Öğretmenlerinin Derste Karşılaştıkları İstenmeyen Öğrenci Davranışları ve Bu Davranışlara Yönelik Çözüm Stratejileriyle İlgili Öğretmen Görüşlerinin Belirlenmesi

Çalışmanın amacı; öğretmenlerin sınıfta karşılaştıkları istenmeyen davranış bozukluklarını belirlemek ve istenmeyen öğrenci davranışlarına ilişkin çözüm önerilerini belirlemektir. Araştırmanın çalışma grubunu 2016-2017 eğitim-öğretim yılı bahar döneminde Yozgat, Kayseri, Ankara illerindeki farklı ilkokullarda görev yapan sınıf ve branş öğretmenleri oluşturmaktadır. Araştırmadaki verilere, nitel araştırma veri toplama yöntemlerinden olan “ Görüşme Yöntemi” kullanılmıştır. Görüşme yöntemlerinden “yapılandırılmış görüşme tekniği“ ile verilere ulaşılmıştır. Yapılandırılmış görüşme formu iki bölümden oluşmuştur. İlk bölümde katılımcıların branşları, kıdemleri, yüksek lisans yapıp yapmama durumları, hizmet içi seminer alıp almadıkları sorulmuştur. İkinci bölümde ise “sınıf yönetiminde sınıf içinde karşılaşılan istenmeyen davranışlarının neler olduğu sorulmuş ve karşılaşılan istenmeyen öğrenci davranışları için kullandığınız baş etme yollarını yazınız” şeklinde sorular katılımcılara sorulmuştur. Verilerin analizinde, nitel araştırma yöntemlerinden içerik analizi tekniği kullanılmıştır. Sınıf ve branş öğretmenlerinin sınıflarında görülen istenmeyen öğrenci davranışlarının neler olduğu ve öğretmenlerin bu davranışlar ile nasıl baş etiklerine ilişkin görüşlerini ortaya koymak için frekans dağılımından yararlanılmıştır. Araştırma sonuçlarından elde edilen verilere göre sınıfta öğretmenlerin karşılaştıkları istenmeyen davranışlar;% 23,4’ü derste izinsiz konuşmak, %33,2’i arkadaşlarına şiddet uygulamak,%9,1’i sınıfa kesici aletler ile gelmek,%26,5’i hiperaktiveden kaynaklı sınıfta gezinmek, % 21’i sınıfta kullanılan araç ve gereçlere zarar vermek olarak belirlenmiştir. Öğretmenlerin sınıfta istenmeyen davranışlara karşı kullandıkları stratejiler ise; % 48,6 uyarma, % 33,6’sı ödül ve ceza verme, %39,8’i görmezden gelme, %28,5’i rehberlik servisine yönlendirme olduğu görülmektedir.

Anahtar Kelimeler:

İstenmeyen davranışlar, Sınıf yönetimi, Hatalı ya da istenmeyen, Davranışlar, Çözüm önerileri

Unsolicited Student Behaviors Relating to Teachers' Dereference and Determination of Teacher Opinions Related to Solution Strategies for Such Behavior

The purpose of this study is; to determine the unwanted behavioral disturbances that teachers encounter in class and to suggest solutions for undesirable student behaviors. The study group of the study consists of class and branch teachers working in different primary schools in Yozgat, Kayseri, Ankara in the spring semester of 2016-2017 academic year. In the study, "interview method" which is a qualitative research data collection method was used. Interviewing methods have been reached through structured interview technique. The structured interview form consists of two parts. In the first part, participants were asked whether they had branches, seniority, whether they had graduated or not, in-service seminars. In the second part, participants were asked, "What are the unwanted behaviors encountered in the classroom in classroom management and what are the ways to cope with the unwanted student behaviors that are encountered?". In the analysis of the data, content analysis technique was used from qualitative research methods. Frequency distribution was used to reveal what the unwanted student behaviors of classroom and branch teachers are in their classes and how teachers express their views on how to deal with these behaviors. According to the results obtained from the research results, 23.4% of the teachers reported unauthorized behavior, 33.2% were violent to their friends, 9.1% were coming to class with cutting tools, 26.5% hyperactivity-induced class, and 21% were classified as harming the instruments and equipment used in the class. Strategies that teachers use against unwanted behavior in class are; 48.6% were excited, 33.6% were rewarding and punishing, 39.8% were ignoring, 28.5% were referring to guidance services.

Keywords:

Unwanted behaviors, Classroom management, Incorrect or unwanted, Behavior, Solution suggestions,

PDF

___

Ada, Ş. (2005). Sınıf içi olası sorunlara karşı alınabilecek önlemler, sınıf yönetimi. Ankara: Pegem A Yayıncılık. Alkan H.B. (2007). İlköğretim öğretmenlerinin istenmeyen davranışlarla baş etme yöntemleri ve okulda şiddet. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Niğde. Akçadağ, T. (2006). Sorun davranışların yönetimi ve etkili sınıf yönetimi. Ankara: Anı Yayıncılık. Aksoy, N. (1999); Classroom management and student discipline in elementary schools of ankara (Turkey), Unpublished Doctoral Dissertation, Division of Research and Advanced Studies University of Cincinnati, Cincinnati. Ataman, A. (2000). Sınıf içinde karşılaşılan davranış problemleri ve bunlara karşı geliştirilen önlemler. Ankara: Nobel Yayınları. Ataman, A. (2005). Sınıf Yönetiminde Yeni Yaklaşımlar. (Editör: Küçükahmet, L.). (4.baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. Aydın, A. (1998). Sınıf yönetimi. Ankara: Anı Yayıncılık. Aydın B. (2011). Rehber öğretmenlerin istenmeyen öğrenci davranışlarına ilişkin çözüm önerileri. e-Journal of New World Sciences Academy Education Sciences, 6(4), 2469-2481. Balay, R., ve Sağlam, M. (2008). Sınıf içi olumsuz davranışlara ilişkin öğretmen görüşleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi. 6(2): 1-24. Baloğlu, N. (2001). Etkili sınıf yönetimi. Ankara: Baran Matbaası. Başar, H. (1999). Sınıf yönetimi. Ankara: M.E.B. Yayınları. Başar. H. (2001). Sınıf yönetimi. Ankara: Anı Yayınevi. Başar, H. (2003). Sınıf yönetimi (Geliştirilmiş 10. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık. Başar, H. (2008). Sınıf yönetimi. Ankara: Pegem Yayıncılık. Burden, P.R. (1995). Classroom management and aiscipline. New York: Longman. Burgaz, B., ve Ekinci, C. E. (2006). Lise öğrencilerinin istenmeyen davranışları ve nedenleri. Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu (The Scientific And Technical Research Council Of Turkey), Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırma Grubu, H. Ü. Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Bölümü. Büyüköztürk, Ş. (2005). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (11. baskı). Ankara: Pegem Akademi. Çalık, T. (2009). Sınıf yönetimi ile ilgili temel kavramlar. Ankara: Pegem Akademi. Çankaya, İ. ve Çanakçı, H. (2011). Sınıf öğretmenlerinin karşılaştıkları istenmeyen öğrenci davranışları ve bu davranışlarla başa çıkma yolları. Turkish Studies-International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 6/2,, p. 307-316. Çetin, Y. (2002); İlköğretim 4. ve 5. Sınıf Öğretmenlerinin Sınıfta Karşılaştıkları Disiplin Problemleri ile ilgili Görüşleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana. Çetin, B. (2013). Sınıfta istenmeyen öğrenci davranışlarıyla ilgili sınıf öğretmenlerinin karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerileri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 14(1), 255-269. Charles, C. M. (1999). Building classroom discipline, Boston: Allyn and Bacon Publishing. Craig, L. W. (1989). Control structure for batch reactor control. View İssue Toc, 8(1), 35-39. Doğan, N. ve Gökyer, B. (2016). İstenmeyen öğrenci davranışları ve nedenlerine ilişkin yönetici ve öğretmen görüşleri. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26(1), 93-105. Doyle, W. (1986). Classroom organisation and management, In M.C. Wıttrock (Edt) Handbook Of Research On Teachıng, New York: Mcmillan. Dönmez, B.; Cömert, M. (2009). Öğretmen adaylarının, kendilerinin ve uygulama öğretmenlerinin sınıf içi istenmeyen öğrenci davranışları ile baş etme konusundaki yeterliliklerine ilişkin algıları. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,10 (2), 47-55. Duman, T. (2004). Yeni bir döneme başlangıç, sınıf yönetimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. Ekşi, H. (2004). Sınıfta karşılaşılan davranış problemleri ve bunlara karşı geliştirilecek önlemler. Konya: Eğitim Kitapevi. Elban, L. ( 2009). İlköğretim öğretmenlerin istenmeyen öğrenci davranışlarıyla karşılaşma ve çözüm bulma durumlarının incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya. Ercan, A, R. (2000 ). Öğrenmeyi etkinleştiren başarıyı yükselten öğretmen davranışları- eğitimde temel kitaplar dizisi. Ankara: Galeri Kültür/Eğitim. Erden, M. (2003). Sınıf yönetimi. İstanbul: Alkım Yayıncılık. Gallagher, P. A. (1988). Behavior lisorders. New York: Lowe Publish Com. Güven, S. ve Özdel, İ. (2016). Sınıf ve branş öğretmenlerinin sınıf yönetiminde karşılaştıkları istenmeyen davranışlarla baş etme yolları. XV. Uluslararası Katılımlı Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu. Muğla Sıtkı Kocaman Üniversitesi, Muğla, Turkey,11-14 Mayıs. İlgar, L. (2000). Sınıf Yönetimi. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi. İmer, G. (2000). Öğretim ortamlarının düzenlenmesi- sınıf yönetiminde yeni yaklaşımlar. Ankara: Nobel Yayıncılık. Jones, V.F. & Jones. L. S. (1998). Comprehensive classroom management. Creating Communities of Support and Solving Problems, Allyn And Bacon. Kahraman, C. (2006). Sınıf içi istenmeyen öğrenci davranışlarının önlenmesi ve giderilmesine ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşleri (Edirne İl Merkez, Uzunköprü ve Havza İlçeleri Örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Abant Baysal Üniversitesi Sosyal bilimler Enstitüsü, Bolu. Kapucuoglu Tolunay, A. (2008). Sınıf öğretmenlerinin sınıfta karşılaştıkları istenmeyen öğrenci davranışları ve bu davranışlara karşı kullandıkları baş etme yöntemleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa Keleş, Z. (2010). İlköğretim okulları birinci kademe sınıf öğretmenlerinin sınıf yönetiminde karşılaştıkları istenmeyen öğrenci davranışları ve bu davranışlarla baş etme yöntemleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Yeditepe Üniversitesi, Sosyal bilimler Enstitüsü, İstanbul. Kesici, A. ve Sarpkaya, P. ( 2013). Lise öğrencilerinin sınıf içi istenmeyen davranışları. Electronic Turkish Studies . 8(12), 467-478. Keskin, R. (2009). Sınıf öğretmenlerinin sınıf yönetimi ve istenmeyen öğrenci davranışlarıyla baş etmede kullandıkları yöntemlere ilişkin görüşlerinin belirlenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi, Sosyal bilimler Enstitüsü, İstanbul. Keskin, R. (2002). Sınıf öğretmenlerinin sınıf yönetimi ve istenmeyen öğrenci davranışlarıyla baş etmede kullandıkları yöntemlere ilişkin görüşlerinin belirlenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Korkmaz, İ. (2005). İstenmeyen davranışların önlenmesi ve sınıf yönetimi. Ankara: Pegem A Yayıncılık. Korkmaz. N. H., Korkmaz. F., ve Özkaya. G. (2009). Elementary school physical education teachers strategies against discipline problems ( Bursa province case). İlköğretim Online, 8(1), 119-128, [online]: http://ilköğretim–online.org.tr. Levin, J. & Nolan. J.F. (1991). Principles of classroom management. A Hierarchical Approach, Englewood Cliffs: Prentice Hall. Lewis R. B. & D. Doorlag. (1991). Teaching special students. In the Mainstream. New York: Macmillian Com. Martin, N.K. & Baldwin. B. (1996). Perspectives regarding classroom management style: Differences Between Elemantary And Secondary Teachers. Paper Presented At The Annual Meeting Of The Southwest Educational Research Assosiation, New Orleans. Özdayı, N. (2004). Eğitim yönetimi, okul yönetimi, sınıf yönetimi. İstanbul: Beta Yayıncılık. Özdayı, N. (2004). Öğrenci ve öğretmen gözüyle sınıf yönetimi sorunlarına genel bir bakış-XII. Eğitim Bilimleri Kongresi, (Cilt-I). Ankara. Özden, Y. (2003). Öğrenme ve öğretme. Ankara: Pegem A Yayıncılık. Öztürk, B. (2002). Sınıfta istenmeyen davranışların önlenmesi ve giderilmesi, sınıf yönetimi. Ankara: Pegem A Yayıncılık. Özyürek, M. (1996). Sınıfta davranış yönetimi. Ankara: Karatepe Yayınları. Özyürek, M. (1998). Sınıfta davranış değiştirme. Ankara: Karatepe Yayınları. Özyürek, M. (2001). Sınıf yönetimi. Ankara: Karatepe Yayınları. Sadık, F. (2008). Sınıf yönetimi teori ve pratik uygulamalar. (Editör: Yiğit, B.). Kriter Yayınevi (1.Baskı):İstanbul Sarıtaş, M. (2006). Öğretmen adaylarının değerlendirmelerine göre sınıfta istenmeyen öğrenci davranışlarını değiştirmek ve düzeltmek amacıyla yararlanılan stratejiler. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, XIX (1), 167-187. Sayın, N. (2001). Sınıf öğretmenlerinin karşılaştıkları istenmeyen öğrenci davranışları ve bu istenmeyen davranışların nedenlerine ilişkin görüşleri ile istenmeyen davranışları önleme yöntemleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir. Şenay, K. (2011). İlköğretim okulları birinci kademede görevli yönetici ve öğretmen algılarına göre istenmeyen öğrenci davranışları ve önleme yöntemleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Tertemiz, N. (2004). Sınıf yönetimi ve disiplini, sınıf yönetimi. Ankara: Anı Yayıncılık. Tulley, Michael ve Lian Hwang Chiu (1998); Children’s perceptions of the effectiveness of classroom discipline techniques.JournalofInstructionalPsychology,http://web.ebscohost.com/ehost/detail?vid=1&hid=8&sid=9612c3b 6-0efb-41b3-9d96-d92622fd4faa%40SRCSM1, (Erisim Tarihi: 31.10.2007). Türnüklü, A. (2000). Öğrenci ve öğretmenlerin gözüyle sınıf yönetimi sorunlarına genel bir bakış. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü XII. Eğitim Bilimleri Kongresi Bildiriler. (Cilt 1, ss.375), Ankara. Toprakçı, E. (2002). Sınıf örgütünün yönetimi. Ankara: Ütopya Yayınevi. Ünal, S. & Sefer A. (2000). Sınıf yönetimi. Marmara Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Döner Sermaye İşletmesi Matbaa Birimi, İstanbul. Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık. Yıldız, B. ( 2006). Sınıf öğretmenlerinin istenmeyen davranışlarda kullandıkları önleyici yaklaşımlar ve bu yaklaşımların etkililiğine ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Abant Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu. Yiğit, B. (2005). Sınıfta disiplin ve öğrenci davranışının yönetimi. Ankara: Öğretim Yayınları. Yüksel, A. (2006). İlköğretim 1. kademede 1., 2. ve 3. sınıflarda istenmeyen öğrenci davranışlarına ilişkin öğretmen gözlem ve görüşleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon. Walker, J. E. & Thomas M. Shea. (1999). Behavior management. Ohio: Prentice Hall. Wragg, E. C. & Dooley, P. A. (1996). Class management during teaching practice, classroom teaching skills. London: Routledge.