Türk-Bulgar İlişkilerinde Mustafa Kemal Atatürk (1919-1923)

Avrupa ve dünya tarihinde önemli bir rol oynamış olan Balkanlar, Türk dış politikası içinde de özel bir yere sahiptir. Bu öneminden dolayıdır ki Balkanlar özellikle Bulgaristan, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün dış politikasında öncelikli bir yere sahiptir. Birinci Dünya Savaşı sonrası imzalanan Mondros ve Selanik Antlaşmaları uyarınca, Türkiye ile Bulgaristan arasındaki diplomatik ilişkilere son verilmiştir. Söz konusu yasağa rağmen, her iki ülke arasında doğrudan diplomatik ilişkilerin kurulması yönünde Milli Mücadele’nin ilk gününden itibaren sıcak ilişkilerin başladığını görüyoruz. 1919-1923 yıllarını kapsayan çalışmamızda, Mustafa Kemal Atatürk’ün iki ülke arasında dostluk ve işbirliğinin gelişmesindeki katkıları üzerinde durulmuştur.

Mustafa Kemal Atatürk Within the Turkish-Bulgarian Relationship (1919-1923)

The Balkan states, which have played an important part in the European and World history, are also important actors for Turkish foreign policy. It is because of this importance that the Balkans, especially Bulgaria, have their priority in the foreign policy decisions of Mustafa Kemal Atatürk, the founder of modern Turkish Republic. With Mondros and Selanik treaty which were sing after the First World War, between Türkish and Bulgaria political relationships was ended. In spite of the mentioned prohibition, from the Türkish National War’s first day we can see starting friendly relations between two country for establish direct political relationship. In our study which is covering the years 1919-1923, has been mentioned about Mustafa Kemal Atatürk’s assistance for strengthening the neighbourhood ties between the two countries.

PDF

___

TsDİA, fond 176, op.4, a.e. 2401, 1.144.
T.C. Ankara Üniveristesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü Arş., Kl: 51, Belge No: 116.
T.C. Ankara Üniveristesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü Arş., Kl: 51, Belge No: 93.
AKIN, V. (1996)Trakya’nın Türkler’e Teslimi. Ankara: Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayını, No: 96/76.
Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri, C. I-III. (1989). Ankara: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Türk Tarih Kurumu Yayınları.
AYDEMİR, Ş. Ş. (1983). Tek Adam Mustafa Kemal, C. I. İstanbul: Remzi Kitap Evi.
Belgelerle Mustafa Kemal Atatürk ve Türk-Bulgar İlişkileri (1913-1938). (2002). Ankara: Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Yayını.
BIYIKOĞLU, T. (1992). Trakya’da Milli Mücadele, C. I-II. Ankara: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Türk Tarih Kurumu Yayınları.
CANLI, Mehmet. (1990). Milli Mücadele Dönemi Türk-Bulgar İlişkileri (Siyasi, Kültürel ve Ekonomik) (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü.
ECER, Y. (1995). Türk-Bulgar İlişkilerinin Dünü-Bugünü-Yarını. İstanbul: Harp Akademileri Basım Evi.
ERİM, N. (1953). Devletler Arası Hukuk ve Siyasi Tarih Metinleri. Ankara : TTK Basımevi.
KAMİL, İ. (1996). Kurtuluş Savaşı ile İlgili Bulgaristan Diplomatik Belgeleri. Doktora Tezi (Basılmamış) İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyaş Bilimler Enstitüsü
SELEK, S. (1982). Milli Mücadele (Ulusal Kurtuluş Savaşı), C. I. İstanbul: Örgün Yayınları.
ŞİMŞİR, B. N. (1981). Atatürk İle Yazışmalar (1920-1923), C. I, Ankara.
ŞİMŞİR, B. N. (1986). Bulgaristan Türkleri (1878-1985). Ankara : Bilgi Yayınevi.
TANSEL, S. (1978). Mondros’tan Mudanya’ya Kadar, C. III. Ankara.
TUĞLACI, P. (1984). Bulgaristan ve Türk-Bulgar İlişkileri. İstanbul: Cem Yayın Evi.
YEŞİLYURT, A. H. (1968). Atatürk ve Komşumuz Bulgaristan. İstanbul: Taş Matbaası.
HAKOV, C. (1996). “Atatürk ve Bulgaristan İle Türkiye Arasında Yeni Siyasal-Diplomatik Münasebetler”, Uluslararası İkinci Atatürk Sempozyumu (5-11 Eylül, 1991), C. II: 1271-1280.
TATARLI, İ. (1999). “İki Dünya Savaşı Arasındaki Dönemde Atatürk ve Modern Türkiye’nin Bulgaristan Parlamentosu’nda Değerlendirilmesi”, Atatürk ve Modern Türkiye Uluslararası Konferans: 451-459
VELİKOV, S. (1983). “Kemal Atatürk ve Bulgaristan”, VII. Türk Tarih Kongresi Bildirileri.: 1865-1876