Sürdürülebilirlik Raporlamasında Paydaş Katılımı: Türkiye’deki Firmaların Analizi

Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de faaliyet gösteren firmaların kurumsal sosyal sorumluluk ve sürdürülebilirlik raporlarının, paydaş yönetimi ve paydaş katılımı açısından incelenmesidir. Bu amaçla, Türkiye’de faaliyet gösteren firmaların, Küresel Raporlama Girişimi standartlarına uygun olarak hazırladığı ve 2012-2013 yıllarında yayınlanan kurumsal sosyal sorumluluk ve sürdürülebilirlik raporları, içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Çalışmanın bulguları; incelenen raporların paydaşlar ile ilgili açıklamalarda paydaş yönetimi kavramını ön planda tuttuğunu, ancak paydaş katılımı ile ilgili açıklamaların yetersiz olduğunu göstermektedir. Çalışmanın sonuçları; sürdürülebilirlik raporlarının hazırlanma sürecinde firmaların, bu raporlarda öncelikli olarak açıklanacak olan bilgileri paydaş katılımı ile belirlemelerinin önemini ortaya koymaktadır.

Sürdürülebilirlik Raporlamasında Paydaş Katılımı: Türkiye’deki Firmaların Analizi

Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de faaliyet gösteren firmaların kurumsal sosyal sorumluluk ve sürdürülebilirlik raporlarının, paydaş yönetimi ve paydaş katılımı açısından incelenmesidir. Bu amaçla, Türkiye’de faaliyet gösteren firmaların, Küresel Raporlama Girişimi standartlarına uygun olarak hazırladığı ve 2012-2013 yıllarında yayınlanan kurumsal sosyal sorumluluk ve sürdürülebilirlik raporları, içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Çalışmanın bulguları; incelenen raporların paydaşlar ile ilgili açıklamalarda paydaş yönetimi kavramını ön planda tuttuğunu, ancak paydaş katılımı ile ilgili açıklamaların yetersiz olduğunu göstermektedir. Çalışmanın sonuçları; sürdürülebilirlik raporlarının hazırlanma sürecinde firmaların, bu raporlarda öncelikli olarak açıklanacak olan bilgileri paydaş katılımı ile belirlemelerinin önemini ortaya koymaktadır.

___

  • Account Ability (2008), AA1000 Stakeholder Engagement Standard 2011, Final Exposure Draft, www.accountability.org, (Erişim Tarihi:07.12.2014).
  • Altuntaş, C. ve Türker, D. (2012). “Sürdürülebilir Tedarik Zincirleri: Sürdürülebilirlik Raporlarının İçerik Analizi”Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,14(3):39-64
  • Becan, C.(2011). “Kurumsal Sosyal Sorumluluk Kavramının Paydaş Teorisi ve İletişim Yaklaşımı Acısından Değerlendirilmesi: Bankaların Basın Bültenlerine Yönelik Bir İçerik Analizi”Selçuk İletişim Dergisi, 7(1):16-35.
  • Belal, A. (2002). “Stakeholder accountability or stakeholder management: a review of UK firms' social and ethical accounting, auditing and reporting (SEAAR) practices” Corporate Social Responsibility and Environmental Management, 9(1): 8-25.
  • Belal, A. R. ve Owen,D.L. (2007). "The views of corporate managers on the current state of, and future prospects for, social reporting in Bangladesh" Accounting, Auditing &AccountabilityJournal, 20(3): 472-494.
  • Bilgin, N. (2006). “Sosyal Bilimlerde İçerik Analizi: Teknikler ve Örnek Çalışmalar”, Ankara, Siyasal.
  • Evliyaoğlu, F. ve Hemedoğlu, E. (2012). “Toplam Kalite Yönetimi Uygulamalarının Finansal Olmayan Performans Algısı Üzerindeki Etkileri” İşletme Araştırmaları Dergisi,4(3):127-147. Freeman, R.E.(1984). “Strategic Management: A Stakeholder Approach”, Boston, Pitman.
  • Freeman, R.E. ve Reed, D.L. (1983). “Stokholders and Stakeholders: A New Perspective on Corporate Governance.” California Management Review,25(3): 88-106.
  • Gable, C. ve Shireman, B. (2005). “Stakeholder Engagement: A three-phase Methodology” Environmental Quality Management, 14(3):9–24.
  • Gökçe, O. (2006). “İçerik Analizi: Kuramsal ve Pratik Bilgiler”, Ankara, Siyasal.
  • Greenwood, M. (2007). “Stakeholder Engagement: Beyond the Myth of Corporate Responsibility” Journal of Business Ethics, 74(4):315-327. GRI
  • guidelines/Pages/default.aspx, (Erişim Tarihi:08.12.2014)
  • https://www.globalreporting.org/reporting/G3andG3-1/g3-1- GRI
  • guidelines/Pages/default.aspx, (Erişim Tarihi:08.12.2014)
  • https://www.globalreporting.org/reporting/G3andG3-1/g3-1- GRI
  • (Erişim Tarihi:08.12.2014)
  • Gürol,Y.,Büyükbalcı, P., Bal, Y. ve Ertemsir Berkin, E. (2010) “Kurumsal Sosyal Sorumluluk Kavramı ve Gelişmekte Olan Ülkelerde Konuya Bakış” İ.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 43:135-162. KPMG
  • http://www.kpmg.com/cn/en/issuesandinsights/articlespublications/pages/sustainable-guide
  • 2008aspx, (08.12.2014) Sustainability Reporting: A Guide,
  • 2008, Longo, M.,Mura, M. ve Bonoli, A. (2005). “Corporate Social Responsibility and Corporate Performance: The Case of Italian SMEs” CorporateGovernance, 5(4):28–42.
  • Manetti, G. (2011). “The Quality of Stakeholder Engagement in Sustainability Reporting: Empirical Evidence and Critical Points”Corporate Social Responsibility and Environmental Management, 18(2):10-122.
  • Manetti, G. ve Toccafondi, S. (2014). “Defining the Content of Sustainability Reports in Nonprofit Organizations: Do Stakeholders Really Matter?”Journal of Nonprofit & Public Sector Marketing, 26(1):35-61.
  • Mathis, A. (2007). “Corporate Social Responsibility and Policy Making: What Role Does Communication Play?” Business Strategy and the Environment,16(5):366-385.
  • Mio, C. ve Venturelli, A. (2013). “Non-financial Information about Sustainable Development and Environmental Policy in theAnnual Reports of Listed Companies: Evidence from Italy and the UK” Corporate Social Responsibility and Environmental Management,20(6):340- 358.
  • Moneva, J.M.,Rivera-Lirio, J.M. ve Muñoz-Torres, M. J. (2007). “The corporate stakeholder commitment and social and financial performance”, Industrial Management & Data Systems, 107(1):84-102.
  • Özalp, İ.,Tonus, Z. ve Sarıkaya, M. (2008). “İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Öğrencilerinin Kurumsal Sosyal Sorumluluk Algılamaları Üzerine Bir Araştırma” Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi,8(1):69-84.
  • Özdaşlı, K. ve Çelikkol, Ö. (2012). “Psikolojik Sözleşme: Kavramsal Çerçeve ve Bir İçerik Analizi” Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,4(7):141-154.
  • Prado-Lorenzo,J.M.,Gallego - Alvarez, I. ve Garcia - Sanchez, I.M. (2009). “Stakeholder Engagement and Corporate Social ResponsibilityReporting: the Ownership Structure Effect” Corporate Social Responsibility and Environmental Management, 16(2): 94–107.
  • Preble, J. F. (2005).“Toward a Comprehensive Model of Stakeholder Management” Business andSocietyReview, 110(4):407–431.
  • Quinn, L. ve Dalton, M. (2009). “Leading for sustainability: Implementing the tasks of leadership” Corporate Governance: The international journal of business in society, 9(1):21– 38.
  • Skouloudis, A.,Evangelinos, K. ve Moraitis, S. (2012). “Accountability and Stakeholder Engagement in theAirport Industry: An Assessment of Airports’ CSR Reports” Journal of Air Transport Management, 18(1):16-20.
  • Tak, B. (2009). “İşletmelerin Sosyal Sorumlulukları ve Paydaş Grupları ile İlişkilerinin Yönetimi”, İstanbul, Beta.
  • Temizel, F., Sarıkaya, M. ve Bayram, F. (2010). “Yatırımcı İlişkileri Yönetiminde İletişim Ve Bilgi Teknolojilerinin Rolü: İMKB 50 Endeksi Uygulaması”Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 24(2):1-20.
  • Ulusan, H. (2009). “Çevresel Raporlama Rehberleri ve İşletme Çevresel Raporlarında Açıklanması Gereken Bilgiler”Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(2):181-206.
  • Van Huijstee, M. ve Glasbergen, P. (2008). “The practice of stakeholder dialogue between multinationals and NGOs” Corporate Social Responsibility and Environmental Management, 15(5): 298–310.
  • Wimmer, R. D. ve Dominick, J. R. (2000). “Mass Media Research: An Introduction”, Belmont: Wadsworth Publishing Company.