Şeyda ARISOY

TÜRKÇE VE FARSÇADA ORTAK KULLANILAN ATASÖZLERİ / Common Proverbs in Persian and Turkish

ÖzAtasözleri, bir toplumun yüzyıllaröncesinden gelen kültürel birikiminiyansıtan kısa, öğüt verici ve kalıplaşmışanonim sözlerdir. Sosyoloji, felsefe, tarih,edebiyat gibi birçok bilim dalını ilgilendirenher milletin kullandığı bu sözler, oldukçazengin bir anlatım gücüne sahiptir. Arapçave Farsçada mesel, Türkçede atasözleridenmekle beraber eskiye doğru gidildiğindeatalar sözü, seyrek olarak da atalar sözlerişeklinde kullanılmıştır. Bu çalışmada, Farsçave Türkçede aynı anlama gelen birkaçatasözü incelenmiş ve bunların ortaya çıkışhikâyeleri anlatılmıştır.Anahtar Kelimeler: Atasözü, Mesel, Türkçe ve Farsça Ortak Atasözleri.AbstractProverbs are the short advice-givingand stereotyped anonym expressionsreflecting the cultural heritage from the pastperiod of the society centuries ago. Used bymany nations, these words concerning anumber of disciplines such as sociology,philosophy, history and literature have a richnarrative power. Though called "mesel" inArabic and Perisan and atasözü in Turkish, atpast, proverbs were used as the words of theancestors. In this study, the proverbs havingthe same meanings in Persian and Turkishhave been studied, and their the originstories have been told.Key Words: Proverb, Mesel, Common proverbs in Persian and Turkısh.

Anahtar Kelimeler:

Atasözü, Mesel

PDF

___

Aksoy, Ömer, Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü I, İstanbul 2015, İnkılâp Kitabevi.
Aksoy, Ömer, Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü II, İstanbul 2007, İnkılâp Kitabevi.
Bozkurt, Nahide, “Hârûnürreşîd”, DİA, İstanbul 1997, XVI, 258-261.
Cevâdbân, “Zarbu’l-mesel”, Dânişnâme-i Edeb-i Fârsî (ed. Hasan Enûşe), İntişârât-i Vezaret-i Ferheng-i Îrşad-i İslam Tahran 1381 hş. I-VII, 925-927.
Değirmençay, Veyis, Fünûn-i Belâgat ve Sınâât-i Edebî, Ankara 2004, Aktif Yayınevi.
Dihhudâ, Ali Ekber, Lugatnâme, Tahran 1341 hş. I-L.
Güneş, Sadriye, “Türk ve Rus Atasözleri Arasındaki Benzerlikler” (İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek lisans Tezi), İstanbul, 1999.
Kanar, Mehmet, Farsça Türkçe Sözlük, İstanbul 2010, Say Yayınları.
Oy, Aydın, “Atasözü”, DİA, İstanbul 1994, IV, 44-46.
Öz, Mustafa, “Ca'fer es-Sâdık”, DİA, İstanbul 1993, VII, 1-3.
Parlatır, İsmail, Deyimler, Ankara 2013, Yargı Yayınevi.
Somuncu, Samet, Açıklamalı Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü, İstanbul 2007, Karçiçeği Yayınları.
Tuğluk, Mehmet Emin, “Atasözlerinin Sınıflandırılması ve Yapısal Özellikleri” (Dicle Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek lisans Tezi), Diyarbakır 2012.
Uludağ, Süleyman, “Behlûl-i Dânâ”, DİA, İstanbul 1992, V, 352-353.
Yavuz, Yusuf Şevki “İbnü'l-Cevzî”, DİA, İstanbul 1999, XIX, 543-549.