Bazı sebze tohumlarındaki viral etmenlerin saptanması ve yaygınlık oranlarının belirlenmesi

Bu çalışma, ülkemiz bitkisel üretiminde önemli düzeyde kullanılan sebze tohumlarında bulunan virüslerin saptanması ve bu virüslerin yaygınlık oranlarının belirlenmesi amacıyla yürütülmüştür. Çeşitli kuruluş ve üreticilerden toplanan 325 tohum örneği araştırmanın materyalini oluşturmuştur. Sözü edilen tohum örneklerine biyolojik, serolojik ve moleküler testler uygulanmıştır. Testler sonucunda elde edilen bulgulara göre; toplanan sebze tohumu örneklerinde virüslerin tek başına mevcut olmalarının yanında, bazı örneklerde ise birden fazla virüsün bir arada bulunarak karışık enfeksiyonlar oluşturduğu gözlenmiştir. Sebze türlerine göre tohum örneklerindeki viral etmenlerin bulunma durumları %0 ile %69 arasında değişmektedir. En yüksek enfeksiyon oranı % 69 ile biber tohumlarında belirlenirken, çalışmada test edilen patlıcan, bakla ve ıspanak tohumlarında viral etmen olmadığı belirlenmiştir. Ayrıca, testlenen toplam 325 tohum örneğinde %28 oranında viral enfeksiyonlar olduğu saptanmıştır.

Detection of some viral agents in vegetable seeds and determination of their prevalence

This study was carried out to detect the viruses in most commonly used vegetable seeds for plant production in our country and to determine the prevalence of these viruses. A total of 325 seed samples were collected from various foundations and farmers. The collected seeds were constituted the study material. Seed samples in question, were tested by biological, serological and molecular methods. According to test results it was found that there are both singular and mix infections in tested seed samples. Prevalence of viral agents in seed samples according to vegetable species, varied from 0% to 69%. While the highest infection rate was determined in pepper seeds, no viral agent was detected in seeds of eggplant, broad bean and spinach. The viral infection rate of 325 tested seed samples was determined as 28%.

PDF

___

Albrechtsen, S.E. 2006. Testing Methods for Seed-transmitted Viruses: Principles and Protocols. CABI Publishing, 268p.
Candresse, T., T. Lanneau, F. Revers, N. Grasseau, G. Macquare, S. German, T. Malinowsky, and J. Dunez. 1995. An Immunocapture PCR Assay adapted to the detection and the analysis of the molecular variability of Apple chlorotic leaf spot virus. Acta Horticulture, 386: 136-147.
Carroll, T.W. 1983. Certification schemes against barley stripe mosaic. Seed Science and Technology, 11: 1033-1042.
Clark, M.F. and A.N. Adams. 1977. Characteristic of microplate method of Enzyme-Linked Immunosorbent Assay for detection of plant viruses. Journal of General Virology, 34: 475-483.
Çiçek, Y. 1988. Ege bölgesinde sertifikalı domates, biber, patlıcan ve marul tohumlarında bulunan virüslerin saptanması üzerinde araştırmalar, Doktora Tezi, E.Ü. Ziraat Fakültesi Yayınları, Bornova, İzmir. 136s.
Çiçek, Y. and Ü. Yorgancı. 1991. Studies on the incidence of tobacco mosaic virus on sertified seed of tomato, pepper and eggplant in agean region. Journal of Turkish Phytopathology, 20 (2-3): 57- 68.
Erkan S., H. Özaktan, ve Ü. Yorgancı. 1991. Domates tohumlarında Domates Mozayiği ve Bakteriyel Solgunluk etmenlerinin varlığının belirlenmesi üzerinde araştırmalar. VI. Türkiye Fitopatoloji Kongresi (7-11 Ekim 1991, İzmir) Bildirileri, Türkiye Fitopatoloji Dern. Yayın No: 6. s. 347-352.
Erkan, S., M. Gümüş, H. Türküsay, ve İ. Duman. 1995. Sanayi domatesi çeşitlerine ait tohum örneklerinde tohum kaynaklı bazı hastalık etmenlerinin bulunma durumunun saptanması üzerinde araştırmalar. Sandom Yayın No: 9, s. 70-75.
Erkan, S. 1998. Tohum Patolojisi. E. Ü. Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü, Bornova, İzmir. Gözdem Ofis, 275 s.
Foissac X, L. Svanella-Dumas, M.J. Dulucq, P. Gentit, and T. Candresse. 2001. Polyvalent detection of fruit tree tricho, capillo and foveaviruses by nested RT-PCR using degenerated and inosine containing primers (PDO RT-PCR). Acta Hort, 550: 37–43.
Gümüş, M. 1998. İzmir ilinde biberlerdeki viral hastalık etmenlerinin ve oranlarının saptanması ve bazı biber çeşitlerinin bu virüslere reaksiyonların belirlenmesi üzerine araştırmalar, Doktora Tezi, Ege Üniversitesi, Fen Bil. Enst. Bitki Koruma ABD., Bornova, İzmir. 118 s.
Gümüş, M., S. Erkan, Ü. Yorgancı ve İ. Duman. 2001. Bazı sebze tohumlarında bulunan viral etmenlerin saptanması üzerine araştırmalar. Türkiye IX. Fitopatoloji kongresi (3-8 Eylül, 2001, Tekirdağ) Bildirileri, Trakya Üniversitesi Yayınları No:45. s. 191-197.
ISTA, 2007. http://www.seedtest.org/en/home.html. Erişim: Aralık 2007).
Jacobi, V., G.D. Bachand, R.C. Hamelin, and J.D. Castello. 1998. Development of a multiplex immunocapture RT-PCR assay for detection and differentiation of Tomato and Tobacco mosaic tobamoviruses. Journal of Virological Methods, 74: 164-178.
Matthews, R.E.F. 1991. Plant Virology. 3rd Ed. Acadademic Press, New York, 897p.
Nienhaus, F., 1976. Lehrbuch der Phytomedizin. Verlag Paul Parey, Berlin und Hamburg, 490p.
Nogay, A. 1983. Marmara bölgesi Cucurbitaceae familyası kültür bitkilerinde görülen virüs hastalıklarının tanılanması, tohumla geçiş durumlarının ve konukçu dizilerinin saptanması üzerinde araştırmalar, Doktora tezi, Erenköy- İstanbul. 120s.
Noordam, D. 1973. Identification of Plant Viruses, Methods and Experiments. PUDOC, Wageningen, the Netherlands, 208p.
Paylan, İ. 2011. Bazı sebze tohumlarındaki viral etmenlerin saptanması ve tohumlarda viral enfeksiyonların önlenmesi üzerinde araştırmalar, Doktora Tezi, E.Ü. Fen Bil. Enst. Bitki Koruma ABD., Bornova, İzmir. 146 s.
Riedle-Bauer, M., B. Suarez, and H.J. Reinprecht. 2002. Seed transmission and natural reservoirs of patojen Zucchini yellow mosaic virus in Cucurbita pepo var. styriaca. Journal of Plant Diseases and Protection, 109: 200-206.
TKB, 2011, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı.
http://www.tarim.gov.tr/. Erişim: Haziran 2011.
TSÜAB, 2010. TSÜAB-TÜRKTED Ortak Çalışma Grupları Grup Raporları, Ankara, 112s.
Yorgancı, Ü. 1975. İzmir ilinde domateslerdeki virüs hastalıkları, yayılma ve zarar durumları, elde edilen izolatlarla biyolojik ve serolojik araştırmalar, Doçentlik Tezi, TOAG/127 No’lu Proje Nihai Raporu. Ege Üniv. Ziraat Fak. Bornov-İzmir. 102 s.