İdris ŞAHİN, Özge KILINÇEL, Gülcan TOPAL, Emel ÇALISKAN

Kan Transfüzyonu ve Reaksiyonları İle İlgili Sağlık Çalışanlarının Bilgi Düzeylerinin Araştırılması

Amaç: Kan transfüzyonu, organ nakli gibi önemli bir girişim olarak düşünülmektedir. Kan ve kan ürünleri transfüzyonuhayat kurtarıcı olduğu gibi hata ve ihmal yapılması durumunda ciddi sorunlara, hatta hayatı tehdit edebilecek kayıplaraneden olmaktadır. Günümüz modern kan bankacılığında temel kurallardan biri hastaya gereken kan bileşenleriningüvenli bir şekilde transfüze edilmesinin sağlanmasıdır. Bu çalışma, kan ve kan ürünleri transfüzyonu konusundahemşirelerin bilgi düzeylerinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır.Gereç ve Yöntemler: Çalışmamızda, Düzce Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Merkezi’nde kan transfüzyonuyapılan kliniklerinde çalışan 100 sağlık personeline 30 sorudan hazırlanmış olan anket uygulaması yapılmıştır. Anketformunda yaş, eğitim durumu, cinsiyet, çalışma süresi, kan transfüzyonuna yönelik hizmet içi eğitim programlarınakatılıp katılmadığı gibi kişisel bilgileri içeren altı soru bulunmaktadır. Diğer sorular kan ve kan ürünleri transfüzyonusonrası bakıma ve komplikasyonlara yönelik bilgileri saptamak amacıyla oluşturulmuştur. Verilerin istatistikseldeğerlendirmesinde Ki-kare testi kullanılmıştır.Bulgular: Çalışmaya katılanların tümü transfüzyon öncesi hasta kan grubu ile ürün kan grubunu ve hasta ismi iletransfüzyon takip formundaki ismin aynı olup olmadığını kontrol ettiğini belirtmiştir. Ayrıca cross-match yapıldığına veuygunluğuna dikkat ettiğini; transfüzyon öncesi ve sonrasında hastanın vital bulgularına baktığını bildirmiştir. Anketekatılanların %46’sı kanın koltuk altında ısıtılarak uygulanması gerektiği bilgisine sahiptir. Meslekte 11 yıldan uzunsüredir çalışanların transfüzyonla bulaşan enfeksiyonlar konusundaki bilgi düzeyinin, daha kısa süredir çalışanlardandaha yüksek olduğu görülmüştür.Sonuç: Meslekte daha uzun süredir çalışanların anket sorularına doğru cevap verme oranlarının yüksek olduğugörüldüğü için eğitimlerin sık aralıklarla tekrarlanması gerektiği düşünülmüştür.

Investigation of the Knowledge Levels of Healthcare Professionals about Blood Transfusion and Reactions

Aim: Blood transfusion is considered to be an important intervention such as organ transplantation. Blood and blood components transfusion is lifesaving; but if mistakes and negligence are made, it causes serious problems and even loss of life threatening. One of the main principles in modern day blood banking is ensuring that blood components that are needed for the patient are safely transfused. This study was conducted to determine the knowledge levels of nurses about blood and blood products transfusion. Material and Methods: In our study, a questionnaire of 30 questions was made on 100 health personnel working in blood transfusion-applied clinics of Duzce University Research and Application Center. There were six questions including personal information such as age, education level, gender, duration of work, participation in in-service training programs for blood transfusion, in the questionnaire. Other questions were established to determine the information related to care and complications after transfusion of blood and blood components. Chi-square test was used for statistical evaluation of the data. Results: All of the participants stated that they checked the patient blood group and component blood group and the name of the patient and the name in the transfusion follow-up form before transfusion. Participants also noted that cross-match was made and paid attention to its suitability; reported that looked at the vital signs of the patients before and after transfusion. Forty-six percent of participants stated that the blood had to be heated underarm. Employees who have been in employment for more than 11 years have been found to be aware of transfusion-transmitted infections at a higher rate than those who work shorter periods. Conclusion: Since it is seen that those who work longer in the profession have a higher rate of responding correctly to the questionnaire questions; it is thought that the training should be repeated at frequent intervals.

PDF

___

1. McCelland DBL. Handbook of transfusion medicine. 4th ed. London: TSO; 2007.
2. Türkiye Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği. Ulusal Kan ve Kan Ürünleri Rehberi. İstanbul: Çesa Basım Hizmetleri; 2011.
3. Whitehead S, Kenny-Siddique S, Scott Y, Parker PI, Hardy J, Wallis JM. ‘Tag and label’ system for checking and recording of blood transfusion. Transfus Med. 2003; 13(4): 197-203.
4. Williamson LM, Lowe S, Lowe EM, Cohen H, Soldan K, McClelland DB, et al. Serious hazards of transfusion (SHOT) initiative: Analysis of the first two annual reports. BMJ. 1999; 319(7201): 16-9.
5. Chiaroni J, Legrand D, Dettori I, Ferrera V. Analysis of ABO discrepancies occurring in 35 French Hospitals. Transfusion. 2004; 44(6): 860-4. doi: 10.1111/j.1537-2995.2004.03337.x.
6. Linden VJ, Wagner K, Voytovich AE, Sheehan J. Transfusion errors in New York State: An analysis of 10 years' experience. Transfusion. 2000; 40(10): 1207-13.
7. Karim F, Moiz B, Shamsuddin N, Naz S, Khurshid M. Root cause analysis of non-infectious transfusion complications and the lessons learnt. Transfus Apher Sci. 2014; 50(1): 111-7. doi: 10.1016/j.transci.2013.10.004.
8. Rebibo D, Hauser L, Slimani A, Herve P, Andreu G. The French haemovigilance system: Organization and results for 2003. Transfus Apher Sci. 2004; 31(2): 145-53. doi: 10.1016/j.transci.2004.07.010.
9. Şahin H. Hemşirelerin kan transfüzyonlarına yönelik bilgi düzeyleri ve buna eğitimin etkisi [Yüksek Lisans Tezi]. Afyonkarahisar: Afyon Kocatepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2006.
10. Andreu G, Morel P, Forestier F, Debeir J, Rebibo D, Janvier G, et al. Hemovigilance network in France: Organization and analysis of immediate transfusion incident reports from 1994 to 1998. Transfusion. 2002; 42(10): 1356-64.
11. Özata M, Altunkan H. Hastanelerde tıbbi hata görülme sıklıkları, tıbbi hata türleri ve tıbbi hata nedenlerinin belirlenmesi: Konya örneği. Tıp Araştırmaları Dergisi. 2010; 8(2): 100-11.
12. Erkoç D. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde Bir Devlet Hastanesindeki Kan Transfüzyon Sürecinin İyileştirilmesi [Yüksek Lisans Tezi]. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2010.
13. Göktaş Baltacı S, Yıldız T, Koşucu SN, Urcanoğlu ÖB. Kan Transfüzyonunda hemşirelik uygulamalarının değerlendirilmesi. IAAOJ Health Science. 2015; 3(2): 10-20.
14. Güleryüz MA. Kan ve kan ürünleri transfüzyonu konusunda hemşirelerin bilgi düzeyinin belirlenmesi [Yüksek Lisans Tezi]. Lefkoşa: Yakın Doğu Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2015.