Seda KARAMAN, C Elif ÖZTÜRK, Talat BAHÇEBAŞI

Hastane Temizlik Personelinde Latent Mycobacterium Tuberculosis Enfeksiyonu Araştırılması

Amaç: Çalışmamızda; hastane temizlik personelinde tüberküloz enfeksiyonu araştırılmıştır.Yöntem: Araştırma, Şubat-Mart 2008 tarihleri arasında Düzce Tıp Fakültesi Hastanesi ile DüzceAtatürk Devlet Hastanesi’nde temizlik personeli olarak çalışan, Mycobacterium tuberculosis’lekarşılaşma açışından potansiyel risk taşıyan 106 temizlik personelini kapsamaktadır. Tüberkülozinfeksiyonu, tüberkülin deri testi uygulanarak, balgam örneklerinin boyalı mikroskobikincelemesi ve kültürü yapılarak araştırılmıştır.Bulgular: Çalışmamıza 63 (%59.4) erkek, 43 (%40.6) kadın, toplam 106 personel katılmıştır.Personelde, mikroskopik ve kültür yöntemleriyle aktif tüberküloz saptanmamışken tüberkülinderi testi ile latent tüberküloz enfeksiyon prevalansı %74.5 bulunmuştur. Tüberkülin deri testipozitifliği ile ekonomik durum, çalıştığı hastane ve Bacillus-Calmette-Guérin skarı parametreleriarasında anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Tüberkülin deri testi sonucunda en etkili parametreler;BCG skar sayısı ve çalıştığı kurum parametreleri olarak bulunmuştur.Sonuç: Temizlik personelinin diğer sağlık çalışanları gibi tüberküloz açısından yüksek risktaşıdıkları görülmüştür. Temizlik personelinin hastanede çalışmaya başladığı andan itibarendüzenli taramalarda tüberkülin deri testi yapılmasının, eğer gerekli görülürse balgamörneklerinin incelenmesinin, tüberküloz konusunda eğitilmesinin ve bilgilendirilmesinin faydalıolacağı kanaatine varılmıştır. Aktif tüberküloz olgusu saptanmaması hastanelerimizdekiönlemlerin yeterli olduğunu düşündürmüştür

Anahtar Kelimeler:

M.tuberculosis, tüberkülin deri testi, hastane temizlik personeli

Investigating of Latent Tuberculosis Infection in Hospital Cleaning Staff

Purpose: The aim of study was to investigate latent tuberculosis infection in hospital cleaningstaff Materials and Methods: Between February March 2008, a total of 106 (63 male, 43 female)cleaners working in two hospitals were included in the study. Search for tuberculosis infectionwas done by skin tuberculine test along with the microscopic evaluation of stained sputumsamples and culture.Results: All diagnostic tests were negative regarding to active tuberculosis. The prevalence oflatent tuberculosis infection was estimated to be 74.5% by using tuberculine skin test. Thepositivity of tuberculine skin tests significantly correlated with economical status, institution,and BCG scar parameters. The factors affecting the positivity of tuberculine skin test were: BCGscar numbers, working as a cleaner, the duration of work in the hospital, the hospital itself, thedepartment of work.Conclusion: It was observed that the cleaners carry a high risk like the other health workers. Itwas concluded that; from the very first beginning of work in the hospital, regular tuberculineskin tests, evaluation of sputum samples when necessary, education and training regardingtuberculosis infection are helpful for the cleaners. As we have not observed any active infection,the precautions taken in the hospital with regard to tuberculosis seemed sufficient

Keywords:

M. tuberculosis tuberculin skin test, hospital cleaner personnel,

PDF

___

Karlıkaya C. Tüberküloz Ders Notları. Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı, Edirne:1998. (http://celalkarlikaya.trakya.edu.tr/TBdernot.htm) 1998
American Thoracic Society, Centers for Disease Control and Prevantion, Targeted tuberculin testing and treatment of latent tuberculosis infection. Am J Respir crit Care Med. 161: 221- 247, 2000.
Gümüşlü F, Özkara Ş, Özkan S, Baykal F, Güllü Ü.Türkiye’de Verem Savaşı 2007 Raporu T. C. Sağlık Bakanlığı Verem Savaşı (http://www.toraks.org.tr/pdf/Turkiyede_verem_savasi_2007 _raporu.pdf) 2007 Başkanlığı, Ankara:2007.
Kocabaş A. Akciğer Tüberkülozu. Topçu AW, Söyletir G, Doğanay M, Kocabaş A. editörler. İnfeksiyon Hastalıkları’nda Akciğer Tüberkülozu kitabında. İstanbul: Nobel Tıp Kitapevi. 396- 443, 1996.
Kaçar V. Trakya Üniversitesi Hastanesinde Sağlık Çalışanlarında Tüberküloz Enfeksiyon Hızı ve İlişkili Risk Faktörleri. Uzmanlık Tezi, Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı, Edirne, 2002.
Uzun M. Tüberküloz Tanısında Erlich-Ziehl-Nielsen, Fluokrom Boyama Yöntemleri ile BACTEC ve Löwenstein- Jensen Kültür Yöntemlerinin Sonuçlarının Değerlendirilmesi. Doktora Enstitüsü Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, İstanbul, 1994.
Alan B. Screening for Tuberculosis and Tuberculosis Infection in High Risk Populations. In: Fishman AP, Elias JA, Fishman JA, Grippi MA, Kaifer LR, Senior RM. Eds. Fishman’s Pulmonary Diseases and Disorders. 3rd Ed. New York: Mc Graw Hill Companies. 2473-2483, 1998.
Bilgehan H. Mikrobiyolojik Morfolojiyi İnceleme Yöntemleri. Klinik Mikrobiyolojik Tanı kitabında. İzmir: Barış yayınları. 4: 81-82, 2004.
Barsegian V, Mathias KD, Wrighton- Smith P, Grosse-Wilde H, Lindemann M. Prevalence of latent tuberculosis infection in German radiologists. J Hos Infect . 69 (1): 69-76, 2008.
Demir İnanır M. Göğüs Hastalıkları Hastanesi Çalışanlarında Tüberküloz Enfeksiyon Riskinin Tüberkülin Deri Testi ile Değerlendirilmesi. Uzmanlık Tezi, Sağlık Bakanlığı Yedikule Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İstanbul, 2004.
Davis YM, Mc Cray E, Simone PM. Hospital Infection Control Practices For Tuberculosis. Clinics in Chest Medicine. 18: 1-35, 1997.
Bates JH, Nardell E et al. ACCP/ ATS Consensus Conference Institutional Control Measures for tuberculosis in the Era of Multiple Drug Resistance. Chest. 108: 1690-1710, 1995.
Tuğ T, Kalkan A, Kaplan A, Gödekmerdan A, Kılıç SS. Elazığ Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi Hasta ve Çalışanlarda Tüberküloz İnfeksiyon Oranları. Tüberküloz ve Toraks Dergisi. 33: 176-178, 1985.
Karlıkaya C, Çakır E, Dilek E, Hacıoğlu V, Hancı E. Tıp Fakültesi Çalışanlarında Tüberküloz İnfeksiyonu. Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 18 (1): 25-30, 2001.
Seyfettin S, Balcı K, Coşkunsel M. Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi sağlık personelinin Mikrofilm ve Tüberkülin Tarama Sonuçları. Tüberküloz ve Toraks Dergisi. 33 (2): 176- 178, 1985.
Ünsal M, El Jasemit, G, Gündoğdu C, Atik MA, Önder K, Başer Y. Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi’nin Mikrofilm ve Tüberkülin Taraması Sonuçları. Solunum Hastalıkları. 3 (3): 279-284, 1992.
Ertürk A, Çalışır H, Uğurman F, Balbay ÖA, Öğretensoy M. Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Cerrahisi Merkezi Personelinde Tüberkülin Sensitivitesi ve Mikrofilm Çalışması. Solunum Hastalıkları. 11: 60-69, 2000.
Özşahin SL, Akkurt İ,Berk S, Atalay A, Gölen H, Koçoğlu F. Sivas Verem Savaş Dispanserinin On Yıllık Tüberkülin Testlerinin Değerlendirilmesi. XXIII. Ulusal Tüberküloz ve Göğüs Hastalıkları Kongresi. Malatya: 117,2003.
Öğüş C, Zeybekoğlu E, Artvinli M. Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğrencilerinde Tüberkülin Testi Taraması. Tüberküloz ve Toraks. 44: 198-202, 1996.
Gieseler PS, Nelson KE, Crispen RG, et al. Tuberculosis in physicians; a Continuing problem. Am Rev Respir Dis. 133: 773-778, 1986.
Cantwell MF, McKenna MT, McCray E, et al. Tuberculosis and race/ socio- economic status. Am J Respir Crit Care Med. 157: 1016-1020,1997.
Cocchhiarella LA, Cohen RA, Contry L, Wurtz R. Positif tuberculin skin test reactions public hospital in the era of resurgent tuberculosis. Am J Infect Control. 24: 7-12, 1996. among haose staff at a
Centers for Disease Control and Prevention Guidelines for Preventing the Transmission of Mycobacterium Tuberculosis in Health-care Facilities, 1994. MMWR Morb Mortal Wkly Rep. 43: 1-133, 1994.
Arbak P, Akkoca Ö, Karacan Ö, Karakoca Y. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Tıp Fakültesi Çalışanlarında Tüberküloz İnfeksiyon Taraması. Tüberküloz ve Toraks Dergisi. 49 (1): 113- 118, 2001.
Kayanja H K, Debanne S, King C, Whalen CC. Tuberculosis infection among health care workers in Kampala, Uganda. 9 (6): 686-688, 2005.
Pai M, Gokhale K, Joshi R, Dogra S, Kalantri S, Mendiretta DK, et al. Mycobacterium tuberculosis Infection in Health Care Workers in Rural India. Comparison of a Whole- Blood Interferon γ Assay With Tuberculin Skin Testing. Jama. 293(22): 2746-2755, 2005.
Çağlayan V. Hastane Çalışanlarında Latent Tüberküloz Enfeksiyonu Tanısında Tüberkülin Cilt Testi ile Quantiferon-TB Gold Testinin Karşılaştırılması. Uzmanlık Tezi, Sağlık Bakanlığı Süreyyapaşa Göğüs ve Kalp- Damar Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi, 2006.
Arseven O, Kılıçarslan Z, Gazioğlu K, Çavdar T. Onbeşinci Türk Tüberküloz Kongresi Kitabı. İstanbul, 1983; 15: 325- 327.
Aral B, Gülmez İ, Topçu ÖF, Demir R, Özesmi M. Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi ve Nuh Naci Yazgan Göğüs Hastalıkları Hastanesi sağlık personelinin tüberküloz tarama sonuçları. Solunum Dergisi. 20: 447-452, 1996.
Yıldırım Y, Balbay Ö. Tüberküloz ve Yoksullukla İlişkisi. Sted. 12 (1): 32, 2003.