Sürütme Şeritlerinde Bitki Besin Elementleri Kaybının Onarılmasında Yonga İle Dal–Yaprak Kullanımı

Bu çalışmada, endüstriyel odun hammaddesinin tarım traktörleriyle sürütme şeritleri üzerinde sürütülerek bölmeden çıkarılması sonucunda toprak üstünde bulunan ölü ve diri örtünün uzaklaşmasının ve sürütme şeritlerine kesim artıklarının serilmesinin toprağın besin durumuna etkisi araştırılmıştır. Çalışmaya konu belirlenen sürütme şeritlerinde toplam 4 adet bloklar oluşturuldu. Her bir bloğa 3 adet yüzeysel akış parseli yerleştirildi. Yüzeysel akış parsellerinden bir tanesi kontrol (K) için boş bırakıldı, diğerlerinde ise yonga (Y) ve dal-yaprak (DY) gibi kesim artıkları (slash) yerleştirildi. Parsellerdeki bitki besin elementleri miktarının belirlenmesinde; yağmurla çözülen ve akışa geçen katyonların ve anyonların miktarları, araziye gidilerek ölçülmüş ve analiz için su örnekleri alınmıştır. Deneme alanlarından toplamda kontrol, yonga ve dal-yaprak parsellerinin her birinden 28 adet olmak üzere tamamından 84 adet su örneği alınmıştır. Alınan su örnekleri DÜBİT Araştırma Merkezi laboratuvarında iyon kromatografi (IC) cihazı ile bazı bitki besin elementleri miktarına ilişkin analizler yapıldı. Çalışma sonucunda, deneme alanlarındaki parsellerde ortalama yüzeysel akış miktarı birbirlerine yakın değerlerde bulunmuştur. Katyonların ve anyonların her parsel için ortalama miktarları karşılaştırıldığında Lityum ve Bromür hariç genel olarak yonga parsellerinde kontrol parsellerine göre 1,11-4,5 kat arasında, dal-yaprak parsellerinde ise 1,08-3,46 kat arasında daha fazla olduğu bulunmuştur. Bitki besin maddelerine ilişkin yapılan varyans analizi sonuçlarına göre; parsellerdeki yüzeysel akış sularında bulunan Magnezyum ve Florür miktarları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık (p<0.05) belirlenmiştir. Ancak diğerlerinde istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık (p>0.05) bulunmamıştır. Ayrıca ibre yapraklı meşcerelere kurulan parsellerdeki bitki besin elementleri miktarları yapraklıya göre daha büyük çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Sürütme şeritleri, Bölmeden çıkarma, Katyonlar, Anyonlar, Kesim artıkları

Chip and Slash Usage in Rehabilitation of the Plant Nutrient Elements Loss in Skid Trails

In this study, as a result of extraction the raw wood of industrial wood by using agricultural tractors, the effect of the removal of the dead and alive cover on the soil and the spreading of logging residues on the skid trails were investigated for the nutrient status of the soil. The study; A total of 4 blocks were created on skid trails. Each block was placed 3 runoff plots. First runoff plots were left blank for control. Slash was placed on the second runoff plots. Chip was placed on the third runoff plots. Water samples were taken to the study area to determine the amounts of cations and anions in the surface waters. A total of 84 water samples were collected from the sample fields, 28 from each of the control, chip and slash runoff plots. Water samples were taken from sample fields using ion chromatography (IC) instrument to analyse the amount of some plant nutrients in the laboratory. As a result of the study, the average runoff plots rate in the plots of the sample fields were close to each other. The average amounts of cations and anions for each plot were compared, except for Lithium and Bromide. It was found that between chip plots is between 1.11 and 4.5 times higher than control plots and between slash plots is between 1.08 and 3.46 times. According to the results of variance analysis on plant nutrients; A statistically significant difference (p <0.05) was found between the amounts of Magnesium and Fluoride in the surface waters of the parcels. However, there was no statistically significant difference in the other (p> 0.05). In addition, the amount of plant nutrients in the plots established in the stands with needle leaves was bigger than the leaves. This study has shown that forest soil is repaired and chemical deterioration is reduced by laying logging residues on the skid trails after extraction is finished.

Keywords:

Skid trails Extraction, Cations, Anions, Logging residues, Soil rehabilitation,

PDF

___

Bayoğlu, S., “Türkiye’de Orman Nakliyatı ve Geliştirilmesi İmkanları Üzerine Bir Etüd”, İ.Ü. Orman Fakültesi Dergsisi, İstanbul, 1747/185, 73, 1972.
Gürtan, H., Dağlık ve Sarp Arazili Ormanlarda Kesim ve Bölmeden Çıkarma İşlerinde Uğranılan Kayıpların Saptanması ve Bu İşlerin Rasyonalizasyonu Üzerine Araştırmalar, TÜBİTAK Yayın No. 250, TOAG Seri NO. 38, Ankara, 1975.
Aykut, T., “Bolu Mıntıkasında Yapılan Araştırmalara Göre Tomrukların Kamyonlara Yüklenmesinde Çeşitli İş Safhalarına Ait Standart Süreler,” İ.Ü. Orman Fakültesi Dergisi, İstanbul, Seri A, 22, 1, 1972.
Acar, H.H., “Ormancılıkta Transport Planları ve Dağlık Arazide Orman Transport Planlarının Oluşturulması,” Yayınlanmamış Doktora Tezi, K.T.Ü., Fen Bilimleri Enstitüsü, 150 s., Trabzon 1994.
Yıldırım, M., “Hasat İşlerinde Sınırlayıcı Faktörler,” İ.Ü. Orman Fak. Dergisi, 39, 4, 1989.
Buckley, D.S. Crow, T.R. Nauertz, E.A. and Schulz, K.E. “Influence of skid trails and haul roads on understory plant richness and composition in managed forest landscapes in upper Michigan, USA.” For. Ecol. Manag., 175, 509–520, 2003.
Messina, M.G. Schoenholtz, S.H. Lowe, M.W. Wang, Z. Gunter, D.K. Londo, A.J. “Initial responses of woody vegetation, water quality, and soils to harvesting intensity in a Texas Bottom and hardwood ecosystem,” For. Ecol. Manag., 90, 201–215, 1997.
Arocena, J.M., “Cations in solution from forest soils subjected to forest flor removal and compaction treatments,” For. Ecol. Manag., 133, 71–80, 2000.
Marshall, V.G., “Impacts of forest harvesting on biological processes in Northern forest soils,” For. Ecol. Manag. 133, 43–60, 2000.
Krueger, W., “Effects of future crop tree flagging and skid trail planning on conventional diameter-limit logging in a Bolivian tropical forest,” For. Ecol. Manag., 188, 381–393, 2004.
Godefroid, S. Koedam, N., “The impact of forest paths upon adjacent vegetation: Effects of the paths surfacing material on the species compaction and soil compaction,” Biol. Conserv. 119, 405–419, 2004.
Garland, J.J., “Designated Skid Trails Minimize Soil Compaction”, Forest Research Laboratory, School of Forestry, Oregon State University, Extension Service: Corvallis, OR, USA, 1997.
Gumus, S. Turk, Y., “A new skid trail pattern design for farm tractors using linear programing and Geographical Information Systems,” Forests, 7, 306, 2016.
Balcı, A.N., Kurak ve Nemli İklim Koşulları Altında Gelişmiş Bazı Orman Topraklarının Erodibilite Karakteristikleri. İ.Ü. Orman Fakültesi Yayın No: 248, 1978.
Bolu Orman Bölge Müdürlüğü, Balıklı Orman İşletme Şefliği Amenajman Planı, Bolu, 2012.
Zengin, M. Kocaeli yöresinde orman ekosistemlerinin hidrolojik ağaçlandırmalar yönünden karşılaştırılması, Orman Bakanlığı Kavak ve Hızlı Gelişen Tür Orman Ağaçları Araştırma Enstitüsü Teknik Bülten, İzmit, 1997, No:182, Orman Bakanlığı Yayın No: 055, Müdürlük Yayın No: 217.