CERRAHİ HASTALAR VE HASTA YAKINLARININ GENETİK TARAMA HAKKINDAKİ BİLGİ DURUMLARININ DEGERLENDİRİLMESİ

Amaç: Günümüzde kanser ve kalp hastalığı gibi genetik hastalıkların genetik tarama ile erken yaşlarda tanımlanabileceği tahmin edilmektedir Burke ve Kirk 2006 . Bu bilgiden yola çıkılarak araştırmada; cerrahi hastalar ve hasta yakınlarının genetik tarama hakkındaki bilgi durumlarının değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Araştırma tanımlayıcı türde bir araştırmadır. Araştırmanın evrenini özel bir hastanenin cerrahi polikliniğine tanı ve tedavi için başvuran toplamda 135 hasta ve hasta yakını oluşturmaktadır. Evrenin tamamı örnekleme alınmıştır. Veriler literatürden yararlanılarak oluşturulan anket formu ile toplanmıştır. Araştırmanın verileri; SPSS 21.0 da değerlendirilmiştir. Verilerin sayı ve yüzde dağılımları, sayısal değişkenlerin ortalama, standart sapma, minimum, maksimum değerleri hesaplanmıştır. Ayrıca ki kare analizi ile araştırma verilerinin birbiri ile istatistiksel anlamlılık düzeylerine bakılmıştır. Bulgular ve Sonuç: Genetik testinin yararlı ya da zararlı olması konusunda kararsız kalan katılımcıların %14.S'i üniversite mezunudur. Katılımcıların %81.S'i genetik analiz testinin mükemmel bir tıbbi yenilik olduğu fikrine katılmaktadır ancak %59.3'ü genetik çalışmaların herhangi bir risk taşıyıp taşımadığı konusunda kararsızdır. Katılımcıların sadece %3.?'si genetik analiz testinin erken teşhis konusunda çok önemli olduğuna kesinlikle katılmaktadır .. Katılımcıların yaşları ve cinsiyetleri ile genetik analiz yaptırma durumları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark vardır p

Anahtar Kelimeler:

Genetik test, hasta, hasta yakını.

EVALUA TION OF KNOWLEDGE ABOUT GENETIC SCREENING FROM SURGİCAL PATİENTSAND THEİR RELATİVES

Objectives: Today, it is expected that genetic diseases such as heart disease and cancer can be identified by genetic screening at an early age Burke and Kirk 2006 . in the study; it is aimed that the surgıcal patients and their relatives' assessment of information about genetic screening wi/1 be evaluated. Methods: Research type is descriptive research. The universe of research is occured by 735 patients and their relatives who are applicated far the diagnosis and treatment to the surgical clinic ofa special hospital. Ali the universe has been sample. Data is collected with a survey form which are prepared with using literature. There search data is evaluated with SPSS 21.0. The number and percentage distribution of data, the average of the numerical variable, Standard deviation, minimum, maximum values were calculated. Alsa with each other survey data was analyzed by chi-square analysis with statistical significance. Resu/ts: There is 25.9% of participants who has no information about genetic test, has graduated from universities and over. There is 14.8% who is undecided about the beneficial or harmful genetic test, is university graduates. There is 81.5% of the participants who is involved in the idea that there is a great medical advances in genetic analysis test, but there is 59.3% of participants is hesitanted to have any risk of genetic studies or not. Thre is only3.7% of participants who is occompanied with genetic analysis certainly is very important in early detection test. Female participants 22.2% are undecided about taking genetic analysis but women's rate 25.9% is higher than of men 11. 1 % who are want to make a genetic analysis. There is a statistically significant difference between taking genetic analysis by age and gender of participants p

Keywords:

Genetic test, patient, patient's relatives.,

PDF

___

Burke S, Kirk M. Genetics Education İn The Nursing Profession: Literature Review. Journal of Advanced Nursing 2006; 54(2): 228–237.
Türkiye Çevre Vakfı. Ansiklopedik Çevre Sözlüğü. Türkiye Çevre Vakfı Yayını; 2001.
Evsel G. Genetik Analiz Testler ve Bu Testlerin Kullanımına İlişkin Algılar. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Üniversitesi Biyoteknoloji Enstitüsü; 2007.
Ekmekçi A, Ece Konaç H, Önen İ. Gen Polimorfizmi ve Kansere Yatkınlık. Marmara Medical Journal 2008; 21(3): 282-295.
Oğur G. Prenantal Tanı 2007. İnternet kaynağı: www.genetikbilimi. com/genbilim /prenantal htm+O%C4%9Fur,+ genetik&hl= tr&ct=clnk&cd =4&gl=tr. Erişim tarihi: Mart 2016.
Hunter A, Wright P, Capelli M ve ark. Physician Knowledge And Attitudes Toward Molecular Genetic (DNA) Testing And Their Patients. Clin Genet 1998; 53: 447-55.
Kantarcı S, Eraslan S, Laleli KY. Türk Toplumunda Sık Görülen Kalıtsal Hastalıklarda PCR Tekniğine Dayalı DNA Tanı Yöntemlerinin Geliştirilmesi ve Servis Olarak Sunulması. Perinatoloji Dergisi 1999; Cilt: 7, Sayı: 1.
Yıldırım S, Gürkan A. Psikososyal Açıdan Kanser Ve Psikiyatri Hemşiresinin Rolü. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi 2010; 26 (1) : 87-97.
Bilge A, Ünal G. Kanserli Hastanın Yakınlarının Öfke ve Kaygı Düzeylerinin Belirlenmesi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi 2005; 21 (2) : 37-46.
Jenkins Jean F, Dimond E, Steinberg S. Preparing For The Future Through Genetics Nursing Education. Journal Of Nursing Scholarship 2001; 33 (2): 191-195.
Christianson A, Modell B. Medical Genetics in Developing Countries. Annu.Rev. Genomics. Hum. Genet 2004; 219-265.
Bennett RL, Motulsky AG, Bittles A ve ark. Genetic Counseling And Screening Of Consanguineous Couples And The İr Off Spring: Recommendations Of The National Society Of Genetic Counselors. J. Genet. Coun 2002; 11: 97-119.
Tuncbilek E. Clinical Outcomes Of Consanguineous Nmarriages In Turkey. Turkish J. Pediat 2001; 43: 277-279.
Singer E, Corning A, Lamias M. Trends: Genetic Testing, Engineering And Therapy: Awareness And Attitudes. The Public Opinion Quarterly. Jstor. Org 1998; 62(4); 633-664.