YENİ KAPİTALİZM VE MESLEK OLGUSUNUN DEĞİŞEN ANLAMLARI ÜZERİNE

Meslek hem birey, hem de toplum açýsýndan yaþamsal fonksiyonlara sahiptir. Toplumun iþleyiþinde, bireyin toplumsal konumunun tayininde ve topluma katýlýmýnda belirleyici bir rolü vardýr. Geleneksel anlamýyla stabil bir yapý olan meslek, günümüzde radikal bir dönüþüm sürecine girmiþ bulunmaktadýr. Yeni kapitalizmin, çalýþma dünyasýný bütünüyle esneklik, deðiþkenlik, geçicilik/uçuculuk üzerine kurmasý meslekleri ölümcül bir deformasyona maruz býrakmaktadýr. Mevcut emek piyasasý bireyin, iþini bir meslek olarak benimsemesini ve ona baðlanmasýný riskli kýlmaktadýr. Böylece bireyin meslekle olan baðlarý zayýflamakta, meslekle kimliklenmesi zorlaþmaktadýr. Çalýþma hayatýnda insan emeðinin yerini makinelerin almasý ise, mesleklerin icra üslubunu tamamen deðiþtirmekte, meslek mensubunu ürettiði üründen/hizmetten kopararak yabancýlaþtýrmaktadýr. Teknolojinin, kiþinin birden fazla iþi ayný anda yapmasýný mümkün kýlmasýyla da tek iþte sabitlenme mecburiyeti ortadan kalkmaktadýr. Bu da meslek sýnýrlarýnýn muðlâklaþmasýna, mesleki bilincin zayýflamasýna ve mesleðin, giderek geçici iþ/uðraþ konumuna indirgenmesine sebebiyet vermektedir

YENİ KAPİTALİZM VE MESLEK OLGUSUNUN DEĞİŞEN ANLAMLARI ÜZERİNE

Occupation/profession has vital functions in terms of both individual and society. It has a determining role in operation of society, establishing individual's social status and joining the society. Traditionally, being a stable structure, occupation has been in a radical transformation process today. Occupation now faces a mortal deformation due to the fact that new capitalism made the work life totally flexibility, variability and temporality/volatility. Current labour market risks individual's adopting his/her job as a occupation and being occupied with it. As a result, individual's occupational ties get thinner, and identification process becomes impossible. That substituting machines rather than human's labour in work life, changes the performance manner of occupations completely, thereby alienating by keeping him/her away from products/services. Today it is not necesssary for an individual to reserve himself to one job, thanks to the technology making synchronous jobs possible. Therefore, this makes occupation's limits obscure, occupational consciousness weaker, and day by day the occupation becomes a temporary struggle

___

  • Ansal, H. (1996). “Teknolojik Geliþmelerin Ýþgücü Niteliðine Etkileri”, Ýnsan, Toplum, Bilim, 4. Ulusal Sosyal Bilimler Kongresi Bildirileri (Der. K.
  • Lordoðlu), Ýstanbul: Kavram Yayýnlarý, 11-24.
  • Aytaç, Ö. (2003). “Meslekler Sosyolojisi Açýsýndan Polislik Mesleði”, Polis ve Sosyal Bilimler Dergisi, 1: 15-33.
  • Bauman, Z. (1999). Çalýþma, Tüketicilik ve Yeni Yoksullar, (Çev: Ümit Öktem), Ýstanbul: SarmalYayýnlarý.
  • Bauman, Z. (2005). Bireyselleþmiþ Toplum, (Çev: Yavuz Alogan), Ýstanbul: Ayrýntý Yayýnlarý.
  • Bozkurt, V. (2002). “Toplum ve Ýktisat”, Sosyolojiye Giriþ, (Edit: Ýhsan Sezal) Ankara: Martý Yay., 243-292.
  • Dunkerley, D. (1975). Occupations and Society, London: Routledge&Kegan Paul.
  • Eke, B. (1987). “Bir Sosyal Sýnýf Belirleyicisi Olarak Meslek Faktörü”, Ýstanbul Üniversitesi Ýktisat Fakültesi Mecmuasý, 14: 377-401.
  • Funk, R. (2007). Ben ve Biz: Postmodern Ýnsanýn Psikanalizi, (Çev: Çaðlar Tanyeri), Ýstanbul: YKY.
  • Giddens, A. (2000). Sosyoloji, (Çev: Hüseyin Özel vd.), Ankara: Ayraç Yayýnlarý. Gorz, A. (2001). Yaþadýðýmýz Sefalet, Kurtuluþ Çareleri (Çev: Nilgün Tutal), Ýstanbul: Ýletiþim Yayýnlarý.
  • Hall, R. H. (1975). Occupations and the Social Structure, Englewood Cliffs: Prentice-Hall.
  • Hughes, E. C. (1996). “Meslekler”, Meslekler ve Sosyoloji, (Der. ve Çev: Z. Cirhinlioðlu), Ankara: Gündoðan Yay., 25-41.
  • Huntýngton, S. P. (2004). Asker ve Devlet: Sivil-Asker Ýliþkilerinin kuram ve Siyaseti, (Çev: K. Uður Kýzýlaslan), Ýstanbul: Salyangoz Yayýnlarý.
  • Kasapoðlu, A. (2005). Deðiþen Toplumsal Yapýda Karakter, Ankara: Ütopya Yayýnlarý.