Bulanık CPM Yöntemiyle Proje Çizelgeleme: İnşaat Sektöründe Bir Uygulama
Bu çalışma; gerçek bir inşaat projesinin kritik yolunun ve tamamlanma süresinin bulanık faaliyet süreler söz konusu olduğunda nasıl hesaplanabileceğinin gösterilmesi ve literatürde sık kullanılan durulaştırma yöntemlerinden α-kesim ve ağırlık merkezi yöntemlerinin bu problem özelinde karşılaştırılması amacını gütmektedir. Çalışmada faaliyetlere ilişkin süreler, kesin sayılar yerine üçgensel bulanık sayılar şeklinde belirlenmiş, ağ diyagramı Graphviz yazılımı ile görselleştirilmiş, kritik yolun ve proje tamamlanma süresinin bulunması için AMPL cebirsel modelleme diliyle şebeke tipi matematiksel programlama modeli geliştirilmiştir. Projeye ilişkin kritik yol ve tamamlanma süresi α-kesim yaklaşımı ve yaygın kullanılan durulaştırma tekniklerinden olan ağırlık merkezi yöntemiyle bulunarak karşılaştırılmıştır. Ayrıca bulanık sayıların sıralama yöntemlerinden olan Yager metoduyla sürenin doğruluğu sınanmıştır. İnsana bağlı faaliyetlere ilişkin sürelerin kesin olarak bilinmesinin mümkün olamayacağı düşüncesinden yola çıkılarak, literatürde sıklıkla kullanılan klasik CPM yöntemi yerine bulanık CPM yönteminin, kesin sayılar yerine bulanık sayıların kullanılması çalışmanın önemini ortaya koymaktadır. Ayrıca gerçek bir inşaat projesinin analiz edilmesi çalışmanın özgünlüğünü oluşturmaktadır
Project Scheduling by means of Fuzzy CPM Method: An Implementation in Construction Sector
This study aims to show how to calculate the critical path and completion time of a real construction project when there exists fuzzy times and aims to compare clarifications methods of α-cut and centroid method concerning this construction problem. In this study, durations related to the activities are specified as triangular fuzzy numbers instead of crisp numbers. Project network diagram depicted with Graphviz software after specifying precedence relationships. For the purpose of finding project completing duration, a network type mathematical programming model is developed with AMPL algebraic modeling language. To find critical path and duration, it is utilized from α-cut method for different α levels and centroid method which is one of the most widely used clarification method for fuzzy numbers in the literature. Otherwise with Yager’s ordering method, verification of critical duration is done. It is not possible to know exactly durations of activities which depend on human. Thus, using fuzzy CPM method instead of classical CPM which commonly used in the literature and using fuzzy numbers instead of crisp numbers reveal the importance of this study. Furthermore analyzing a real construction project composed originality of the study
___
- Atacak, İ. ve Bay, Ö.F. (2004), “ Bulanık Mantık
Denetimli Seri Aktif Güç Filtresi Kullanarak Harmonik
Gerilimlerin Bastırılması ” , Gazi Üniversitesi Mühendislik
Mimarlık Fakültesi Dergisi, 19(2) : 205-215.
- Atlı, Ö. ve Kahraman, C. (2012), “Minslack and
Kangaroo Algorithms for Fuzzy Project Scheduling
Problems”, Multiple-Valued Logic and Soft Computing,
20(1-2): 189-219.
- Aydın, Ö., Ulucan, A., Narcı, H.Ö., Şahin, İ., Erigüç,
G. ve Tengilimoğlu, D. (2012), Sağlık Kurumlarında
Operasyon Yönetimi, Anadolu Üniversitesi Açık öğretim
Yayınları.
- Carlsson, C., (1984), “On the Relevance of Fuzzy Sets
in Management Science Methodology”, Zimmermann
vd. (eds.) Times Studies in the Management Sciences içinde,
Netherlands, Elsevier : 11-28.
- Chanas, S. ve Kamburowski, J. (1981), “ The use of fuzzy
variables in PERT” , Fuzzy Sets and Systems, 5(1) : 11-19.
- Chanas, S. ve Zielinski, P. (2001), “ Critical Path
Analysis in the Network With Fuzzy Activity Times” ,
Fuzzy Sets and Systems, 122: 195-204.
- Chen, C.T. ve Huang, S.F. (2007), “ Applying Fuzzy
Method For Measuring Criticality In Project Network ” ,
Information Sciences, 177 (12) : 2448-2458.
- Chen, L.S, Cheng, C.H. (2005), “Selecting IS
Personnel Using Ranking Fuzzy Number By Metric
Distance Method”, European Journal of Operational
Research, 160(3): 803- 820.
- Chen, S.P. (2007), “ Analysis Of Critical Paths in a
Project Network With Fuzzy Activity Times ” , European
Journal of Operational Research , 183 (1) : 442-459.
- Chen, S.P. ve Hsueh, Y.J. (2008), “ A simple approach
to fuzzy critical path analysis in Project networks ”,
Applied Mathematical Modelling, 32: 1289-1297.
- Çubukçu, R. (2008), “Proje Yönetiminde Zaman ve
Maliyet Risklerinin Çizelgeleme Yöntemiyle Minimize
Edilmesi” ,Yayınlanmamış Doktora Tezi, Adana,
Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
- Dayık, M. ve Kodaloğlu, M. (2007), “Kondisyonlama
Şartlarının İplik Rutubetine Etkisinin Yapay Zeka
Yardımıyla Tespiti ”, Tekstil Teknolojileri Elektronik
Dergisi, 2 : 25-32.
- Dönmez, N. (2007) , “Tedarik Zinciri Planlama İçin
Bir Bulanık Çok Amaçlı Doğrusal Programlama Modeli
” ,Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara, Gazi
Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
- Guiffrida A. L. ve Nagi, R. (1998), “Fuzzy Set Theory
Applications in Production Management Research: A
Literature Survey”, Journal of Intelligent Manufacturing,
9: 39-56.
- Han, T.C., Chung, C.C. ve Liang, G.S. (2006)
“Application Of Fuzzy Critical Path Method To Airport’s
Cargo Ground Operation Systems”, Journal of Marine
Science and Technology, Vol. 14(3): 139-146.
- Hapke, M. ve Slowinski, R. (1996) , “ Fuzzy priority
heuristics for project scheduling” , Fuzzy Sets and Systems,
83 : 291- 299.
- Herroelen, W. ve Leus, R. (2005) , “Project Scheduling
Under Uncertainty: Survey And Research Potentials”,
European Journal of Operational Research : 289–306.
- Hsiau, H. J. ve Lin, C. W. R. (2009), “A Fuzzy
Pert Approach to Evaluate Plant Construction Project
Scheduling Risk Under Uncertain Resources Capacity”,
Journal of Industrial Engineering and Management, 2(1):
31-47.
- Karadavut, U. ve Akkaptan, A. (2012) , “ Bitkisel
Üretimde Bulanık Mantık Uygulamaları” , Türk Bilimsel
Derlemeler Dergisi, 5 (2) : 77-82.
- Kataria, N. (2010), “ A Comparative Study of the
Defuzzification Methods in an Application” , The IUP
Journal of Computer Sciences, 4(4) : 48-54.
- Ke, H. ve Liu, B. (2007), “Project Scheduling
Problem With Mixed Uncertainty of Randomness And
Fuzziness” , European Journal of Operational Research
,183: 135–147.
- Ke, H. ve Liu, B. (2010) , “ Fuzzy Project Scheduling
Problem and its Hybrid Intelligent Algorithm” , Applied
Mathematical Modelling, 34: 301–308.
- Kıyak, E. ve Kahvecioğlu, A. (2003), “Bulanık Mantık
ve Uçuş Kontrol Problemine Uygulanması ” , Havacılık
Ve Uzay Teknolojileri Dergisi, 1(2) : 63-72.
- Kolaylıoğlu, Ö. (2006), “ İnşaat Sektöründe Proje
Yönetimi ve Proje Yöneticisi”, Yayınlanmamış Yüksek
Lisans Tezi, İzmir, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü.
- Kökçam, H.A. ve Engin, O. (2010), “ Solving The
Fuzzy Project Scheduling Problems With Meta-Heuristic
Methods”, Journal of Engineering and Natural Sciences,
Sigma , 28: 86-101.
- Kurt, Ö. (2006), “Proje Planlama ve Programlama
Teknikleri ve İnşaat Sektörüne Ait Bir Uygulaması”,
Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Antalya, Akdeniz
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Liang, G.S. ve Han, T.C. (2004) “Critical Path
Analysis Based on Fuzzy Concept ”, International Journal
of Information and Management Sciences, 15 (4): 29-40.
- Liang, T.F. (2009), “ Fuzzy Multi-Objective Project
Manage-Ment Decisions Using Two-Phase Fuzzy Goal
Programming Approach ”, Computer and Industrial
Engineering, 57 (4): 1407-1416.
- Liu, B. (2009), Theory and Practice of Uncertain
Programming, 3rd Edition , UTLAB, China.
- Liu, Y., Yang, S.M. ve Lin, Y. (2010) , “Fuzzy Finish
Time Modeling for Project Scheduling”, The 11th Asia
Pacific Industrial Engineering and Management Systems
Conference.
- Naaz, S., Alam, A. ve Biswas, R. (2011), “Effect
of Different Defuzzification Methods In A Fuzzy Based
Load Balancing Application ” , International Journal of
Computer Science Issues, 8(1) : 261-267.
- Paksoy, S. (2007) , “Genetik Algoritma ile Proje
Çizelgeleme ” , Yayınlanmamış Doktora Tezi, Adana,
Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Pan, H. ve Yeh, C.H. (2003), “Fuzzy Project
Scheduling” , The 12th IEEE International Conference
Journal, (Volume:1).
- Parandin, N. ve Araghi, M.A.F. (2008) , “ Ranking of
Fuzzy Numbers by Distance Method ” , Journal of Applied
Mathematics, 5 (19) : 47-55.
- Pinedo, M.L. (2012). Scheduling – Theory, Algorithms
and Systems, New York, Springer.
- Prade, H. (1979), “Using Fuzzy Set Theory In A
Scheduling Problem: A Case Study” , Fuzzy Sets and
Systems , (2) :153–165.
- Polat, H. ve Özel, C. (2012), “ TS EN 206-1’e göre
Tasarlanan ve Zararlı Kimyasal Ortamlara Maruz Kalacak
Betonların Basınç Dayanımın Bulanık Mantık Yöntemiyle
Tahmini ”, Yapı Teknolojileri Elektronik Dergisi, 8(1) : 26-35.
- Shankar, N.R., Saradhi, B.P. ve Babu, S.S. (2013) “Fuzzy
Critical Path Method Based on a New Approach of Ranking
Fuzzy Numbers using Centroid of Centroids”, International
Journal of Fuzzy System Applications, 3(2):16-31.
- Shankar, R., Sireesha, V. ve Rao, P.P.B. (2010) ,“ An
Analytical Method for Finding Critical Path in a Fuzzy
Project Network ” , Int. J. Contemp. Math. Sciences, 5(20):
953 – 962.
- Shankar, N. R., Sireesha, V., Rao, K.S. ve Vani, N.
(2010), “Fuzzy Critical Path Method Based on Metric
Distance Ranking of Fuzzy Numbers”, International
Journal of Mathematical Analysis, 4(20): 995-1006.
- Soltani, A. ve Haji, R. (2007), “ A Project Scheduling
Method Based on Fuzzy Theory” , Journal of Industrial
and Systems Engineering, 1(1): 70-80.
- Sönmez, E. (2007), “Neden Proje Yönetimi?”,
Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, Mimar Sinan
Güzel Sanatlar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
Spinner, M. (1997), Project Management, Principles
and Practices, New Jersey, Prentice-Hall.
- Subaşı, S., Beycioğlu, A. ve Emiroğlu, M. (2009), “
Mineral Katkı İçeren Betonların Sertleşme Sürelerinin
Belirlenmesinde Bulanık Mantık Yaklaşımı ”, 5.
Uluslararası İleri Teknolojiler Sempozyumu (IATS’09),
13-15 Mayıs, Karabük.
- Suvacı, E., Lezki, Ş., Uysal, O., Önce, S., Er, F. ve
Şıklar, E. (2013), Proje Yönetimi, Anadolu Üniversitesi
Açık öğretim Yayınları.
- Şen, Z. (2003), Modern Mantık, Bilge Kültür Sanat
Yayınevi.
- Şen, Z. (2004), Mühendislikte Bulanık (Fuzzy) Mantık
ile Modelleme Prensipleri, İstanbul, Su Vakfı Yayınları.
- Tuş, A. (2006), “Bulanık Doğrusal Programlama
ve Bir Üretim Planlamasında Uygulama Örneği ” ,
Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Denizli, Pamukkale
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Vatansever, R. (2008), “ Proje Planlamasında Bulanık
Hedef Programlama Yaklaşımı ”, Yayınlanmamış Yüksek
Lisans Tezi, İstanbul, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen
Bilimleri Enstitüsü.
- Wang, J.H. ve Hao, J. (2007), “Fuzzy Linguistic
PERT”, Fuzzy Systems , 15 (2): 133-144.
- Yalaoui, N., Dugardin, F., Yalaoui, F., Amodeo, L. ve
Mahdi, H. (2010), Production Engineering and Management
Under Fuzziness, Fuzzy Project Scheduling, Spri