Ortaokul Öğrencilerinin STEM Motivasyonlarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi: Şırnak İli Örneği

Bu çalışmanın amacı, ortaokul öğrencilerinin STEM motivasyonlarının bazı değişkenler açısından incelemek ve değerlendirmektir. Araştırmanın yönteminde tarama modeli kullanılmıştır. Çalışma 2021-2022 eğitim-öğretim yılında Şırnak ilindeki 224 ortaokul öğrencisi ile yürütülmüştür. Çalışmada Luo, Wang, Liu ve Zhou (2019) tarafından geliştirilen ve Dönmez (2020)’in Türkçeye uyarladığı STEM motivasyon ölçeği kullanılmıştır. 25 maddeden oluşan ölçek, 4’lü likert türündedir. Ölçeğin geliştirilmesini sağlayan araştırmacılar tarafından güvenirlik katsayısı (cronbach alfa (α) değeri) 0,91 olarak belirtilmiştir. Araştırmanın sonucunda, öğrencilerin cinsiyetlerine göre STEM motivasyon ölçeğinin mühendislik alt boyutunda anlamlı bir farklılık olduğu, bu anlamlı farkın ise erkek öğrencilerin lehine olduğu görülmüştür. Öğrencilerin akademik durumlarına göre STEM motivasyon ölçeği puanları arasında anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Öğrencilerin sınıf düzeylerine göre STEM motivasyon ölçeği puanları arasında anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Öğrencilerin STEM bilgi düzeylerine göre STEM motivasyon ölçeği puanları arasında anlamlı bir farklılığın olduğu ve bu anlamlı farkın yüksek bilgi düzeyine sahip öğrencilerin lehine olduğu tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler:

Fen Eğitimi, STEM, Motivasyon

Examination of Secondary Students’ STEM Motivations In Terms of Some Variables: The Case of Şırnak

The aim of this study is to examine and evaluate secondary school students' STEM motivations in terms of some variables. Scanning model was used in the research method. The study was carried out with 224 secondary school students in Şırnak in the 2021-2022 academic year. The STEM motivation scale developed by Luo, Wang, Liu, and Zhou (2019) and adapted into Turkish by Dönmez (2020) was used in the study. The scale, which consists of 25 items, is in a 4-point Likert type. The reliability coefficient (cronbach's alpha (α) value) was specified as 0.91 by the researchers who developed the scale. As a result of the research, it was seen that there was a significant difference between the gender of the students and the engineering subdimension of the STEM motivation scale and it was in favor of male students. There was no significant difference between the academic status of the students and their STEM motivation scale scores. There was no significant difference between students' grade levels and STEM motivation scale scores. It has been determined that there is a significant difference between students' STEM knowledge levels and STEM motivation scale scores in favor of students with high knowledge levels.

___

  • Akgündüz, D., Aydeniz, M., Çakmakçı, G., Çavaş, B., Çorlu, M. S., Öner, T., & Özdemir, S.(2015). STEM eğitimi Türkiye raporu. İstanbul: Scala Basım.
  • Arık, A. (1996). Motivasyon ve heyecana giriş. Çantay Kitabevi.
  • Ayar, M. C. (2015). First-hand experience with engineering design and career interest in engineering: an informal STEM education case study. Educational Sciences: Theory and Practice, 15(6), 1655-1675. https://doi.org/10.12738/estp.2015.6.0134
  • B. G., Uzoğlu, M., ve Bozdoğan, A. E. (2018). Fen bilimleri öğretmenlerinin STEM hakkındaki görüşlerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, (12), 1-15.
  • Buyruk, B., ve Korkmaz, Ö. (2016). FeTeMM farkındalık ölçeği (FFÖ): Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Journal of Turkish Science Education, 11(1), 3-23.
  • Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri (10. Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Can, A. (2016). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Capobianco, B. M., Diefes‐dux, H. A., Mena, I., & Weller, J. (2011). What is an engineer? Implications of elementary school student conceptions for engineering education. Journal of Engineering Education, 100(2), 304-328.
  • Dede, Y., ve Yaman, S. (2008). Fen öğrenmeye yönelik motivasyon ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 2(1), 19-37.
  • Demir, E., Saatçioğlu, Ö., ve İmrol, F. (2016). Uluslararası dergilerde yayımlanan eğitim Araştırmalarının normallik varsayımları açısından incelenmesi. Current Research in Education, 2(3), 130-148.
  • Dönmez, İ. (2020). STEM motivasyon ölçeğinin Türkçeye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 486-510.
  • Elliot, A. J., & Covington, M. V. (2001). Approach and avoidance motivation. Educational Psychology Review, 13(2), 73–92.
  • Freedman, M. P. (1997). Relationship among laboratory instruction, attitude toward science, and achievement in science knowledge. Journal of Research in Science Teaching, 34(4), 343-357.
  • Gökbayrak, S., ve Karışan, D. (2017). Altıncı sınıf öğrencilerinin FeTeMM temelli etkinlikler hakkındaki görüşlerinin incelenmesi. Alan Eğitimi Araştırmaları Dergisi (ALEG), 3(1), 26-40.
  • Gülhan, F., ve Şahin, F. (2016). Fen-teknoloji-mühendislik-matematik entegrasyonunun (STEM) 5. sınıf öğrencilerinin bu alanlarla ilgili algı ve tutumlarına etkisi. International Journal of Human Sciences, 602-620. https://doi.org/10.14687/ijhs.v13i1.3447.
  • Hayden, K., Ouyang, Y., Scinski, L., Olszewski, B., & Bielefeldt, T. (2011). Increasing student interest and attitudes in STEM: Professional development and activities to engage and inspire learners. Contemporary Issues in Technology and Teacher Education, 11(1), 47-69.
  • Hom, E. J. ( 2014). What is STEM education. [Http://www.livescience.com/43296-what-is STEM-education.html adresinden alınmıştır].
  • Huss-Keeler, R., Peters, M., & Moss, J. M. (2013). Motivation for attending higher education from the perspective of early care and education professionals. Journal of Early Childhood Teacher Education, 34(2), 121-139. https://doi.org/10.1080/10901027.2013.787475.
  • Kahraman, E., ve Doğan, A. (2020). STEM temelli uygulamaların ortaokul öğrencilerinin fen öğrenmeye yönelik motivasyonlarına etkisi. Turkish Studies Educational Sciences, 15(4).
  • Kahraman, E. (2021). STEM eğitiminin ortaokul öğrencilerinin STEM mesleklerine yönelik ilgilerine, bilimsel yaratıcılıklarına ve fen öğrenmeye yönelik motivasyonlarına etkisinin araştırılması. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Karakaya, F., Avgın, S. S., ve Yılmaz, M. (2018). Ortaokul öğrencilerinin fen-teknoloji mühendislik-matematik (FeTeMM) mesleklerine olan ilgileri. Ihlara Eğitim Araştırmaları Dergisi, 3(19), 36-58.
  • Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi (25. Baskı). Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Kırıktaş, H., ve Şahin, M. (2019). Lise öğrencilerinin STEM alanlarına yönelik kariyer ilgileri ve tutumlarının demografik değişkenler açısından incelenmesi. Academia Eğitim Araştırmaları Dergisi, 4(1), 55-77.
  • Knezek, G., Christensen, R., & Tyler-Wood, T. (2011). Contrasting perceptions of STEM content and careers. Contemporary Issues in Technology and Teacher Education, 11(1), 92-117.
  • Knezek, G., Christensen, R., Tyler-Wood, T., & Periathiruvadi, S. (2013). Impact of environmental power monitoring activities on middle school student perceptions of STEM. Science Education International, 24(1), 98-123.
  • Knight, M., & Cunningham, C. (2004, June). Draw an engineer: Development of a tool to investigate students’ ideas about engineers and engineering. In 2004 Annual Conference (9-482).
  • Lee, O., & Brophy, J. (1996). Motivational patterns observed in sixth-grade science classrooms. Journal of Research in Science Teaching, 33(3), 585-610. https://doi.org/10.1002/(sici)1098-2736(199603)33:3<303::aid-tea4>3.0.co;2-x
  • Linnenbrink, E., & Pintrich, P. R. (2002). Achievement goal theory and affect: An asymmetrical bi-directional model. Educational Psychologist, 37, 69–78.
  • Luo, T., Wang, J., Liu, X., & Zhou, J. (2019). Development and application of a scale to measure students’ STEM continuing motivation. International Journal of Science Education, 41(14), 1885-1904. https://doi.org/10.1080/09500693.2019.1647472
  • B. L., & Brigss, L. J. (1986). The affective and cognitive domains: Integration for instruction and research. Educational Technology Publications.
  • Master, A., Cheryan, S., Moscatelli, A., & Meltzoff, A. N. (2017). Programming experience promotes higher STEM motivation among first-grade girls. Journal of Experimental Child Psychology, 160, 92-106.
  • Mertler, C. A., & Vannatta, R. A. (2005). Advanced and multivariate statistical methods: Practical application and interpretation (third edition). United States: Pyrczak Publishing.
  • Milli Eğitim Bakanlığı. (2018). İlköğretim kurumları (ilkokullar ve ortaokullar) fen bilimleri dersi (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar) öğretim programı. Ankara, Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
  • Restivo, T., Chouzal, F., Rodrigues, J., Menezes, P., & Bernardino Lopes, J. (2014). "Augmented reality to improve stem motivation” in IEEE Global Engineering Education Conference, Istanbul, Turkey, April 2014, 803–806.
  • Rosenzweig, E. Q., & Wigfield, A. (2016). STEM motivation interventions for adolescents: A promising start, but further to go. Educational Psychologist, 51(2), 146-163, https://doi.org/10.1080/00461520.2016.1154792
  • Sarı, U., ve Yazıcı, Y. Y. (2018). STEM eğitiminin fen öğrenimine yönelik motivasyona etkisi. Uluslararası Öğrenme, Öğretim ve Eğitim Araştırmaları (International Learning, Teaching and Educational Research Congress - ILTER). 6-8 September 2018, Amasya.
  • Thomas, T. A. (2014). Elementary teachers’ receptivity to ıntegrated science, technology, engineering, and mathematics (STEM) education in the elementary grades (Publication No. 3625770) [Doctoral dissertation, University of Nevada]. ProQuest.
  • Tuan, H. L., Chin, C. C., & Shieh, S. H. (2005). The development of a questionnaire to measure students' motivation towards science learning. International Journal of Science Education, 27(6), 639-654. https://doi.org/10.1080/0950069042000323737
  • Uğraş, M. (2018). The effects of STEM activities on STEM attitudes, scientific creativity and motivation beliefs of the students and their views on STEM education. International Online Journal of Educational Sciences, 10(5), 165-182. https://doi.org/10.15345/iojes.2018.05.012
  • Vennix, J., den Brok, P., & Taconis, R. (2018). Do outreach activities in secondary STEM education motivate students and improve their attitudes towards STEM? International Journal of Science Education, 1-21. https://doi.org/10.1080/09500693.2018.1473659
  • Visser-Wijnveen, G., Stes, A., & Petegem, P. V. (2012). Development and validation of a questionnaire measuring teachers’ motivations for teaching in higher education. Higher Education, 64(3), 421-436. https://doi.org/10.1007/s10734-011-9502-3
  • Yılmaz, H., & Çavaş, P. H. (2007). Reliability and validity study of the students’ Motivation toward Science Learning (SMTSL) questionnaire. Elementary Education Online, 6(3), 430-440. [Erişim adresi: http://ilkogretim-online.org.tr]