Ayten ZA YBAK, Handan ÖZDEMİR, Ülkü GÜNEŞ, Leyla BARAN

HEMŞİRELİK ÖGRENCİLERİNİN YAŞLI AYRIMCILIGINA İLİŞKİN TUTUMLARININ İNCELENMESİ

Amaç: Bu araştırma, hemşirelik öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumlarının incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı tipte olan bu araştırma, Ocak 2013 - Mayıs 2014 tarihleri arasında, Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi'nde öğrenim gören, araştırmaya katılmayı kabul edilen 116 son sınıf öğrencisi ile yürütülmüştür. Veri toplama aracı olarak, "Birey Tanım Formu" ve "Yaşlı Ayrımcılığı Tutum Ölçeği" kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde sayı ve yüzdelik dağılımlar ile, Student t testi, Mann Whitney U testi ve Kruskal Wallis analizleri kullanılmıştır. Bulgular: Araştırmaya katılan öğrencilerin % 79.6'sının kız ve %54.3'ünün 22-24 yaş grubunda ve % 61.2'sinin en uzun süreli yaşadığı yerleşim yerinin il olduğu bulunmuştur. Öğrencilerin %53.4' ünün yaşlı ile birlikte yaşama öyküsünün olduğu ve %55.2'sinin mezun olduktan sonra yaşlı bireyler ile çalışmak istemediği belirlenmiştir. Araştırmada, öğrencilerin Yaşlı Ayrımcılığı Tutum Ölçeği toplam puan ortalaması 85.75±10.35 olarak bulunmuştur. Ölçeğin alt boyut puan ortalamaları; "Yaşlının Yaşamını Sınırlama"sında 34.01 ±4.31, "Yaşlıya Yönelik Olumlu Ayrımcılık"ta 29.56±4.88, "Yaşlıya Yönelik Olumsuz Ayrımcılık"ta 22.18±3.49 olarak bulunmuştur. Öğrencilerin yaş, cinsiyet, yaşlı bireyle yaşama ve mezun olduktan sonra yaşlı bireylerle çalışmayı isteme durumlarına göre elde edilen puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmamıştır p>0.05 . Sonuç: Bu çalışma sonucunda öğrencilerin yaşlı ayrımcılığı tutumlarının olumlu olduğu yönde belirlenmiştir. Çalışmanın farklı eğitim kurumlarında karşılaştırılmalı olarak yapılması, mevcut eğitim programlarında verilen yaşlılık ve hemşirelik bakımı konularının tutumlara etkisini belirlemede yararlı olacaktır. Ayrıca öğrencilerin mezuniyet sonrasındaki tutumlarının ve etkileyen etmenlerin incelenmesi, olumlu tutumların sürdürülebilirliği ve daha olumlu duruma getirilmesi bakımından önemlidir.

Anahtar Kelimeler:

Yaşlı bireyler, yaşlı ayrımcılığı, tutumlar, öğrenci hemşireler.

EXAMINING NURSING STUDENTS' BEHAVIORS RELA TED TO ELDERL Y 0/SCR/MINA TION

Objective: This research was carried out to examine nursing students' behaviors related to elderly discrimination. Methods: This descriptive research was carried between dates of January 2073 and May 2074 with 116 last grade students who were studying in a Ege University Nursing Faculty and accepted to participate in research. As a data collection tool, "lndividual ldentification Form" and "Elderly Discriminative Behavior Scale" were used. in analysis of data the percentage, mathematical average, Student's t-test, Mann-Whitney U and Kruska/1 Wallis tests were used. Resu/ts : At the end of research it was identified that 79.9 % of the students included in the scope of research were women, 54.3 % were in 22-24 age group and 52.3 % have resided in town long time. At the end of research it was identified that 53.4% of the students have background of living an elderly person and 55% of students don't want to work with elderly individuals after graduating. in research the mean scores of "Elderly Discriminative Behavior Scale" was found as 85.75 ± 10.35. The total mean scores of subdimensions were as follows; 34.01 ± 4.31 in "Limiting Elderly Life"; 29.56±4.88 in "Positive Discrimination toward Elderly" and 22.18 ± 3.49 in "Negative Discrimination toward Elderly". A statistically significant difference was not detected between students' status of /ivinglnot living with an elderly person previously and their behaviors related to elderly discrimination p>0.05 . Conclusion: it was identified that students were in good attitude related to elderly discrimination.Of making a comparative study in different educational institutions wi/1 be helpful in determining the impact old age and nursing care provided in existing training programs on attitudes. in addition, it is important in terms of sustainability and the introduction of more favorable conditions and positive attitudes examination of factors affecting students and their attitudes after graduation.

Keywords:

Elderly persons, ageism, attitudes, nursing students.,

PDF

___

Adelman RD, Greene MG, Charon R. Issues In Physician Elderly Patient Interaction. Ageing And Society 1991; 11: 127-148.
Adıbelli D, Türkoğlu N, Kılıç D. Öğrenci Hemşirelerin Yaşlılığa İlişkin Görüşleri Ve Yaşlılara Karşı Tutumları. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2013;6(1):2-8.
Akdemir N, Çınar Fİ, Görgülü Ü. Yaşlıların Algılanması ve Yaşlı Ayrımcılığı. Türk Geriatri Dergisi 2007;10: 215-222.
Aud MA, Bostick JE, Marek KD. Introducing Baccalaureate Student Nurses To Gerontological Nursing. Journal Of Professional Nursing 2006; 22(2):73-78.
Burbank PM, Dowling AC, Crowther MR & et al. Improving Knowledge And Attitudes Toward Older Adults Through Innovative Educational Strategies. Journal of Professional Nursing 2006; 22(2), 91-97.
Butler RN. Ageism: A Foreword. Journal of Social Issues 1980;36(2):8-11.
Chua MP, Tan CH, Merchant R & et al. Attitudes of First-year Medical Students In Singapore Towards Older People And Willingness To Consider A Career In Geriatric Medicine. Ann Acad Med Singapore 2008; 37(11): 947- 951.
Courtney M, Tong S, Walsh A. Acute Care Nurse’s Attitudes Toward Older Patients: A Literature Review. International Journal Of Nursing Practice 2000;6(2),62-69.
Çeçen D, Özbayır T. 2010. Cerrahi Kliniklerde Yatan Yaşlı Hastaların Genel Sağlık Durumlarının Değerlendirilmesi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi 2010; 26 (3) : 11-22.
Çilingiroğlu N, Demirel S. Yaşlılık Ve Yaşlı Ayrımcılığı. Türk Geriatri Dergisi 2004;7(4):225-230.
Erdemir F. Yaşlının Toplumsal Yaşamın İçinde Tutulması ve Yaşam Kalitesinin Korunması İçin Aile Ünitesinin Desteklenmesi: Kuşaklararası Aile Bağlarının Güçlendirilmesi. Cumhuriyet Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi 1998; 313-328.
Fitzgerald JT, Wray LA, Halter JB & et al. Relating Medical Students’ Knowledge, Attitudes And Experience To An Interest In Geriatric Medicine. Gerontologist 2003;43(6):849- 855.
Fitzpatrick JJ, Salinas TK, O’Connor LJ & et al. Nursing Care Quality Initiative For Care Of Hospitalized Elders And Their Families. Journal Of Nursing Care Quality 2004;19(2):156–161.
Gallagher S, Bennett KM, Halford JC. A Comparison Of Acute And Long-Term Health-Care Personnel's Attitudes Towards Older Adults. International Journal Of Nursing Practice 2006;12:273−279.
Güven ŞD, Muz GU, Ertürk NE. Üniversite Öğrencilerinin Yaşlı Ayrımcılığına İlişkin Tutumları Ve Bu Tutumların Bazı Değişkenlerle İlişkisi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2012; 15: 2.
Hughes NJ, Soiza RL, Chua M & et al. Medical Student Attitudes Toward Older People And Willingness To Consider A Career In Geriatric Medicine. Journal of the American Geriatrics Society 2008;56(2):334-338.
Happell B, Broker J. Who Will Look After My Grandmother? Attitudes Of Student Nurses Toward The Care Of Older Adults. Journal Of Gerontological Nursing 2001;27(12):12-17.
Herdman E. Challenging The Discourses Of Nursing Ageism. International Journal Of Nursing Studies 2002;39:105–114.
Hweidi IM, Al-Obeisat SM. Jordanian Nursing Students’ Attitudes Toward The Elderly. Nurse Education Today 2006;26(1):23-30.
Kishimoto M, Nagoshi M, Williams S & et al. Knowledge And Attitudes About Geriatrics Of Medical Students, Internal Medicine Residents, And Geriatric Medicine Fellows. Journal Of The American Geriatrics Society 2005;53(1):99-102.
Kocataş S, Güler G, Güler N. 60 Yaş ve Üzeri Bireylerde Depresyon Yaygınlığı. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2004; 7(1).
Koç A, Yıldırım R, Gürcü M, Uluçay DV. 2013. Assessing young university students' behaviour regarding age discrimination. The Annals of Eurasian Medicine 2013;1(3): 49-55.
Lambrinou E, Sourtzi P, Kalokerinou A & et al. Attitudes And Knowledge Of The Greek Nursing Students Towards Older People. Nurse Education Today 2009;29(6):617-622.
Lovell M. Caring For The Elderly: Changing Perceptions And Attitudes. Journal of Vascular Nursing 2006;24(1):22-26.
Mandıracıoğlu A, Çam O. Huzurevi Çalışanlarının Sorunları Ve Çalışanlar Hakkında Görüşleri. Turk J Geriatr 2004;7:29-32.
McConatha JT, Hayta V, Rieser-Danner L & et al. Turkish And U.S. Attitudes Toward Aging. Educational Gerontology 2004;30(3):169-83.
McLafferty I, Morrison F. Attitudes Towards Hospitalized Older Adults. Journal Of Advanced Nursing 2004:47(4):446-453.
Moyle W. Nursing Students Perceptions Of Older People Continuing Society’s Myths. Australian Journal Of Advanced Nursing 2003;20(4):15–21.
Özdemir L, Akdemir N, Akyar İ. Hemşireler İçin Geliştirilen Yaşlı Değerlendirme Formu Ve Geriatrik Sorunlar. Turkish Journal Of Geriatrics 2005;8(2):94-100.
Palmore EB. Research Note: Ageism In Canada And The United States. Journal Of Cross-Cultural Gerontology 2004;19(1):41-46.
Ryan A, Melby V, Mitchell L. An Evaluation Of The Effectiveness Of An Educational And Experiential Intervention On Nursing Students’ Attitudes Towards Older People. International Journal Of Older People Nursing 2007;2(2):93-101.
Soyuer F, Ünalan D, Güleser N & et al. Sağlık Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin Yaşlı Ayrımcılığına İlişkin Tutumları ve Bu Tutumların Bazı Demografik Değişkenlerle İlişkisi. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2010;3(2):20-25.
Söderhamn O, Gustavsson SM, Lindencrona C. Reliability And Validity Of A Swedish Version Of Kogan’s Old People Scale. Scandinavian Journalof Caring Sciences 2000;14(4):211-215.
Taşçı E, Saruhan A.Yaşlılık Ve Kadın. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi 2006; 22 (2) : 187-198.
Ünalan D, Soyuer F, Elmalı F. Geriatri Merkezi Çalışanlarında Yaşlı Tutumunun Değerlendirilmesi. Kafkas Tıp Bilimleri Dergisi 2012; 2(3):115–120.
Vefikuluçay DY, Terzioğlu F. Development And Psychometric Evaluation Of Ageism Attitude Scale Among The University Students. Turkish Journal Of Geriatrics 2011;14(3):259-268.
Voogt BA, Mickus M, Santiago O & et al. Attitudes, Experiences, And Interest İn Geriatrics Of First-Year Allopathic And Osteopathic Medical Students. Journal Of The American Geriatrics Society 2008;56(2):339-344.
Wang CC, Liao WC, Kao MC & et al. Taiwanese Medical And Nursing Student İnterest Levels İn And Attitudes Towards Geriatrics. Annual Academic Medical Singapore 2009;38(3):230-236.
Williams B, Anderson MC, Day R. Undergraduate Nursing Students’ Knowledge Of And Attitudes Toward Aging: Comparison Of Context-Based Learning And A Tradional Program. Journal Of Nursing Education 2007;46(3):115-120.
Wilkinson TJ, Gower S, Sainsbury R. The Earlier, The Beter: The Effect Of Early Community Contact On The Attitudes Of Medical Students To Older People. Medical Education 2002;36(6):540-2.
Yılmaz E, Özkan S. Hemşirelik Öğrencilerinin Yaşlı Ayrımcılığına İlişkin Tutumları. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim Ve Sanatı Dergisi 2010;3:35-53.
Yılmaz M, Altok M, Polat B, Darıcı M, Sungur MA. Genç Erişkinlerin Yaşlı Ayrımcılığına İlişkin Tutumları. Turkish Journal of Geriatrics 2012; 15(4): 419-423.