GEZİ PARKI EYLEMLERİ:KAMUSAL ALANIN İNŞASI

Her şey 28 Mayıs 2013’te Taksim Gezi Parkı’nda başladı. İstanbul’un ortasında Taksim’de yeralan Gezi Parkı, AVM’ye dönüştürülmek isteniyordu. Buna karşı çıkan sivil toplum örgütlerinin çağrısıyla gençler, parkta nöbet tutmaya başladı. Gezi Parkı’ndaki gençlere polisin orantısız müdahalesi, Türkiye’nin her yerinde Gezi Parkı eylemlerine destek eylemlerinin başlamasına neden oldu.Taksim Gezi Parkı’nda başlayan ve bütün Türkiye’ye yayılan toplumsal hareketlilik, birçok açıdan değerlendirmeyi gerektirmektedir. Belli ki toplumda bir rahatsızlık var, belli ki halk ve yönetim arasında mesafe açılmış. Bunun nedenlerini anlamaya çalışmak için forumlarda yaptığımız anketlerden sonuçlar çıkarmaya çalıştık. Aşağıda detaylarını bulacağınız anket, 19 Temmuz- 1 Ağustos 2013 tarihleri arasında İstanbul’da çeşitli Park Forumlarında gerçekleştirildi. Anket; Abbasağa, Yoğurtçu, Bakırköy,Beykoz, Göztepe/Özgürlük, Göztepe, Sarıyer-Büyükdere, Kocamustafapaşa, Yeniköy, Boğaziçi Üniversitesi, Kozyatağı/Kriton Curi, İstanbul Teknik Üniversitesi Ayazağa,Feriköy/Kurtuluş, Ümraniye Forumlarında, 1050 kişinin katılımıyla yapıldı. Anketin amacı eylemlere ve forumlara katılan insanların demokrasiden, hukuktan ve kamusal alandan ne anladıkları ve bu başlıklarda nasıl bir Türkiye düşündüklerini ortaya çıkarmaktır. Bu toplumsal hareket, dipten ve öngörülemez bir dalga olarak toplumsal rahatsızlıkların, sorunların, taleplerin gözlemlenmesi için önemli olanaklar sunmaktadır.

Gezi Park Protests: Building Public Sphere

Everything began on May 28th, 2013 at Gezi Park, Taksim in central Istanbul. The government was planning to build a shopping center in place of the park. Young people joined the calls of the nongovernmental organizations which rebuffed at this decision and began to stand guard to save the park. Disproportionate use of force by the police against the activists triggered support actions all over Turkey. The social upheaval which began at Taksim Gezi Park and spread across Turkey must be evaluated in many aspects. Obviously there is a social disturbance and obviously people were estranged from the government. We tried to understand the reasons for this through the survey that we conducted during forum meetings. Below you will find the details of the survey conducted from July 19 to August1, 2013, with the participation of 1050 people in several park forums in Istanbul including, Abbasağa, Yoğurtçu, Bakırköy, Beykoz, Göztepe/Özgürlük, Göztepe, Sarıyer-Büyükdere, Kocamustafapaşa,Yeniköy, Bosphorus University, Kozyatağı/Kriton Curi, Istanbul Technical University Ayazağa, Feriköy/Kurtuluş, Ümraniye. The purpose of the survey was to discover the perceptions and ideas of people who participated in the actions and forums about democracy, law and public sphere as well as their projections for Turkey pertaining to these issues. As an unpredictable wave from the bottom, this social movement offers significant opportunities for observing social unrest, problems and demands.

___

  • Bacık, G. (Nisan-Mayıs-Haziran 2003), “Devlet ve Birey Aşınırken Kamusal Alanı Düşünmek,” Sivil Toplum, Yıl: 1, Sayı: 2: 25-29. Badiou, A. (2013), “Ayaklanmadan Yeni Bir Politikaya: Türk Halkı Ayağa Kalkıyor,” Çelebi, Volkan/Soysal Ahmet (Ed.), Direnişi Düşünmek, 2013 Taksim Gezi Olayları (İstanbul, Monokl Yayınları). (Çev. Gizem Çıtak, Murat Erşen) :49-54. Bora, Tanıl (2004), “Sol Politikanın Dili: Yeni Bir Kamusal Dil,” Kamusal Alan (İstanbul, Hil Yayın): 557-560. Boratav, K. (2013) “Olgunlaşmış Bir Sınıfsal Başkaldırı: Gezi Direnişi,” Göztepe, Özay (Ed.), Gezi Direnişi Üzerine Düşünceler (Ankara, Notabene) :15-20. Bowles, S. / Gintis, H. (1996), Demokrasi ve Kapitalizm (İstanbul, Ayrıntı Yayınları) (Çev. Osman Akınhay). Bürkev, Y. (2013), “Haziran İsyanı,” Göztepe, Özay (Ed.), Gezi Direnişi Üzerine Düşünceler (Ankara, Notabene):29-44. Chomsky, N. (2013), Occupy/İşgal Et (İstanbul, Agora Kitaplığı) (Çev. Osman Akınhay). Coşkun, V. (2005), “Batı’da ve Türkiye’de Kamusal Alan,” Hukuk Felsefesi ve Sosyolojisi Arkivi, 12. Kitap (İstanbul, İstanbul Barosu Yayınları). Çaha, Ö. (Nisan-Mayıs-Haziran 2003),“Mahrem Kamusal Alan,” Sivil Toplum (Yıl 1, Sayı 2): 79-88. Çelebi, A. (2004), “Kamusal Alan ve Sivil Toplum: Siyasal bir Değerlendirme,” Kamusal Alan (İstanbul, Hil Yayın): 237-284. Çelebi, V. (2013), “Direnişi Düşünmek: Sunuş” Çelebi, Volkan/Soysal Ahmet (Ed.), Direnişi Düşünmek, 2013 Taksim Gezi Olayları (İstanbul, Monokl Yayınları):13-16. Çelebi, V. (2013), “Taksim Direnişi’nden İzlenimler” Çelebi, Volkan/Soysal Ahmet (Ed.), Direnişi Düşünmek, 2013 Taksim Gezi Olayları (İstanbul, Monokl Yayınları):55-64.
  • Dahl, A. Robert (1996), Demokrasi ve Eleştirileri (Ankara, Yetkin Yay.) (Çev. L. Köker). Dean, J. (2003), “Why the Net is not a Public Sphere,” Constellations (vol.10, No.1): 95-112. Erdoğan, M. (03.12.2002) “Kamusal Alan ve Hukuk,” Radikal. Ferree, Myra M. / Gamson, William A./ Gerhards, Jürgen/ Rucht, Dieter (2002), “Four Models of the Public Sphere in Modern Democracies,” Theory and Society, 1: 289-324. Foucault, M. / Noam C. (2005), İnsan Doğası: İktidara Karşı AdaletFoucault ve Chomsky Tartışıyor (İstanbul, BGST Yayınları). Erdoğan, M. (2006), “Kamu Alanı ve Liberalizm,” Kamusal Alan ve Türkiye (Ankara, Asil Yayın Dağıtım): 92-109. Garnham, N. (1992), “The Media and the Public Sphere,” Craig Calhoun (Ed.), Habermas and the Public Sphere (Cambridge, The MIT Press): 59-376. Geuss, R. (2007), Kamusal Şeyler, Özel Şeyler (İstanbul, Yapı Kredi Yayınları) (Çev. Gülayşe Koçak). Habermas, J. (1998), Between Facts and Norms (Cambridge, Polity Press) (Trans. William Rehg). Habermas, J. (2005), “Concluding Comments on Empirical Approaches to Deliberative Politics,” Acta Politica, 40: 384-392. Habermas, J. (1992), “Further Reflections on the Public Sphere,” Craig Calhoun (Ed.) Habermas and the Public Sphere (Cambridge, M.I.T. Press):42-461. Habermas, J. (1997), ‘İdeoloji’ Olarak Teknik ve Bilim (İstanbul, Yapı Kredi Yayınları) (Çev. Mustafa Tüzel). Habermas, J. (2004), “Kamusal Alan,” Özbek, Meral (Ed.), Kamusal Alan (İstanbul, Hil Yayın):95-102.
  • Habermas, J. (2000), Kamusallığın Yapısal Dönüşümü (İstanbul, İletişim Yayınları) (Çev. Tanıl Bora, Mithat Sancar). Habermas, J. (2002), Küreselleşme ve Milli Devletlerin Akibeti (İstanbul, Bakış Yayınları). Habermas, J. (1997), Legitimation Crisis (Cambridge, Polity Press) (Çev. Thomas McCarthy). Habermas, J. (1996),“Postscript to Between Facts and Norms,” Mathieu Deflem (Ed.) Habermas, Modernity and Law (London, Sage Publications):135-149. Habermas, J. (1992), Rasyonel Bir Topluma Doğru (Ankara, Vadi Yayınları) (Çev. Ahmet Çiğdem, Mehmet Küçük). Habermas, J. (1994), “The Emergence of the Public Sphere,” The Polity Reader In Cultural Theory (Cambridge, Polity Press):81-90. Habermas, J. (October 2003), “Toward a Cosmopolitan Europe,” Journal of Democracy (Vol.14, No.4):86-100. Hansen, M. (2004), “Yirmi Yılın Ardından Negt ve Kluge’nin “Kamusal Alan ve Tecrübe”si,” Özbek, Meral (Ed. ve Çev.), Kamusal Alan (İstanbul, Hil Yayın):141-177. Işıktaç, Y. / Metin, S. (2003), Hukuk Metodolojisi (İstanbul, Filiz Kitabevi). İçduygu, A. / Keyman, E. Fuat (1998-1999), “Globalleşme, Anayasallık ve Türkiye’de Vatandaşlık Tartışması,” Doğu Batı (Yıl:2, Sayı:5): 147-159. Kapani, M. (1983), Politika Bilimine Giriş (Ankara, AÜHF yayınları, 3. Baskı). Karadağ, A. (2006), “Postmodernite ve Kamusal Alan: Mutlak Hakikat Arayışının Sonu,” Kamusal Alan ve Türkiye (Ankara, Asil Yayın Dağıtım): 44-74. Kejanlıoğlu, B. (2004), “Medya Çalışmalarında Kamusal Alan Kavramı,” Kamusal Alan (İstanbul, Hil Yayın): 689-714.
  • Keskin, F. (Kasım, Aralık, Ocak 1998-1999), “Kamusal Alan ve Yalın Yaşam,” Doğu Batı (Yıl:2, Sayı:5): 97-101. Keyman, E. Fuat (2006), “Kamusal Alan ve “Cumhuriyetçi Liberalizm”: Türkiye’de Demokrasi Sorunu,” Kamusal Alan ve Türkiye (Ankara, Asil Yayın Dağıtım): 134-158. Köker, L. (2004), “Demokratik Meşruluk, Kamusal Alan ve Çokkültürlülük,” Özbek, Meral (Ed.), Kamusal Alan (İstanbul, Hil Yayın, 2. Baskı):309-320. Köker, L. (2007), “Modern Hukuk Devletinin Eleştirisi Bağlamında Neumann ve Habermas,” Toplum ve Bilim, 110: 36-46. Ku, Agnes S. (July 2000), “Revisiting the Notion of “Public” in Habermas’s Theory - Toward a Theory of Politics of Public Credibility,” Sociological Theory (Vol.18, No.2): 216-240. Kurtoğlu, N. (2013), “Gezi ve Demokratik Hesap Verilebilirlik,” Güncel Hukuk, 7- 115: 14- 17. Özbek, M. (2004), “Kamusal Alanın Sınırları,” Özbek, Meral (Ed.), Kamusal Alan (İstanbul, Hil Yayın, 2. Baskı):19-90. Özcan, M. Tevfik. (2011), Hukuk Sosyolojisine Giriş (İstanbul, XII Levha Yayınları, 4. Baskı). Özcan, M. Tevfik. (2008), Modern Toplum ve Hukuk Devleti (İstanbul XII Levha Yayınları). Özcan, M. Tevfik. (2005), “Reconsidering Public Sphere As Necessary Precondition of Personality,” Annales de la Faculté de Droit d’Istanbul (Vol.37, No.54): 73-88. Özdek, Y. (2013), “Haziran Direnişi ve Doğrudan Demokrasi,” Göztepe, Özay (Ed.), Gezi Direnişi Üzerine Düşünceler (Ankara, Notabene):111-126. Özuğurlu, M. (2013), “Gezi Parkı Olayı’nın Politik Bağlamı,” Göztepe, Özay (Ed.), Gezi Direnişi Üzerine Düşünceler (Ankara, Notabene):45-54. Pusey, M. (1993), Jürgen Habermas (London, Routledge).
  • Roberts, S. (2010), Hukuk Antropolojisine Giriş (Ankara, Birleşik Yayınevi) (Çev. A. Erkan Koca). Sarıbay, A. Yaşar. (2000), Kamusal Alan, Diyalojik Demokrasi ve Sivil İtiraz (İstanbul, Alfa Yayınları). Sitembölükbaşı, Ş. (2005), “Liberal Demokrasinin Çıkmazlarına Çözüm Olarak Müzakereci Demokrasi,” Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, 10: 139-162. Soysal, A. (2013), “Bir Ayaklanmanın Ardından,” Çelebi, Volkan/Soysal Ahmet (Ed.), Direnişi Düşünmek, 2013 Taksim Gezi Olayları (İstanbul, Monokl Yayınları): 33-48. Şentürk, Ü. (2006), “Küresel Yeni Sosyal Hareketler ve Savaş Karşıtlığı,” C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi (Cilt:30, No:1): 31-46. Taylor, C. (2006), Modern Toplumsal Tahayyüller (İstanbul, Metis Yayınları) (Çev. Hamide Koyukan). Touraine, A. (2000), Demokrasi Nedir? (İstanbul, Yapı Kredi Yayınları, Cogito Dizisi) (Çev. Olcay Kunal). Uygun, O. (2003), Demokrasinin Tarihsel, Felsefi ve Ahlaki Boyutları (İstanbul, İnkılap Kitabevi). Yükselbaba, Ü. (2012), Habermas ve Kamusal Alan: Burjuva Kamusallık İlkesinden, İletişimsel Kamusallığa Geçiş (İstanbul, On İki Levha Yayıncılık). Zizek, S. (2013), Dünyadaki İsyanların Anlamı (İstanbul, Agora Kitaplığı) (Çev. Osman Akınhay).
  • İNTERNET KAYNAKLARI
  • “AKP Seçimlere 6 Bin Kişilik Twitter Ekibiyle Girecek,” Çevrimiçi: http:// www.aktifhaber.com/akp-secimlere-6-bin-kisilik-twitter-ekibiyle-girecek853599h.htm 27/09/2013
  • Amnesty International (2013), Gezi Parkı Eylemleri: Türkiye’de Toplanma Özgürlüğü Hakkı Şiddet Kullanılarak Engelleniyor, http://www.amnesty. org/en/library/asset/EUR44/022/2013/tr/6e4b867c-b4aa-4016-b584- 33be46e35ae7/eur440222013tr.pdf 22/09/2013
  • “Armutlu’da Polis Saldırısı, 22 Yaşındaki Ahmet Atakan Hayatını Kaybetti,” Çevrimiçi: http://haber.sol.org.tr/devlet-ve-siyaset/armutluda-polissaldirisi-22-yasindaki-ahmet-atakan-hayatini-kaybetti-haberi-79375, 26/07/2013
  • Calhoun, Craig (11/19/2011), “Evicting the Public,” Çevrimiçi: http://www. possible-futures.org/2011/11/19/evicting-the-public-why-has-occupyingpublic-spaces-brought-such-heavy-handed-repression/
  • “Çağlar Keyder İle Söyleşi: ‘Gezi Parkı Protestoları, Yeni Orta Sınflar, NeoLiberal Dönüşüm ve Yoksulluk,” Çevrimiçi: http://www.emekveadalet. org/arsivler/10684 12/09/2013
  • Türk Tabibler Birliği, Çevrimiçi: http://www.ttb.org.tr/index.php/Haberler/ veriler-3842.html 10/09/2013
  • Cumhuriyet, Çevrimiçi: http://www.cumhuriyet.com.tr/?hn=426416, 27/09/2013
  • “90 Kuşağı Kazandı Erdoğan Kaybetti,” Çevrimiçi: http://www.odatv.com/n. php?n=90-kusagi-kazandi-erdogan-kaybetti-0907131200 29/09/2013
  • “Erdoğan: Ne yaparsanız yapın kararımızı verdik, Gezi Parkı Yıkılacak,” Çevrimiçi:http://t24.com.tr/haber/erdogan-ne-yaparsaniz-yapinkararimizi-verdik-gezi-parki-yikilacak/230897 15/09/2013
  • “Ethem Sarısülük’ün Vurulma Anı – MOBESE Görüntüsü,” Çevrimiçi: http:// www.youtube.com/watch?v=F4wgSWwRKWA, 10/09/2013
  • “Gezi Parkı Direnişini Anlatan 83 Duvar Yazısı #occupygezi,” Çevrimiçi: http://listelist.com/gezi-parki-direnisini-anlatan-83-duvar-yazisi/ 10/09/ 2013
  • “Gezi Parkı Eylemleri Sırasında Kaç Tweet Atıldı?” Çevrimiçi: http://www. gazeteciler.com/gundem/gezi-parki-eylemleri-sirasinda-kac-tweet-atildi67345h.html 20/09/2013
  • Hardt, Michael/Negri Antonio (11/10/2011), “The Fight For ‘Real Democracy’ at Heart of Occupy Wall Street, Çevrimiçi: http://www.foreignaffairs. com/articles/136399/michael-hardt-and-antonio-negri/the-fight-for-realdemocracy-at-the-heart-of-occupy-wall-street?page=show
  • İHD (2013), Gezi Parkı Direnişi ve Sonrasında Yaşananlara İlişkin Değerlendirme Raporu, http://www.ihd.org.tr/index.php/raporlarmainmenu-86/el-raporlar-mainmenu-90/2681-gezi-park-direnii-vesonrasnda-yaananlara-likin-deerlendirme-raporu.html 17/09/2013
  • “İzni Birkaç Çapulcudan Alacak Değilim,” Çevrimiçi: http://video.cnnturk. com/2013/haber/6/2/izni-birkac-capulcudan-alacak-degilim 29/07/2013
  • “Kim Bu 90 Kuşağı?,” Çevrimiçi: http://www.cnnturk.com/2013/ guncel/06/10/kim.bu.90.kusagi/711198.0/index.html 30/09/2013
  • Milliyet, “Erdoğan: Polis Taksim’de Destan Yazdı,” Çevrimiçi: http://siyaset. milliyet.com.tr/erdogan-da-polis-akademisi/siyaset/detay/1727057/ default.htm 29/09/2013
  • Milliyet, “2.5 Milyon İnsan 79 İlde Sokağa İndi,” Çevrimiçi: http://gundem. milliyet.com.tr/2-5-milyon-insan-79-ilde-sokaga/gundem/detay/1726600/ default.htm 19/09/2013
  • “Noam Chomsky,” Çevrimiçi: http://www.youtube.com/ watch?v=cnjAKpEzK-k 10/09/2013
  • “ODTÜ’ye Sabah Baskını! Ağaç Kıyımı Başladı,” Çevrimiçi: http://www. gazetecileronline.com/newsdetails/11141-/GazetecilerOnline/odtuyesabah-baskini-agac-kiyimi-basladi 15/09/2013
  • Orhon, Hande, “Yeni Toplumsal Hareketler ve Gezi Parkı Eylemleri,” Çevrimiçi: http://www.dagarcikturkiye.com/makale_detay.asp?id=788&YeniToplumsal-Hareketler-ve-Gezi-Park%C4%B1-Eylemleri 27/09/2013
  • “Patti Smith de Çapulcu,” Çevrimiçi: http://www.cnnturk.com/2013/yasam/ diger/06/06/patti.smith.de.capulcu/710865.0/index.html 10/09/2013
  • Radikal “Erdoğan: Polise Talimatı Ben Verdim,” Çevrimiçi: http://www. radikal.com.tr/politika/erdogan_polise_talimati_ben_verdim-1138805 29/09/2013
  • Radikal, “İtiraz Edenler Taksim İçin Nöbet Başlattı’’ 06/11/2012 Radikal Gazetesi, Çevrimiçi: http://www.radikal.com.tr/turkiye/itiraz_edenler_ taksim_icin_nobet_baslatti-1106711 15/09/2013
  • Radikal, “Yayalaştırma Acil Olarak Durdurulmalı” 06/06/2012 Radikal Gazetesi, Çevrimiçi: http://www.radikal.com.tr/turkiye/yayalastirma_ acil_olarak_durdurulmali-1090312 15/09/2013
  • “TMMOB’nin Vize Yetkisi Elinden Alındı,” Çevrimiçi: http://www.aktifhaber. com/tmmobnin-vize-yetkisi-elinden-alindi-819578h.htm 27/09/2013
  • “Yedi Gazete Tek Manşet,” Çevrimiçi: http://www.jurnal.net/ medya/2013/06/07/yedi-gazete-tek-manset.htm, 10/09/2013
  • Yılmaz, Gözde, “Ana Akım Medyadan Alternatif Medyaya: Türkiye’de Medya ve Taksim Gezi Parkı Protestoları,” Çevrimiçi: http://researchturkey.org/ wp/wordpress/?p=3381&lang=tr