Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Adalet Kavramına İlişkin Algıları: Bir Metafor Çalışması / Perceptions of University Students on the Concept of Social Justice: A Metaphor Study

Bu çalışmanın gerekçelerinden biri, üniversite öğrencilerinin Covid-19 pandemisi nedeniyle zorunlu olarak yürütülen uzaktan eğitim sürecinde bazı adaletsizliklerin yaşandığına inanmalarıdır. Çalışmanın diğer bir gerekçesi ise sosyal adalet kavramının genelde toplumumuz, özelde ise üniversite öğrencileri tarafından yeterince anlaşılmadığı düşüncesidir. Bu nedenle araştırmada, üniversite öğrencilerinin sosyal adalete ilişkin algıları metaforlar aracılığıyla tespit edilmeye çalışılmıştır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden olgubilim deseni kullanılmıştır. Çalışma grubunu belirlemek için kolay ulaşılabilir durum örneklemesi kullanılmıştır. Çalışmanın katılımcıları 2020-2021 eğitim öğretim yılında Bingöl Üniversitesinde önlisans ve lisans düzeyinde öğrenim gören 371 üniversite öğrencisidir. Araştırmada öğrencilerden "Sosyal adalet ……….. gibidir. Çünkü ………” ifadesini tamamlamaları istenmiştir. Metafor cümlesi öğrencilere e-posta ile gönderilmiştir ve veriler aynı yolla toplanmıştır. Verilerin analizinde içerik analizi tekniği kullanılmıştır. İçerik analizi sonunda en çok üretilen metaforların frekans bakımından sırasıyla terazi, eşitlik, yok, su, güneş, ağaç, kılıç ve ev şeklinde olduğu görülmüştür. Öğrencilerin ürettikleri metaforlar, metaforların açıklamaları doğrultusunda araştırmacılar tarafından kategorize edilmiştir. Bu kategoriler, eşitlik (denklik) sağlayan araç olması, olmayan adalet, temel ihtiyaç olması, hakkı sağlayan araç olması, toplumdaki düzenin kaynağı olması, iyiliği ve doğruluğu temsil etmesi, güce bağımlı olması, güven verici olması, özgürlüğü sağlıyor olması, koruyucu olması, ilgi isteyen bir kavram olması, aydınlatıcı ve değerli olması şeklindedir. Araştırmanın bulgularında, sosyal adaletin olmadığını ifade eden metaforların diğer kategorilerde yer alan metaforlardan oldukça farklı olduğu görülmüştür. Bu kategoride öğrenciler, olmayan adalet, hayalet, sözde, fantezi, ütopya ve yalan gibi metaforlar kullanmışlardır. Araştırmanın bulguları alanyazındaki benzer çalışmaların bulgularıyla karşılaştırılmış ve bu doğrultuda çeşitli öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Üniversite, Sosyal adalet, Metafor, Üniversite öğrencileri

Perceptions of University Students on the Concept of Social Justice: A Metaphor Study / Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Adalet Kavramına İlişkin Algıları: Bir Metafor Çalışması

One of the reasons for this study is that university students believe that there are some injustices in the compulsory distance education process due to the Covid-19 pandemic. Another reason for the study is the belief that the concept of social justice is not sufficiently understood by our society in general and by university students in particular. For this reason, in this study, the general perceptions of university students on social justice were tried to be determined through metaphors. Phenomenological design, one of the qualitative research methods, was used in the research. Easily accessible case sampling was used to determine the study group. The participants of the study are 371 university students studying at the graduate and undergraduate level at Bingöl University in the 2020-2021 academic year. In the research, the metaphor sentence "Social justice is like/similar to ……….. Because……." was sent to the students by e-mail online. The content analysis technique was used in the analysis of the data. The metaphors produced by the students were categorized by the researchers. These categories are being a tool that provides equality (equivalence), lack of justice, basic need, being a tool that provides the right, being a source of order in society, representing goodness and righteousness, being dependent on power, being safe, providing freedom, being protective, it is a concept that requires attention, being enlightening, being valuable. The category, which includes metaphors describing the lack of social justice, differs from other categories in this respect. In this category, students used metaphors such as no justice, ghost, so-called, fantasy, utopia and lie. The findings of the study were compared with the findings of similar studies in the literature and various suggestions were presented in this direction.

Keywords:

University, Social justice, Metaphor, University student,

PDF

___

Akkuş, Ş. (2019). Okullarda sosyal adaletin geliştirilmesine ilişkin yönetici, öğretmen ve öğrenci görüşleri. [Unpublished master's thesis]. University of Gaziantep, Institute of Educational Sciences, Gaziantep.
Alpaslan, E. & Kartal, S. (2020). İlkokullarda görev yapan sınıf öğretmenlerinin eğitimde sosyal adalete ilişkin görüşleri. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(10), 14-31.
Altun, S. A. & Apaydın, Ç. (2013). Kız ve erkek öğretmen adaylarının “eğitim” kavramına ilişkin metaforik algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 19(3), 329-354.
Ayalon, H., Grodsky, E., Gamoran, A. & Yogev, A. (2008). Diversification and inequality in higher education: A comparison of Israel and the United States. Sociology of Education, 81(3), 211–241. doi:10.1177/003804070808100301
Bell, L. A. (2007). Theoretical foundations for social justice education. Teaching for Diversity And Social Justice, 2, 1-14.
Bletzer, K. V. (2015). Visualizing the qualitative: Making sense of written comments from an evaluative satisfaction survey. Journal of Educational Evaluation for Health Professions. 12, 12.
Boydak Özan, M. (2010). Okullarda sosyal adalet kavramına ilişkin öğretmenlerin ürettikleri metaforlar. Education Sciences, 5(1), 140-157.
Büyüköztürk, Ş. Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2010). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi.
Canbay Tatar, H. & Tatar, T. (2014). Sosyal tabakalaşma ve eğitim. Eğitim sosyolojisi (M. Ç. Özdemir, Ed.). (182-212). Ankara: Pegem Akademi.
Creswell, J. W. (2014). Araştırma deseni (S. B. Demir, Ed.). Ankara: Eğiten Kitap.
Çam Tosun, F. (2021). Türk eğitim politikalarında sosyal adalet ve eşitlik. Anadolu University Journal of Education Faculty, 5 (3), 348-368.
Çengelci Köse, T., Gürdoğan Bayır, Ö., Köse, M. & Yıldırım Polat, A. (2019). Öğretmen adaylarının bakış açısıyla adalet değeri. Kalem Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, 9(1), 67-93.
Çıngı, H., Kadılar, C., & Koçberber, G. (2013). Türkiye'de ilçelere göre kamu ilköğretim ve ortaöğretim okullarındaki ihtiyaçların belirlenmesine yönelik istatistiksel bir yaklaşım. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(1), 105-116.
Demirtaş, H. & Çoban, D. (2014). Üniversite öğrencilerinin öğretim elemanlarına ilişkin metaforları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 22(3), 1279-1300.
Ersoy, A. (2016). Fenomenoloji. Eğitimde nitel araştırma desenleri, (A. Saban & A. Ersoy, Eds.). Ankara: Anı.
Ferreira, F. H. & Gignoux, J. (2010). Eğitimde fırsat eşitsizliği: Türkiye örneği. T.C. Cumhuriyeti DPT ve Dünya Bankası Refah ve Sosyal Politika Analitik Çalışma Programı. Çalışma Raporu, 4.
Franca, M. (2018). The Blindness of Justice: An Iconographic Dialogue between Art and Law. Law and The Senses, 159.
Gökpınar, M. (2008). Adalet teorileri perspektifinden 1982 anayasamız. TBB Dergisi, Number 77. Retrieved January 21, 2021 from http://portal.ubap.org.tr/App_Themes/Dergi/2008-77-438.pdf
Güçlü, N. & Bayrakçı, M. (2004). Amerika Birleşik Devletleri eğitim sistemi ve hiçbir çocuğun eğitimsiz kalmaması reformu. Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(2), 51-64.
Güler, D., Sarıcalı, M. & Yelpaze, İ. (2021). Öğretmen adaylarının sosyal adalet ve kişisel biriciklik algıları ile mültecilere yönelik tutumları arasındaki ilişki. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1-18. doi: 10.9779/pauefd.748523
Gürgen, B. (2017). Okullarda sosyal adalet algısının incelenmesi. [Unpublished master's thesis] University of Eskişehir Osmangazi, Institute of Educational Sciences, Eskişehir.
Han, F. ve Demirbilek, N. (2021). Üniversite öğrencilerinin Covid-19 salgını süresince yürütülen acil uzaktan eğitime ilişkin görüşleri. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 44. 182-2013.
Harkavy, I. (2006). The role of universities in advancing citizenship and social justice in the 21st century. Education, Citizenship and Social Justice, 1(1), 5–37. doi:10.1177/1746197906060711
Hartzell, G. (2002). The metaphor is the message. School Library Journal, 48(6), 33.
İnan, M ve Demir, M. (2018). Eğitimde fırsat eşitliği ve kamu politikaları: Türkiye üzerine bir değerlendirme. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20 (2), 337-359.
İnel, Y., Urhan, E. & Ünal, A. İ. (2018). Ortaokul öğrencilerinin adalet kavramına ilişkin metaforik algıları. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 8(2), 379-402.
Jiang, K. (2009). The role of universities in achieving social justice. Frontiers of Education in China. 4(2), 159–174. doi:10.1007/s11516-009-0010-5
Karacan, H., Bağlıbel, M. & Bindak, R. (2015). Okullarda sosyal adalet ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12 (31), 54-68.
Kardeş, E. (2018). Adalet kılıcı ve savaş kılıcı: Thomas Hobbes’un politik okulunda “savaş hali” ve “iç savaş”. Kutadgu Bilig Felsefe-Bilim Araştırmaları, (38), 93-112.
Kaynak, Ç. R. (2017). Sosyal adalet, eşitlik ve sosyal hizmet. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(4), 252-260.
Koohang, A. & Harman, K. (2005). Open source: A metaphor for e-learning. Informing Science, 8.
Kurt, S. (2006). Hayek’in özgürlük ve adalet teorisi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 2 (3), 199-213.
Küçüktaşdemir, Ö. (2017). Mitolojide adalet imgeleri. ViraVerita E-Dergi, 5, p. 87-132.
Lakoff, G. & Johnson, M. (2008). Metaphors we live by. University of Chicago press.
MacDonald, K. (2019). Robinson Crusoe and the island of despair: Heroic metaphors and contradiction in leading for social justice. Journal of Educational Administration and History, 51(2), 133–148. doi:10.1080/00220620.2019.1583174
Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. Sage. Milli Eğitim Temel Kanunu (National Education Basic Law) (1973). T.C. Resmî Gazete, 1739, 24/6/1973.
Örs, M. & Kaya, H. E. (2021). Yaşamboyu öğrenme bakış açısından toplumsal cinsiyet eşitliği ve sosyal adalet. Trakya Eğitim Dergisi, 11 (3), 1703-1716.
Özdağ, D. E. (2017). Çağdaş Türk sanatında gerçek dışı kuş figürleri. Eğitim ve Toplum Araştırmaları Dergisi, 4(1), 17-32
Patton, M. Q. (2014). Qualitative research and evaluation methods: Integrating theory and practice. Sage publications.
Polat, S. Y. (2007). Eğitim politikalarının sosyal adalet açısından sonuçları konusunda yönetici ve öğretmen görüşleri [Unpublished doctoral dissertation]. University of Ankara.
Polat, H. & Boydak Özan, M. (2020). Türk Eğitim Sisteminde Fırsat ve İmkân Eşitliğine İlişkin Öğretmen Görüşleri. International Journal of Social Science Research, 9 (2) , 198-213
Ryan, J. A. (1945). Roosevelt and social justice. The Review of Politics, 7(3), 297-305. Saban, A. (2008). Okula ilişkin metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 14(3), 459-496.
Sarıipek, D. B. (2017). “İhtiyaç” kavramı ekseninde sosyal koruma: Temel ihtiyaçlar yaklaşımı. İnsan ve İnsan, 4(12), 43-65.
Schram, Thomas H. (2003). Conceptualizing qualitative inquiry. Upper Saddle River, NJ: Merrill Prentice Hall.
Serçemeli, M. & Kurnaz, E. (2020). COVID-19 Pandemi döneminde öğrencilerin uzaktan eğitim ve uzaktan muhasebe eğitimine yönelik bakış açıları üzerine bir araştırma. Uluslararası Sosyal Bilimler Akademik Araştırmalar Dergisi, 4 (1), 40-53.
Şahin, O. E. (2019). 20. Yüzyıl Batı ve İslam düşüncesinde sosyal adalet yaklaşımı. Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4 (1), 55-77.
Thorsten Hellmann, T. H., Pia Schmidt, P. S., & Heller, S. M. (2019). Social justice in the EU and OECD. Bertelsmann Stiftung Index Report 2019. http://aei.pitt.edu/102510/1/SJI_2019.pdf
Tomul, E. (2010). İlköğretim okullarındaki sosyal adalet uygulamalarına ilişkin yönetici görüşleri. Eğitim ve Bilim, 34(152).
Topakkaya, A. (2009). Sosyal adalet kavramı sadece bir ideal midir? Erciyes Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 1(2).
Toprakçı, M. S., Hepsöğütlü, Z. B., & Toprakçı, E. (2021). Covid-19 salgını sürecinde öğrencilerin uzaktan öğretimde sorun kaynağı algıları (İzmir Atatürk Lisesi Örneği). E-Uluslararası Pedandragoji Dergisi, 1(2), 41–61. DOI: https://trdoi.org/10.27579808/e-ijpa.40
Torres-Harding, S. R., Siers, B. & Olson, B. D. (2011). Development and psychometric evaluation of the social justice scale (SJS). American Journal of Community Psychology, 50(1-2), 77–88. doi:10.1007/s10464-011-9478-2.
Türk Dil Kurumu (TDK) (Turkish Language Society) (2021). It is defined as "social justice…..." Retrieved January 12, 2021 from www.tdk.gov.tr.
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası (Constitution of Turkey) (1982). T.C. Resmî Gazete, 2709, 18/10/1982.
Yağan Güder, S. & Yıldırım Polat, A. (2014). Okulöncesi öğretmen adaylarının demokrasiye ilişkin metaforları. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(16).
Yıldırım, A. & Şimşek H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
Yıldırım, F. (2011). Üniversite gençliği “sosyal adalet” ten ne anlıyor? Sosyal adalet ilkelerinin sosyal adalet algısı üzerindeki etkisi. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 25(25), 113-124.
Yükseköğretim Kanunu (Higher Education Law) (1981). T.C. Resmî Gazete, 2547, 6/11/1981.