Hasan ERTAŞ, Cevdet DURAN, Muharrem KESKİN, İbrahim GÜNEY

Akut Pankreatit Tanılı Hastaların Klinik Ve Laboratuvar Özelliklerinin İncelenmesi

Amaç: Bu çalışmanın amacı, akut pankreatitli hastaların demografik ve klinik özelliklerini, etiyolojik faktörlerini, tanı yöntemlerini, laboratuvar bulgularını, komplikasyonlarını ve tedavisini değerlendirmektir. Gereç ve Yöntem: Bu çalışmada Ocak 2010-Aralık 2015 tarihleri arasında Konya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Dahiliye Kliniği’nde akut pankreatit tanısı alan ve hastaneye yatırılan 254 hastanın (yaş≥18) verileri retrospektif olarak tarandı. Her olgunun demografik özellikleri, klinik, radyolojik ve laboratuvar bulguları, pankreatit etiyolojisi, hastalık şiddeti, prognozu, hastanede yatış süresi, komplikasyonları ve sonuçları kaydedildi. Bulgular: Akut pankreatitli 254 hastanın 136 (%53.5)'sı erkek ve 118 (%46.5)'i kadındı. Ortalama yaş 53.9±18.4 yıl olarak saptandı. Başvuru sırasında en sık görülen şikayetler karın ağrısı ve bulantı-kusmaydı. Etiyolojik nedenler 152 (%59.8) hastada idiyopatik, 60 (%23.6) hastada biliyer ve 20 (%7.9) hastada hiperlipidemi olarak saptandı. Biliyer akut pankreatit grubunda non-biliyer akut pankreatit grubuna kıyasla ALT (p<0.001), AST (p<0.001), ALP (p=0.012), GGT (p=0.032), total bilirubin (p<0.001), direkt bilirubin (p<0.001) ve amilaz (p=0.018) değerleri daha yüksekti. Nekrotizan akut pankreatit grubunda yaş (p=0.004) ve Ranson skoru ortalamaları (p=0.016) ödematöz akut pankreatit grubundan daha yüksekti. Sonuç: Akut pankreatitte en sık görülen etiyolojik faktörler idiyopatik ve biliyer nedenlerdir. Akut pankreatitin ve klinik şiddetinin erken tanınması, terapötik stratejilerin planlanması ve komplikasyonların önlenmesinde önemlidir.

Anahtar Kelimeler:

Akut pankreatit, etiyoloji, prognoz, Ranson kriteri

PDF

___

Andersen DK, Biliary TR, Dunn DL, Hunter JG. Schwartz's Principles of Surgery. 10 ed. Textbook 2015: 1341-1422.
Karne S, Gorelick FS. Etiopathogenesis of acute pancreatitis. Surg Clin North Am 1999; 79: 699-710.
Carroll JK, Herrick B,Gipson T, Lee SP. Acute pancreatitis: diagnosis, prognosis and treatment. Am Fam Physician. 2007; 75: 1513-1520.
Pekmezci S. Akut Pankreatitte Yaklaşım ve Tedavi. İ. Ü. Cerrahpasa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Egitimi Etkinlikleri Hepato-Biliyer Sistem ve Pankreas Hastalıkları Sempozyum Dizisi No:28;Ocak 2002:239-62.
Agarwal N, Pitchumoni CS, Sivaprasad AV. Evaluating tests for acute pancreatitis. Am J Gastroenterol. 1990; 85: 356-366.
Ferreira AF, Bartelega JA, Urbano HCA, Souza IKF. Acute pancreatitis gravity predictive factors: which and when to use them? ABCD. Arq Bras Cir Dig (São Paulo) 2015; 28: 207-211.
Xu XD, Wang ZY, Zhang LY, Ni R, Wei FX, Han W, et al. Acute Pancreatitis Classifications:Basis and Key Goal. Medicine (Baltimore). 2015; 94: e2182
Çağın YF, Seçkin Y. Akut Pankreatit Şiddetini Değerlendirmede Kullanılan Yöntemler. Güncel Gastroenteroloji. 2015; 19: 275-276.
Coşkun BN, Tandoğan G, Eroğlu A, Karadayı D, Irak K, Cangür Ş, et al. Akut Pankreatit Tanılı Hastaların Etyolojik ve Prognostik Faktörlerinin Retrospektif İncelenmesi. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2012; 38: 67-73.
Demiral G, Yener O, Aksoy F, Çelik Y, Bayraktar B, Yılmaz A, et al. Akut pankreatitli hastalarımızın retrospektif olarak değerlendirilmesi. Göztepe Tıp Dergisi. 2011; 26: 4-9.
Yardan T, Genç S, Baydın A, Nural MS, Aydın M, Aygün D. Acil Serviste Akut Pankreatit Tanısı Alan Hastaların Değerlendirilmesi. Fırat Tıp Dergisi. 2009; 14: 124-128.
Kösekli MA. Akut Pankreatitli 134 vakanın retrospektif analizi. Pamukkale Üniversitesi 2013.
Ertekin C, Kemertaş K, Günay K, Güloğlu R. Akut Pankreatit. Ulusal Travma Dergisi. 1995; 1;14-21.
Nar H, Özütemiz Ö. Akut Pankreatitli 379 Olgunun İrdelenmesi. Ege Üniversitesi: Uzmanlık Tezi, İzmir 2010.
Spanier BW, Dijkgraaf MG, Bruno MJ. Epidemiology, aetiology and outcome of acute and chronic pancreatitis: An update. Best Pract Res Clin Gastroenterol. 2008; 22: 45-63.
DiMagno MJ, DiMagno EP. New advances in acute pancreatitis. Curr Opin Gastroenterol. 2007; 23: 494-501.
Ayten R, Çetinkaya Z, Yeniçerioğlu A. Akut pankreatitli olgularımızın retrospektif değerlendirilmesi. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2007; 21:133-136.
Tamer A, Yaylacı S, Demirsoy H, Nalbant A, Genç A, Demirci H, et al. Akut Pankreatitli Olgularımızın Retrospektif Değerlendirilmesi. Sakarya MJ. 2011; 1: 17-21.
Gumaste, VV, Dave PB, Weissman D, Messer J. Lipase/amylase ratio. A new index that distinguishes acute episodes of alcoholic from nonalcoholic acute pancreatitis. Gastroenterology. 1991; 101: 1361-1366.
Reber HA. Pancreas. In: Schwartz SI, Shires GT, Spencer FC, Daly JM, Fischer JE, Galloway AC, editors. Principles of surgery. 7th ed. New York: McGraw-Hill;1999:1472-80.
Norton J., Pancreas. 1th ed. Surgery Basic Science and Clinic, ed. S.J. Mulvihill. 1990:Springer-Verlag