Sınıf Öğretmenlerinin Sosyal Bilgiler Öğretim Programını Tanıma Yeterlikleri

Bu çalışmanın amacı, Sınıf öğretmenlerinin Sosyal Bilgiler öğretim programını tanıma yeterliklerini incelemektir. Araştırmanın örneklemini Denizli ili Pamukkale ve Merkezefendi ilçelerindeki ilkokulları içinden basit seçkisiz örnekleme yoluyla seçilen (187 kadın, 152 erkek) toplam 339 sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Sınıf öğretmenlerinin Sosyal Bilgiler öğretim programını tanıma yeterliğini ölçmek amacıyla Gürbüz (2013) tarafından geliştirilmiş olan “Sosyal Bilgiler Öğretim Programı Tanıma Yeterliği Ölçeği” kullanılmıştır. Veri, 2016-2017 öğretim yılı bahar döneminde örnekleme dâhil olan ilkokullardaki sınıf öğretmenlerinden toplanmıştır. Çalışma sonucuna göre, sınıf öğretmenlerinin Sosyal Bilgiler öğretim programını orta düzeyde tanıdıkları söylenebilir. Ayrıca sınıf öğretmenlerinin programın temel yapısına ilişkin ifadeleri mesleki kıdemlerine göre farklılık göstermektedir. Aynı şekilde sınıf öğretmenleri, tavsiye edilen alternatif ölçme değerlendirme araçlarının kullanılmasının yerine geleneksel ölçme araç-gereçlerini tercih ettikleri yönünde görüş belirtmişlerdir. Genel olarak incelendiğinde; sınıf öğretmenlerinin programın temel boyutları konusunda farklı görüşlere sahip oldukları görülmüştür.

Anahtar Kelimeler:

Sınıf Öğretmeni, Sosyal Bilgiler, Programı Tanıma

The Capabilities Of Primary School Teachers’ Recognition Of Social Studies Curriculum

The aim of this study is to investigate the capabilities of primary school teachers’ recognition of Social Studies Curriculum. The sample of this study is comprised of primary school teachers (187 female, 152 male) selected randomly from the primary schools in the districts as Pamukkale and Merkezefendi of Denizli. In order to measure the capacities of primary school teachers’ recognition of Social Studies Curriculum, ‘the scale of capabilities in recognition of Social Studies Curriculum’ developed by Gürbüz (2013) is used. The data is collected from primary school teachers included in the sample within the 2016-2016 education year. The results of this study suggest that the primary school teachers recognize the curriculum moderately. Moreover, the views of primary school teachers about the basic structure of the curriculum are differ according to their professional status. Additionally, primary school teachers mentioned that they prefer to use traditional assessment and evaluation rather than alternative ones. Generally, it can be said that primary school teachers’ views differ from each other in recognition of the main dimensions of the curriculum.

Keywords:

Primary school teachers, Social Studies, Curriculum Recognation,

PDF

___

Adanalı, K. ve Doğanay, A. (2010). Beşinci Sınıf Sosyal Bilgiler Öğretiminin Alternatif Ölçme değerlendirme Etkinlikleri Açısından Değerlendirilmesi, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 19 (1):271-292.
Arslan, A. ve Demirel, Ö. (2007). İlköğretim 5. Sınıf yeni Sosyal Bilgiler programının değerlendirilmesi. Milli Eğitim Dergisi. 175: 198-208.
Arslan, E. (2016). Geçmişten günümüze Sosyal Bilgiler. D. Dilek (Ed.) Sosyal Bilgiler Eğitimi. 3-48. Ankara: PEGEM Akademi.
Ambarlı, A. (2010). Türkiye’de cumhuriyetten günümüze Sosyal Bilgiler programları (değişiklikler, güncellemeler, düzenlemeler). (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk üniversitesi, Konya.
Aykaç, N. (2007). İlköğretim Sosyal Bilgiler dersi eğitim-öğretim programına ilişkin öğretmen görüşleri, Elektronik Sosyal Bilgiler Dergisi (esosder.org.). 6 (22):46-73.
Ayva, Ö. (2010). Sosyal Bilgiler dersi öğrenme-öğretme süreci ile ilgili öğrenci görüşleri, International Conference on New Trends in Education and Their Implications, 11-13 November, Antalya, 276-282.
Çatak, M. (2016). Sosyal Bilgiler programlarının tarihi gelişimi, S. Şimşek (Ed.) Sosyal Bilgiler ve sınıf öğretmenleri için Sosyal Bilgiler Öğretimi. 1-24. Ankara: Anı Yayıncılık.
Çınkır, Ş. ve Demirkasımoğlu, N. (2015). Tarama (Survey) ve anketler. Bilimsel araştırma yöntemleri gerçek dünya araştırması (Real World Research). Çeviri Editörleri: Çınkır, Ş. ve Demirkasımoğlu, N. Ankara: Anı yayıncılık.
Demir, S. B. ve Diğerleri (2013). Sosyal bilgiler öğretiminde başarının sırları. S. B. Demir (Çev. Ed.). Ankara: Eğiten Kitap.
Demirel, Ö. (1997). Eğitimde program Geliştirme Kuramdan Uygulamaya. 1. Baskı. Ankara: PEGEM Akademi. Doğanay A., Sari M., (2008). Öğretmen Gözüyle Yeni Sosyal Bilgiler Programı: Adana İlinde Bir Araştırma, İlköğretim Online, (7):468-484. Erden, M. (1990).Sosyal Bilgiler öğretimi. İstanbul: Alkım Yayın Evi.
Gömleksiz, M. N. ve Bulut, İ. (2006). Yeni Sosyal Bilgiler dersi öğretim programının etkililiğinin değerlendirilmesi, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. 47: 393-421.
Gümüş, E. (2015). Tarama çalışması. A.Alpay (Çev.Ed.). Araştırma yöntemleri içinde. 367-399. Ankara: Anı Yayıncılık. Gürbüz, N. (2013). Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin Sosyal Bilgiler öğretim programlarını tanıma yeterliklerinin değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
Güven, B. ve Alp, S. (2008). Yeni Sosyal Bilgiler dersi öğretim programının kazanımlarına yönelik öğretmen görüşleri. Milli Eğitim Dergisi. 177:153-164.
Karadeniz, O., ve Ulusoy, M. (2015). 4+ 4+ 4 eğitim sistemi ile sosyal bilgiler eğitiminde ortaya çıkan kaotik durumlar hakkında Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin görüşleri. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi. 5(1): 99-108.
Karasar, N. (2009). Bilimsel araştırma yöntemi. 20. Baskı. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Kaya, E. (2006). Türkiye’nin AB ile bütünleşmesinde Sosyal Bilgiler dersinin işlevselliği. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
Kaymakcı, S. (2015). Öğretmen görüşleri ışığında 1998 ve 2005 Sosyal Bilgiler öğretim programlarındaki değişimi anlamak. Eğitim ve Bilim, 40(181), 293-309.
Kılıçoğlu, G. (2009). Sosyal Bilgiler tanımı, dünyada ve ülkemizde gelişimi ve önemi, M. Safran (Ed.) Sosyal Bilgiler Öğretimi. Ankara: PEGEM Akademi.
Kösemen, S. ve Şahin A. (2014). Sosyal Bilgiler dersi öğretim programına yönelik öğretmen görüşlerinin epistemolojik inançlar bağlamında değerlendirilmesi, Eğitimde Kuram ve Uygulama, 10(1): 279-296.
Kösterelioğlu, İ. ve Özen, R. (2014). Sınıf öğretmenlerinin Sosyal Bilgiler dersi öğretim programını uygulamaya yönelik hizmet içi eğitim ihtiyaçları. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 14 Sayı.
Küçükahmet, L. (1997). Eğitim Programları ve Öğretim. 8. Baskı. Ankara: Gazi Kitabevi. Memişoğlu, H. (2012). İlköğretim 4-5 Sosyal Bilgiler ders programının öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi, Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi,1(2):66-81.
Milli Eğitim Bakanlığı. (2017). Sosyal bilgiler öğretim programı. meb.gov.tr internet adresinden alınmıştır. Milli Eğitim Bakanlığı. (2005). Sosyal Bilgiler öğretim programı. meb.gov.tr internet adresinden alınmıştır. Özdemir, S. M. (2009). Sosyal Bilgiler öğretim programı ve değerlendirmesi, M. Safran (Ed.). Sosyal Bilgiler Öğretimi 17-46. Ankara: PEGEM Akademi. Öztürk, C. (2009). Sosyal Bilgiler: Toplumsal yaşama toplumsal bir bakış, C. Öztürk (Ed.). Sosyal Bilgiler Öğretimi Demokratik Vatandaşlık Eğitimi 1-31. Ankara: PEGEM Akademi
Öztürk, C. ve Deveci, H. (2011). Farklı ülkelerin Sosyal Bilgiler öğretim programlarının değerlendirilmesi. C. Öztürk (Ed.). Farklı Ülkelerin Sosyal Bilgiler öğretim programları. 1-40. Ankara: PEGEM Akademi
Potur, E. ve Demir, S. B. (20159. 4+4+4 yeni eğitim sistemi ile birlikte sınıf öğretmenliğinden Sosyal Bilgiler branşına geçiş yapan öğretmenlerin yeterlikleri (bir durum çalışması). The Journal of Academic Social Science Studies, 34 (2), 345-356.
Semenderoğlu, A. ve Gülersoy, A. E. (2005). Eski ve yeni Sosyal Bilgiler programlarının değerlendirilmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi. 18:141-152.
Sönmez, V. (1998). Sosyal Bilgiler öğretimi ve öğretmen kılavuzu. Ankara: Anı Yayıncılık.
Tarman, B , Ergür, Ş , Eryıldız, F . (2012). Yenilenen Sosyal Bilgiler Programına Dair Bir Değerlendirme. Gaziantep University Journal of Social Sciences.11(1):103-135.
Varış, F. (1994). Eğitimde Program Geliştirme. Ankara: Alkım Yayınları.
Yapıcı, M. ve Leblebiciler, N. H. (2007). Öğretmenlerin yeni ilköğretim programına ilişkin görüşleri. İlköğretim-online Dergisi, 6 (3):480-490.