F. (2010). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem A.
Çokluk, Ö. S., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, S. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: Spss ve lisrel uygulamaları. Ankara: Pegem A.
Ellez, A. M., Gümüş, N. ve Seferov, R. (2009). Coğrafya bölümü öğrencilerinin istatistik dersine yönelik tutumları: Türkiye ve Azerbaycan örneği. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21, 187-194.
Fraenkel, J.R. ve Wallen, N.E. (2006). How to desing and evaluate research in education. New York: McGaw-Hill International Edition.
Garson, G.D. (2012). Testing statistical assumptions. Statistical Associates.
Gürdoğan, M. (2019). Lise öğrencilerinde bilim etiği: Kopya çekme, dürüst ol, sorumluluğunu bil!. Ihlara Eğitim Araştırmaları Dergisi, 4(2), 174-188.
Ilgaz, S. ve Bilgili, T. (2006). Eğitim ve öğretimde etik. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, 199-210.
Kansu, E. (1994). Dünya'da ve Türkiye'de bilim, etik ve üniversite içinde (s.71- 75). TÜBA, Bilimsel Toplantı Serileri 1, Ankara: TÜBA.
Kenny, D. (2006). Student plagiarismand professional practice. Nurse Education Today, 27, 14-18.
Kurt, A., İzmirli, Ö., Fırat, M. ve İzmirli, S. (2015). Bilimsel araştırma yöntemleri dersine ilişkin bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi bölümü öğrencilerinin görüşlerinin incelenmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 30, 19-28.
Mertler, C. A. ve Vannaatta, R. A. (2010). Advanced and multivariate statistical methods: Practical application and interpretation. Glendale, CA: Pyrczak.
Özpınar, A., Kazaskeroğlu, E. ve Öz, Ö. (2010, Eylül). Bilgiye erişim, paylaşım ve bilgi teknolojileri alanında etik olmayan davranışlar ve sebepleri. Ağ ve Bilgi Güvenliği Sempozyumunda sunulmuş bildiri, Ankara.
Şimşek, M. S., Akgemci, T. ve Çelik, A. (2008). Davranış bilimlerine giriş ve örgütlerde davranış. Ankara: Gazi.
Uçak, N. Ö. ve Birinci, H. G. (2008). Bilimsel etik ve intihal. Türk Kütüphaneciliği, 22(2), 187-204.
Tabachnick, B. G. ve Fidell, L. S. (2001). Using multivariate statistics. (6. Edition). Pearson Education.
Tay, B., Demirci-Güler, M.P. ve Taşdemir, A. (2009, Mayıs). Sınıf öğretmenliği öğrencilerinin bilimsel araştırma yöntemleri dersi başarı düzeyleri ve düşünceleri. VIII. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu’nda sunulan bildiri, Eskişehir.
Topal, Ş. R. (2002). Etik değerler mi, yitik değerler mi?. [Online]. Erişim adresi: http://www.imo.org.tr/resimler/dosya_ekler/352f6a37085a2a5_ek.pdf?dergi=172
Turan, İ., Şimşek, Ü. ve Aslan, H. (2015). Eğitim araştırmalarında likert ölçeği ve likert-tipi soruların kullanımı ve analizi. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(1), 186-203.
Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) (2002). Bilimsel araştırmada etik ve sorunları. Ankara: Türkiye Bilimler Akademisi.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
Yurdugül, H. (2005). Ölçek Geliştirme Çalışmalarında Kapsam Geçerliği için Kapsam Geçerlik & İndekslerinin Kullanılması. XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi (28–30 Eylül 2005, Denizli), Kongre kitabı, 1-6.