DİZEL HAREKETİNİN 2000 SONRASI SIRP SİNEMESINA ETKİLERİ: PROFESYONEL VE AHBAPLAR FİLMLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Milošević rejimiyle birlikte uluslararası anlamda gözden düşen Sırbistan, hiper-enflasyon ve işsizlik gibi sorunlarla boğuşurken demokrasi, yasal düzenlemelerin yetersizliği sonucu suç toplumuna doğru sürüklenmiştir. 1990 sonrası had safhaya ulaşan sosyal kargaşa ortamı, Sırbistan’da dizel olarak adlandırılan hareketin doğuşuna zemin hazırlarken toplumun gözü önünde gerçekleşen yasadışı durumlar da oldukça sıradan bir hale gelmiştir. Suç toplumunun gelişmesiyle birlikte milliyetçi değerler üzerinden halkın yaşadığı toplumsal sorunların göz ardı edilmesi ve devletle suçlular arasındaki ilişkinin görünür kılınması kolaylaşmıştır. 2000’li yılları etkileyecek bir gençlik alt-kültürü oluşmasına da neden olan dizel hareketi, zamanla müziğe yansıyarak toplumdaki aşırı durumları popüler kültürle birleştirmiş ve tüketim kültürünü acımasız bir şekilde görünür kılmıştır. Tüketim ideolojisiyle birlikte kapitalist bir görünüm kazanarak alt-kültürü genişleten hareket, 2000’li yıllarla birlikte son bulsa da etkisini sinemada devam ettirmiştir. Bu çalışmanın amacı, 2000 sonrası Sırbistan’da çekilen Profesyonel (Professionalac, 2003, Dušan Kovačević) ve Ahbaplar (Munje!, 2001, Radivoje Andrić) filmlerini dizel hareketinin etkileri üzerinden içerik analizi yöntemine göre değerlendirmektir. 

___

  • GIATZIDIS, Emil (2007). The Challenge of Organized Crime in the Balkans and the Political and Economic Implications. Journal of Communist Studies and Transition Politics. 23(3), 327-351.
  • KRSTIC, Igor (2002). Re-thinking Serbia: A Psychoanalytic Reading of Modern Serbian History and Identity Through Popular Culture. Other Voices. 2(2), 1-28.
  • LAZIC, Mladen (2003). Serbia: A Part of Both the East and the West?. Sociologija. 45(3), 193-216.
  • PAPOVIĆ, Jovana & PEJOVIĆ, Astrea (2015). The Potential of Popular Culture for the Creation of Left Populism in Serbia the Case of the Hip-hop Collective “The bombs of the Nineties”. Contemporary Southeastern Europe. 3(2), 107-126.
  • PAPOVIĆ, Jovana & PEJOVIĆ, Astrea (2016). Revival Without Nostalgia: The ‘Dizel’ Movement, Serbian 1990’s Cultural Trauma and Globalised Youth Cultures. S. Matthias, W. Heike (Eds.). In Eastern European Youth Cultures in A Global Context (pp. 81-93). London: Palgrave Macmillan.
  • SIMIĆ, Marina (2010). Locating Cosmopolitanism: Practicing Popular Culture in Post-Socialist Serbia. Der Donauraum. 50(3-4), 325-343.
  • SOSO, Jasna Dragovic (2004). Rethinking Yugoslavia: Serbian Intellectuals and the National Question in Historical Perspective. Contemporary European History. 13(2), 170-84.
  • UVALIC, Milica (2012). Serbia’s Transition to Market Economy: Why Has the Model Not Delivered. Montenegrin Journal of Economics. 8(2), 87-98.
  • VIVOD, Maria (2009). Criminals and Warriors: The Use of Criminals for the Purpose of War-the Serbian Paramilitary Units. A. E. Hasselm (Ed.). In Crime: Causes, Types and Victims (pp. 37-65). New York: Nova Science.