Ortaöğretim Öğretmenlerinin Öğrenme-Öğretme Sürecinde Bilişsel Farkındalık Stratejilerini Kullanma Düzeyleri

Bu araştırma ortaöğretimde görev yapan öğretmenlerin bilişsel farkındalık stratejilerinikullanma düzeylerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Betimsel özellikte olan araştırmadatarama modelinden yararlanılmıştır. Veriler Yıldırım (2012) tarafından hazırlanan 44maddelik "Bilişsel Farkındalık Stratejisi Ölçeği" ile 21-25 Mart 2016 tarihinde Mersin'dedüzenlenmiş olan hizmetiçi eğitime katılan 97 ortaöğretim öğretmeninin görüşlerinden eldeedilmiştir. Verilerin analizinde Kolmogorov-Smirnov Z testi, Shapiro Wilk testi, frekans,yüzde, aritmetik ortalama, ANOVA, bağımsız gruplar t testi, Mann Whitney U testi,Kuruskall Wallis H testleri kullanılmıştır.Araştırma sonucunda, öğretmenlerin meslekikıdem sürelerinin 16-20 yıl arasında yoğunlaştığı, çoğunluğunun eğitim fakültesi mezunuolduğu, öğrenme-öğretme sürecinde bilişsel farkındalık stratejilerini kullanma düzeylerinin'sık sık' düzeyinde olduğu görülmüştür

The Usage Level of Metacognition Strategies by Secondary School Teachers in Teachıng- Learning Process

This research was conducted to determine the usage level of metacognition strategies bysecondary education teachers. Scanning model has been used in this descriptive research.Data has been collected from the views of 97 secondary education teachers who attended to ain-service training on March 2016 in Mersin by. 44-item scale developed by Yıldırım (2012).In the analysis of data Kolmogorov-Smirnov Z test, Shapiro Wilk test, frequency, percentage,mean, ANOVA, independent sample t test, Mann-Whitney U test, Kuruskall Wallis tests wereused. As a result it was seen that, teachers' seniority period of time were between 16-20 years,most of them were graduates of faculty of education and their usage of cognitive strategies inteaching process were at ‘often’ level

PDF

___

Artzt, A. F. ve Armour-Thomas, E. (1998). Mathematics teaching as problem solving: a framework for studying teacher metacognition underlying: Instructional practice in mathematics. Instructional Science, 26 (1), 5-25. http://link.springer.com/article/10.1023%2FA%3A1003083812378 adresinden elde edildi.
Ashman A. ve Conway R. (1993). Using cognitive methods in the Classroom. London: Routledge.
Aydın, F. ve Coşkun, M. (2011). Geography teacher candidates' metacognitive awareness levels: A case study from turkey. Archives of Applied Science Research, 3 (2), 551- 557.
Baykara, K. (2011). Öğretmen adaylarının bilişötesi öğrenme stratejileri ile öğretmen yeterlilik algıları üzerine bir çalışma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 40, 80-92.
Bedir, H. (1996). The effects of using cognitive learning strategies on reading comprehension ability of turkish student. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Çukurova Üniversitesi. Adana.
Boyacı, M. (2010). Ortaöğretim öğrencilerinin temel yetenek düzeyleri ile bilişötesi öğrenme stratejileri arasındaki ilişki. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gaziosmanpaşa Üniversitesi. Tokat.
Büyüköztürk, Ş., Akgün, Ö., Karadeniz, Ş., Demirel, F. ve Kılıç, E.(2016). Bilimsel araştırma yöntemleri. (22. Baskı) PegemA Yayıncılık Ankara.
Çalışkan, M ve Sünbül, A.M. (2011). Öğrenme stratejileri öğretiminin yürütücü biliş bilgisine, yürütücü biliş becerilerini kullanmaya ve başarıya etkisi: ilköğretim 6. sınıf türkçe dersi örneği. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(1), 133-153.
Dilci, T., ve Kaya, S. (2012). 4. ve 5. sınıflarda görev yapan sınıf öğretmenlerinin üstbilişsel farkındalık düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Sosyal Bilimler Dergisi, 27, 247-267.
Doğanay, A. ve Demir, Ö. (2011). Akademik başarısı düşük ve yüksek öğretmen adaylarının ders çalışma sırasında bilişsel farkındalık becerilerini kullanma düzeylerinin karşılaştırılması, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(4), 2021-2043.
Doğanay, A., ve Öztürk, A. (2011). Deneyimli ve deneyimsiz sınıf öğretmenlerinin bilişsel farkındalıkları açısından fen ve teknoloji dersi öğretim süreçlerinin incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11 (3), 1301-1325.
Ektem Sönmez, I. (2007). İlköğretim 5. sınıf matematik dersinde uygulanan yürütücü biliş stratejilerinin öğrenci erişi ve tutumlarına etkisi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.
Forrest-Pressley, D. L. ve Waller, T. G. (1984). Cognition, metacognition and reading. New York: Springer-Verlag.
Forrest-Pressley, MacKinnon, G.E. ve Waller, T.G. Metacognition, Cognition, and Human Performance, Theoretical Perspectives. (volume 1). Academic Press, Inc.
Gavelek, J. R., Raphael, T. E. (1985). Metacognition, instruction, and questioning. In D. L. Forrest-Pressley, G.E.
Gelen, İ. (2003). Bilişsel farkındalık stratejilerinin türkçe dersine ilişkin tutum, okuduğunu anlama ve kalıcılığa etkisi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Çukurova Üniversitesi. Adana.
Göçmen, A. 2003. Yeniden öğrenme. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Hacker, D. J. (1998), Metacognition in educational theory and practice. İçinde In D. J. Hacker, J. Dunlosky, and A. C. Graesser (eds.), Metacognition: Definitions and empirical foundations. Mahwah, NJ.: Erlbaum.
Hartman H.J. (2002). Metacognition in learning and instruction. Theory, research and practice. U.S.A: Kluwer Akademic Publishers.
Kazu, H.&Yıldırım, N. (2013). Öğretmenlerin bilişsel farkındalık stratejilerini kullanma düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından karşılaştırılması. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 11(4), 1-19.
Lories G. ve Dardenne B. ve Yzerbyt V. Y. (1998). Metacognition. cognitive and social dimensions. London: Sage publications.
Marzano, R. J., Brandt, R., Hughes, C., Jones, B., Presseisen, B., Rankin, S., ve Suhor, C. (1988). Dimensions of thinking: A framework for curriculum and instruction. Alexandria, VA: Association for Supervision and Curriculum Development.
Memnun, D.S. ve Akkaya, R. (2009). The levels of metacognitive awareness of primary teacher trainees. Procedia Social and Behavioral Sciences, 1, 1919-1923.
Onbaşı, D. (2015). Ortaöğretim fen ve teknoloji öğretmenlerinin öğretme-öğrenme süreçlerinde uyguladıkları bilişsel farkındalık stratejilerinin incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Doğu Akdeniz Üniversitesi. Gazimağusa, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti.
Özcan, Z. Ç. (2007). Sınıf Öğretmenlerinin derslerinde biliş üstü beceri geliştiren stratejileri kullanma özelliklerinin incelenmesi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Özkal, N. ve Çetingöz, D. (2006). Akademik başarı, tutum ve öğrenme stratejilerinin kullanımı, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 46, 259-275.
Özsoy, G. ve Günindi, Y. (2011). Okulöncesi öğretmen adaylarının üstbilişsel farkındalık düzeyleri. İlköğretim Online Dergisi, 10, 2, 430-440.
Özsoy, G., Çakıroğlu, A., ve Kuruyer, G. H. (2010). Sınıf öğretmeni adaylarının üstbilişsel farkındalık düzeylerinin bazı değişkenler bakımından incelenmesi. Sözel bildiri, 9. Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu, Elezığ.
Öztürk, A. (2009). Fizik problemlerini çözmede yüksek ve düşük başarılı fen ve teknoloji öğretmen adaylarının fizik problem çözme süreçlerinin bilişsel farkındalık açısından incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Çukurova Üniversitesi. Adana.
Tunca, N. ve Alkın Şahin, S. (2014). Öğretmen adaylarının bilişötesi (üst biliş) öğrenme stratejileri ile akademik öz yeterlik inançları arasındaki ilişki. Anadolu Journal of Educational Sciences International. 4(1) 47-56.
Weinert, F. E. (1987), Metacognition, motivation, and understanding, İçinde. In F. E. Weinert and R. H. Kluwe (Eds). Metacognition and motivation as determinants of effective learning and understanding. Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum.
Wellman, H. (1985). The origins of metacognition. In D. L.
Wilson, J. (1999). Defining metacognition: A step towards recognising metacognition as a worthwhile part of the curriculum. Sözel bildiri, Annual Meeting of the American Educational Research Association, Melbourne.
Yıldırım, N. (2012). Öğretmenlerin öğrenme-öğretme ortamlarında bilişsel farkındalık stratejilerini kullanma düzeyleri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Fırat Üniversitesi. Elazığ.
Yılmaz, K. ve Çokluk Bökeoğlu, Ö. (2008). İlköğretim okulu öğretmenlerinin yeterlilik inançları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 41(2), 143-167.