Öğretmen Adaylarının Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı Dersine İlişkin Görüşleri

Bu çalışmanın amacı, öğretmen adaylarının Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı (ÖTMT) dersine ilişkin görüşlerini belirlemektir. Nitel araştırma yönteminin kullanıldığı bu araştırmada, bir durumun derinlemesine çalışmasına imkân sağlayan durum çalışması deseni kullanılmıştır. Araştırma, 2016-2017 eğitim-öğretim yılı bahar döneminde Cumhuriyet Üniversitesi Eğitim Fakültesi’nde eğitim görmekte olan 50 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada, veri toplama aracı olarak, 7 açık uçlu sorudan oluşan yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Öğrencilere öğretim materyallerinin taşıması gereken özellikler, öğretim materyali hazırlanırken dikkat edilmesi gereken özellikler, materyal hazırlamanın katkıları, materyal hazırlamada karşılaşılan problem durumları, materyal hazırlayan öğrencilerin taşıması gereken özellikler, ÖTMT dersinin katkıları ve okullardaki materyal kullanımı ile ilgili sorular yöneltilmiştir. Verilerin çözümlenmesinde, içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre öğretmen adayları öğretim materyallerinin hedeflere uygun olması, öğrencinin seviyesine uygun olması, kullanışlı olması gerektiğini ifade etmişlerdir. Hazırlanan materyallerin öğrenmeyi kolaylaştırdığı, kalıcılığını sağladığı, bütün okullarda kullanılması gerektiği de ulaşılan diğer bulgular arasında yer almaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Öğretim teknolojileri, materyal tasarımı, öğretmen adayı

Preservice Teachers’ Views about the Course Teaching Technologies and Material Design

The purpose of this study is to determine preservice teachers’ views about the course “Teaching Technologies and Material Design” (TTMD). In this research using the qualitative research method, the case study is used which allows the in-depth study of a case. The research conducted with 50 preservice teachers studying at the Faculty of Education, Cumhuriyet University, during the spring term of the 2016-2017 academic year. In this research used a semi-structured interview form consisting of seven questions as a data collection tool. To this end, preservice student teachers were asked questions concerning characteristics that teaching materials should have, points to be considered when preparing teaching materials, contributions of material preparation, problems encountered in material preparation, characteristics that preservice teachers preparing materials should have, contributions of TTMD course, and the use of teaching materials in schools. In the analysis of data, content analysis method was used. According to the obtained findings, preservice teachers stated that teaching materials should be in accordance with the targets, be appropriate to students’ level and usefulness. It is among the other findings that prepared materials facilitate learning, promote the permanence of knowledge and should be used in all schools.

Keywords:

Teaching technologies, material design, preservice teacher,

PDF

___

Acer, D. (2011). Okulöncesi öğretmen adaylarının materyal geliştirme dersine ilişkin görüşlerinin incelenmesi. İlköğretim Online, 10(2), 421-429.
Alım, M. ve Girgin, M. (2004). Öğretmen ve öğrenci görüşlerine göre 9. sınıf coğrafya derslerinde yararlanılan araç-gereçler ile materyal ve öğretim yöntemleri. Doğu Coğrafya Dergisi, 9(12), 25-42.
Alım, M. (2007). Öğretim teknolojileri ve materyal geliştirme (ÖTMG) dersinin önemi ve öğretim sürecine ilişkin öneriler/The ıportance of teaching technologies and material development course and suggestion on the teaching process. Doğu Coğrafya Dergisi, 12(17), 243-262.
Alım, M. (2012). Coğrafya dersleri için materyal tasarımı. Eastern Geographical Review, 17(27), 73-84.
Alım, M. (2015). Coğrafya öğretmeni adaylarının öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı. Doğu Coğrafya Dergisi, 20(33), 1-10.
Alkan, C. (1979). Eğitim ortamları. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları.
Allwright, R. L. (1981). What do we want teaching materials for? 1. ELT journal, 36(1), 5-18. DOI: https://doi.org/10.1093/elt/36.1.5.
Avcıoğlu, H. (2012). Zihin engelliler sınıf öğretmenlerinin araç-gereç kullanımına ilişkin görüşleri. International Journal of New Trends in Arts, Sports & Science Education, 1(2), 118-133).
Binbaşıoğlu, C. (1988). Genel öğretim bilgisi. Ankara: Binbaşıoğlu Yayınları.
Birişçi, S. ve Karal, H. (2011). Öğretmen adaylarının bilgisayar destekli ortamda materyal tasarlarken işbirlikli çalışmalarının yaratıcı düşünme becerilerine etkisi. Journal of Kirsehir Education Faculty, 12(2), 203-219.
Borich, G. D. (2014). Etkili öğretim yöntemleri. Bahattin Acat (Çev.) Ankara: Nobel Yayıncılık.
Büyükkaragöz, S. (1996). Genel öğretim metotları. İstanbul: Özeğitim Yayınları.
Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. (11. Baskı). Ankara: PegemA Yayıncılık.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. A., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri. (17. Baskı). Ankara: PegemA Yayıncılık.
Creswell, J. W. (2016). Nitel araştırma yöntemleri. Beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni. M. Bütün ve S. B. Demir (Çev.). (3. Baskı). Ankara: Siyasal Kitabevi.
Çekirdekçi, S. ve Toptaş, V. (2011). Sınıf öğretmenlerinin matematik (4. ve 5.sınıf) dersinde öğretim materyalleri kullanımını engelleyen unsurlarla ilgili görüşleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(1), 137-149.
Çelik, Y. (2009). Özel okullarda ve devlet okullarında görev yapan fen ve teknoloji dersi öğretmenlerinin eğitim araç gereçlerinden yararlanma durumlarının incelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Van.
Demiralp, N. (2007). Coğrafya eğitiminde materyaller ve 2005 coğrafya dersi öğretim programı. Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(1), 373-384.
Demirel, Ö. (2011). Öğretme sanatı. Öğretim ilke ve yöntemleri. (17. Baskı). Ankara: PegemA Yayıncılık.
Devecioğlu, Y., Akdeniz, A. R. ve Ayvacı, H. (2005). Okul öncesi öğretmen adaylarına fen öğretiminde rehber materyal geliştirme becerileri kazandırmak için bir yaklaşım. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 64-72.
Ellis, R. (1997). The empirical evaluation of language teaching materials. ELT journal, 51(1), 36-42. DOI: https://doi.org/10.1093/elt/51.1.36
Fidan, N. K. (2008). İlköğretimde araç gereç kullanımına ilişkin öğretmen görüşleri. Kuramsal Eğitimbilim, 1(1), 48-61.
Geçer, A. K. (2010). Teknik öğretmen adaylarının öğretim teknolojisi ve materyal geliştirme dersine yönelik deneyimleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 1-25.
Glaser, B. ve Strauss, A. L. (1967) Discovery of grounded theory: Strategies for qualitative research. Chicago: Aidine.
Gündüz, Ş. ve Odabaşı, F. (2004). Bilgi çağında öğretmen adaylarının eğitiminde öğretim teknolojileri ve materyal geliştirme dersinin önemi. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 3(1), 43-48.
Güven, S. (2006). Öğretim teknolojileri ve materyal geliştirme dersinin kazandırdığı yeterlikler yönünden değerlendirilmesi (İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi örneği). Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(2), 165-179.
Kablan, Z., Topan, B. ve Erkan, B. (2013). Sınıf içi öğretimde materyal kullanımının etkililik düzeyi: Bir meta-analiz çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(3), 1629-1644. DOI: 10.12738/estp.2013.3.1692
Kaptan, S. (1973). Bilimsel araştırma teknikleri. Ankara: Rehber Yayınevi.
Karamustafaoğlu, O. (2006). Fen ve teknoloji öğretmenlerinin öğretim materyallerini kullanma düzeyleri: Amasya ili örneği. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1), 90- 101.
Kıycan, S. (2009). İlköğretim 4. ve 5. sınıflarda sosyal bilgiler dersinde (araç-gereç) materyal kullanımının öğrenci başarısına etkisi (Kars ili örneği). (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kars.
Köseoğlu, P. ve Soran, H. (2006). Biyoloji öğretmenlerinin araç-gereç kullanımına yönelik tutumları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 159-165.
Kurtdede Fidan, N. (2008). İlköğretimde araç gereç kullanımına ilişkin öğretmen görüşleri. Kuramsal Eğitimbilim, 1(1), 48-61.
Küçükahmet, L. (2000). Öğretimde planlama ve değerlendirme. (11. Baskı). Ankara: Nobel Yayıncılık.
McLoughlin, C. (1999). The implications of the research literature on learning styles for the design of instructional material. Australian Journal of Educational Technology, 15(3), 222-241. DOI: https://doi.org/10.14742/ajet.1859
Nalçacı, A. ve Ercoşkun, M. H. (2005). İlköğretim sosyal bilgiler derslerinde kullanılan materyaller. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 353-370.
Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. M. Bütün ve S. B. Demir (Çev.). (1. Baskı). Ankara: PegemA Yayıncılık.
Paykoç, F. (1991). Tarih öğretimi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi Yayınları.
Sağlam, H. İ. (2010). Sosyal bilgiler dersinde öğretim materyalleri ölçeği çalışması. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19, 89-99.
Saka, A. Z. ve Saka, A. (2005). Öğretmen adaylarının öğretim teknolojileri ve materyal geliştirme dersinde mesleki becerilerini geliştirme düzeyi. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10, 81-89.
Savran, A. (2004). İlköğretim okullarının ikinci kademesindeki Türkçe öğretmenlerinin eğitimde araç gereç kullanımına ilişkin görüşleri. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Semerci, A. (2006). İlköğretim birinci kademede görev yapan sınıf öğretmenlerinin, etkili materyal kullanma yeterlilikleri üzerine öğretmen ve yönetici görüşleri (Antalya örneği). (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
Senemoğlu, N. (2007). Gelişim, öğrenme ve öğretim. Ankara: Gönül Yayıncılık.
Sevim, O. (2014). Disiplinlerarası materyal geliştirme sürecinin Türkçe öğretmen adaylarının öğretim tasarımı başarılarına ve üstbilişsel farkındalıklarına etkisi. Turkish Studies-International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 9(9), 897-913. DOI: 10.7827/TurkishStudies.7084
Sönmez, Ö. F. (2006). İlköğretim sosyal bilgiler 7. sınıf Karadeniz Bölgesi konusunun görsel araç-gereçlerle öğretiminin öğrencilerin akademik başarısına etkisinin değerlendirilmesi (Tokat örneği). (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Sönmez, V. (2005). Program geliştirmede öğretmen el kitabı. Ankara: Anı Yayıncılık.
Sönmez, V. ve Alacapınar, F. G. (2011). Bilimsel araştırma yöntemleri. (1. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
Şahin, T. Y. ve Yıldırım, S. (1999). Öğretim teknolojileri ve materyal geliştirme. Ankara: Anı Yayıncılık.
Şaşmaz Ören, F. ve Ormancı, Ü. (2012). Öğretmen adaylarının çalışma yaprağı geliştirme ve kullanma uygulaması ile bu uygulamaya yönelik görüşlerinin değerlendirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(1), 241-270.
Türk Dil Kurumu (TDK). (2005). Türkçe sözlük. Ankara: TDK.
Tekdal, M. (2004). E-Öğrenimde yeni bir boyut: öğrenme nesneleri. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(2), 7-12.
Toprakçı, E. (2007). The profiles of the use of the internet for study purposes among university students. The Turkish Online Journal of Educational Technology – TOJET, 6(3), 129-144.
Tulving, E. (1967). The effects of presentation and recall of material in free-recall learning 1. Journal of Verbal Learning and Verbal Behavior, 6, 175-184. DOI: https://doi.org/10.1016/S0022-5371(67)80092-6
Varank, İ. ve Akgül, A. (2013). Öğretmenlerin Uygulamaya Dayalı Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı Özyeterlik Algılarının Öğrencilerin Seviye Belirleme Sınavı (SBS) Başarısı İle İlişkisi. Journal of Social Sciences [JSS], 12(2), 253-265.
Yaman, H. (2007). Türkçe öğretmeni adaylarının" öğretim teknolojileri ve materyal geliştirme" dersi bağlamında Türkçe öğretiminde teknoloji kullanımına ilişkin yeterlilik ve algıları. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1), 57-71.
Yelken, T. Y. (2009). Öğretmen adaylarının portfolyoları üzerinde grup olarak yaratıcılık temelli materyal geliştirmenin etkileri. Eğitim ve Bilim, 34(153), 83-98.
Yenilmez, K. ve Yolcu, B. (2007). Öğretmen davranışlarının yaratıcı düşünme becerilerinin gelişimine katkısı. Sosyal Bilimler Dergisi, 18, 95-105.
Yıldırım, A. (1999). Nitel araştırma yöntemlerinin temel özellikleri ve eğitim araştırmalarındaki yeri ve önemi. Eğitim ve Bilim, 23(112), 7-17.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (5. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yontar, A. (1993). İnsanda yaratıcılığın gelişimi, yaratıcılık ve eğitim, Türk Eğitim Derneği, eğitim dizisi. Ankara: Şafak Matbaacılık.