Herbisitlere Dayanıklılık Konusunda Dünyada Yapılmış Bildirimlerin Değerlendirilmesi

B u derlemede, yabancı otlara karşı kullanılan herbisitlerin oluşturdukları dayanıklılık konusunda Dünya’da kayıtlara geçmiş vakalar hakkında bilgi verilmektedir. Farklı ülkelerde, farklı herbisit grupları ve etkili maddelerini içeren, farklı yıllarda, farklı kültür bitkilerinde yapılmış 602 vakaya rastlanılmıştır. Tüm araştırmalar, 8 herbisit grubuna göre değerlendirilmiştir. En fazla vaka triazin grubu herbisitlerle (181 adet) yapılmıştır. Bunu 156 vaka ile ALS inhibitörleri izlemiş, ACCase inhibitörleri ile de 81 çalışma yapılmıştır. Bu 3 grup toplam bildirimin % 69.42’sini oluşturmaktadır. En fazla bildirim Amaranthus spp. ile (114 adet) yapılmıştır. Bunu Lolium spp., Chenopodium spp., Avena spp. ve Echinochloa spp. izlemektedir. Herbisitlere dayanıklılık vakaları 1950’li yıllarda başlamış ve 2000 yılına kadar artarak devam etmiştir. Farklı 124 etkili maddeli herbisitle ilgili bildirim yapılmış, en fazla bildirim atrazin (216 adet) ile yapılmıştır. Onu, ülkemizde de yaygın olarak kullanılan imazethapyr, glyphosate, simazine, fenoxaprop-p-ethyl, chlorsulfuron izlemektedir. Dayanıklılık bildirimleri en çok mısır, buğday, soya, tarım alanı ve çeltik bitkilerinde yoğunlaşmıştır. Mısırda üzerinde en çok bildirim yapılan etkili maddeler atrazin ve imazethapyr, buğdayda dichlofop-methyl ve chlorsulfuron, çeltikte ise bensulfuron-methyl ve propanildir
Anahtar Kelimeler:

-

Review of herbicide resistance cases in the world

Keywords:

-,

___

  • Anonymous, 2007. Ruhsatlı Tarım İlaçları. Hasad Yayıncılık, İstanbul. 315 s.
  • Anonymous, 2008. http://www.weedscience.org/summary/CountrySummary.asp. Erişim: Mart 2008.
  • Demirci, M., Y.Nemli, 1997. In Vitro Testlerle Trifluralin'e Karşı Setaria verticillata (L.)P.B.'nın Dayanıklılığının Saptanmasına Yönelik Bazı Çalışmalar. Türkiye II.Herboloji Kongresi. 1-4 Eylül 1997, İzmir-Ayvalık, Bildiriler Kitabı, 73-80.
  • Erkin, E., A.Kişmir, 1996. Dünya’da ve Türkiye’de Tarım İlaçlarının Kullanımı. T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü, II.Ulusal Zirai Mücadele İlaçları Simpozyumu, 18-20 Kasım 1996, Ankara, 3-11.
  • Heap, I., 2000. International Survey of Herbicide-Resistant Weeds. The Occurrence Of Herbicides Resistant Weeds By Country. P.O. Box 1365, Corvallis, OR, 97339. HRAC.
  • Kantarcı,M.,2007. Global BKÜ Pazarı ve Ar-Ge. Tarım İlaçları Kongre ve Sergisi. 25-26 Ekim 2007, Ankara, Bildiriler Kitabı, 13-23.
  • Topuz, M. 2007. Marmara Bölgesinde Yabani Hardal (Sinapis arvensis)’ ın Sülfanilüre Grubu Herbisitlere Karşı Oluşturduğu Dayanıklılık Üzerinde Araştırmalar. E.Ü.Fen Bilimleri Enstitüsü, Bitki Koruma Anabilim Dalı (Yayınlanmamış Doktora Tezi).
  • Uludağ, A., Y. Nemli, B. Rubin, 2001. Yabani Yulafta (Avena sterilis) Cladinafopa Dayanıklılık Üzerine Araştırmalar. Türkiye III. Herboloji Kongresi, 9-12 Ekim 2001, Ankara, Bildiri Özetleri, s.1
  • Uludağ, A., Y. Nemli, 2003. (Türkiye’de Herbisitlere Dayanıklılık: Bugün Ve Gelecek) Herbicide Resistance in Turkey: Today and Future. Proceedings, Scientific Papers, International Scientific Conference “50 Years University of Forestry”, Session: Plant Protection, April 1-2, Sofia, Bulgaria: 16-19.
  • Uludağ, A., İ. Üremiş, M. Topuz, B. Bükün, Y. Nemli, 2008. Hububat Tarlalarında Yabancıotlarda İlâçlara Dayanıklılık Ve İdaresi. Ülkesel Tahıl Sempozyumu, 2-5 Haziran 2008, Konya, 84-85.
  • Uzun, A. , M.Topuz, 1997. Ege Bölgesi Pamuk Alanlarında Sorun Olan Bazı Yabancı Otların Populasyon Değişimi ve Trifluraline Duyarlılık Azalmasının Belirlenmesi Üzerinde Araştırmalar. Türkiye II.Herboloji Kongresi. 1-4 Eylül 1997, İzmir-Ayvalık, Bildiriler Kitabı, 417-425.