FARABİ VE MATURİDİ’DE NÜBÜVVET ALGISI

Bu makale, nübüvvetin gerekliliğini filozof ve kelamcı gözünden ortaya koymak için Fârâbi ile Maturidî’nin görüşleri çerçevesinde yazılmıştır. Farabi’ye göre Faal Akılla ittisal olmaya elverişli her insan Hakim ya da peygamber olabilir. Hakim Farabi’nin nübüvvet algısında önemli bir yer işgal etmektedir. Çünkü Faal Akılla ittisal olmak hakikate ulaşmak demektir. Bu hakikati Hakim kişi tebliğ etmekle yükümlü değildir. Peygamber ise bu hakikati insana bildirmekle görevli kişidir. Fârâbi her ne kadar Hakîm diye tanımladığı hakikat sahibi ile peygamberi birbirinden ayırsa da onun asıl üzerinde durduğu Hakîm-Peygamberdir. Maturidî de peygamberliği insanın dünya hayatı için gerekli görmektedir. Allah hikmet sahibidir ve hikmetsiz hiçbir şey yapmaz. Peygamberlik de Allah’ın hikmeti gereğidir. Kelamcılara göre peygamberlik çalışılarak elde edilemez ve Allah’ın lütfudur. Maturidî nübüvveti sadece ispatla kalmaz aynı zamanda nübüvvet karşıtı görüşlere de reddiye niteliğinde cevaplar vermektedir. Makalemizde iki düşünür karşılaştırılmış, nübüvvet algılarındaki farklı ve ortak yönler ortaya konulmaya çalışılmıştır.

___

  • Alper, Hülya. İmam Maturidi’de Akıl-Vahiy İlişkisi. İstanbul: İz Yayıncılık, 2013.
  • Aydınlı, Yaşar. Farabi’de Tanrı İnsan İlişkisi. İstanbul: İz Yayıncılık, 2011.
  • El-Farabi, Ebu Nasr. El-Medinetü’l-fâazıla. Trc. Nafiz Danışman. İstanbul: Miili Eğitim Bakanlığı Yayınları, 1989.
  • El-Farabi, Ebu Nasr. Es-Siyasetü’l-medeniyye veya Mebadi’ül-mevcudat. Trc. Mehmet Aydın - Abdülkadir Şener - M.Rami Ayas. İstanbul: Büyüyenay Yayınları, 2012.
  • İbn Tufeyl, Muhammed. Hayy bin Yakzan. Trc. Babanzade Reşid. İstanbul: Etkileşim Yayınları, 2006. Kutluer, İlhan. Akıl ve İtikad. İstanbul: İz Yayıncılık, 1998.
  • Maturidi, Ebu Mansur. Kitabu’t-tevhid. Thk. Bekir Topaloğlu. İstanbul: İSAM Yayınları, 2013. Maturidi, Ebu Mansur. Tevilatü’l-Kur’an. İstanbul: Mizan Yayınevi, 2005.
  • Maturidi, Ebu Mansur. Tevilatü’l-Kur’an. İstanbul: Mizan Yayınevi, 2005.
  • Maturidi, Ebu Mansur. Tevilatü’l-Kur’an. İstanbul: Mizan Yayınevi, 2005.
  • Maturidi, Ebu Mansur. Tevilatü’l-Kur’an. İstanbul: Mizan Yayınevi, 2005.
  • Maturidi, Ebu Mansur. Tevilatü’l-Kur’an. İstanbul: Mizan Yayınevi, 2005.
  • Maturidi, Ebu Mansur. Tevilatü’l-Kur’an. İstanbul: Mizan Yayınevi, 2005.
  • Sönmez, Bülent. Peygamber ve Filozof. Ankara: Araştırma Yayınları, 2002.
  • Topaloğlu, Bekir. “Ebu Mansur El-Maturidi’nin Kelami Görüşleri””. İmam Maturidi ve Maturidilik. Ankara: Otto Yayıncılık, 2011. Tümer, Günay. “Brahmanizm”. Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 1992.