İl/İlçe Milli Eğitim Müdürlükleri Denetim Rehberinin Yasal Belgeler ve Alanyazın Temelinde İncelenmesi

Bu araştırmanın amacı İl/İlçe Milli Eğitim Müdürlükleri Rehberlik ve Denetim Rehberini yasal belgeler ile alanyazın temelinde incelemek, elde edilen bulgular doğrultusunda öneriler geliştirmektir. Araştırmanın problemine uygun olarak nitel araştırma temelinde belge (doküman) inceleme tekniği kullanılmıştır. Bu bağlamda araştırmanın çalışma dokümanını “İl/İlçe Milli Eğitim Müdürlükleri Rehberlik ve Denetim Rehberi” ile ilgili alan yazında 2010-2020 yılları arasında yapılan araştırmalar, yayınlanan makaleler, yüksek lisans / doktora tezleri ve yasal mevzuatlar oluşturmaktadır. Toplanan verilerin çözümlenmesinde içerik analizinden yararlanılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre; rehberin genel olarak yasal belgeler temelinde tutarlılık gösterdiği, ancak bir kısmının yasal dayanaklara göre güncel olmadığı veya yürürlükten kaldırıldığı tespit edilmiştir. Alan- yazın temeli incelenme neticesinde ise rehberin genelde alanyazınla tutarlılık gösterdiği ancak rehberdeki ilgili maddeler alanyazına gönderme yapılmadığı sonuçlar arasında yer almaktadır. Bu bulgular temelinde kolay ulaşılabilmesi için rehberde yer alan yasal belgelerin dijital ortamda tek bir internet adresinde toplanması ve müfettişlere ulaştırılması için merkez teşkilatta görevli bir birim ya da uzman görevlendirilmesi, güncel tutmak adına rehberle ilgili maarif müfettişlerinden oluşan bir çalışma kurulu oluşturulması, rehberin alanyazın temelinde hazırlanması ve kontrolünün sağlanması amacıyla akademisyenlerden oluşan bir bilim kurulu oluşturulması çalışma bağlamında getirilen önerilerden bazılarıdır.

Anahtar Kelimeler:

eğitim denetimi, Denetim rehberi, Milli Eğitim Müdürlükleri, Milli Eğitim Müdürlükklerinin denetimi

The examination of Provincial/District National Education Directorates' Supervisory Guide Based on Legal Documents and Literature

The purpose of this research is to examine the "Provincial / District National Education Directorates Guidance and the Supervisory Guide" on the basis of legal documents and literature, in order to develop suggestion according to findings. In accordance with the research problem, document review technique was used on the basis of qualitative research. In this context, the study document of the research consists of published articles, masters/doctoral theses and legal regulations. The collected data was analyzed by content analysis. According to the results of the research, the guideline was generally consistent on the basis of legal documents, however, some of them were out of date or abolished. As a result of examining literature, the guideline was generally consistent with the literature, but none of the statements was referred to in the literature. Some of the suggestions are made based on these findings that the legal documents which are in the guideline should be collected in an internet address in a digital environment, and a unit or expert in the central organization should be assigned in order to deliver it to supervisors. A study board consisting of supervisors related to guide should be established in order to keep it up to date, A science board consisting of academicians is established in order to prepare the guide on the basis of the literature and to ensure its control.

Keywords:

Educational supervision, Supervisory guideline, Povincial/district national education directorates, Supervision of national education directorates,

PDF

___

Akbaba-Altun, S. (2000). Okul müdürlerinin bilgi teknolojilerine ilişkin görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 37, 46-71.
Akın, U. (2016), Türk Eğitim Sistemi ve Okul Yönetimi. Ankara: Pegem Akademi
Aydın, M. (2008). Çağdaş eğitim denetimi. Ankara: Hatipoğlu Yayınevi,
Aydın, M. (2014). Çağdaş eğitim denetimi (6. Baskı). Ankara: Gazi Kitabevi.
Aypay, A. (2010). Denetici Profiline İlişkin Sorunlar. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 8(3), 593-622.
Ayral, M. (2007). Okulda bilgi yönetimi model önerisi kapsamında yönetici ve öğretmen görüşlerine göre Ankara ili okullarının değerlendirilmesi (Doktora tezi). Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Altınışık, S ve Binbir, Ü. (2015). Eğitim ve Toplum Yazıları. M. B. Aksu ve H. Şimşek (Ed.) içinde, Son Onbeş Yılda Türkiye’de Eğitim Denetimine İlişkin Yapılan Tezlerin Analizi (ss. 83-104). Ankara: Gazi Kitapevi.
Altunay, E. (2016).”Eğitim Denetimi” Eğitbilim-Pedandragoji içinde (Editör:Erdal Toprakçı). Ankara: Ütopya Yayıncılık.
Başar, H. (2000). Eğitimde çağdaş denetim yaklaşımları. Eğitim denetçisi. Ankara: Pegem Yayıncılık.
Başaran, İ. E. (2006). Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi, Ekinoks Yayınları, Ankara.
Beytekin,F.O. ve Tas, Ş. (2017), Ortaokul Müdürlerinin Öğretimsel Denetimine Görüşlerinin İncelenmesi. International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 12/33, p. 115-128
Bursalıoğlu, Z. (1979). Okul Yönetiminde Yeni Yapı ve Davranış. Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları No:78.
Büyüköztürk, Ş. (2018). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
Can, Niyazi (2018). Eğitim Yönetimi. Ankara: Pegem Akademi.
Çelebi, N., Övür, M. &Eravcı, F. (2016). Soruşturma Grubunda Görev Yapan İl Eğitim Denetmenlerin Süreç İçinde Karşılaştıkları Sorunlar. MCBÜ Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 15, Sayı: 1.
De Grauwe, A.(2008). Directions in educational planning: Symposium to honour the work of Francaise Caillods: School supervision: a tool for standardization or for equity?,International Institute for Educational Planning, Working Document.3-4 July
Demirkasımoğlu, N. (2011). Türk Eğitim Sisteminde Bir Alt Sistem Olan Denetim Sisteminin Seçilmiş Bazı Ülkelerin Denetim Sistemleri ile Karşılaştırılması, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 2, Sayı 23.
Durnalı, M., & Limon, İ. (2018). Çağdaş Türk eğitim denetimi sistemi (değişimler ve yasal dayanakları). Kastamonu Education Journal, 26(2), 413-425.oi:10.24106/kefdergi.38980
Feyereisen, Kontryn V., A. John Fiorino-Arlene T. Nowak, (1970) Supervision and CuuriculumRenewal: A System Approach, Appleton- Century-Crofts,New York
Gökçe, F. (1994). Eğitimde Denetimin Amaç ve İlkeleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10, 73-78.
Göker, D.S. ve Gündüz, Y. (2017). Eğitim Denetimi Sürecinde Hesap Verilebilirlik ve Şeffaflık Uygulamaları. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Volume 36, Issue 1, Pages 83-93.
Gönülaçar, Ş. (2018). Eğitim Denetiminde Dönüşüm Sancısı. Eğitime Bakış, Sayı 43, s. 88 - 97. Gündüz, Y. ve Can, E. (2013). Türkiye’de eğitim denetimi uygulamalarında karşılaşılan temel sorunlar. V. Uluslararası Katılımlı Eğitim Denetimi Kongresi Bildiri Kitabı (ss.717-723).
Gündüz,M (2016). Maariften Eğitime Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Eğitim Düşüncesinde Dönüşüm, Doğu Batı Yayınları, Ankara, 2016, s. 61, 334
Hoy, Waynek, Cecil G.Miskel, Educational Administration, Theory, Research, and Practice, Random house, New York, 1978.
Katz, Robert L. “Skills of an Effective Administrator”, Harvard Business Review, Vol.33, No. 1a,1955
Kılıç, A.,Aslanargun, E. Ve Kılıç Abdurrahman (2013). Eğitim Denetmenlerinin Rehberlik, Denetim, İnceleme ve soruşturma görevlerine yönelik bir olgu bilim araştırması. Milli Eğiti. Sayı 197
Kondakçı Y., S. Emil ve K. Beycioğlu (Ed.) 14. Uluslararası Eğitim Yönetimi Kongresi içinde (s. 829-834). Ankara: Orta Doğu Teknik Üniversitesi.
MEB (2015). Teşkilat Şeması. [Çevrim-içi: http//www.meb.gov.tr/meb/meb_teskilat_s emasi2015.png].
MEB (2016a). Rehberlik ve Denetim Başkanlığı-Birimlerimiz. [Çevrim-içi: http://rdb.meb. gov.tr/www/birimlerimiz /kategori/3].
MEB (2016b). Rehberlik ve Denetim Başkanlığı-Yayınlarımız. [Çevrim-içi: http://rdb.meb. gov.tr/www/yayinlarimiz/icerik/13].
MEB (2017). Teftiş Kurulu Yönetmeliği, https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=23861&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5, Erişim tarihi 15.05.2020
MEB (2019). Bakanlık Maarif Müfettişleri Görev Standartları, https://tkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2019_06/19145017_Bakanlık_Maarif_Müfettiş-leri_Görev _Standartları.pdf, Erişim tarihi 04.06.2020
MEB İl ve İlçe MEM Yönetmeliği.(2012) http://mevzuat.meb.gov.tr/dosyalar/1616.pdf Erişim tarihi 04.06.2020
MEB İl ve İlçe MEM Yönetmeliği. Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri (Resmi Gazete, 2012, Sayı:28471) https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=16774&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5. Erişim tarihi. 18.05.2020
Milli Eğitim Bakanlığı [MEB] (2018). Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği, https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=24736&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5, Erişim tarihi 15.05.2020
MEB Rehberlik ve denetim başkanlığı maarif müfettişleri görev standartları. ( 2015)
MEB İl/İlçe Eğitim Müdürlükleri Rehberlik ve Denetim Rehberi. (2016)
Memişoğlu ve Sağır (2008). İlköğretim kurumlarında görevli öğretmenlerin işbaşında yetişmelerinde müfettişlerin denetim rolüne ilişkin yönetici algıları. Abant İzzet Baysal Eğitim Fakültesi Dergisi cilt:8, sayı:2
Miles, J. A. (2016). Yönetim ve organizasyon kuramları. (Çev. Mustafa Polat-Korhan Arun). Ankara: Nobel Yayıncılık.
Özkan, H.ve Çelikten, Y. (2017). Milli Eğtim Sisteminin Örgütsel Yapısı ve Maarif Müfettişleri Alt Sistemleri İşleyişi. Uluslararası Toplum Araştırma Merkezi. DOI: 10.26466/opus.321994
Resmi Gazete (1973). Milli Eğitim Temel Kanunu.(Kanun No:1739) https://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/14574.pdf. Erişim tarihi15.05.2020
Resmi Gazete (2011). Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname (Karar Sayısı: KHK/652).
Resmi Gazete (1961). İlköğretim ve Eğitim Kanunu.(Kanun no:222)
Sağlam, Ç. ve Aydoğmuş, M. (2016). Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin eğitim sistemlerinin denetim yapıları karşılaştırıldığında Türkiye eğitim sisteminin denetimi ne durumdadır? Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 9/1.
Sarpkaya, R. (2004). İlköğretim denetmenlerinin denetim sürecinde karşılaştıkları sorunlar. https://www.researchgate.net/publication/324648517. Erişim tarihi (24.6.2010)
Süngü, H. (2002). Bazı Avrupa Birliği ülkeleri eğitim denetimi sistemlerinin Türkiye’deki okul yöneticileri tarafından değerlendirilmesi (Kırıkkale ili örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırıkkale.
Süngü, H. (2005). Fransa, İngiltere ve Almanya egitim denetimi sistemlerinin yapısı ve isleyisi. Milli Egitim Dergisi.167. (http://yayim.meb.gov.tr/dergiler/167/index3-sungu.htm). Erisim: 12.02.2014
Şahin, S., Çek, F., Zeytin, N. (2011). Eğitim Müfettişlerinin Mesleki Memnuniyet ve Memnuniyetsizlikleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, Cilt 17, Sayı 2, ss: 221-246
Şahin, İ. (2017) Öğretmen ve Müfettiş Penceresinden Rehberlik ve Denetim Çalışmalarına Bakış Kuramsal. Eğitimbilim Dergisi - Journal of Theoretical Educational Science, 10(2), 251-273
Taymaz, H. (2015).Eğitim sisteminde teftiş: Kavramlar, ilkeler, yöntemler. Ankara: Pegem Yayıncılık.
Tezcan, M. (2015). Eğitim Sosyolojisi (Genişletilmiş 15. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
Toprakçı, E.(2008). Sınıfa Dayalı Yönetim. Ankara: Pegem Yayınları.
Toprakçı, E. & Kadı, A. (2014). Türkiye’deki bakanlıkların eğitim yönetimi ve denetimi alanındaki faaliyetlerinin yasal belgeler eşliğinde analizi. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(4), 1-18.
Toprakçı, E. & Akçay, A. (2016). Türkiye’de kamu yararına çalışan derneklerin eğitim faaliyetlerinin yönetimi ve denetimi (Yasal belgeleri temelinde nitel bir analiz). Cumhuriyet International Journal of Education-CIJE, 5(1), 29-52.
Toprakçı, E. ve Bakır, D. (2019). 2012-2017 yılları arası Milli Eğitim Bakanlığı Sayıştay denetim raporlarının incelenmesi.
Toprakçı, E., Dağdeviren, İ., Oflaz, G., ve Türe, E.(2010) Eğitim Fakültesi Öğretim Elemanlarının Bilim Anlayışları Temelinde Eğitimin Bilimliliği” Bilim ve Ütopya Dergisi Sayı:190, Yıl:10, Nisan 2010 ss45-56.
Tonbul, Y. & Baysülen, E. (2017). Ders Denetimi ile İlgili Yönetmelik Değişikliğinin Maarif Müfettişlerinin, Okul Yöneticilerinin ve Öğretmenlerin Görüşleri Açısından Değerlendirilmesi. http://dergipark.ulakbim.gov.tr/ilkonline/article/view/5000186323 Erişim: 5 Ağustos 2018
Yıldırım, A.; Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yıldırım,A.:Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Akademik ve Mesleki Yayıncılık.