Tütün Atığının (Serme ve Karıştırma) Tın Bünyeli Bir Toprağın Bazı Erozyon Parametreleri ve Kimyasal Özellikleri Üzerine Etkisi

Erozyonla toprak kayıplarını azaltmak için topraklara organik materyallerin uygulanması önemlidir. Bu araştırmada, 30x45x15 cm boyutlu ve altında drenaj borusu olan erozyon parseline, 8 mm’lik elekten geçirilen tın bünyeli toprak örneği yerleştirilmiş ve parsel üzerine serme ve karıştırma şeklinde 0, 10, 20 ve 40 t/ha dozlarında tütün atığı verilmiştir. Parsele, 1 saat süreyle 30, 60 ve 90 mm/saat yoğunluklarda yapay yağışlar uygulanmıştır. Deneme konusu toprak örneklerinde ve drene olan sularda, pH ve elektriksel iletkenlik (EC) değerleri belirlenmiştir. Denemeden elde edilen yüzey akış, toprak kaybı ve drenaj miktarları hesaplanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre; toprak yüzeyine serilerek uygulanan tütün atığı, kontrole göre yüzey akışları % 39-94, toprak kayıplarını % 96-100 azaltırken, drenajı ise 1-11 kat arasında arttırmıştır. Toprakla karıştırılarak uygulanan tütün atığı ise yüzey akışları % 10-65, toprak kayıplarını % 35-90 azaltırken, drenajı ise 0.7-4 kat artırmıştır. Tütün atıkları, pH’ı önemli düzeylerde azaltırken EC’yi ise önemli düzeylerde artırmıştır. Sererek uygulanan tütün atığı, yüzey akış ve toprak kaybının azaltılmasında ve drenajın artmasında karıştırma yapılarak uygulanan tütün atığından daha etkili bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Tütün atığı, yüzey akış, toprak kaybı, drenaj, yapay yağmurlayıcı

PDF

___

Agassi, M., A. Hadas, Y. Benyamini, G.J. Levy,L. Kautsky, I. Avrahamov and H. Zhelev. 1998. Mulching effects of composed MSW on water percolation and compost degradation rate. Compost Science and Utilization, 6(3): 34-41. Akalan, İ. 1967. Toprak Fiziksel Özellikleri ve Erozyon. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yıllığı, (3-4): 490-503. Akalan, İ. 1974. Toprak ve Su Muhafazası. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayın No: 532, Ankara. Altınbaş, Ü., H. Hakerlerler, İ. Yokaş ve H. Uysal. 1990. Menemen uygulamalı ziraat fakültesi çiftliği topraklarının toprak verimliliği ve arazi kullanım yetenek sınıfları üzerine araştırmalar. Ege Üniversitesi Araştırma Fonu, Proje No: 88-ZRF-05. Anonymous, 1993. Soil Survey Manual. United States of Department of Agricultural Handbook No: 18, United States Goverment Print Office, Washington. Anonymous, 1998. Keys to Soil Taxonomy. United States of Department of Agricultural Natural Resorcues Conservation Service, Washington. Anonymous, 1999. SPSS 9 for Windows User’s Guide. Copyright 1999 by SPSS Incoorparation SPSS, Chicago, IL. Ben Hur, M. and R. Keren. 1997. Polymer effects on water infiltration and soil agregation. Soil Science of Society American Journal, 61: 565-570. Benkobi, L., M.J. Trlica and J.L. Smith. 1993. Soil loss as affected by different combinations of surface litter and rock. Journal of Environmental Quality, 22(4): 657-661. Bubenzer, G.D. and L.D. Meyer. 1965. Simulation of rainfall and soils for laboratory research. Transaction of American Society of Agricultural Engineers, 8: 73-75p.
Agassi, M., A. Hadas, Y. Benyamini, G.J. Levy,L. Kautsky, I. Avrahamov and H. Zhelev. 1998. Mulching effects of composed MSW on water percolation and compost degradation rate. Compost Science and Utilization, 6(3): 34-41.
Akalan, İ. 1967. Toprak Fiziksel Özellikleri ve Erozyon. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yıllığı, (3-4): 490-503.
Akalan, İ. 1974. Toprak ve Su Muhafazası. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayın No: 532, Ankara.
Altınbaş, Ü., H. Hakerlerler, İ. Yokaş ve H. Uysal. 1990. Menemen uygulamalı ziraat fakültesi çiftliği topraklarının toprak verimliliği ve arazi kullanım yetenek sınıfları üzerine araştırmalar. Ege Üniversitesi Araştırma Fonu, Proje No: 88-ZRF-05.
Anonymous, 1993. Soil Survey Manual. United States of Department of Agricultural Handbook No: 18, United States Goverment Print Office, Washington.
Anonymous, 1998. Keys to Soil Taxonomy. United States of Department of Agricultural Natural Resorcues Conservation Service, Washington.
Anonymous, 1999. SPSS 9 for Windows User’s Guide. Copyright 1999 by SPSS Incoorparation SPSS, Chicago, IL.
Ben Hur, M. and R. Keren. 1997. Polymer effects on water infiltration and soil agregation. Soil Science of Society American Journal, 61: 565-570.
Benkobi, L., M.J. Trlica and J.L. Smith. 1993. Soil loss as affected by different combinations of surface litter and rock. Journal of Environmental Quality, 22(4): 657-661.
Bubenzer, G.D. and L.D. Meyer. 1965. Simulation of rainfall and soils for laboratory research. Transaction of American Society of Agricultural Engineers, 8: 73-75p.
Candemir, F. and C. Gülser. 2011. Effects of different agricultural wastes on some soil quality indexes in clay and loamy sand fields. Communications in Soil Science and Plant Analysis, 42 (1):13-28.
DMİ, 2013. T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı Meteoroloji Genel Müdürlüğü. http:// www.meteoroloji.gov.tr/veridegerlendirme/il-ve-ilçeleristatistik.aspx. Erişim Tarihi: 23.06.2014.
Donjadee, S. and C. Chinnarasri. 2013. Vetifer grass mulch for prevention of runoff and soil loss. Proceedings of the Institution of Civil Engineers Water Management, 166 (3): 144-151.
Delibacak, S., B. Okur, B., N. Okur, A.R. Ongun, H.H. Kayıkçıoğlu. 2009a. Ahır Gübresine Alternatif Olarak Kompostlaştırılmış Tütün Atığının Sebze Üretiminde Kullanımı Ve Toprak Özelliklerine Etkisi: Marul Örneği. Ege Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projesi (Proje No: 2005-ZRF-055).
Delibacak, S., B. Okur, A.R. Ongun. 2009b. Effects of treated sewage sludge levels on temporal variations of some soil properties of a Typic Xerofluvent soil in Menemen Plain, Western Anatolia, Turkey. Environmental, Monitoring & Assesment, 148: 85-95.
Gardner, W.H. 1986. Methots of Soil Analysis. Part 1. Physical and Mineralogical Methods, 2nd Edition, No: 9, 493-544, Madison, Wisconsin, USA.
Gee, G.W. and J.V. Bauder. 1986. Particle Size Analysis. Methods of Soil Analysis, Part 1. Physical and Mineralogical Methods, 2nd Edition. No: 9, 383-411, Madison, Wisconsin, USA.
Grismer, M.E. and M.P. Hogan. 2005. Simulated rainfall evaluation of revegetation/mulch erosion control in the Lake Tahoe Basin: 3. Soil treatment effects. Land Degradation & Development, 16(5): 489-501.
Hunt, N. and R. Gilkes. 1992. Farm Monitoring Handbook. The University of Western Australia: Netherlands, WA.
Jordan, A., L.M. Zavala and J.Gil. 2010. Effects of mulching on soil phsical properties and runoff under semi arid conditions in southern Spain. Catena, 81(1): 77-85.
Kavvadias, V., M.K. Doula, K. Komnitsas and N. Liakopoulou. 2010. Disposal of olive oil mill wastes in evaporation ponds: Effects on soil properties. Journal of Hazardous Materials, 182(1-3): 144-155.
Kayıkçıoğlu, H.H. and N.Okur. 2011. Evoluation of enzyme activities during composting of tobacco waste. Waste Management & Research, 1-10.
Kempler, W.D. and R.C. Rosenau. 1986. Aggregate Stability and Size Distribution. In A. Klute et al., Methods of Soil Analysis, Part 1. Physical and Minerological Methods, 425-442, 2nd Edition, Agronomy Monograph, Soil Science of America, Madison, USA.
Lacey, S.T. 2000. Runoff and sediment attenuation by undisturbed and lightly disturbed forest buffers. Water, Air and Soil Pollution, 122(1-2): 121-138.
Lal, R. 1988. Soil Erosion Research Methods. Soil and Water Conservation Society, Iowa.
Malone, R.W., R.C. Warner and M.E. Byers. 1996. Runoff losses of surface applied metribuzin as influenced by yard waste compost amendments no tillage and conventional tillage. Bulletin of Environmental Contamination and Toxicology, 57(4): 536-543.
Middleton, H.E. 1930. Properties of Soil Which Influence Soil Erosion. United States of Depertment of Agricultural Technician Bultenin, No: 178.
Mollenhauer, W.C. and D.C. Long. 1964. Influence of rainfall energy on soil loss and infiltration rates: I. Effects over a range of texture. Soil Science of Society American Processing Book, 28: 813-817.
Neal, J.H. 1938. The Effect of The Degree of Slope and Rainfall Characteristics on Runoff and Soil Erosion. Agricultural of Experiments of Strategies Research Bultenin, No: 280.
Nektarios, P.A., N. Ntoulas, S. Mc Elroy, M. Volterrani and G. Arbis. 2011. Effect of olive mill compost on native soil characteristics and tall festuca turf grass development. Agronomy Journal, 103(5): 1524-1531.
Nelson, R.E. 1982. Carbonate and Gypsum. Methods of Soil Analysis, Part 2, 2nd Edition. No:9, 181-197, Madison, Wisconsin, USA.
Nelson, D.W. and L.E. Sommers. 1982. Total Carbon, Organic Carbon and Organic Matter. Methods of Soil Analysis. Part 2, Chemical and Microbiological Properties, 2nd Edition, No:9, 539-579, Madison, Wisconsin, USA.
Nelson, D.W. and L.E. Sommers. 1982. Total Carbon, Organic Carbon and Organic Matter. Methods of Soil Analysis. Part 2, Chemical and Microbiological Properties, 2nd Edition, No:9, 539-579, Madison, Wisconsin, USA.
Ntoulas, N., P.A. Nektarios and G. Gogoula. 2011. Evaluation of olive mill waste compost as a soil amendment for Cynodon dactlyon turf establishment, growth an anchorage. Hortscience, 46(6): 937-945.
Nyakatawa, E.Z., D.A. Mays, H.R. Howard, N.G. Svendsen, R. Britton, R.O. Pacumbaba. 2010. Runoff and sediment transport from compost mulch berms on a simulated military training landscape. Soil & Sediment Contamination, 19(3): 307-321.
Okeyo, A.L., M. Mucheru-Muna, J. Mugwe, K.F. Ngetich, D.N. Mugendi, J. Diels and C.A. Shisanya. 2014. Effects of selected soil and water conservation Technologies on nutrient losses and maize yields in the central highlands of Kenya. Agricultural Water Management, 137: 52-58.
Omoro, L.M.A. and P.R.K. Nair. 1993. Effects of mulching with multipurpose tree prunings on soil and water runoff under semi arid conditions in Kenya. Agroforestry Systems, 22(3): 225-239.
Özdamar, K. 2004. Paket Programları İle İstatistiksel Veri Analizi 1. Kaan Kitabevi, ISBN 975-6787-09-0, Eskişehir.
Pansu, M. and J. Gautheyroux. 2006. Handbook of Soil Analysis: Mineralogical, Organic and Inorganic Methods, Springer Verlag, Berlin.
Richards, L.A. 1954. Diognosis and Improvement of Saline and Alkali Soils. United States of Department of Agricultural Handbook 60, United States of Goverment Print Office, Washington.
Schlichting, E. and H.P. Blume. 1966. Bodenkundliches Prakticum. Verlag Paul Paney, Hamburg.
Shipitalo, M.J. and J.V. Bonta. 2008. Impact of using paper mill sludge for surface mine reclamation on runoff water quality and plant growth. Journal of Environmental Quality, 37(6): 2351-2359.
Taysun, A. 1986. Gediz Havzasında Rendzina Tarım Topraklarında Yapay Yağmurlayıcı Yardımıyla Taşlar, Bitki Artıkları ve Polivinilalkolün (PVA) Toprak Özellikleri ile Birlikte Erozyona Etkileri Üzerine Araştırmalar. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yayın No: 474.
Taysun, A. 1989. Toprak ve Su Korunumu. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Teksir No: 92-III, Bornova.
Tezcan, C. 1992. Farklı Özellikteki Topraklara Sürülerek Karıştırılan Farklı Miktarlardaki Bitki Artıklarının Laboratuvar Koşullarında Erozyona Etkisi. Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Bornova.
Tuncay, H. 1994. Toprak Fiziği. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Teksir No: 28, Bornova, İZMİR.
Uysal, H., G. Yönter and G. Yolcu. 2012. The effects of valonia oaks residues on runoff, soil loss and infiltration under laboratory conditions. 8th International Soil Science Congress on “Land Degradation and Challenges in Sustainable Soil Management”, Proceedings Book, 4: 500-503. (Poster Bildirisi). 15-17 May 2012, Çeşme-İZMİR.
Warrington, D., I. Shainberg and G.J. Levy. 1991. Polysaccharide and salt effect on infiltration and erosion. A rainfall simulation study, Tech-A Cooperating Journal, Catena, 4:1.
Won, C.H., Y.H. Choi, M.H. Shin, K.J. Lim and J.D. Choi. 2012. Effects of rice straw mats on runoff and sediment discharge in a laboratory rainfall simulation. Geoderma, 189: 164-169.
Yönter, G. and A. Taysun. 2004. Farklı çaplardaki örtü oranlarının yapay yağmurlayıcı koşulları altında su erozyonuna etkisi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 41(3): 185-196.
Yönter, G. and H. Uysal. 2007. Menemen Uygulama Çiftliği Topraklarında Laboratuvar Koşulları Altında Uygulanan Polivinilalkol (PVA) ve Poliakrilamid’in (PAM) Su Erozyonu ve Kaymak Tabakası Dirençleri Üzerine Etkileri. Ege Üniversitesi Bilimsel Araştırma Proje Kesin Raporu, Proje No: 2005-ZRF-056.
Yönter, G. 2010. Effects of polyvinylalcohol (PVA) and polyacrylamide (PAM) as soil conditioners on erosion by runoff and by splash under laboratory conditions. EKOLOJİ, 19(77): 35-41.
Yönter, G. ve H. Uysal. 2014. Farklı Fiziksel ve Kimyasal Özelliklere Sahip Typic Xerofluvent Topraklara Uygulanan Doğal Katkı Maddelerinin Laboratuvar Koşullarında Yüzey Akış, Toprak Kaybı ve İnfiltrasyon Üzerine Etkileri., Ege Üniversitesi Bilimsel Araştırma Proje Kesin Raporu, Proje No: 2012-ZRF-017
Zuzel, J.F. and J.L. Pikul. 1993. Effects of straw mulch on runoff and erosion from small agricultural plots in Northestern Oregon. Soil Science, 156(2): 111-117.